Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

EKICWEKA KY’OKWEGA 2

Yegera ha Mugenzi wa Yesu Omuto

Yegera ha Mugenzi wa Yesu Omuto

“Yakobo omuiru rubale rwa Ruhanga na Mukama waitu Yesu Kristo.”​—YAK. 1:1.

EKIZINA 88 Onyegese Emihanda Yaawe

EBITURAYEGA *

1. Soborra eka Yakobo yakuliiremu.

YAKOBO, mugenzi wa Yesu akakurra omu ka ey’egumire omu by’omwoyo. * Bazaire be, Yusufu na Malyamu, bagonzaaga muno Yahwe kandi bayekambaga kumuheereza. Yakobo akatunga n’omugisa ogundi, mugenzi we omukuru nuwe yafookere Masiya ow’akaba araganiziibwe. Kagwali mugisa gw’amaani Yakobo kukurra omu ka egi!

Omu kasumi Yakobo y’amazire na kura hamu na Yesu, Yakobo akeyongera kumanya kurungi mugenzi we omukuru (Rora akacweka 2)

2. Nsonga ki ezakuletiire Yakobo kuteekamu mugenzi we omukuru ekitiinisa?

2 Yakobo akaba aine ensonga nyingi ezakumuletiire kuteekamu ekitiinisa mugenzi we omukuru. (Mat. 13:55) Ekyokurorraho, nambere Yesu yahikiize emyaka 12, akaba amanyire Ebyahandiikirwe kurungi ekyaletiire abegesa omu Yerusalemu kuhunirra muno. (Luk. 2:46, 47) Yakobo n’asobora kuba yakorraga hamu na Yesu omu mulimo gw’okubaija. Eki obukiraaba nukwo kyabaire, aine kuba y’amanyire mugenzi we kurungi muno. Nathan H. Knorr yakiraga kugamba ati: “Oyega bingi ebirukukwata ha muntu obworukuba n’okora na uwe.” * Yakobo n’asobora kuba na uwe yarozere ngu ‘Yesu akeyongera okutunga amagezi n’okukura, n’omu mbabazi hali Ruhanga n’abantu.’ (Luk. 2:52) Binu nibisobora kutuleetera kuteekereza ngu Yakobo nuwe y’abaire omu h’abegeswa ba Yesu ab’okubanza. Baitu eki tinukwo kyabaire.

3. Yakobo aketwaza ata, Yesu obuyatandikire obuheereza bwe?

3 Omu buheereza bwa Yesu obw’omu nsi, Yakobo atafooke omu h’abegeswa be. (Yoh. 7:3-5) Amananu gali, Yakobo n’asobora kuba omu h’abanyabuzaale ba Yesu abatekeriize ngu Yesu akaba “agwire iraro.” (Mar. 3:21) Kandi busaho ekirukwoleka ngu Yakobo akaba ali na nyina bo Malyamu, Yesu obw’akaba ahanikirwe ha muti.​—Yoh. 19:25-27.

4. Masomo ki agaturukugenda kubazaaho?

4 Hanyuma, Yakobo akaikiririza omuli Yesu kandi yafooka omugurusi arukutekwamu ekitiinisa omu kitebe Ekikristaayo. Omu kicweka kinu nitwija kubazaaho amasomo abiri agatusobora kwega kuruga hali Yakobo: (1) habwaki tusemeriire kwikara tuli bebundaazi, kandi (2) n’omulingo tusobora kufookamu abegesa abarungi.

IKARA OLI MWEBUNDAAZI NKA YAKOBO

Yesu obuyabonekiire Yakobo, Yakobo akebundaaza, kandi kuruga obu akafooka mwegeswa wa Kristo omwesigwa (Rora akacweka 5-7)

5. Yakobo aketwaza ata hanyuma ya Yesu ow’akaba ahumbuukire kumubonekera?

5 Yakobo akafooka ndi muhondezi wa Yesu omwesigwa? Hanyuma ya Yesu kuhumbuuka, “[akabonekera] Yakobo; nubwo yarorwa abakwenda bona.” (1 Kol. 15:7) Hanyuma ya Yesu kutangatangana na uwe akafooka omu h’abegeswa be. Yakobo akaba aroho abakwenda obu bakaba bali omu kisiika eky’eruguru omu Yerusalemu balindiriire okutunga omwoyo ogurukwera. (Eng. 1:13, 14) Hanyuma, Yakobo akatunga omugisa ogw’okuheereza h’akatebe akalemi ak’omu kyasa eky’okubanza. (Eng. 15:6, 13-22; Bag. 2:9) Kandi omwaka ogwa 62 C.E., obugukaba gutakahikire, akaterekerezebwa omwoyo ogurukwera kuhandiikira Abakristaayo abaseserweho amagita. Ebbaruha egi, n’etukonyera kasumi kanu katube twine okunihira okw’okwikara omu iguru rundi omu nsi. (Yak. 1:1) Kusigikirra hali omunyabyafaayo ow’omu kyasa eky’okubanza arukwetwa Josephus, Yakobo akaitwa habw’ekiragiro kya Nyakatagara Omukuru Ananias mutabani wa Annas. Yakobo akaikara ali mwesigwa hali Yahwe kuhikya obuyamaliriize obwomeezi bwe obw‘omu nsi.

6. Yakobo akaba nayahukana ata n’abebembezi b’ediini ab’omu kasumi ke?

6Yakobo akaba ali mwebundaazi. Habwaki nitusobora kugamba tuti? Tekerezaaho omulingo Yakobo yayetwaizeemu hanyuma ya Yesu kumutangatangana kandi n’omulingo abakuru b’ediini baingi bayetwaizeemu. Yakobo obuyarozere obwakaiso oburukwolekera kimu ngu Yesu nuwe Mwana wa Ruhanga, n’obwebundaazi bwingi, akabwikiriza. Baitu banyakatagara abakuru omu Yerusalemu, tinukwo bakozere. Ekyokurorraho, bakaba batasobora kwanga ngu Yesu akaba ahumbwire Lazaro. Omu kiikaro ky’okwikiriza ngu Yesu akaba atumirwe Yahwe, bakalengaho kwita Yesu hamu na Lazaro. (Yoh. 11:53; 12:9-11) Hanyuma, Yesu wenyini obuyahumbuukire, amananu ganu bakalengaho kugasereka abantu. (Mat. 28:11-15) Habwokuba abebembezi b’ediini abo bakaba baine emyehembo, bakanga Masiya.

7. Habwaki tusemeriire kwetantara emyehembo?

7Isomo turukwega: Werinde emyehembo, kandi oikirize kwegesebwa. Nk’oku oburwaire busobora kulemesa omutima gw’omuntu kukora kurungi, emyehembo n’esobora kutulemesa kworobera oburagirizi bwa Yahwe. Abafalisaayo bakaba baine emyehembo nyingi muno, ey’abaletiire kwanga obwakaiso oburukwolekera kimu ngu Yesu akaba aine omwoyo ogurukwera kandi Mwana wa Ruhanga. (Yoh. 12:37-40) Emyehembo yabo ekaba y’akabi muno habwokuba ekabalemesa kutunga obwomeezi obutahwaho. (Mat. 23:13, 33) Mali kikuru muno kugumizaamu nitwikiriza Baibuli hamu n’omwoyo ogurukwera kuhindura enyetwaza zaitu, entekereza, hamu n’encwamu zaitu! (Yak. 3:17) Habwokuba Yakobo akaba ali mwebundaazi, akaikiriza Yahwe kumwegesa. Nk’oku turukwija kurora, obwebundaazi bwe nubwo bw’amufoire omwegesa omurungi.

YEGESA KURUNGI KA YAKOBO

8. Kiki ekiratukonyera kufooka abegesa abarungi?

8 Yakobo akaba atasomere muno. Hataroho kugurukyagurukya, abebembezi b’amadiini ab’omu kasumi ke, na uwe bakamurora omu mulingo barozeremu abakwenda Petero na Yohana, nk’abantu “abatasomere kandi aba buli kiro.” (Eng. 4:13, NWT) Baitu Yakobo akeega kuba omwegesa omurungi, kinu nitukirora obutusoma ekitabu ekyayeserwe ibara lye. Nka Yakobo naitwe nitusobora kuba abatarasomere muno. Eki n’obukiraaba nukwo kiri, habw’obukonyezi bw’omwoyo gwa Yahwe hamu n’okutendekwa okututunga kuruga omu kitebe kye, naitwe nitusobora kufooka abegesa abarungi. Leka tubazeeho ekyokurorraho eky’okwegesa Yakobo ekiyatuteriireho kandi turole amasomo agatusobora kwegamu.

9. Soborra omulingo Yakobo y’ayegesaamuga?

9Yakobo atakozese ebigambo ebigumangaine rundi kusoborra omu mulingo ogugumire. Ekyarugiremu, abantu abakaba nibamuhuliiriza bakamanya ekibasemeriire kukora kandi n’omulingo ogw’okukikoramu. Ekyokurorraho, tekerezaaho omulingo ogwanguhire yayegesezeemu Abakristaayo nk’oku basemeriire kwikiriza kugumira obutali bwinganiza bataahwire enzigu. Akahandiika ati: “Dora, ntubeta abomugisa abagumisiriza: mukahurra ha kuguma kwa Yobu, kandi mukarora empero ya Mukama, Mukama okwali wembabazi nyingi nokuganyira.” (Yak. 5:11) Wetegereze ngu ebintu Yakobo yayegesaaga Abakristaayo bagenzi be byasigikirraga ha Byahandiikirwe. Akakozesa Ekigambo kya Ruhanga kukonyera abayahandikiire kukirora ngu Yahwe aikara naha empeera abantu boona abesigwa hali Uwe, nka Yobu. Yakobo akakozesa ebigambo ebyanguhire kwetegereza kandi omulingo ogw’amagezi kwegesa isomo eri. Omu mulingo ogu, ataletere abantu kumutaho omutima, baitu kuguteeka hali Yahwe.

10. Mulingo ki ogumu ogutusobora kwegera hali Yakobo obuturukuba nitwegesa?

10Isomo turukwega: Obutumwa bwawe bwikaze bwanguhire kwetegereza, kandi yegesa n’osigikirra ha Kigambo kya Ruhanga. Obutuba nitwegesa abandi titusemeriire kubooleka ngu tumanyire bingi muno, baitu tusemeriire kubooleka ngu Yahwe nuwe amanyire bingi, kandi n’abafaaho muno. (Bar. 11:33) Nitusobora kuhika ha kigendererwa eki kakuba ebitwegesa biikara nibisigikirra ha Byahandiikirwe. Ekyokurorraho, omu kiikaro ky’okugambira abeegi baitu ba Baibuli ekitwakukozere kakuba twakubaire omu nyikara yabo, tusemeriire kubakonyera kutekerezaaho ebyokurorraho kuruga omu Baibuli kandi n’okwetegereza entekereza hamu n’enyehurra za Yahwe. Hanyuma, nikiija kubaletera kugonza kuteeka omu nkora ebibarukwega habwokuba nibagonza kusemeza Yahwe, hatali itwe.

11. Bizibu ki Abakristaayo abamu bakaba baine omu kasumi ka Yakobo, kandi buhabuzi ki obuyabahaire? (Yakobo 5:13-15)

11Yakobo akaba ali muntu arukwetegereza. Omu bbaruha ye, nitukirorra kimu ngu Yakobo akaba n’ayetegereza ebizibu Abakristaayo bagenzi be bakaba nibarabamu, kandi akabaha oburagirizi oburukwoleka kiki kyonyini ekibaka nibetaaga kukora. Ekyokurorraho, Abakristaayo abamu tibayanguhaga kuteeka omu nkora obuhabuzi. (Yak. 1:22) Abandi basorooraga abanaku. (Yak. 2:1-3) Kandi abandi kyabagumiraga kulema akalimi kaabo. (Yak. 3:8-10) Abakristaayo abo baali baine ebizibu by’amaani, baitu Yakobo atajwahe kubakonyera. Akabaha obuhabuzi omu mulingo gw’embabazi baitu ogurukwetegerezebwa kurungi kandi akekambisa abaine obuceke omu by’omwoyo kutunga obukonyezi kuruga omu bagurusi.​—Soma Yakobo 5:13-15.

12. Nitusobora tuta kwikara twine entekereza enungi obuturukuba nitukonyera abeegi baitu aba Baibuli?

12Isomo turukwega: Ba muntu arukwetegereza, kandi oikale oine entekereza enungi hali abandi. Baingi abatwega nabo Baibuli nikisobora kubagumira kuteeka omu nkora obuhabuzi bwayo. (Yak. 4:1-4) Nikisobora kubatwarra obwire kuleka engeso embi kandi n’okukurakuraniza emiringo ey’Ekikristaayo. Nka Yakobo tusemeriire kuba bamanzi tukagambira abeegi baitu ebibarukwetaaga kuhinduramu. Kandi nitwetaaga kwikara twine entekereza enungi, nitwesigira kimu Yahwe ngu naija kucunda abantu abebundaazi kwija hali uwe kandi abahe n’amaani agabarukwetaaga kukora empindahinduka omu bwomeezi bwabo.​—Yak. 4:10.

13. Nk’oku kyolekerwe omu Yakobo 3:2, kiki Yakobo ekiyayetegeriize?

13Yakobo akaikara nayetekerezaaho omu mulingo oguhikire. Yakobo atehurre ngu ali w’amaani muno kukira Abakristaayo abandi ngu habwokuba akaba ali mugenzi wa Yesu rundi habw’obujunaanizibwa obwakaba aine. Akeeta Abakristaayo bagenzi be, “bene baitu abarukugonzebwa.” (Yak. 1:16, 19; 2:5) Kandi atalengeho kuletera abandi kutekereza ngu akaba ahikiriire. Oihireho, na uwe akebazaaho obuyagambire ati: “Omu bingi tusobya itwena.”​—Soma Yakobo 3:2.

14. Habwaki kirungi kugambira abeegi baitu nk’oku naitwe tukora ensobi?

14Isomo turukwega: Ijuka ngu itwena tuli basiisi. Titusemeriire kutekereza ngu nitukira abo abaturukwegesa. Habwaki? Obuturaletera abeegi baitu kutekereza ngu itwe titukora ensobi, nibasobora kuhwamu amaani habw’okutekereza ngu tibarukwija kusobora kukora Ruhanga ebyarukubetaagisa. Baitu kakuba tubagambira amananu ngu naitwe kitatwanguhire kuhondera emisingi ya Baibuli, kandi tukabasoborra omulingo Yahwe yatukonyire kukora empindahinduka omu bwomeezi bwaitu, nikiija kukonyera abeegi baitu kukirora ngu nabo nibasobora kuheereza Yahwe.

Ebyokurorraho bya Yakobo bikaba byanguhire kwetegereza, kandi nibiihayo kurungi ensonga (Rora akacweka 15-16) *

15. Byokurorraho bya mulingo ki Yakobo ebiyakozeseze? (Yakobo 3:2-6, 10-12)

15Yakobo akakozesa ebyokurorraho ebirukuhika ha mutima. Busaho kugurukyagurukya akakonyerwa omwoyo ogurukwera, baitu nasobora kuba yayegere bingi ha mulingo asemeriire kwegesaamu kurabira omu kwegaho ebyokurorraho mugenzi we omukuru Yesu akaba akozeseze. Ebyokurorraho Yakobo yakozeseze omu bbaruha ye byanguhire, kandi n’amasomo nigetegerezebwa kurungi.​—Soma Yakobo 3:2-6, 10-12.

16. Habwaki tusemeriire kukozesa ebyokurorraho ebirukwihayo kurungi ensonga?

16Isomo turukwega: Kozesa ebyokurorraho ebirukwihayo kurungi ensonga. Obw’okozesa ebyokurorraho ebisemeriire, okonyera abantu kuteeramu akasisani ha bintu ebyorukubegesa. Obusisani bunu bukonyera abantu kwijuka ensonga enkuru ezibegere kuruga omu Baibuli. Yesu akaba ali mukugu ha kukozesa ebyokurorraho ebirungi, kandi mugenzi we Yakobo akahondera ekyokurorraho kye. Leka twekebiije ekimu ha byokurorraho bya Yakobo kandi tubazeeho habwaki kirungi.

17. Habwaki ekyokurorraho ekiri omu Yakobo 1:22-25 kirungi?

17 Soma Yakobo 1:22-25. Ekyokurorraho kya Yakobo eky’endolerwamu kirungi habw’ensonga nyingi. Akaba nayegesaaho isomo limu, eri niryo ngu, kusobora kugasirwa omu Kigambo kya Ruhanga titusemeriire kugarukira ha kukisoma kwonka; baitu tusemeriire n’okuteeka omu nkora ebitusomere. Yakobo akakozesa ekyokurorraho eky’omuntu arukwerora omu ndolerwamu, ekyokurorraho ekyali nikyanguhira abantu kwetegereza. Isomo ki ery’akaba n’alengaho kwegesa? Nikiba ky’obudoma omuntu kwerora omu ndolerwamu, akarora nambere asemeriire kweyinganiza, baitu akaikara ataine ekyakozereho. Omu mulingo nugwo gumu, nikiba ky’obudoma kusoma Ekigambo kya Ruhanga tukarora nambere turukwetaaga kuhinduramu omu nyetwaza yaitu, baitu tukaikara tutaine ekitukozereho.

18. Bintu ki bisatu ebitusemeriire kukora obuturukuba nitukozesa ebyokurorraho?

18 Obworukuba nokozesa ekyokurorraho, nosobora kwegera ha kyokurorraho kya Yakobo, kurabira omu kukora ebintu binu bisatu: (1) Kigumye ngu ekyokurorraho kyawe nikiija kukukonyera kwegesa isomo eryorukubazaaho. (2) Kozesa ebyokurorraho abarukukuhuliiriza ebibarayanguha kwetegereza. (3) Bakonyere kwetegereza ekigendererwa ky’ekyokurorraho kyawe. Obukiraaba kikugumira kutunga ebyokurorraho ebisemeriire eby’osobora kukozesa, nosobora kurora omu Watch Tower Publications Index. Hansi y’omutwe “ebyokurorraho,” noija kurora ebyokurorraho bingi eby’osobora kukozesa. Baitu okijuke ngu ebyokurorraho nibisisana nk’omuzindaaro, eki nikimanyisa ngu bikukonyera kwihayo kurungi isomo eryorukwegesaaho. Nahabweki kigumye ngu n’obikozesa ha nsonga enkuru zonka ezorukugonza kwegesa. Baitu ensonga erukukira obukuru habwaki tusemezaamu omulingo twegesa, teriyokuletera abantu kututaho omutima, baitu eri y’okukonyera baingi nk’oku turukusobora kufooka kicweka ky’eka ya Yahwe ey’erumu okusemererwa.

19. Twoleka tuta ngu nitugonza Abakristaayo bagenzi baitu?

19 Yakobo akaba aine mugenzi we omukuru ow’ahikiriire, baitu itwe titumwine, baitu twine omugisa ogw’okuheereza Yahwe tuli hamu n’eka enkooto ey’ab’oruganda na banyaanya itwe. Twoleka nitubagonza kurabira omu kumara hamu nabo obwire, kubegeraho, kandi n’okukorra hamu nabo omu mulimo ogw’okutebeza n’okwegesa. Obutwekamba kwegera ha kyokurorraho kya Yakobo omu ntekereza yaitu, engeso, hamu n’omulingo twegesaamu, tuhaisa Yahwe ekitiinisa kandi tukonyera abaine emitima emirungi kwirra haihi na Isiitwe ow’omu iguru, ow’okugonza.

EKIZINA 114 “Ba n’Okugumisiriza”

^ kac. 5 Yakobo akakurra omu ka emu na Yesu. Nahabweki akaba amanyire kurungi Omwana wa Ruhanga ow’ahikiriire kukira abantu baingi omu kasumi ako. Omu kicweka kinu nitwija kubazaaho kiki ekitusobora kwega omu bwomeezi hamu n’enyegesa, za mugenzi wa Yesu omuto ayafookere omu h’ab’oruganda abakaba nibebembera omu kitebe Ekikristaayo eky’omu kyasa eky’okubanza.

^ kac. 1 Kusobora kwanguhirwa, Yakobo nitwija kumweta mugenzi wa Yesu. Habwokuba bakaba bali nyineemu, kandi nikizooka ngu nuwe yahandiikire Ekitabu kya Yakobo.

^ kac. 2 Ow’oruganda Nathan H. Knorr akaba ali h’Akatebe Akalemi. Akamalirra obwomeezi bwe obw’omu nsi omu 1977.

^ kac. 61 KUSOBORRA EBISISANI: Yakobo akakozesa ekyokurorraho eky’omurro​—ekintu abantu baingi bakaba nibasobora kwetegereza kurungi​—kwoleka akabi ak’okukozesa kubi orulimi.