Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

Ebikaguzo Kuruga omu Basomi Baitu

Ebikaguzo Kuruga omu Basomi Baitu

Hanyuma ya Yesu kuzaarwa, habwaki Yusufu na Malyamu baikaire Beterehemu omu kiikaro kyokugaruka omu ka yabo Nazalesi?

Baibuli tetugambira habwaki. Baitu etugambira bimu ha bintu ebisobora kuba byabaletiire kukora encwamu egi.

Malaika akagambira Malyamu ngu naija kutwara enda kandi azaale. Malaika obuyagambiire Malyamu na Yusufu obutumwa obu, bakaba nibaikara Nazalesi, orubuga orw’omu Galiraya. (Luk. 1:26-31; 2:4) Hanyuma, obubaarugire Misiri bakagaruka Nazalesi. Oku, Yesu nuho yakuliire kandi yafooka Omunazarayo. (Mat. 2:19-23) Enu niyo ensonga habwaki obutubazaaho Yesu, Yusufu na Malyamu tutekerezaaho orubuga rwa Nazalesi.

Malyamu akaba aine omunyabuzaale arukwetwa Erisabesi ayaikaraga omu Yuda. Erisabesi akaba ali mukazi wa Zakaliya nyakatagara, kandi nuwe yali nyina Yohana Omubatizi. (Luk. 1:5, 9, 13, 36) Malyamu akaba abungiire Erisabesi kandi akaikara nauwe kumara emyezi esatu omu Yuda. Hanyuma, Malyamu akagaruka Nazalesi. (Luk. 1:39, 40, 56) Nahabweki Malyamu akaba amanyire bimu ha biikaro ebiri omu kicweka kya Yuda.

Obwire bukahika, Yusufu akabaine kworobera ekiragiro ‘eky’okuhandiikwa.’ Nahabweki, Yusufu akaruga Nazalesi yagenda Beterehemu, orukaba ruli “orubuga rwa Daudi” kandi orukaba rubaziibweho omu bunabbi nk’orubuga nambere Masiya yakuzaliirwe. (Luk. 2:3, 4; 1 Sam. 17:15; 20:6; Mik. 5:2) Hanyuma ya Malyamu kuzaara Yesu, Yusufu akakirora ngu Malyamu tasobora kugenda orugendo oruraihire kugaruka Nazalesi aine enkerembe. Bakaikara Beterehemu ey’ekaba eri nka kilomita mwenda (nka mairo 6) kuruga Yerusalemu. Nahabweki kyakubanguhiire kutwara omwana wabo ha Yekaru kuhayo ekihongwa nk’oku kyali nikiragirwa.—Lev. 12:2, 6-8; Luk. 2:22-24.

Enyumaho, malaika akaba agambiire Malyamu ngu omwana we yakuhairwe “ekitebe kya Daudi” kandi yakulemere nk’Omukama. Nikisobora kuba ngu Yusufu na Malyamu bakakirora ngu kikuru muno Yesu kuzaalirwa omu rubuga rwa Daudi. (Luk. 1:32, 33; 2:11, 17) Obundi bakatekereza ngu kyakubaire ky’amagezi kwikarayo kuhikya bamanyire ekindi Ruhanga ekyakaba n’agonza bakole.

Titumanyire akasumi akabaali bamazire omu Beterehemu abarukuraguza enyunyuuzi obubaizire kubarora. Baitu, kasumi ako, bakaba nibaikara omu nju kandi “omwana,” akuzire atakyali nkerembe. (Mat. 2:11) Nikizooka ngu omu kiikaro kyokugaruka Nazalesi, bakaikara Beterehemu kumara akasumi.

Herode akaragira ngu “abana abojo bona abakaba bali Beterehemu . . . abakaba bamazire emyaka ebiri, nabakaba batakahikize egi,” kwitwa. (Mat. 2:16) Habwokuba bakaba batungire oburagirizi kuruga hali malaika, Yusufu na Malyamu bakatwara Yesu bairukira Misiri baikarayo kuhikya Herode obuyafiire. Hanyuma, Yusufu akatwara eka ye omu Nazalesi. Habwaki bataragarukire Beterehemu? Habwokuba kasumi ako Akiraho, mutabani wa Herode akaba nalema omu Buyudaaya kandi akaba ali musaija omukaali. Ekindi, malaika akaba agambiire Yusufu akabi akakubaireho kakuba nuho bairukiire. Omu Nazalesi, Yusufu nuho yakusoboire kukuliza Yesu nk’omuheereza wa Ruhanga atahikirweho kabi.—Mat. 2:19-22; 13:55; Luk. 2:39, 52.

Nikisobora kuba ngu Yusufu akafa Yesu atakakingwireho omuhanda ogw’okutunga obwomeezi omu iguru. Nahabweki Yusufu alihumbuuka aikale omu nsi. Baingi nibaija kumutangana nukwo basobole kumanya ensonga ezindi habwaki uwe na Malyamu baikaire Beterehemu hanyuma ya Yesu kuzaarwa.