Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

Habwaki Tukaikura Kandi Tufa?

Habwaki Tukaikura Kandi Tufa?

KIKABA kitali kigendererwa kya Ruhanga abantu kufa. Abazaire baitu ab’okubanza, Adamu na Hawa bakahangwa bahikiriire omu bitekerezo, n’omu mubiri; bakubaire bakyaroho n’akasumi kanu. Kinu nikyeyoleka omu bigambo Yahwe yagambiire Adamu, ebirukukwata ha muti ogukaba guli omu rugonjo Adeni.

Ruhanga akagambira Adamu ati: “Omu kiro ekyoliguliramu, mazimakwo olifa.” (Okubanza 2:17) Kakuba Ruhanga yali ahangire Adamu n’ekigendererwa eky’okugurusa n’okufa, kyakubaire kitarukumwetagisa kubatanga kulya ha muti. Adamu akaba akimanyire ngu kakuba alya ha muti ogu bamutangire yakufiire.

KIKABA KITALI KIGENDERERWA KYA RUHANGA ABANTU KUFA

Kyali kitarukwetagisa Adamu na Hawa kulya ha muti kusobora kutaitwa enjara​—habwokuba orugonjo rukaba rwijwiremu emiti endi nyingi ey’erukwana ebijuma eby’okulya. (Okubanza 2:9) Kakuba Adamu na Hawa bataraliire ha muti, bakwolekere ngu niboorobera Ogu ayabahaire obwomeezi. Kandi kyakwolekere ngu nibesiga Ruhanga ngu nuwe asemeriire kubagambira ekibasemeriire kukora.

ENSONGA HABWAKI ADAMU NA HAWA BAAFIIRE

Kusobora kumanya habwaki Adamu na Hawa baafiire, tusemeriire kubanza kwetegereza orubazo orw’abaireho hagati ya Sitani na Hawa kandi n’omulingo itwena turukukwatwaho. Sitani akakozesa enjoka kubaza ekisuba eky’amaani. Baibuli negamba ngu: “Enjoka ekaba eri engobya okukira ebisoro byona ebyomu kisaka Mukama Ruhanga ebiyakozire. Kandi ekagambira omukazi eti: ‘Nukwo Ruhanga yagambire ati mutalirya ha miti yona eyomu rugonjo?’”​—Okubanza 3:1.

Hawa akagarukamu ati: “Ebyana ebyemiti eyomu rugonjo ntusobora okubiryaho: Baitu ha byana ebyomuti oguli hagati omu rugonjo, Ruhanga akagamba ati mutaligulyaho, n’obukwakuba okugukoraho mutafa.’” Enjoka yagambira omukazi eti: “Okufa timulifa: Baitu Ruhanga amanyire ha kiro ekimuliguliraho amaiso ganyu nuho galigukira, nainywe muliba nka Ruhanga okumanya ebirungi nebibi.” Nahabweki, Sitani akamanyisa ngu Yahwe abaza ebisuba kandi ngu haroho ekintu ekirungi ekyakaba atarukugondeza abazaire baitu ab’okubanza.​—Okubanza 3:2-5.

Hawa akamwikiririzaamu kandi yarora omuti. Gukaba niguzooka kurungi muno! Akanoga ekijuma kandi yatandika kulya. Hanyuma Baibuli n’egamba eti: ‘Kandi yaha na musaijawe yalya.’​—Okubanza 3:6.

Ruhanga akagambira Adamu ati: “Omu kiro ekyoliguliramu, mazimakwo olifa.”​—OKUBANZA 2:17

Ekintu kinu kikasaaliza muno Ruhanga habw’okurora ngu abaana be bakaba bacwiremu kumujemera. Kintu ki Yahwe ekiyakozere? Akagambira Adamu ati: ‘Oligaruka omu itaka; omu numwo waihirwe: baitu oli cucu, kandi omu cucu numwo oligaruka.’ (Okubanza 3:17-19) Habw’ekintu eki, ‘ebiro byona Adamu ebiyahikize bikaba emyaka 930 kandi yafa.’ (Okubanza 5:5) Adamu atagende omu iguru kandi akaba atakabahoga Yahwe obwakaba atakamuhangire kuruga omu cuucu. Nahabweki, Adamu obuyafiire akaba atakyaine obwomeezi kandi omubiri gwe gukafooka cuucu, nambere akaba arugire. Adamu akahwaho kandi mali eki kikaba kintu ky’obusaasi bwingi muno.

ENSONGA HABWAKI TITUHIKIRIIRE

Adamu na Hawa habw’okujeemera Ruhanga bakigenderiire, bakafeerwa okuhikirra kwabu kandi n’omugisa ogw’okwomeera ebiro n’ebiro. Bakatunga empindahinduka ez’amaani kandi bafooka abatahikiriire abaine ekibi. Ekibi eki batungire hanyuma y’okujeemera Ruhanga, kitakwate bo bonka, bakakigwetera n’abaijukuru babo boona. Abarumi 5:12 nirugamba: “Nkekibi okukyatahire omu nsi obwomuntu omu [Adamu], kandi nokufa obwekibi; nukwo nokufa kwahikire kuti ha bantu bona, baitu bona bakasisa.”

Baibuli erengesaniza ekibi n’okufa ‘nk’ekisweke’ra kyona ekiswekeriire abantu bona, ekikingyo ekikingirwe ha mahanga gona.’ (Isaya 25:7) Ekiswekerra eki nikimera abantu boona, kiri nk’ekiho habwokuba omuntu tasobora kukiiruka. Amananu gali ngu, ‘boona nibafa omu Adamu.’ (1 Abakolinso 15:22) Nk’oku omukwenda Paulo yakagwize, ekikaguzo kiri: “Noha alinjuna omu mubiri ogwokufa kunu?” Haroho omuntu wena asobora kukujuna?​—Abarumi 7:24.