Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

EKICWEKA KY’OKWEGA 16

Ikara Noyoleka Okusiima habw’Ekicunguro

Ikara Noyoleka Okusiima habw’Ekicunguro

“Omwana womuntu . . . akaija okuhayo obwomezibwe okucungura baingi.”​—MAR. 10:45.

EKIZINA 18 Nitusiima habw’Ekicunguro

EBITURAYEGA *

1-2. Ekicunguro nikyo kiki kandi habwaki nitukyetaaga?

ADAMU omuntu ow’akaba ahikiriire obuyasisire, akafeerwa omugisa ogw’okutunga obwomeezi obutahwaho kandi akabufereza n’abaana be. Akaba ataine ekyasobora kwekawasa. Ekiyakozere akaba akigenderiire. Baitu kandi abaana be? Bakaba batasiisire kandi tibali nubo bamuletiire kusiisa. (Bar. 5:12, 14) Adamu akafa habw’ekibi ekiyakozere, baitu haroho ekintu Yahwe eky’akaba n’asobora kukora kusobozesa abaana ba Adamu kutunga obwomeezi obutahwaho? Ego! Hanyuma ya Adamu kusiisa, mporampora Yahwe akooleka omulingo arajunamu obukaikuru n’obukaikuru bw’abaana ba Adamu kuruga omu mukyeno gw’ekibi n’okufa. (Kub. 3:15) Omu bwire obuyakurozere ngu busemeriire, Yahwe akaba nagenda kusindika Omwana we kuruga omu iguru “okuhayo obwomezibwe okucungura baingi.”​—Mar. 10:45; Yoh. 6:51.

2 Ekicunguro nikyo kiki? Obukibazibwaho omu Byahandiikirwe eby’Ekikristaayo Ebyoruyonaani, ekicunguro nugwo omuhendo Yesu oguyasaswire kugura ekintu Adamu ekiyaferiirwe. (1 Kol. 15:22) Habwaki nitwetaaga ekicunguro? Habwokuba nk’oku kyolekerwe omu biragiro, orulengo rwa Yahwe orw’obwinganiza rukaba nirwetagisa ngu obwomeezi buhebweyo habw’obwomeezi. (Kurug. 21:23, 24) Adamu akaferwa obwomeezi obuhikiriire. Nahabweki kurora habaho obwinganiza, Yesu akahayo obwomeezi bwe obuhikiriire. (Bar. 5:17) Omu mulingo ogu, Yesu akafooka “Isitwe atahwaho” hali abo boona abaikiririza omu kicunguro.​—Is. 9:6; Bar. 3:23, 24.

3. Kusigikirra ha Yohana 14:31 na 15:13, Habwaki Yesu yaikiriize kuhayo obwomeezi bwe obuhikiriire?

3 Yesu akaikiriza kuhayo obwomeezi bwe nk’ekihongwa habwokuba akaba n’agonza muno Ise ow’omu iguru hamu naitwe. (Soma Yohana 14:31; 15:13.) Okugonza kukamwekambisa kulinda obwesigwa bwe kuhika ha kumalirra, n’okuhikiriza ekigendererwa kya Ise. Kinu akakikora kurabira omu kwikara ali mwesigwa kuhikira kimu ha kufa. Habw’ekintu Yesu yakozere, ekigendererwa kya Yahwe hali abantu hamu n’ensi yoona nikiija kuhikirra. Omu kicweka kinu nitwija kubazaaho ensonga habwaki Ruhanga yaikiriize Yesu kubanza kubonabona muno atakafiire. Nitwija n’okubazaaho omu bugufu ekyokurorraho ky’omukwenda Yohana ayayolekere ngu n’asiima muno habw’ekicunguro. Kandi ha kumalirra, nitwiija kubazaaho omulingo tusobora kwoleka okusiima kwaitu habw’ekicunguro, hamu n’omulingo tusobora kweyongera kwoleka okusiima habw’ekihongwa Yahwe na Yesu baahaireyo habwaitu.

HABWAKI YESU AKABA ASEMERIIRE KUBONABONESEBWA?

Tekerezaaho okubonabona kwona Yesu okuyarabiremu kusobora kuhayo ekicunguro ha bwaitu! (Rora akacweka 4)

4. Soborra omulingo Yesu yafiiremu.

4 Tekerezaaho ebintu Yesu yarabiremu ha kiro ekiyaferiireho. N’obukiraaba ngu akaba n’asobora kweta enkumi n’enkumi z’abamalaika kumulinda, akaikiriza abaserikale Abarooma kumukwata bakamuteera muno. (Mat. 26:52-54; Yoh. 18:3; 19:1) Bamuteezaaga enkoba ezahutazaaga omubirigwe. Bakamuhimbisa omuti ogurukulemeera ha mugongo oguhutaire. Hanyuma akatandika kukurra omuti n’agutwara ha kiikaro nambere baramwitira baitu hanyuma y’obwire buke abaserikale bakaragira omusaija ondi kugumuhimbira. (Mat. 27:32) Yesu obuyahikire nambere akaba n’agenda kwitirwa, abaserikale bakamuteeka ha muti bamuteera emisumaali omu mikono n’omu maguru. Obulemeezi bw’omubiri gwe bukaleega ebihoya nambere bakaba batiire emisumaali. Banywani be bakaba nibaganya kandi nyina akaba narra, baitu abebembezi b’Abayudaaya ubo bakaba nibamusekereza. (Luk. 23:32-38; Yoh. 19:25) Yesu akabonabona kumara esaaha nyingi. Habwokuba akaba ahanikirwe, omutima hamu n’ebihaha bye bikatandika kujwaha kandi kyayeyongera kumugumira kwikya. Obwakaba naikya ogw’okumalirra, akasaba esaara ey’okumalirra ey’obusinguzi. Hanyuma akainamya omutwe gwe yahayo obwomeezi bwe. (Mar. 15:37; Luk. 23:46; Yoh. 10:17, 18; 19:30) Akafa mporampora omu mulingo ogurukusaliza kandi ogurukuswaza!

5. Kiki ekyakizireyo kutuntuza Yesu kukira n’omulingo oguyaisirwemu?

5 Hali Yesu, omulingo yafiiremu tinikyo ekyakizireyo kumugumira. Ekyakizire muno kumutuntuza niyo ensonga eyibasigikiriireho kumwita. Bakamuhangirra ngu najuma Ruhanga kandi eki kyali nikyoleka ngu tarukutekamu Ruhanga rundi ibara lye ekitiinisa. (Mat. 26:64-66) Ekintu kinu kikamutuntuza muno yahika n’okunihira ngu Ise tarukwija kwikiriza aswazibwe omu mulingo gunu. (Mat. 26:38, 39, 42) Baitu habwaki Yahwe yaikiriize Omwana we ow’arukugonza muno kubonabonesebwa n’okufa? Leka tubazeeho ensonga isatu.

6. Habwaki Yesu akaba aine kuhanikwa ha muti?

6 Eky’okubanza, Yesu akaba aine kuhanikwa ha muti nukwo aiheho Abayudaaya omukyeno ogw’embaganiza ogwali gubatairweho. (Bag. 3:10, 13) Bakaba baikiriize kukwata ebiragiro bya Ruhanga baitu balemwa kubyorobera. Ekyarugiremu omukyeno gunu gukeyongera ha mukyeno ogubakaba batungire nk’abaijukuru ba Adamu. (Bar. 5:12) Ebiragiro Ruhanga yahaire Abaisaleri bikaba nibigamba ngu omuntu obuyakoraga ekibi ekirukumwetagisa kufa, akaba asemeriire kwitwa. Hanyuma omutumbi gwe kukaba nigusobora kuhanikwa ha muti. * (Bir. 21:22, 23; 27:26) Nahabweki, habwokuba Yesu akahanikwa ha muti, Abayudaaya bakaihwaho omukyeno gunu, kandi n’ekihongwa kye kikaba nikigenda kubagasira n’obukiraaba ngu bakamwanga.

7. Nsonga ki eyakabiri habwaki Yahwe yaikiriize Omwana we kubonabona?

7 Ensonga eyakabiri, Yahwe akaba n’atendeka Yesu habw’omulimo ogw’akaba n’agenda kukora omu bwire obw’omu maiso nka Nyakatagara Omukuru. Yesu akarora omulingo kigumire kworobera Ruhanga omu nyikara ey’ekyakizireyo kugumangana. Akahurra kimuhinguraineho, y’asaba obukonyezi “nokurra muno amaizi.” Habwokuba Yesu nauwe akaraba omu kwetuntura okw’amaani, nayetegereza kurungi ebyetaago byaitu kandi “asobora ati [okutujuna]” obuturukuba ‘nitwohebwa.’ Mali kanitusiima muno Yahwe habw’okututeraho Nyakatagara Omukuru ow’asobora “okusaliirwa hamu naitwe [ha bw’obuceke] bwaitu”!​—Baheb. 2:17, 18; 4:14-16; 5:7-10.

8. Nsonga ki eyakasatu eyaletiire Yahwe kwikiriza Yesu akabonabonesebwa muno?

8 Ekyakasatu, Yahwe akaikiriza Yesu kubonabona muno nukwo asobole kugarukamu ekikaguzo kinu ekikuru: Abantu nibasobora kwikara bali besigwa hali Yahwe n’obubarukuba nibaraba omu kulengwa okw’amaani? Sitaani n’agamba ngu nangwa! N’agamba ngu abantu baheereza Yahwe habwokuba haroho ekibarukugonza abahe. Kandi naikiriza ngu nka ise bo Adamu, nabo tibarukugonza Yahwe kurugira kimu ha mutima. (Yob. 1:9-11; 2:4, 5) Habwokuba Yahwe akaba nakigumya ngu Omwana we mwesigwa, akamwikiriza kuhikwaho okulengwa omu bwomeezi bw’abantu. Yesu akaikara ali mwesigwa kandi y’akyoleka ngu Sitaani mubiihi w’ebisuba.

OMUKWENDA YOHANA AKOOLEKA NGU N’ASIIMA HABW’EKICUNGURO

9. Omukwenda Yohana akatuteraho kyokurorraho ki?

9 Enyegesa ey’ekicunguro ikaire n’egumya okwikiriza kw’Abakristaayo baingi. Baikaire nibatebeza n’obukiraaba ngu batungire okuhakanizibwa kandi bagumiire ebizibu n’okulengwa omu obwomeezi bwabo bwona. Tekerezaaho ekyokurorraho eky’omukwenda Yohana. N’obwesigwa akaikara natebeza amananu agarukukwata hali Kristo hamu n’ekicunguro kumara emyaka erukuhingura 60. Obwakaba ahikize emyaka 90, obulemi bwa Rooma bwamuroraga nk’ekizibu kandi eki kikamurugiramu kusibwa ha kizinga kya Patimo. Bakamuturaki? Habwokuba akaba n’abazaaho Ruhanga kandi naheera Yesu obwakaiso. (Kus. 1:9) Mali akatuteraho ekyokurorraho ekirungi eky’okwikiriza n’okugumiisiriza!

10. Ebitabu Yohana y’ahandiikire nibyoleka bita ngu akaba n’asiima habw’ekicunguro?

10 Omu bitabu bya Baibuli Yohana ebiyahandiikire, akooleka omulingo akaba n’agonzaamu Yesu n’omulingo akaba n’asiima habw’ekihongwa ekiyahaireyo. Omu bitabu ebi, akabazaaho ekicunguro rundi omulingo kirukutugasiramu emirundi erukuhika 100. Ekyokuroraho, Yohana akahandiika nagamba ati: “Omuntu wena obwasisa, tunyina omutonganirizi hali Isitwe. Yesu Kristo ahikiriire.” (1 Yoh. 2:1, 2) Ekindi, ebitabu yahandiikire nibyoleka obukuru obwokuha obwakaiso oburukukwata hali Yesu. (Kus. 19:10) Mali, Yohana akooleka okusiima habw’ekicunguro. Kandi itwe, nitusobora kwoleka tuta ngu nitusiima habw’ekicunguro?

N’OSOBORA OTA KWOLEKA NGU N’OSIIMA HABW’EKICUNGURO?

Mali obuturaaba nitwoleka okusiima habw’ekicunguro, nitwija kwanga kukora ekibi obuturayohebwa (Rora akacweka 11) *

11. Kiki ekisobora kutukonyera kwanga kukora ekibi kakuba twohebwa?

11 Obworayohebwa otaikiriza kukora ekibi. Mali obuturaaba nitusiima habw’ekicunguro, nitwija kwetantara kuba n’entekereza erukugamba ngu: ‘Tikirukunyetagisa kutekamu amaani maingi kwanga kukora ekibi obundukuba nyohiibwe. Ninsobora kukora ekibi kandi hanyuma ninsaba ekiganyiro.’ Oihireho obuturayohebwa, tusemeriire kugamba ngu: ‘Nangwa! Kusigikirra ha bintu Yesu na Yahwe bankoliire, tinsobora kukora ekibi kinu.’ Kandi hanyuma nitusobora kusaba Yahwe kutuha amaani, nitugamba ngu: ‘Yahwe, ninkwesengereza otandeka nkagwa omu kwohebwa.’​—Mat. 6:13.

12. Nitusobora tuta kuteeka omu nkora obuhabuzi oburukusangwa omu 1 Yohana 3:16-18?

12 Gonza ab’oruganda na banyaanya itwe. Obutuboleka ngu nitubagonza, tuba nitwoleka ngu nitusiima habw’ekicunguro. Habwaki? Habwokuba Yesu akahayo obwomeezi bwe hatali ha bwaitu itwenka, baitu na habw’ab’oruganda na banyaanya itwe. Yesu obwaraaba yaikiriize kubafeera, nikyoleka ngu b’omuheendo mwingi omu maiso ge. (Soma 1 Yohana 3:16-18.) Twoleka ngu nitugonza ab’oruganda na banyaanya itwe kurabira omu mulingo tubatwazaamu. (Bef. 4:29, 31–5:2) Ekyokurorraho, tubakonyera obubaba barwaire, rundi obubaba nibaraba omu bizibu eby’amaani, otwalireemu n’ebigwereezi. Baitu kiki ekitusemeriire kukora kakuba ow’oruganda rundi munyaanya itwe akora rundi abaza ekintu ekirukutubiihiza?

13. Habwaki tusemeriire kuba bantu abarukuganyira?

13 Haroho obukikugumira kuganyira ow’oruganda rundi munyaanya itwe? (Lev. 19:18) Obukiraaba nukwo kiri, hondera amagezi ganu: “Mweyongere okugumiisirizangana n’okuganyirangana omuntu wena n’obwaraaba aine ensonga hali mutaahi we. Nk’oku Yahwe yabaganyire, nainywe nukwo mukolege muti.” (Bak. 3:13, NW) Buli murundi tuganyira ow’oruganda rundi munyaanya itwe, tuba nitwoleka Isiitwe ow’omu iguru ngu nitusiima habw’ekicunguro. N’osobora ota kweyongera kwoleka ngu n’osiima habw’ekisembo kinu kuruga hali Ruhanga?

N’OSOBORA OTA KWEYONGERA KWOLEKA NGU N’OSIIMA HABW’EKICUNGURO?

14. Gumu ha mulingo tusobora kweyongera kwoleka ngu nitusiima habw’ekicunguro nugwo guha?

14 Siima Yahwe habw’ekicunguro. Munyaanya itwe arukwetwa Joana ow’emyaka 83 kuruga omu ihanga lya India nagamba ati; “Nintekereza ngu kikuru muno kusiima Yahwe habw’ekicunguro buli murundi obundukuba ninsaba. Obworukuba n’osaba wenka, tekerezaaho ensobi ez’osobora kuba okozere omu kiro eki, kandi osabe Yahwe kukuganyira. Ky’amananu ngu, obworukuba okozere ekibi eky’amaani, nikikwetagisa kuserra obukonyezi hali abagurusi. Nibaija kukuhuliiriza kurungi kandi omu mulingo gw’okugonza bakuhe obuhabuzi kuruga omu Kigambo kya Ruhanga. Nibaija kusaba naiwe kandi basabe Yahwe kukuganyira kusigikirra ha kicunguro kya Yesu Kristo nukwo oyeyongere kuba n’enkoragana enungi na Yahwe.”​—Yak. 5:14-16.

15. Habwaki osemeriire kusomaho ekicunguro kandi okakyecumiitirizaaho?

15 Wecumiitirizeeho ekicunguro. Munyaanya itwe arukwetwa Rajamani ow’emyaka 73 nagamba ati; “Obunsomaho omulingo Yesu yabonabonesiibwemu, amaiso gange gaijuramu amaziga.” Naiwe n’osobora kuhurra wasalirwa obworukutekerezaaho okubonabona kwona Omwana wa Ruhanga okuyarabiremu. Baitu nk’oku orayeyongera kwecumiitirizaaho ekihongwa, nukwo orayeyongera kumugonza n’okugonza Ise. Kusobora kukukonyera kwecumiitirizaaho ekicunguro, n’osobora kukora entekaniza kukiserulirizaaho omu kwesomesa kwawe.

Yesu akakozesa ekiihuro ekyanguhire, kwoleka abegeswa be omulingo basemeriire kwijuka ekihongwa kye (Rora ekicweka ky’okwega 16, akacweka 16)

16. Kwegesaho abandi ekicunguro kitugasira kita? (Rora Ekisisani ekya ha kyesweko.)

16 Yegesa abandi ha kicunguro. Tweyongera kusiima habw’ekicunguro, buli murundi tukigambiraho abandi. Twine ebikwato ebirungi muno ebisobora kutukonyera kugambiraho abandi ensonga habwaki Yesu yatuferiire. Nitusobora kukozesa isomo 4 erya burocuwa Amakuru Amarungi Kuruga Hali Ruhanga. Isomo eri, lirumu ekikaguzo ekirukugamba ngu “Yesu Kristo Nuwe Oha?” Rundi nitusobora kubazaaho esuura ya 5 ey’akatabu Baibuli Etwegesa Ki? Esuura egi ine omutwe ogurukugamba ngu “Ekicunguro​—Kisembo ky’Omuhendo Kuruga Hali Ruhanga.” Kandi buli mwaka tweyongera kusiima habw’ekicunguro obutubaho ha mukoro ogw’okwijuka okufa kwa Yesu, n’obutwekamba kuraaliza abantu kutweteranizaaho. Mali, Yahwe atuhaire omugisa ogw’amaani ogw’okwegesaaho abantu ebirukukwata ha Mwana we!

17. Habwaki ekicunguro nikyo kisembo ekirukukirrayo kimu Ruhanga ekiyahaire abantu?

17 Hataroho kugurukyagurukya, twine ensonga enungi habwaki tusemeriire kukurakuraniza n’okwikara nitwoleka okusiima habw’ekicunguro. Ekicunguro nikitusobozesa kuba n’enkoragana enungi na Yahwe n’obukiraaba ngu tituhikiriire. Habw’ekicunguro, emirimo ya Sitaani erihwerekerezebwa. (1 Yoh. 3:8) Ekigendererwa kya Yahwe hali ensi nikiija kuhikirra. Ensi yoona erifooka orugonjo orurungi. Buli muntu wena aliba n’agonza Yahwe kandi n’amuheereza. Nahabweki, leka itwena buli kiro tuserre emiringo tusobora kwoleka ngu nitusiima habw’ekicunguro​—Ekisembo ekirukukirrayo kimu Ruhanga ekiyahaire abantu!

EKIZINA 20 Okahayo Omwana Waawe Omugonzebwa

^ kac. 5 Habwaki Yesu yaisirwe omu mulingo omubi? Ekicweka kinu nikiija kugarukamu ekikaguzo kinu. Kandi nikiija kutukonyera kweyongera kwoleka okusiima habw’ekicunguro.

^ kac. 6 Ekaba eri ngeso y’Abarooma kuhanika abacwi b’ebiragiro ha muti bakyali bomeezi nibabasibiraho rundi nibabaterraho n’emisumaali, kandi Yahwe akaikiriza Omwana we yaitwa omu mulingo gunu.

^ kac. 55 KUSOBORRA EBISISANI: Buli w’oruganda n’ayanga okwohebwa, kurora ebisisani eby’orwanju, kunywa etaaba, hamu n’okwikiriza enguzi.