Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

Obaire Okimanyire?

Obaire Okimanyire?

Kiki ekyaletiire Yesu kujumirra Okurahira?

KUSIGIKIRRA ha Kiragiro kya Musa, abantu bakaba nibaikirizibwa kurahira nibakozesa ebigambo nka, “Omu ibara lya Ruhanga,” rundi “Nindahira omu ibara lya Yahwe.” Baitu omu busumi bwa Yesu, obwire bukahika okurahira kwaburwa amakuru habwokuba Abayudaaya barahiraga haihi buli kigambo kyona eki babazaaga. Bakoraga ekintu kinu habwokuba bagonzaga abantu babaikiririzemu. Baitu Yesu akajumirra ekikorwa kinu emirundi ebiri habwokuba kikaba kitakyaine makuru. Akagamba: “Baitu ebigambo byanyu biikalege biti Ego, ego; nangwa, nangwa.”​—Matayo 5:33-37; 23:16-22.

Ekitabu ekirukwetwa Theological Dictionary of the New Testament, nikisoborra ngu ekitabu ky’Abayudaaya ekirumu ebiragiro byabo ekirukwetwa Talmud nikyoleka omulingo kikaba kintu kya buli kiro Abayudaaya kurahira kwoleka ngu ebi babalize by’amananu. Habwokuba Talmud nesoborra omu bwijwire kurahira kwa mulingo ki okwali nikusobora kulindwa rundi kucwibwa.

Yesu tali nuwe wenka ayajumiriire ekikorwa kinu. Ekyokurorraho, omunyabyafaayo omu arukwetwa Flavius Josephus akahandika ha diini emu ey’Ekiyudaaya eyayetantaraga kurahira. Abaali omu diini egi baikirizaga ngu kurahira kyali kibi ky’amaani kukira kubiiha ebisuba. Bakitwaraga ngu kakuba omuntu arora nikyetagisa kurahira nukwo abandi bamwikiririzemu, omuntu ogu yabaga nabaza ebisuba. Ekitabu The Jewish apocryphal writing Wisdom of Sirach, rundi Ecclesiasticus, (23:11) nikigamba ngu: “Omuntu arukurahira musisi muno.” Yesu akajumirra kurahira ha bintu ebitali bikuru. Obu turaaba nitumanywa nk’abantu ababaza amananu, tikirukutwegisa kubanza kurahira ngu nukwo abandi batwikiririzemu.