Leka “Ekiragiro eky’Embabazi” Kikwekambise
MUNYAANYA itwe Lisa * akagamba ati: “Embabazi z’ab’oruganda na banyaanya itwe nizo zakizireyo kunkwataho.” Akaba n’abazaaho eky’abandize kumusikiiriza kwija omu mananu. Nikyo kimu na Anne, na uwe akagamba ati: “Ha kubanza nkasikiirizibwa kwija omu mananu habwokuba Abakaiso ba Yahwe bakaba bali b’embabazi hatali habw’ebi ebibakaba nibegesa.” Banyaanya itwe banu boona hati nibegondeza omu kusoma Baibuli kandi n’okugyecumiitirizaaho, baitu embabazi nizo zakizireyo kubakwataho.
Nitusobora tuta kwoleka embabazi ezirahika ha mitima ey’abantu abatwetoroire? Leka tubazeeho emiringo ebiri: kurabira omu bigambo hamu n’ebikorwa byaitu. Hanyuma nitwija kubazaaho nibaha abatusemeriire kwoleka embabazi.
BA ‘N’EKIRAGIRO EKY’EMBABAZI’ HA RULIMI RWAWE
Omukazi omurungi arukubazibwaho omu Enfumu 31 aine “ekiragiro eky’embabazi” ha rulimi rwe. (Nfu. 31:26, NWT) Aikiriza “ekiragiro” kinu kukwataho ebyabaza, kandi n’omulingo abibazaamu. Bataata nabo basemeriire kuba “n’ekiragiro” kinu ha rulimi rwabo. Abazaire abarukukira obwingi bakimanyire kurungi ngu, ebigambo eby’obukaali nibisobora kuba by’akabi ha mwana, kandi ngu n’omwana tarukwija kuhuliiriza ebibamugambiire. Nahabweki abazaire obubabaza omu mulingo ogw’embabazi, kyanguhira abaana baabo kubahuliiriza kandi n’okuborobera.
Kobe oli muzaire rundi nangwa n’osobora ota kwega kubaza omu mulingo ogw’embabazi? Ekicweka eky’okubanza eky’Enfumo 31:26 nikitukonyera kutunga eky’okugarukamu, nikigamba kiti: “Ayasama akanwake namagezi.” Kinu nikitwarramu kukozesa ebigambo hamu n’iraka lyaitu omu mulingo ogw’amagezi. Nikiija kutukonyeraga kubanza kwekaguza, ‘Ekindukugenda kubaza kirabihiza abarukumpuliiriza, rundi kirakurakuraniza obusinge?’ (Nfu. 15:1) Ego, ky’amagezi kubanza kutekereza tutakabalize.
Orufumu orundi nirugamba ruti: ‘Kurahukiiriza okugamba nikusisana nk’okutema okwa busitama.’ (Nfu. 12:18) Obuturatekerezaaho omulingo ebigambo byaitu hamu n’iraka lyaitu birakwataho abandi, nikiija kutwekambisa kwegendesereza ebiturabaza. Ego, obuturateeka omu nkora “ekiragiro eky’embabazi” nikiija kutukonyera kwerinda kukozesa ebigambo hamu n’iraka ery’obukaali. (Bef. 4:31, 32) Omu kiikaro eky’ebitekerezo hamu n’ebigambo ebibi, nitwija kugarramu ebigambo eby’embabazi hamu n’iraka erirungi. Yahwe akatuteeraho ekyokurorraho ekirungi obuyagarwiremu amaani omuheereza we Eriya ow’akaba atiinire. Malaika ow’akaba nakikirra Yahwe akabaza omu “iraka erike, ericulezi.” (1 Bakam. 19:12) Baitu kuba b’embabazi, tikirukugarukira ha kubaza omu mulingo ogw’embabazi kyonka. Tusemeriire n’okukora ebikorwa eby’embabazi. Omu mulingo ki?
EBIKORWA EBY’EMBABAZI BYEKAMBISA ABANDI
Obutwegera ha kyokurorraho kya Yahwe, tubaza kandi tukora ebikorwa eby’embabazi. (Bef. 4:32; 5:1, 2) Lisa, outusangirwe tubalizeeho, akasoborra embabazi Abakaiso ba Yahwe baamwolekere. Akagamba ati: “Eka yaitu obuyahambiriziibwe kufuruka aho naaho, ab’oruganda babiri hamu n’abakazi baabo kuruga omu kitebe bakasaba obwire kuruga ha mirimo yabo kwija kutukonyera kupaakinga. Omu kasumi ako, nkaba ntakatandikire n’okwega Baibuli!” Ebikorwa ebi eby’embabazi bikaletera Lisa kugonza kutandika kwega amananu.
Anne, outusangirwe tubalizeeho ha kubanza, na uwe akasiima muno habw’embabazi Abakaiso ba Yahwe ezibaamwolekere. Akagamba ati: “Nk’oku abantu b’ensi bakira kwetwazaamu, kikandetera kutandika kwekengera muno abantu. Kandi kikangumira muno kwesiga abantu.” Nayongeraho ati: “Obunatangatangaine Abakaiso ba Yahwe, nkekengera ebigendererwa byabo. Nkekaguza, ‘Habwaki nibanyoleka okugonza?’ Baitu habw’embabazi kuruga ha mutima omusomesa wange owa Baibuli eziyanyolekere, zikandetera kumwesiga.” Birungi ki ebyarugiremu? “Nkatandika kutekerezaaho muno ebintu ebinkaba ninyega.”
Wetegereze ngu Lisa hamu na Anne bakakwatwaho muno ebikorwa eby’embabazi eby’abantu omu kitebe, kandi kinu kikabakonyera kugonza kwega amananu. Embabazi ab’omu kitebe ezibaabolekere, zikabakonyera kutandika kwesiga Yahwe hamu n’abantu be.
YEGERA HA KYOKURORRAHO KYA RUHANGA EKY’OKWOLEKA ABANDI EMBABAZI
Abamu habw’ebiikaro nambere bakuliire, kibanguhira kubaza omu mulingo ogw’embabazi rundi kusekera abandi. Kirungi ngu abamu kibanguhira kwoleka embabazi habw’ebiikaro nambere bakuliire. Kakuba tusigikirra ha nsonga egi yonka kwoleka embabazi, nituba tutarukwegera hali Ruhanga.—Lengesaniza na Engeso Ezabakwenda 28:2.
Embabazi eziruga hali Ruhanga, kicweka eky’ekyana eky’omwoyo gwa Ruhanga ogurukwera. (Bag. 5:22, 23) Nahabweki kinu nikimanyisa ngu nitwetaaga omwoyo gwa Ruhanga ogurukwera kutukonyera kwoleka embabazi mali. Obutukikora, twegera hali Yahwe na Yesu. Kandi nk’Abakristaayo tugonza abandi kuruga ha mutima. Nahabweki, twekambisibwa okugonza okutwiniire Ruhanga hamu n’abagenzi baitu. Omu mulingo ogu, embabazi zaitu zifooka z’amaani habwokuba ziba niziruga ha mutima kandi Ruhanga ez’arukusiima.
NIBAHA ABATUSEMERIIRE KWOLEKA EMBABAZI?
Nikisobora kutwanguhira kwoleka embabazi abantu abaatwolekere embabazi rundi abatumanyire. (2 Sam. 2:6) Omulingo ogumu ogw’okukikora nukwo kubasiima. (Bak. 3:15) Baitu kiki ekitusemeriire kukora kakuba twehurra ngu omuntu titusemeriire kumwoleka embabazi?
Tekerezaaho kinu: Yahwe nuwe ateireho ekyokurorraho ekirukukirrayo kimu oburungi eky’okwoleka embabazi ezitatusemeriire, kandi Baibuli etwegesa isomo erikuru ha kwoleka omulingo gunu. Ekigambo “embabazi ezitatusemeriire” kikozesebwa emirundi nyingi muno omu Byahandiikirwe eby’Oruyonaani. Yahwe atwoleka ata embabazi?
Tekerezaaho obukaikuru n’obukaikuru bw’abantu Yahwe abayolekere embabazi kurabira omu kubaha ebibarukwetaaga kuba bomeezi. (Mat. 5:45) Amananu gali ngu n’obutukaba tutakamanyire Yahwe, akatwoleka embabazi. (Bef. 2:4, 5, 8) Ekyokurorraho, akahayo Omwana we omu wenka habw’abantu boona, kandi kinu nikyo kisembo ekirukirayo oburungi. Omukwenda Paulo akahandiika ati Yahwe akatuha ekicunguro “nkobuguda obwembabazize [ezitatusemeriire] okubuli.” (Bef. 1:7) Ekindi, n’obukiraaba ngu tusiisa kandi tusaaliza Yahwe, agumizaamu n’atwebembera kandi n’atwegesa. Okwegesa kwe hamu n’ebigambo bye biri “nkobutonyatonya ha bunyansi obubusi.” (Bir. 32:2) Tikirukusoboka kumusasura habw’embabazi zoona ezatwolekere. Kandi amananu gali, kakuba Yahwe ataratwolekere embabazi ezitatusemeriire, twakubaire tutaine kunihira habw’akasumi ak’omu maiso.—Lengesaniza na 1 Petero 1:13.
Hataroho okugurukyagurukya, embabazi za Yahwe nizisikiiriza kandi nizekambisa. Omu kiikaro ky’okukomamu abantu abaturayoleka embabazi, tusemeriire kwekamba kwegera hali Yahwe kurabira omu kwoleka abantu boona embabazi buli kiro. (1 Bas. 5:15) Obutwikara nitwoleka embabazi turarukujwaha, tuba nk’obutagasi bw’omurro ha kiro ky’obufuki. Tuhuumuza ab’omuka yaitu, Abakristaayo bagenzi baitu, abatukora nabo, abatusoma nabo, hamu n’abataahi baitu.
Tekerezaaho ab’omu ka yaawe n’ab’omu kitebe abarukwija kugasirwa habw’ebigambo byawe hamu n’ebikorwa byawe eby’embabazi. Nihasobora kuba haroho omuntu omu kitebe kyanyu arukukira kwetaaga obukonyezi omu ka ye, omu musiri, rundi omu mirimo ya buli kiro nk’okumugendera omu katale. Ekindi, obworatangaana omuntu omu kutebeza arukwetaaga obukonyezi, haroho omulingo gwona ogw’oramukonyeramu?
Obu nitwegera ha kyokurorraho kya Yahwe, leka ebigambo hamu n’ebikorwa byaitu byebemberwe “ekiragiro eky’embabazi.”
^ Amabara gahindwirwe.