1. Nsonga ki emu, esobora kuba yaletiire Yesu kulengesaniza abahondezi be n’entaama?

YESU akalengesaniza enkoragana ey’amaani ey’akaba aine n’abahondezi be, nk’ey’omuliisa hamu n’entaama ze. (Yoh. 10:14) Okulengesaniza oku kuhikire. Entaama zimanyire omuliisa wazo kandi zikora eki ekyaziragira kukora. Omurambuzi omu, akerorra ekintu kinu. Akagamba ati: “Abamu omu guruupu yaitu bakaba nibagonza kuteera entaama ebisisani kandi bakalengaho kuzeeta kubairra haihi. Baitu zikanga kwija habwokuba zikaba zitamanyire amaraka gaabo. Hanyuma omwana omuto omwojo ow’akaba ali muliisa wazo akaija; kandi obuyazesere, aho naaho zikamuhondera.”

2-3. (a) Abahondezi ba Yesu booleka bata ngu nibahuliiriza iraka lye? (b) Kiki ekiturabazaaho omu kicweka kinu n’ekirahonderaho?

² Ekyahikireho omurambuzi ogu, nikitwijukya ebigambo bya Yesu ebirukukwata ha ntaama ze kandi abo nubo abageswa be. Akagamba ati: “Zirihurra iraka lyange.” (Yoh. 10:16) Baitu Yesu ali omu iguru. Hati, nitusobora tuta kuhurra iraka lye? Omulingo omukuru, ogutwoleka ngu nituhurra iraka lya Mukama waitu nugwo ogw’okuteeka omu nkora ebiyayegeseze.​—Mat. 7:24, 25.

³ Omu kicweka kinu n’ekirukuhonderaho, nitwija kubazaaho ezimu ha nyegesa za Yesu. Nk’oku turarora, Yesu akatwegesa ebintu ebitusemeriire kuleka kukora kandi n’ebitusemeriire kukora. Nitwija kubanza kubazaaho ebintu bibiri omuliisa omurungi ebyarukuturagira kuleka kukora.

4. Kusigikirra ha Luka 12:29, kiki ekisobora kutuletera kwetuntura?

⁴ Soma Luka 12:29. * Yesu akatererra abahondezi be ngu “mulekeraho  kwetuntura” habw’ebintu murukwetaaga kuba bomeezi. Tukimanyire ngu obuhabuzi bwa Yesu bwikara buli bw’amagezi kandi buhikire. Nitugonza kubuteeka omu nkora, baitu obwire obumu kitugumira. Habwaki?

5. Habwaki abamu nibasobora kwetuntura habw’ebyetaago byabo?

 ⁵ Abamu nibasobora kwetuntura habw’omulingo baratungamu ebyokulya, eby’okujwara, hamu n’ahokwikara. Nibasobora kuba nibaikara omu ihanga nambere abantu abarukukira obwingi banaku kandi kigumire kutunga omulimo. Nikisobora kubagumira kutunga sente ezirukumara ez’okurolerra amaka gaabo. Rundi arukurolerra eka n’asobora kuba akafa yaleka eka etaine bukonyezi omu by’entaahya. Kandi baingi nibasobora kuba baferiirwe emirimo yabo habw’oburwaire bwa Korona. (Mug. 9:11) Obuturaaba tuhikirweho kimu ha bizibu ebi, rundi ekizibu ekindi kyona, nitusobora tuta kuhondera oburagirizi bwa Yesu obw’okuleka kwetuntura?

6. Soborra ekyahikireho omukwenda Petero.

⁶ Kiro kimu, omukwenda Petero hamu n’abakwenda abandi obubakaba bali omu lyato ha Nyanja ya Galiraya, ihunga obulikaba niriteera, bakarora Yesu n’arubatira h’amaizi. Petero akagamba ati: “Mukama wange, obworaba oli iwe, ngambira nyije namberoli ha maizi.” Hanyuma ya Yesu akamweta ati: “Ija,” Petero akaruga omu lyato kandi “yagendera ha maizi, okugenda hali Yesu.” Wetegereze ekyayongiireho. “Obuyaboine omuyaga, yatina; nabanza okudikira, yayamirra nagamba ati Mukama wange, njuna.” Yesu akagorra omukono gwe kandi yamujuna. Kikuru muno kwijuka ngu Petero akasobora kurubatira h’amaizi, amaiso obuyagaikaize hali Yesu. Baitu obuyarozere omuyaga, akatiina muno yatandika kugurukyagurukya, kandi yatandika kudikira.​—Mat. 14:24-31.

7. Kiki ekitusobora kwega kuruga omu kyokurorraho kya Petero?

 ⁷ Nitusobora kwegera ha kyokurorraho kya Petero. Petero obuyarugire omu lyato kandi yarubatira ha nyanja, akaba atarukunihira ngu ihunga likaba nirigenda kumweralikiriza kandi n’okutandika kudikira. Akaba n’agonza kwikara n’arubatira h’amaizi kuhikya obwarahika hali Mukama we. Baitu akalemwa kwikara ataire omutima ha kigendererwa eki. Ky’amananu ngu titusobora kurubatira h’amaizi, baitu naitwe tuhikwaho ebintu ebirenga okwikiriza kwaitu. Kakuba tuleka kuteeka omutima hali Yahwe hamu n’emirago ye, nitwija kutandika kudikira omu by’omwoyo. Nahabweki, n’obutuhikwaho ebizibu eby’amaani muno omu bwomeezi bwaitu, omutima tusemeriire kwikara tugutaire hali Yahwe hamu n’obusobozi bwe obw’okutukonyera. Eki nitusobora kukikora tuta?

8. Kiki ekisobora kutukonyera kuleka kwetuntura ekihinguraine habw’ebyetaago byaitu?

⁸ Nitwija kugasirwa omu kwesiga Yahwe, omu kiikaro ky’okwetuntura habw’ebizibu byaitu. Oijuke ngu, Yahwe Isiitwe ow’okugonza n’aturaganiza ngu naija kutuha ebyetaago byaitu obuturayebembeza ebintu eby’omwoyo. (Mat. 6:32, 33) Kuruga omu busumi obwakara, aikaire nahikiriza emirago ye. (Bir. 8:4, 15, 16; Zab. 37:25) Yahwe obwaraaba nasobora kurolerra ebinyonyi hamu n’ebyakyo, titusemeriire kwetuntura ha bituralya n’ebiturajwara! (Mat. 6:26-30; Baf. 4:6, 7) Nk’oku okugonza kuletera abazaire abarukufaayo kuhikyaho abaana baabo ebyetaago byabo, okugonza kuleetera na Isiitwe ow’omu iguru kuha abantu be ebyetaago byabo. Ego, tukigumize kimu ngu Yahwe naija kuturolerra!

9. Kiki eky’oyegere kuruga omu kyokurorraho ky’Ow’oruganda na mukazi we?

⁹ Tekerezaaho ekyokurorraho ekirukwoleka omulingo Yahwe asobora kufaaho ebyetaago byaitu. Ow’oruganda na mukazi we abarukuheereza nka bapayoniya bakavuga motoka yabo ey’ekuzire kumara nk’esaaha emu kutabarra banyaanya itwe abakaba nibaikara omu nkambi y’abasuuki kandi n’okubatwara omu rusorrokano. Ow’oruganda akasoborra ati: “Hanyuma y’orusorrokano, tukaraaliza banyaanya itwe ha kiihuro, baitu hanyuma tukakyetegereza ngu titwine ebyokulya eby’okubaha.” Kiki ekyayongiireho? Ow’oruganda akongeraho ati: “Obutwahikire omu ka, tukasanga ha mulyango gwaitu ensaho ibiri enkooto eziijwiremu ebyokulya. Tukaba tutamanyire ow’akaba abituletiire. Mali Yahwe akaturolerra.” Hanyuma y’akasumi, motoka yabo ekasiisikara. Yabakonyeraga muno omu buheereza bwabo; baitu bakaba bataine sente ez’okugikanikisa. Bakagitwara omu garagi kumanya sente zingaha ezirukwetaagisibwa kugikanikisa, hanyuma omusaija akataaha omu garagi kandi yakaguza ati: “Enu motoka yooha?” Ow’oruganda akamugambira ngu motoka ye kandi ekaba neyetaagwa kukanikwa. Omusaija akamugarukamu ati: “Eki tikiri kikuru. Mukazi wange nagonza ekika kya motoka enu yonyini kandi omurangi enu. Nkuhemu zingaha?” Ow’oruganda akaguza omusaija ogu motoka ye, kandi yatunga sente ezirukumara kugura endi. Ow’oruganda akagamba ati: “Nambere ekiro eki kyahweriire, tukaba twine okusemererwa kw’amaani. Tukakimanya ngu kinu kitabeho bubaho kyonka, baitu Yahwe nuwe akaba atukonyire.”

10. Zabuli 37:5 n’etukonyera eta kutetuntura habw’ebyetaago byaitu?

¹⁰ Obutuhuliiriza omuliisa omurungi kandi tukaleka kwetuntura ha bw’ebyetaago byaitu, tukigumye ngu Yahwe naija kubituha. (Soma Zabuli 37:5; 1 Pet. 5:7) Tekerezaaho enyikara ezigumangaine ezibaziibweho omu  kacweka 5. Kuhikya kasumi kanu, Yahwe nasobora  kuba aikaire n’akozesa nyineeka, rundi mukama wawe ha mulimo kukuhikyaho ebyetaago byawe. Kakuba nyineeka abatakyasobora kuhikyaho eka ye ebyetaago, rundi kakuba tufeerwa omulimo gwaitu, Yahwe naija kuturolerra omu mulingo ogundi. Tukigumize kimu naija kutuha ebyetaago byaitu. Hati leka tubazeeho ekintu ekindi, omuliisa omurungi ekyarukututanga kukora.

11. Kusigikirra ha Matayo 7:1, 2, kiki Yesu ekiyatutangire kukora, kandi habwaki kinu tikyanguhire?

¹¹ Soma Matayo 7:1, 2. * Yesu akaba akimanyire ngu abantu nk’oku batahikiriire bakira kuteeka omutima ha nsobi z’abagenzi baabo. Egi niyo ensonga habwaki yagambire ati: “Mulekeraho kucwera abandi omusango.” Nitusobora kulengaho muno kwerinda kucwera omusango Abakristaayo bagenzi baitu. Baitu habwokuba tituhikiriire, obwire bumu tulemwa. Kakuba tukyetegereza ngu obwire obumu omutima tuguteeka ha nsobi z’abandi kiki ekitusemeriire kukora? Huliiriza Yesu kandi oyekambe muno kuleka kucwera abandi omusango.

12-13. Kwecumitirizaaho omulingo Yahwe yarozeremu Omukama Daudi nikitukonyera kita kuleka kucwera abandi omusango?

¹² Nitusobora kugasirwa kakuba twecumitirizaaho ekyokurorraho kya Yahwe. Ateeka omutima ha birungi eby’arora omu bantu. Kinu nitukirorra ha mulingo y’atwaizeemu Omukama Daudi, omusaija ayakozere ensobi ez’amaani. Ekyokurorraho, akasihana na Basiseba kandi y’aragira ngu na iba aitwe. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15, 24) Ekyarugiremu, Daudi akeretera obusaasi, kandi yabuleetera n’eka ye, otwaliiremu n’abakazi be abandi. (2 Sam. 12:10, 11) Ha murundi ogundi, Daudi akalema kwesiga Yahwe obuyaragiire ihe lya Isaleri kubarwa, ekintu Yahwe eky’akaba atamuragiire kukora. Nikisoboka kuba ngu emyehembo hamu n’okwesiga ihe lye erikooto, nibyo byamuletiire kukora ekintu kinu. Kiki ekyarugiremu? Abaisaleri abarukuhika 70,000 bakafa habw’oburwaire!​—2 Sam. 24:2-4, 10-15.

¹³ Kakuba okuba noikara omu Isaleri omu kasumi ako, Daudi wakumurozere ota? Wakumucweriire omusango ngu tasemeriire embabazi za Yahwe? Atamutekerezeeho omu mulingo ogu. Yahwe akateeka omutima ha nsonga ngu Daudi akaba amazire akasumi kaingi ali mwesigwa kandi naha kwegarukamu kwe kuruga ha mutima. Nahabweki Yahwe akaganyira Daudi habw’ebibi binu eby’amaani. Yahwe akaba akimanyire ngu Daudi namugonza muno kandi akaba nagonza kukora ekihikire. Mali tikirukukusemeza kukimanya ngu Ruhanga waitu atuserramu ebirungi?​—1 Bakam. 9:4; 1 Byom. 29:10, 17.

14. Kiki ekikonyire Abakristaayo kuleka kucwera abandi omusango?

¹⁴ Habwokuba Yahwe tarukutunihira kuba bantu abahikiriire, naitwe titusemeriire kunihira abandi kuba abahikiriire, baitu tusemeriire kubaserramu ebirungi. Kikira kwanguha muno kurora ensobi ez’abandi, kandi n’okubacwera omusango. Baitu omuntu ow’akuzire omu by’omwoyo nasobora kurora ensobi ezi baitu agumizaamu nakoragana kurungi n’abandi. Ibaale erya diamond eritakasazirwe liba litarukuzooka kurungi, baitu omuntu omugezi akimanyire ngu hanyuma y’okusarwa n’okusemezebwa niriija kuzooka kurungi muno kandi lifooke ery’omuhendo mwingi muno. Nka Yahwe na Yesu, omutima titusemeriire kuguteeka ha butahikirra bw’abandi, baitu ha miringo yabo enungi.

15. Kutekerezaaho enyikara abantu barukurabamu, nikisobora kutukonyera kita kutabacwera omusango?

 ¹⁵ Kwongerra ha kuteeka omutima ha miringo ey’abandi emirungi, kiki ekindi ekisobora kutukonyera kutabacwera omusango? Lengaho kutekerezaaho enyikara eyibarukurabamu. Tekerezaaho ekyokurorraho kinu. Kiro kimu Yesu obwakaba ali ha yekaru, akarora omufaakati ow’amasege nanaga obunusu bubiri obw’omuhendo omutaito omu lyahurro. Atakaguze ati: “Habwaki atatairemu sente nyingi kukiraho?” Omu kiikaro ky’okuteeka omutima ha muhendo gwa sente omufaakati yahaireyo, Yesu akateekerezaaho ekigendererwa kye hamu n’enyikara ye kandi akamuhaisaniza habw’okukora ekyarukusobora.​—Luk. 21:1-4.

16. Kiki eky’orukwega kuruga omu kyokurorraho kya Veronica?

¹⁶ Ekyokurorraho kya Veronica nikyoleka habwaki kikuru kuteekerezaaho enyikara abantu abandi barukurabamu. Omu kitebe nambere akaba ali hakaba harumu munyaanya itwe nakuza mutabani we ali wenka. Veronica akagamba ati: “Kikanzookera ngu tibaagendaga butoosa omu nsorrokano hamu n’obuheereza. Kinu kikandetera kubateekerezaaho kubi. Baitu hanyuma, nkatebeza hamu na munyaanya itwe ogu. Akansobororra ebizibu ebyarukurabamu habwokuba mutabani we aine oburwaire obw’omutwe. Akaba nakora kyona ekyarukusobora kutunga ebyetaago byabo eby’omubiri hamu n’eby’omwoyo. Obwire obumu, habw’oburwaire bwa mutabani we, kyamwetaagisaaga  kugenda omu nsorrokano ez’ekitebe ekindi.” Veronica akamalirra nagamba ati: “Nkaba ntamanyire ngu obwomeezi bwe bugumangaine. Hati nimugonza muno kandi nimuteekamu ekitiinisa kingi habw’amaani agarukutamu kuheereza Yahwe.”

17. Yakobo 2:8 n’eturagira kukora ki, kandi eki nitusobora kukikora tuta?

¹⁷ Kiki ekitusemeriire kukora kakuba tukyetegereza ngu tucweriire Omukristaayo mugenzi waitu omusango? Twine kukiijuka ngu tusemeriire kugonza ab’oruganda bagenzi baitu. (Soma Yakobo 2:8.) Tusemeriire n’okusaba Yahwe kuruga ha mutima nitumwesengereza atukonyere kuleka kucwera abandi omusango. Nitusobora kukorra ha saara yaitu kurabira omu kutunga obwire obw’okubaza n’omuntu tubaire nitucwera omusango. Eki nikisobora kutusobozesa kweyongera kumumanya. Nitusobora kumuraaliza kukora naitwe omu buheereza rundi kulya na uwe ekiihuro. Obuturaaba nitweyongera kumanya kurungi Omukristaayo mugenzi waitu, nitusobora kulengaho kuhondera ekyokurorraho kya Yahwe na Yesu eky’okumuserramu ebirungi. Omu mulingo gunu, twoleka ngu nitworobera ekiragiro eky’omuliisa omurungi eky’okuleka kucwera abandi omusango.

18. Nitusobora kwoleka tuta ngu nituhuliiriza iraka ery’omuliisa omurungi?

¹⁸ Nk’oku entaama zihuliiriza iraka ly’omuliisa wazo, abahondezi ba Yesu bahuliiriza iraka lye. Obuturayekamba muno kuleka kwetuntura habw’ebyetaago byaitu, kandi n’okuleka kucwera abandi omusango, Yahwe na Yesu nibaija kutuha emigisa habw’amaani turukuteekamu. Katube tuli ‘b’igana erike’ rundi ‘ab’entama ezindi,’ leka tugumizeemu nituhuliiriza kandi nitworobera iraka ery’omuliisa omurungi. (Luk. 12:32; Yoh. 10:11, 14, 16) Omu kicweka ekirukwongeraho, nitwija kubazaaho ebintu bibiri Yesu ebiyagambiire abahondezi be kukora.