Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

EKICWEKA KY’OKWEGA 30

Obunabbi obw’Okubanza omu Baibuli, Nibukukwataho Buta

Obunabbi obw’Okubanza omu Baibuli, Nibukukwataho Buta

“[Nditaho] okuhigana hagati yawe n’omukazi.”​—KUB. 3:15.

EKIZINA 15 Kugiza Omwana wa Yahwe Omuzigaijo!

EBITURAYEGA *

1. Kiki Yahwe ekiyakozere hanyuma y’akaire kake Adamu na Hawa bamazire kusiisa? (Okubanza 3:15)

 HANYUMA y’akaire kake, Adamu na Hawa bamazire kusiisa, Yahwe akaha okunihira abaijukuru baabo kuraba omu bunabbi obukuru muno. Ebiyagambire nibisangwa omu Okubanza 3:15.​—Soma.

2. Habwaki obunabbi bunu bukuru muno?

2 Obunabbi bunu nibusangwa omu kitabu eky’okubanza omu Baibuli. Baitu ebitabu ebindi byona ebya Baibuli biine akakwate n’obunabbi bunu. Nk’oku omugongo gw’ekitabu guteeraniza hamu empapura zoona, ebigambo ebiri omu Okubanza 3:15, biteeraniza hamu byona ebiri omu bitabu ebindi ebya Baibuli kuba obutumwa bumu, kandi obutumwa bunu nubwo ngu Ruhanga akaba nagenda kutuma Omujuni ayakuhwerekeriize Sitaani hamu n’abahondezi be. * Gunu kanigwija kuba mugisa gw’amaani muno hali abo abarukugonza Yahwe!

3. Nitugenda kubazaaho ki omu kicweka kinu?

3 Omu kicweka kinu, nitwija kugarukamu ebikaguzo ebirukukwata ha bunabbi oburukusangwa omu Okubanza 3:15: Nibaha abarukubazibwaho omu bunabbi bunu? Obunabbi bunu buhikiriziibwe buta? Kandi nibutugasira buta?

NIBAHA ABARUKUBAZIBWAHO OMU BUNABBI BUNU?

4. “Enjoka” noha, kandi nitukimanya tuta?

4 Ekyahandiikirwe ekiri omu Okubanza 3:14, 15 nikibazaaho “enjoka,” ‘oruzaaro’ rw’enjoka, ‘omukazi,’ hamu “noruzarorwe.” Baibuli n’etukonyera kumanya banu nibaha. * Leka tutandike ‘n’enjoka.’ Enjoka eya buli kiro tiyakusoboire kwetegereza Yahwe ebiyabalize omu rugonjo rwa Adeni. Nahabweki Yahwe aine kuba yacweriire omusango ekihangirwe ekirukwetegereza. Mali, Yahwe akaba naabaza nooha? Okusuku’rwa 12:9 nirusoborra kurungi enjoka noha. Nihagamba ngu “enjoka eyaira” nuwe Sitaani Diabolo. Baitu oruzaaro rw’enjoka nibaha?

ENJOKA

Sitaani Diabolo, Okusuku’rwa 12:9 nirwoleka ngu nuwe “enjoka eyaira” (Rora akacweka 4)

5. Oruzaaro rw’enjoka nirutwarramu baha?

5 Obwire obumu Baibuli ekozesa ekigambo oruzaaro kumanyisa abo abakopa enteekereza hamu n’enyetwaza y’omuntu, nikisobora kugambwa ngu baana be. Nahabweki oruzaaro rw’enjoka nirutwarramu ebihangwa eby’omwoyo abo nubo bamalaika ababi abaalekereho obujunanizibwa bwabo omu iguru omu kasumi ka Nuha, kandi nirutwarramu n’abantu abeetwaza nka Sitaani abahakaniza Yahwe hamu n’abantu be.​—Kub. 6:1, 2; Yoh. 8:44; 1 Yoh. 5:19; Yud. 6.

ORUZAARO RW’ENJOKA

Bamalaika ababi hamu n’abantu ababi abahakaniza Yahwe n’abantu be (Rora akacweka 5)

6. Nitumanya tuta ngu “omukazi” akaba atali Hawa?

6 Hati leka turole “omukazi” noha. Omukazi onu akaba atali Hawa. Habwaki nitugamba tuti? Tekerezaaho ensonga emu. Obunabbi nibugamba ngu oruzaaro rw’omukazi rwali nirugenda kusasangura omutwe gw’enjoka. Nk’oku twaruga kurora enjoka n’emanyisa malaika omubi Sitaani, kandi busaho muntu omubaijukuru ba Hawa ow’aine obusobozi obw’okumusasangura. Sitaani yakuhwerekereziibwe ata?

7. Kusigikirra omu Okusuku’rwa 12:1, 2, 5, 10, omukazi arukubazibwaho omu Okubanza 3:15 noha?

7 Ekitabu eky’okumalirra omu Baibuli nikitugambira omukazi onu noha. (Soma Okusuku’rwa 12:1, 2, 5, 10.) Omukazi onu tali w’omu nsi! Aine okwezi ha bigere bye n’ekondo ey’enyunyuzi 12 ha mutwe gwe. Kandi azaara omwana ow’atali wa buli kiro​—obu nubwo Obukama bwa Ruhanga. Obukama bunu buli omu iguru, nahabweki n’omukazi onu aine kuba ali omu iguru. Nakikirra ekicweka ky’ekitebe kya Yahwe eky’omu iguru ekirumu bamalaika abesigwa.​—Bag. 4:26.

OMUKAZI

Ekicweka ky’ekitebe kya Yahwe eky’omu iguru ekirukutwarramu bamalaika abesigwa (Rora akacweka 7)

8. Noha kicweka ekikuru eky’oruzaaro rw’omukazi, kandi akafooka di kicweka ekikuru? (Okubanza 22:15-18)

8 Ekindi, Ekigambo kya Ruhanga nikitukonyera kumanya ekicweka ekikuru eky’oruzaaro rw’omukazi. Oruzaaro runu rukaba rusemeriire kuba mwijukuru wa Iburahimu. (Soma Okubanza 22:15-18.) Nk’oku obunabbi bwarangire, Yesu akaba ali mwijukuru w’omusaija ogu omwesigwa. (Luk. 3:23, 34) Baitu oruzaaro runu rukaba rusemeriire kuba rw’amaani muno kukira omuntu habwokuba rwali nirugenda kusasangura rwiheho Sitaani. Nahabweki Yesu obw’akaba aine emyaka nka 30, akaseswaho amagita kuraba omu kuseswaho omwoyo ogurukwera. Obuyaseserweho amagita, Yesu akafooka ekicweka ekikuru eky’oruzaaro orw’omukazi. (Bag. 3:16) Hanyuma ya Yesu kufa hamu n’okuhumbuuka, Ruhanga ‘akamutaho ekondo y’ekitiinisa n’okutiinwa’ kandi akamuha “obusobozi bwona omu iguru na hansi,” otwalireemu n’obusobozi ‘obw’okuhwerekereza emirimo ya Sitaani.’​—Baheb. 2:7; Mat. 28:18; 1 Yoh. 3:8.

ORUZAARO RW’OMUKAZI

Yesu Kristo hamu n’abaseserweho amagita 144,000 abaraalema hamu na uwe (Rora akacweka 8-9)

9-10. (a) Nibaha abandi abali kicweka ky’oruzaaro rw’omukazi, kandi bafooka di kicweka ky’oruzaaro oru? (b) Kiki ekiturukugenda kubazaaho?

9 Baitu oihireho Yesu, n’abandi nabo bakufookere kicweka ky’oruzaaro oru. Omukwenda Paulo akabazaaho ekicweka ky’oruzaaro runu obuyagambiire Abakristaayo Abayudaaya n’abamahanga abaseserweho amagita ati: “Muraba muli ba Kristo, muli muijukuru wa iburahimu, nabagwetwa nkomurago okuguli.” (Bag. 3:28, 29) Yahwe obwasesaho Omukristaayo amagita n’akozesa omwoyo ogurukwera, omuntu ogu afooka kicweka ky’oruzaaro rw’omukazi. Nahabweki oruzaaro rw’omukazi nirutwarramu Yesu Kristo hamu 144,000 abaraalema hamu na uwe. (Kus. 14:1) Banu boona balengaho kuteekereza n’okwetwaza nka Isebo, Yahwe Ruhanga.

10 Hati nk’oku tumazire kumanya abarukubazibwaho omu Okubanza 3:15, leka hati tweijukyemu omulingo Yahwe aikaire n’ahikiiriza obunabbi bunu n’omulingo burukutugasira omu kasumi kanu.

OBUNABBI BUNU BUHIKIRIZIIBWE BUTA?

11. Obunabbi bukaba nibumanyisa ki, obubwagambire ngu oruzaaro rw’omukazi rwali nirugenda kuhutaazibwa ha ‘kikongoijo’?

11 Kusigikirra ha bunabbi obuli omu Okubanza 3:15, enjoka yakuhutaize ‘ekikongoijo’ eky’oruzaaro rw’omukazi. Kinu kikahikirra Sitaani obuyaletiire Abayudaaya na Abarooma kwita Omwana wa Ruhanga. (Luk. 23:13, 20-24) Nk’oku kuhutaara ekikongoijo kiretera omuntu kulema kurubata habw’akaire, omu mulingo nugwo gumu, Yesu akaba atasobora kukora ekintu kyona obwakaba afiire kandi ali omu kituuro kumara ebiro bisatu.​—Mat. 16:21.

12. Nidi, kandi omu mulingo ki omutwe gw’enjoka gurasasangurwa?

12 Obunabbi obuli omu Okubanza 3:15 kusobora kuhikirra, Yesu tiyakwikaire omu kituuro. Habwaki? Habwokuba kusigikirra ha bunabbi, oruzaaro rw’omukazi rwakusasangwire omutwe gw’enjoka. Kinu kikamanyisa ngu Yesu yakukizire ekihooya ekya ha kikongoijo. Kandi mananu kwo akakira! Ha kiro kyakasatu amazire kufa, akahumbuuka nk’ekihangirwe eky’omwoyo. Omu kasumi ka Ruhanga arukugonza, Yesu naija kusasangura Sitaani amwiheho. (Baheb. 2:14) Abo abalema hamu na Kristo nibaija kuhwerekereza abanyanzigwa ba Ruhanga, kandi oru nurwo oruzaaro rw’enjoka.​—Kus. 17:14; 20:4, 10. *

OBUNABBI BUNU NIBUTUGASIRA BUTA?

13. Nitugasirwa tuta habw’okuhikirra okw’obunabbi bunu?

13 Obworaaba oli muheereza wa Ruhanga, n’ogasirwa habw’okuhikirra okw’obunabbi bunu. Yesu akaija omu nsi nk’omuntu. Akeegera ha miringo ya Ise kikumi ha kikumi. (Yoh. 14:9) Nahabweki kuraba omuli uwe tusoboire kumanya Yahwe Ruhanga kandi n’okumugonza. Kandi tugasiirwe omu nyegesa za Yesu hamu n’omulingo arukwebemberamu ekitebe Ekikristaayo kasumi kanu. Atwegeseze omulingo tusemeriire kwetwazaamu oguratukonyera kusiimwa Yahwe. Kandi habwokuba Yesu akahutaazibwa ha kikongoijo, rundi akafa, itwena nitugasirwa. Omu mulingo ki? Hanyuma ya Yesu kuhumbuuka, Yahwe akaikiriza ekihongwa kye ekihikiriire ‘ekitwogyaho ebibi byona.’​—1 Yoh. 1:7.

14. Nitumanya tuta ngu obunabbi Yahwe y’ahaire omu Adeni, bwali butarukugenda kuhikirra ahonaaho? Soborra.

14 Ebigambo Yahwe yabalize omu Adeni bikooleka ngu hakurabireho akasumi obunabbi bunu butakahikiriire. Kyakutwaire akaire omukazi atakazaire oruzaaro orwali ruraganiziibwe, Sitaani kusorooza abahondezi be, kandi n’okubaho okuhigana, (rundi, enobi) hagati y’ebitebe binu ebibiri. Tugasirwa omu kumanya obunabbi bunu habwokuba nibututererra ngu ensi erukulemwa Sitaani neija kunoba abaheereza ba Yahwe. Hanyuma na Yesu akaha abegeswa be okutererra nukwo kumu. (Mar. 13:13; Yoh. 17:14) Hataroho kugurukyagurukya, turozere ekicweka eky’obunabbi bunu nikihikirra, kukira muno omu myaka 100 ey’ehingwire. Omu mulingo ki?

15. Habwaki ensi ey’eyongiire kunoba abaheereza ba Yahwe, baitu habwaki tutasemeriire kutiina Sitaani?

15 Hanyuma y’akasumi kake Yesu amazire kufoorwa Omukama w’Obukama bwa Ruhanga omu 1914, Sitaani akanagwa kuruga omu iguru. Hati akasibirwa omu nsi alindiriire kuhwerekerezebwa. (Kus. 12:9, 12) Kandi kuruga obu aikaire nakora ebintu bingi. Sitaani taine kunihira kwona, aine ekiniga kingi, kandi ekiniga kye akimarra h’abantu ba Ruhanga. (Kus. 12:13, 17) Egi niyo nsonga habwaki ensi ya Sitaani ey’eyongeriire kimu kutunoba kukira na kara. Baitu titusemeriire kutiina Sitaani hamu n’abahondezi be. Oihireho, nitusobora kuba n’okwikiriza nk’okw’omukwenda Paulo ayahandiikire ati: “Ruhanga obwaba ali habwaitu araha omunyanzigwa waitu?” (Bar. 8:31) Nitusobora kwesigira kimu Yahwe habwokuba turozere ngu ekicweka ekikooto eky’obunabbi obuli omu Okubanza 3:15 kimazire ira kuhikirra.

16-18. Curtis, Ursula, hamu na Jessica bagasiirwe bata omu kwetegereza Okubanza 3:15?

16 Omurago gwa Yahwe ogurukusangwa omu Okubanza 3:15 nigusobora kutukonyera kugumira ekizibu kyona ekitutunga omu bwomeezi bwaitu. Ow’oruganda Curtis, arukuheereza nk’omumisaani omu Guam, nagamba ati: “Haroho ebintu ebibaireho omu bwomeezi bwange ebirengere obwesigwa bwange omuli Yahwe. Baitu kwecumitirizaaho obunabbi obuli omu Okubanza 3:15 kinkonyire kwikara ninyesiga Ise nyowe ow’omu iguru.” Curtis alindiriire ekiro Yahwe obw’aliihaho ebirengo byaitu byona.

17 Munyaanya itwe Ursula arukwikara omu Bavaria, Germany nagamba ngu kwetegereza Okubanza 3:15 kikamukonyera kukigumya ngu Baibuli ekaterekerezebwa Ruhanga. Akarora omulingo obunabbi obundi bwona bwine akakwate n’obunabbi bunu, kandi kinu kikamukwataho muno. Kandi nagamba ati: “Nkakwatwaho muno obunayegere ngu Yahwe akarahuka kugira ekiyakoraho ahonaaho kutuha okunihira.”

18 Munyaanya itwe Jessica, kuruga omu Micronesia, nagamba ati: “Ninkyaijukira kimu omulingo n’ayehuliiremu obunabandize kukyetegereza ngu nzoire amananu! Obunabbi obuli omu Okubanza 3:15 bwali nibuhikirra. Bunkonyiire kukiijuka ngu ebizibu ebiturukurabamu omu kasumi kanu Yahwe akaba atabitugondiize. Ekindi, obunabbi bunu bunkonyiire kukigumiza kimu ngu kuheereza Yahwe nikyo kirugamu obwomeezi oburungi hati kandi n’obwomeezi oburukukirrayo kimu oburungi omu kasumi ak’omu maiso.”

19. Habwaki nitukigumya ngu ekicweka eky’okumalirra eky’obunabbi bunu nikiija kuhikirra?

19 Nk’okuturozere, obunabbi obuli omu Okubanza 3:15 hati nibuhikirra. Oruzaaro rw’omukazi hamu n’oruzaaro rw’enjoka bimazire kweyolekera kimu. Yesu, ekicweka ekikuru eky’oruzaaro rw’omukazi akakira ekihooya kye ekya ha kikongoijo, kandi hati ali Mukama ow’amaani kandi ow’atarukufa. Kukoma okwabo abaraalema hamu na Yesu omu iguru kuli haihi kuhwa. Habwokuba ekicweka eky’okubanza eky’obunabbi bunu kihikiriire, nitukigumiza kimu ngu ekicweka eky’okumalirra eky’okusasangura omutwe gw’enjoka nakyo nikiija kuhikirra. Abaheereza ba Ruhanga nibaija kusemererwa muno Sitaani obw’arahwerekerezebwa! Baitu akasumi ako katakahikire, otajwaha. Ruhanga waitu mwesigwa. Kuraba omu ruzaaro rw’omukazi, Yahwe naija kuleeta emigisa nyingi hali “amahanga gona agomu nsi.”​—Kub. 22:18.

EKIZINA 23 Nagira Yahwe Emigugu Yaawe

^ Titusobora kwetegereza kurungi Baibuli kakuba tutetegereza obunabbi obuli omu Okubanza 3:15. Kwegaho obunabbi bunu nikisobora kugumya okwikiriza kwaitu omuli Yahwe, n’okutugumiza kimu ngu naija kuhikiiriza emirago ye.

^ Rora Appendix B1, “Obutumwa bwa Baibuli,” omu Baibuli eya New World Translation.

^ Rora akasanduuko “Abarukubazibwaho omu Okubanza 3:14, 15.”