Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

Noha Aterekereza Entekereza Yaawe?

Noha Aterekereza Entekereza Yaawe?

Mutasisanizibwa nkobusinge bunu.”​—ABARUMI 12:2.

EBIZINA: 88, 45

1, 2. (a) Yesu akagarukamu ata, Petero obuyamugambiire ngu akaba atarukugenda kufa? (Rora ekisisani ekiri ha rupapura 21.) (b) Habwaki Yesu yamugarukiremu omu mulingo ogu?

ABEGESWA ba Yesu bakahunirra muno! Bakaba nibatekereza ngu Yesu akaba nagenda kugarraho obukama bwa Isareri, baitu uwe akabagambira ngu omu bwire obutali bwa hara akaba nagenda kubonabonesebwa kandi afe. Yesu obuyamazire kubaza, omukwenda Petero akagambira Yesu ati: “Nangwa, Mukama wange: eki tikirikuizira nakake.” Baitu Yesu akamugarukamu ati: “Garuka enyuma yange Setani: oli nkonge namberendi; baitu torukutekereza bya Ruhanga, [oihireho] ebyabantu.”​—Matayo 16:21-23; Engeso Ezabakwenda 1:6.

2 Yesu obuyabalize kinu akakyolekera kimu ngu entekereza ya Yahwe n’eyahukanaho n’entekereza y’ensi enu ey’erukulemwa Setani. (1 Yohana 5:19) Petero akaba nagambira Yesu kuba n’entekereza ey’abantu baingi omu nsi baine ey’okwefaaho. Baitu Yesu akaba amanyire ngu Yahwe akaba nagonza ayetekanirize okubonabona hamu n’okufa ebyakaba nagenda kurabamu. Eky’okugarukamu kya Yesu kikooleka ngu akaba n’entekereza ya Yahwe kandi akangira kimu entekereza ey’ensi.

3. Habwaki kigumire kwikiriza entekereza ya Yahwe baitu kandi kyanguhire kwikiriza entekereza ey’ensi?

3 Kandi itwe? Twine entekereza nk’eya Yahwe, rundi nk’ey’abantu ab’omu nsi? Nk’Abakristaayo, tukora kyona kyona ekirukusoboka kurora ngu buli kimu kyona ekitwakora kyasemeza Ruhanga. Baitu obukirukuhika ha ntekereza yaitu, nitukora kyona ekirukusoboka kutekereza nka Yahwe, rundi ebintu nitubirora nk’oku abirora? Kukora ekintu kinu, nikyetagisa kutamu amaani maingi. Baitu, kyanguhire kutekereza nk’abantu ab’ensi. Ensonga eri ngu habwokuba omwoyo gw’ensi guli buli hamu. (Abefeso 2:2) Ekintu ekindi, abantu ab’omu nsi befaaho bonka, nahabweki naitwe nitusobora kwesanga tutandikire kutekereza nkabo. Amananu gali, tikyanguhire kutekereza nka Yahwe, baitu kyanguhire muno kutekereza nk’abantu ab’ensi.

4. (a) Kiki ekiraabaho obuturaleka ensi kuhindura entekereza yaitu? (b) Kiki ekiturukwija kwegaho omu kicweka kinu?

4 Kakuba tuleka ensi ekatutekamu entekereza yayo, nitusobora kuba bantu abarukwefaaho kandi abarukwenda kwecweramu ekihikire n’ekitahikire. (Marako 7:21, 22) Nahabweki kikuru kurora twayega kuba n’ebitekerezo bya Ruhanga hatali eby’abantu. Ekicweka kinu nikiija kutukonyera kukora ekintu eki. Nitwija kubazaaho ensonga habwaki kurora ebintu nk’oku Yahwe abirora kitarukutumaraho obugabe baitu nikitugasira. Nitwija n’okubazaaho omulingo tusobora kwetantara kusisanizibwa rundi kutwalirizibwa entekereza ey’ensi enu. Omu kicweka ekirahonderaho, nitwija kurora omulingo tusobora kumanya entekereza ya Yahwe ha bintu ebimu nukwo tube n’entekereza nk’eye.

ENTEKEREZA YA YAHWE ETUGASIRA

5. Habwaki abantu abandi batagonza omuntu wena kuhindura entekereza yabo?

5 Abantu abamu tibagonza omuntu ondi wena kuhindura entekereza yabo. Bagamba ngu, “Ninsobora kwetekerereza.” Obundi baba nibamanyisa ngu nibagonza kwekorra encwamu kandi ngu baine obugabe kwecweramu eky’okukora. Tibagonza abantu abandi kubagambira eky’okukora kandi kubahambiriza kuba nk’abantu abandi. * (Rora obugambo obuli hansi.)

6. (a) Yahwe atuha obugabe bwa mulingo ki? (b) Nitusobora kugamba ngu obugabe bunu tibwine bugarukiro?

6 Kirungi kwijuka ngu kuba n’entekereza nk’eya Yahwe nikiba kitarukumanyisa ngu twine kuleka ebitekerezo byaitu byona nk’abantu. Omu 2 Abakolinso 3:17 nihagamba ngu: “Nambere hali [“omwoyo,” NW] gwa Mukama waitu, nuho hali obugabe.” Yahwe atuhaire obugabe bw’okwecweramu kiki ekiturukugonza kuba. Tugira ebintu tugonza nk’abantu kandi twine obugabe kucwamu ebiturukugonza kukora. Yahwe nukwo yatuhangire. Baitu kinu tikirukumanyisa ngu twine obugabe obutaine bugarukiro. (Soma 1 Petero 2:16.) Yahwe nagonza tukozese Ekigambo kye obuturukuba nitugonza kumanya ekihire rundi ekigwire. Kinu nikitumaraho obugabe rundi nikitugasira?

7, 8. Obuturora ensonga nk’oku Yahwe arukugonza tuzirole, kitumaraho obugabe? Ha Ekyokurorraho.

7 Nitusobora kukirengesaniza tuti. Abazaire balengaho kwegesa abaana babo engeso enungi. Nibasobora kubegesa kuba besigwa, kukora n’amaani, hamu n’okufaaho abandi. Kinu tikimaraho abaana obugabe bwabo. Oihireho, abazaire baba nibatekaniza abaana babo kuba bantu abasinguzi. Abaana obubamara kukura bakaruga omu ka, baba baine obugabe kukora encwamu ezabo habwabo. Kakuba bacwamu kugendera ha ngeso enugi abazaire babo babegeseze, nibasobora kukora encwamu enungi n’okwetantara ebizibu bingi, kwetuntura, n’okweyijukya.

Yahwe nagonza twege kurora ensonga nk’oku uwe azirora kandi tugendere ha ndengo ze

8 Nk’omuzaire omurungi, Yahwe nagonza abaana be batunge obwomeezi oburukukirayo oburungi. (Isaya 48:17, 18) Atwegesa emisingi erukukwata ha ngeso, n’omulingo tusemeriire kutwazamu abantu abandi. Nagonza twege kurora ensonga nk’oku uwe azirora kandi tugendere ha ndengo ze. Kinu tikitumaraho bugabe. Oihireho kitwongera amagezi kandi kitukonyera kukora encwamu enungi. (Zabuli 92:5; Enfumo 2:1-5; Isaya 55:9) Kituletera kukora encwamu eziratuletera okusemererwa kandi ha kaire nuko kamu kusigara twine ebintu byaitu ebiturukugonza. (Zabuli 1:2, 3) Obutuba n’entekereza nk’eya Yahwe, tugasirwa omu miringo nyingi.

ENTEKEREZA YA YAHWE NIYO ERUKUKIRAYO OBUKURU

9, 10. Kiki ekirukwoleka ngu entekereza ya Yahwe n’ekira obukuru entekereza ey’ensi?

9 Ensonga endi habwaki nitugonza kuba n’entekereza nk’eya Yahwe eri ngu entekereza ya Yahwe n’ekirra kimu entekereza ey’ensi. Ensi eha abantu obuhabuzi oburukukwata ha ngeso, omulingo maka gasobora kubamu okusemererwa, kuba n’omulimo omurungi hamu n’ebintu omu bwomeezi. Baitu obuhabuzi oburukukira obwingi ensi obweha nibwahukanira kimu n’entekereza ya Yahwe. Ekyokurorraho, ensi eyekambisa abantu kukora ebintu ebirabagasira bo bonka n’okurora obusihani nk’ekintu ekitaine akabi. Kandi obwire obumu eha abaswerangaine amagezi ngu nibaija kutunga okusemererwa kakuba baahukana rundi bagaitururwa n’obuharukuba hataroho ensonga y’amaani. Amagezi ganu nigaahukana n’amagezi Baibuli etuha. Baitu mali obuhabuzi obw’ensi nibukora kukira obuhabuzi obuli omu Baibuli?

10 Yesu akagamba ati: “Amagezi gaihwaho omusango obwemirimo yago.” (Matayo 11:19) N’obukiraaba ngu ensi ekurakuraine muno omu bya tekinologiya, tesoboire kumaraho ebizibu eby’amaani ebirukututanga kuba n’okusemererwa, nk’obulemu, kusoroora omu rangi, hamu n’obucwi bw’ebiragiro. N’ekintu ekindi ensi erora obusihani nk’ekintu ekirukwikirizibwa. Baitu abantu abarukukira obwingi nibaikiriza ngu obusihani buseesa amaka, buleeta oburwaire, hamu n’ebizibu ebindi. Kandi obuhabuzi kuruga hali Yahwe? Abakristaayo abaine entekereza nk’eya Yahwe baine amaka agarumu okusemererwa, baine obwomeezi oburungiho, kandi baine enkoragana enungi n’abaheereza bagenzi babo omu nsi yoona. (Isaya 2:4; Engeso Ezabakwenda 10:34, 35; 1 Abakolinso 6:9-11) Kinu nikyolekera kimu ngu entekereza ya Yahwe n’ekira obukuru entekereza ey’ensi.

11. Noha ayaterekeriize entekereza ya Musa, kandi kiki ekyarugiremu?

11 Abaheereza ba Yahwe abesigwa aba kara bakaba bamanyire ngu entekereza ya Yahwe niyo erukukirrayo kimu obukuru. Ekyokurorraho, n’obukiraaba ngu Musa akaba ayegesiibwe “amagezi gona Agabamisiri,” akaba amanyire ngu amagezi gonyini garuga hali Yahwe. (Engeso Ezabakwenda 7:22; Zabuli 90:12) Nahabweki akasaba Yahwe ati: “Onyoleke hati emihanda yawe.” (Okuruga 33:13) Habwokuba Musa akaleka Yahwe kuhindura entekereza ye, Yahwe akamukozesa omu mulingo gw’amaani kuhikiriza ekigendererwa Kye kandi akaha Musa ekitiinisa obuyamwesere omusaija ow’okwikiriza kw’amaani.​—Abaheburaniya 11:24-27.

12. Paulo yasigikirraga hali ki kukora encwamu?

12 Omukwenda Paulo akaba musaija w’amagezi, ayegesiibwe kandi akaba amanyire endimi hakire nka ibiri. (Engeso Ezabakwenda 5:34; 21:37, 39; 22:2, 3) Baitu akanga amagezi ag’ensi yakora encwamu ze nasigikirra ka Kigambo kya Ruhanga. (Soma Engeso Ezabakwenda 17:2; 1 Abakolinso 2:6, 7, 13.) Ekyarugiremu, akaba musinguzi omu buheereza bwe kandi akaba alindiriire kutunga empeera ey’etalihwaho.​—2 Timoseo 4:8.

13. Noha aine obujunanizibwa bw’okuhindura entekereza yaitu nukwo tukarora ebintu nk’oku Yahwe abirora?

13 Nikyeyolekera kimu ngu, entekereza ya Yahwe n’ekirra kimu obukuru entekereza ey’ensi. Obuturahondera endengo za Ruhanga, nitwija kuba basinguzi kandi nitwija kutunga okusemererwa kwonyini. Baitu Yahwe tarukwija kutuhambiriza kutekereza nka uwe. “Omwiru omwesigwa kandi ow’amagezi” hamu n’abagurusi, tibalema entekereza yaitu. (Matayo 24:45, NW; 2 Abakolinso 1:24) Bujunanizibwa bwa buli omu kuhindura entekereza ye nukwo arole ebintu nk’oku Yahwe abirora. Ekintu kinu nitusobora kukikora tuta?

WERINDE ENTEKEREZA Y’ENSI ENU ETAKUHINDURA

14, 15. (a) Bintu ki ebitusemiriire kwecumitirizaho obuturaaba nitugonza kuba n’entekereza nk’eya Yahwe? (b) Habwaki tutasemeriire kwikiriza entekereza ey’ensi kututahamu? Ha ekyokurorraho.

14 Abarumi 12:2 nirugamba ngu: “Kunu mutasisanizibwa nkobusinge bunu: baitu muhindurwe omu magezi ganyu amahyaka, nukwo mwerorre inywenka Ruhanga ebyagonza okubiri ebirungi ebisemiire ebihikiriire.” Ekyahandikirwe kinu nikitwegesa ngu n’obu haraaba haroho ekintu kyona ekyabumbire entekereza yaitu tutakegere amananu, nitusobora kuhindura entekereza yaitu tukagifoora nk’eya Ruhanga. N’obukiraaba ngu omulingo twahangirwemu, hamu n’ebiturabiremu omu bwomeezi nibisobora kuba biine nk’oku birukukwataho entekereza yaitu, omulingo turukutekerezaamu nigusobora kwikara niguhinduka. Entekereza yaitu niija kuhinduka kusigikirra ha kintu ekitucwiremu kutekerezaaho. Nahabweki kakuba twecumitirizaaho entekereza ya Yahwe, nitwija kukigumya ngu endora ye ey’ebintu niyo ehikire. Nitwija kugonza kurora ensonga nk’oku azirora.

15 Baitu kusobora kuhindurwa omu ntekereza yaitu nukwo esisane n’eya Yahwe, tusemeriirwe kuleka ‘kusisanizibwa nk’obusinge bunu.’ Kinu nikimanyisa ngu tusemeriire kulekeraho kurora, kusoma, n’okuhuliriza ebintu ebitarukwikiraniza n’entekereza ya Ruhanga. Kusobora kwetegereza kurungi obukuru bw’ensonga enu, katukozese ekyokurorraho eky’eby’okulya. Omuntu obwaba nagonza kuba n’obwomeezi oburungi alya eby’okulya ebirumu ekiriisa. Baitu naija kuba nasiisa amaani ge kakuba aba nakira kulya eby’okulya ebijunzire. Omu mulingo nugwo gumu, amaani gaitu agaturukutamu kwega ha ntekereza ya Yahwe nigaija kufa busa kakuba twikiriza entekereza y’ensi kututahamu.

16. Kiki ekitusemeriire kwerinda?

16 Nitusobora kwetantarra kimu entekereza y’ensi? Nangwa, tuhikwaho entekeeza z’ensi habw’okuba titusobora kugirugiramu kimu. (1 Abakolinso 5:9, 10) N’obuturukuba nitutebeza, nitwija kuhurra abantu abaine entekereza ezitahikire hamu n’enyikiriza ez’ebisuba. Baitu n’obuturaaba tutasobora kwetantarra kimu entekereza ezitahikire, titusemeriire kwikara nituzitekerezaaho rundi kuzikiriza. Nka Yesu, tusemeriire kwanguha kwanga entekereza ezitahikire, Setani ezarukwenda tube nazo. Kandi nitusobora kwerinda kakuba twetantara kwehikyaho muno entekereza y’ensi.​—Soma Enfumo 4:23.

17. Nitusobora tuta kwetantara entekereza y’ensi?

17 Ekyokurorraho, twine kwegendereza obuturaaba nitukomanu abantu abaturafoora abanywani baitu. Baibuli netutererra ngu kakuba tuba banywani b’abantu abatali banywani ba Ruhanga, nitwija kutandika kutekereza nkabo. (Enfumo 13:20; 1 Abakolinso 15:12, 32, 33) N’obuturukuba nitukomamu eby’okwesemeza tusemeriire kwegendereza muno. Kakuba twanga eby’okwesemeza ebirukukuraniza omwoyo gw’okurwana n’ogw’obusihani, rundi ebirukukurakuraniza entekereza erukugamba ngu ebintu bitahangwe, nituba nitwetantara entekereza ‘erukuhakaniza amagezi ga Ruhanga’ habwokuba n’esiisa ebitekerezo byaitu. ​—2 Abakolinso 10:5.

Tukonyera abaana baitu kwanga eby’okwesemeza ebibi? (Rora akacweka 18, 19)

18, 19. (a) Habwaki tusemeriire kwerinda entekereza z’ensi eziizira omu miringo ey’etanguhire kwetegerezebwa? (b) Bikaguzo ki ebitusemeriire kwekaguza, kandi habwaki?

18 N’entekereza y’ensi ey’erukwija omu miringo etarukwanguha kwetegerezebwa tusemeriire kugimanyirra n’okugyanga. Ekyokurorraho, ab’amakuru abamu babazaho ebintu ebimu omu mulingo ogurukwoleka ngu nibasagika entekereza ez’abe’ebyobulemi. Kandi ebintu ebimu omu makuru bikurakuraniza ebigendererwa hamu n’ebintu ensi etwara nk’ebikuru. Filimu ezimu hamu n’ebitabu ebimu bikurakuraniza omwoyo gwa “ninyowe aine kubanza” rundi “eka yange niyo ine kubanza” kandi omwoyo gunu gubazibwaho nk’oguhikire, murungi, kandi ogurukusemeza. Baitu entekereza enu neyahukanaho na Baibuli eky’egamba. Baibuli egamba ngu itwe hamu n’abomu maka gaitu nitwija kuba n’okusemererwa kakuba tugonza Yahwe kukira ekintu kyona. (Matayo 22:36-39) Enganikyo zimu ez’abaana nazo nizisobora kubamu ebintu ebibi ebisobora kubaletera kutandika kwikiriza engeso embi.

19 Kinu tikirukumanyisa ngu kibi kwesemeza n’ebintu ebihikire. Baitu tusemeriire kwekaguza: ‘Kinyanguhira kumanyirra entekereza z’ensi n’obuziba nizikurakuranizibwa omu mulingo ogutanguhire kwetegereza? Ninyerinda kandi nindiinda abaana bange hali puroguramu za tiivi ezimu hamu n’ebitabu ebitasemiire? Ninkonyera abaana bange kurora ebintu nk’oku Yahwe abirora nukwo ensi etabatekamu entekereza yayo kurabira omu bintu barukuhurra kandi barukurora?’ Kakuba tumanya enyahukana enyakuli hagati y’entekereza ya Ruhanga hamu n’ey’ensi, nitusobora kwetantara ‘kusisanizibwa obusinge bunu.’

NOHA ARUKUTEREKEREZA ENTEKEREZA YAAWE?

20. Kiki ekirukwija kwoleka arukuterekereza entekereza yaitu?

20 Tusemeriire kukimanya ngu ebintu ebituhurra biba birugire hali omu ha bantu banu. Nibisobora kuba nibiruga hali Yahwe kandi obubirukuba bitarukuruga haluwe, nibiba nibiruga hali Setani n’ensi ye. Hali banu, noha aterekereza entekereza yaawe? Ebintu eby’ogenderaho nibyo byoleka noha arukuterekereza entekereza yaawe. Obuturaaba nitwikiriza entekereza ey’ensi, ensi niyo erukwija kuhindura entekereza yaitu kandi nitwija kutandika kwefaaho itwenka. Nahabweki kikuru kwegendereza obuturukuba nitukomamu ebintu ebiturora, ebitusoma, ebituhuliriza, n’ebintu ebitutekerezaaho.

21. Kiki ekiturukwija kubazaaho omu kicweka ekirahonderaho?

21 Omu kicweka kinu twegere ngu obuturaaba nitugonza kuba n’entekereza nk’eya Yahwe, tusemeriire kwetantara entekereza y’ensi. Tusemeriire n’okwecumitiriza ha ntekereza ya Yahwe kusobora kutekereza nka uwe. Omu kicweka ekirahonderaho, nitwija kurora omulingo tusobora kukikoramu.

^ kac. 5 Amananu gali ngu n’omuntu arukukirayo kuba n’obugabe bw’okwerema, haroho nauwe obwahondera entekereza y’abantu abandi. Ekyokurorraho, tube nitutekerezaho omulingo obwomeezi bwatandikire, rundi nitutekerezaaho ha kintu ekyanguhire nk’omulingo turajwara, tukwatwaho entekereza ey’abantu abandi. Baitu nitusobora kwekomeramu abantu abarahindura entekereza yaitu.