Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

EKICWEKA KY’OKWEGA 46

Omulingo Yahwe Atukonyera Kugumiisiriza Twine Okusemererwa

Omulingo Yahwe Atukonyera Kugumiisiriza Twine Okusemererwa

“[Yahwe] alirindira, abagirre embabazi, kandi nikyo alinyumizibwa abaganyire.”​—IS. 30:18.

EKIZINA 3 Amaani Gaitu Okunihira Kwaitu, Obwesige Bwaitu

EBITURAYEGA a

1-2. (a) Bikaguzo ki ebiturukugenda kugarukamu? (b) Kiki ekirukwoleka ngu Yahwe aine ekihika eky’okutukonyera?

 YAHWE nasobora kutukonyera kugumira ebizibu ebitwine, kandi n’okutunga okusemererwa obutuba nitumuheereza. Bintu ki eby’akora kutukonyera? Kandi nitusobora kugasirwa tuta omu bwijwire omu bukonyezi Yahwe obw’atuha? Ebikaguzo binu nibiija kugarukwamu omu kicweka kinu. Baitu tutakarozere eby’okugarukamu, leka tubanze twekaguze ekikaguzo kinu: Mali Yahwe agonza kutukonyera?

2 Ekigambo omukwenda Paulo yakozeseze omu bbaruha ye hali Abaheburaniya, nikitukonyera kutunga eky’okugarukamu. Paulo akahandiika ati: ‘[Yahwe] nuwe mukonyezi wange; tinditina: abantu balisobora okunkora ki?’ (Baheb. 13:6) Okuseruliiriza okumu nikwoleka ngu ekigambo “omukonyezi” ekikozesiibwe omu rukarra runu, nikimanyisa omuntu ow’ayanguha kugenda kukonyera omuntu owali omu bwetaago. Teeramu akasisani Yahwe narahuka kugenda kukonyera omuntu ow’ali omu bujune. Hataroho kugurukyagurukya, ensoborra y’ebigambo binu n’eyolekera kimu nk’oku Yahwe aine ekihika eky’okugonza kutukonyera. Yahwe obwatukonyera, nitusobora kugumira ebirengo byaitu twine okusemererwa.

3. Miringo ki esatu Yahwe ey’atukonyeramu kugumiisiriza ebirengo byaitu twine okusemererwa?

3 Miringo ki emu Yahwe ey’atukonyeramu kugumira ebirengo byaitu twine okusemererwa? Kugarukamu ekikaguzo eki, leka tusome omu kitabu kya Isaya. Habwaki? Habwokuba obunabbi oburukukira obwingi, Yahwe obuyayolekere Isaya nibukwataho abaheereza ba Yahwe omu kasumi kanu. Ekindi, emirundi nyingi Isaya akozesa ebigambo ebyanguhire kwetegereza kubazaaho Yahwe. Isaya esuura  30 erumu bimu ha byokurorraho. Omu suura egi, Isaya akozesa ebyokurorraho ebirungi kusoborra omulingo Yahwe akonyeramu abantu be. Akahandiika ngu Yahwe atukonyera (1) kuraba omu kutuhuliiriza kurungi n’okugarukamu esaara zaitu, (2) kuraba omu kutuha obuhabuzi, kandi (3) kuraba omu kutuha emigisa kasumi kanu hamu n’omu kasumi ak’omu maiso. Leka hati tubazeeho emiringo enu esatu, Yahwe ey’atukonyeramu.

YAHWE ATUHULIIRIZA

4. (a) Yahwe akabazaaho ata Abayudaaya ab’omu kasumi ka Isaya, kandi kiki ekiyaikiriize kubabaho? (b) Kunihira ki Yahwe okuyahaire Abayudaaya abesigwa? (Isaya 30:18, 19)

4 Omu bigambo ebirukubanza omu Isaya esuura 30, Yahwe abazaaho Abayudaaya ‘nk’abaana abokwema,’ abongera “ekibi ha kibi.” Agumizaamu nagamba ati: “Liba ihanga eryokwema, . . . abana abatarukwenda okuhurra okwegesa.” (Is. 30:1, 9) Habwokuba abantu banu bakanga kuhuliiriza, Isaya akaranga ngu Yahwe yakubalekere babonabone. (Is. 30:5, 17; Yer. 25:8-11) Kandi mananu kwo bakatwarwa Ababuroni omu bunyagwa. Baitu hakaba haroho Abayudaaya abamu abesigwa kandi akaba abainiire obutumwa obw’okunihira. Akabagambira ngu kiro kimu Yahwe yakubaikiriize kugaruka kandi baikale omu Isaleri. (Soma Isaya 30:18, 19.) Kandi eki nikyo kyonyini ekyabaireho. Yahwe akabalekera kuruga omu bunyagwa. Baitu akaba atarukugenda kubalekera aho naaho. Ebigambo “[Yahwe] alirindira, abagirre embabazi” nibyoleka ngu hakurabireho akasumi abesigwa banu batakalekiirwe. Amananu gali ngu, Abaisaleri bakamara emyaka 70 bali omu bunyagwa omu Baburoni abamu hali bo batakalekiirwe kugaruka omu Yerusalemu. (Is. 10:21; Yer. 29:10) Abantu obubagarukire omu nsi y’owabo, amaziga ag’enaku agabaacuzire obu bakaba bali omu bunyagwa, gakafooka maziga ag’okusemererwa.

5. Ekyahandiikirwe ekiri omu Isaya 30:19 nikitugarramu kita amaani?

5 Kasumi kanu nitusobora kutunga okuhumuzibwa kuruga omu bigambo binu: ‘Mananukwo alikugirra embabazi obwalihurra iraka eryokukunga kwawe.’ (Is. 30:19) Isaya natugumya ngu Yahwe naija kutuhuliiriza kurungi obuturamukungira kandi naija kurahuka kuhuliiriza esaara zaitu. Isaya ayongeraho ati: “Obwalikakuhurra, nubwo alikugarukamu.” Ebigambo binu, ebirukugarramu amaani nibitwijukya ngu Isiitwe ow’omu iguru aine ekihika eky’amaani ekyokukonyera abo abamusaba obukonyezi. Kumanya ekintu kinu, kitukonyera kugumiisiriza twine okusemererwa.

6. Ebigambo bya Isaya nibyoleka bita ngu Yahwe ahuliiriza esaara eya buli omu h’abaheereza be?

6 Kintu ekindi ekiturukwega omu rukarra runu ekirukukwata ha saara zaitu? Yahwe ataho omutima esaara eza buli omu haliitwe. Habwaki nitugamba tuti? Omu kicweka eky’okubanza ekya Isaya esuura ya 30, Yahwe akozesa ebigambo ebirukwoleka ngu nabaliza ekitebe ky’abantu. Baitu omu rukarra orwa 19 akozesa ebigambo ebirukwoleka ngu nabaliza omuntu omu. Isaya akahandiika ati: ‘Toligaruka okurra obundi;’ ‘mananukwo alikugirra embabazi;’ ‘nubwo alikugarukamu.’ Habwokuba Yahwe ali Isiitwe ow’okugonza, tagambira mutabani we rundi muhara we ow’ahoirwemu amaani ngu, “Osemeriire kuguma nka mugenzi wawe.” Oihireho, afaaho buli omu haliitwe kandi ataho omutima esaara eza buli omu haliitwe.​—Zab. 116:1; Is. 57:15.

Isaya akaba namanyisa ki obuyagambire ngu: “[Yahwe] mutamuhumuza”? (Rora akacweka 7)

7. Isaya na Yesu bakooleka bata obukuru obw’okwikara nitusaba?

7 Obutusaba Ruhanga kandi tukamugambira ekintu ekirukututuntuza, Yahwe nasobora kubanza kutuha amaani agaturukwetaaga kukigumiisiriza. Kandi kakuba ekirengo kyaitu kitahwaho aho naaho nk’oku tubaire nitunihira, nikisobora kutwetaagisa kusaba Yahwe emirundi nyingi kutuha amaani ag’okukigumira. Kandi natwekambisa kukikora. Eki kiri kiti habw’ebigambo bya Isaya ebirukugamba ngu: “[Yahwe] mutamuhumuza.” (Is. 62:7) Eki nikimanyisa ki? Tusemeriire kusaba esaara nyingi tutarukujwaha tukasisana oti rundi titurukwikiriza Yahwe kuhumura. Ebigambo bya Isaya nibitwijukya ebigambo bya Yesu ebirukukwata ha saara ebiri omu Luka 11:8-10, 13. Omu nkarra ezi, Yesu natwekambisa kwikara ‘nitugadya’ Yahwe omu saara zaitu kandi ‘n’okwikara nitumusaba’ omwoyo ogurukwera. Nitusobora n’okusaba Yahwe obuhabuzi obuturukwetaaga nukwo tusobole kukora encwamu enungi.

YAHWE ATUHA OBUHABUZI

8. Omu busumi obwakara, ebigambo ebiri omu Isaya 30:20, 21 bikahikirra bita?

8 Soma Isaya 30:20, 21. b Ihe lya Baburoni obulyayetoroire orubuga rwa Yerusalemu kumara omwaka gumu n’ekicweka, abantu baketuntura muno ekyaletiire okwetuntura kuba nk’ekintu ekya buli kiro nk’ebyokulya n’amaizi. Baitu kusigikirra ha rukarra rwa 20 na 21, Yahwe akaraganiza Abayudaaya ngu kakuba begarukamu kandi bakahindura engeso zaabo, akaba nagenda kubajuna. Isaya akeeta Yahwe ‘Omwegesa wabo Arukukirayo,’ kandi yaraganiza abantu ngu Yahwe yakubegeseze omulingo ogw’okumuramya ogwarukusiima. Ebigambo ebi bikahikirra Abayudaaya obubalekiirwe kuruga omu bunyagwa. Yahwe akakyoleka nk’oku nuwe Omwegesa Arukukirayo, kandi hansi y’oburagirizi bwe, abantu be bakasingura omu kugarraho okuramya okw’amananu. Twine omugisa ogw’amaani ogw’okuba na Yahwe nk’Omwegesa Waitu Arukukirayo kasumi kanu.

9. Mulingo ki ogumu ogututungamu oburagirizi bwa Yahwe kasumi kanu?

9 Omu nkarra zinu, Isaya agamba ngu tuli nk’abeegi abarukwegesebwa Yahwe omu miringo ebiri. Omulingo ogw’okubanza Isaya agamba ngu: “Noija kurora Omwegesa wawe Arukukirayo n’amaiso gaawe.” Omu bigambo binu, Isaya agamba ngu Omwegesa ayemeriire omu maiso g’abeegi be. Twine omugisa gw’amaani kurora ngu Yahwe natwegesa kasumi kanu. Yahwe atwegesa omu mulingo ki? Atwegesa kuraba omu kitebe kye. Nitusiima muno habw’oburagirizi oburukwetegerezebwa kurungi obututunga kuruga omu kitebe kya Yahwe! Oburagirizi obututunga omu nsorrokano ez’ekitebe, hamu n’ensorrokano enkooto, n’obututunga kuruga omu bitabu byaitu, puroguraamu eza JW Broadcasting®, hamu n’emiringo endi nyingi butukonyera kuraba omu busumi obugumangaine twine okusemererwa.

10. Tuhurra “ekigambo kuruga enyuma [yaitu]” omu mulingo ki?

10 Isaya abazaaho omulingo ogwakabiri Yahwe atwegesaamu nagamba ati: “Amatu gaawe garahurraga ekigambo kuruga enyuma yaawe.” Omu rukarra runu nabbi abazaaho Yahwe nk’omwegesa owali bulindaara ow’arukurubatira enyuma y’abeegi be nabagambira omuhanda ogubasemeriire kukwata. Kasumi kanu tuhurra iraka lya Ruhanga kuruga enyuma yaitu. Omu mulingo ki? Ebigambo bya Ruhanga ebiterekereziibwe omwoyo gwa Ruhanga bikahandiikwa omu Baibuli omu kasumi akaira muno enyuma yaitu. Nahabweki, obutusoma Ekigambo kya Ruhanga, tusisana nk’abarukuhurra iraka lya Ruhanga kuruga enyuma yaitu.​—Is. 51:4.

11. Kusobora kugumiisiriza twine okusemererwa, bintu ki ebitusemeriie kukora, kandi habwaki?

11 Nitusobora tuta kugasirwa omu bwijwire omu buragirizi Yahwe obwatuha kuraba omu kitebe kye hamu n’omu Kigambo kye? Wetegereze ngu Isaya akabazaaho ebintu bibiri. Eky’okubanza, “gunu nugwo muhanda.” Ekyakabiri, “mugugenderemu.” (Is. 30:21) Tikirukumara kumanya ‘omuhanda’ gwonka, nitwetaaga ‘n’okugugenderamu.’ Ekigambo kya Yahwe hamu n’okusoborra okututunga kuruga omu kitebe kye, bitukonyera kumanya Yahwe ebyarukutwetaagisa. Kandi twega nk’oku tusobora kuteeka omu nkora ebiturukwega. Kusobora kugumiisiriza twine okusemererwa omu buheereza bwaitu hali Yahwe, nitwetaaga kukora ebintu binu bibiri. Kakuba twega kandi tukateeka omu nkora ebitwegere, nubwo turakigumya ngu Yahwe naija kutuha empeera.

YAHWE ATUHA EMIGISA

12. Kusigikirra ha Isaya 30:23-26, Yahwe yakuhaire ata abantu be emigisa?

12 Soma Isaya 30:23-26. Obunabbi bunu bukahikirra buta hali Abayudaaya abaagarukire omu Isaleri hanyuma y’okulekerwa kuruga omu bunyagwa omu Baburoni? Bakatunga emigisa nyingi muno omu by’omubiri hamu n’omu by’omwoyo. Yahwe akaha abantu be ebyokulya bingi muno eby’omubiri. Baitu ekirukukira obukuru, akabaha buli kimu kyona ekibakaba nibetaaga kusobora kumwirra haihi kandi n’okwongera kutandika kumuramya omu mulingo oguhikire. Emigisa ey’eby’omwoyo abantu ba Ruhanga bayegondizeemu kasumi ako, ekakirra hara ebintu byona ebibaali batungire. Nk’oku kyolekerwe omu rukarra rwa 26, Yahwe akabongerra kimu ekyererezi omu by’omwoyo. (Is. 60:2) Emigisa ya Yahwe ekakonyera abaheereza be kwikara nibamuheereza baine okusemererwa n’obumanzi “habwokusemererwa okwomutima.”​—Is. 65:14.

13. Obunabbi oburukukwata ha kugarraho okuramya okw’amananu buhikiriziibwe buta kasumi kanu?

13 Obunabbi oburukukwata ha kuramya okw’amananu nibutukwataho kasumi kanu? Ego! Omu mulingo ki? Kuruga omu 1919 Yesu Amazire Kuzaarwa (Y.A.K.), obukaikuru n’obukaikuru bw’abantu tibakyali bairu ba Baburoni Orukuru, ekirukumanyisa ediini zoona ez’ebisuba omu nsi yoona. Abantu banu batwairwe omu kiikaro ekirungi muno ekirukukira Ensi ey’Ekaba Eraganiziibwe Abaisaleri. Twikaire omu rugonjo orurungi orw’eby’omwoyo. (Is. 51:3; 66:8) Orugonjo orurungi orw’eby’omwoyo nirumanyisa ki?

14. Orugonjo orw’eby’omwoyo nirumanyisa ki, kandi nibaha abakurwikaramu kasumi kanu? (Rora akacweka Amakuru g’Ekigambo.)

14 Kuruga 1919 Y.A.K., abaseserweho amagita baikaire nibegondeza omu rugonjo orurungi orw’eby’omwoyo. c Hanyuma y’akasumi, ‘ab’entama ezindi,’ abo nubo abaine okunihira okw’okwikara omu nsi, nabo bataahire omu nsi enu ey’eby’omwoyo kandi begondiize omu migisa ya Yahwe nyingi.​—Yoh. 10:16; Is. 25:6; 65:13.

15. Orugonjo orurungi orw’eby’omwoyo nirusangwa nkaha?

15 Ensi ey’eby’omwoyo rundi orugonjo orurungi orw’eby’omwoyo nirusangwa nkaha kasumi kanu? Abaheereza ba Yahwe nibasangwa omu bicweka byona eby’ensi. Ekirukumanyisa ngu n’orugonjo orurungi orw’eby’omwoyo orubakwikaramu ruli omu nsi yoona. Nahabweki, katube nitwikara nkaha omu nsi kasumi kanu, nitusobora kuba kicweka eky’orugonjo orurungi orw’eby’omwoyo ekikuru kakuba twikara nitwekamba kusagika okuramya okw’amananu.

Buli omu hali itwe nasobora kugira ekiyakoraho ha kwongera ha burungi bw’orugonjo orurungi orw’eby’omwoyo? (Rora akacweka 16-17)

16. Nitusobora tuta kugumizaamu niturora oburungi obw’orugonjo orw’eby’omwoyo?

16 Kusobora kwikara tuli omu rugonjo orurungi orw’eby’omwoyo, tusemeriire kugumizaamu nitwoleka okusiima habw’ekitebe kyaitu Ekikristaayo eky’ensi yoona. Omu mulingo ki? Kuraba omu kuteeka omutima ha burungi obw’ab’oruganda abarwikaramu hatali ha butahikirra bwabo. (Yoh. 17:20, 21) Habwaki eki kikuru? Tekerezaaho ekyokurorraho kinu. Omu kibira, tuba nitunira kuroramu emiti nyingi muno ey’erukwahukana. Omu mulingo nugwo gumu, omu rugonjo rwaitu orw’eby’omwoyo kasumi kanu, harumu abantu baingi abarukwahukana nk’emiti. (Is. 44:4; 61:3) Nitwetaaga kugumizaamu nituteeka omutima ha burungi “bw’ekibira” hatali ha butahikirra obwa buli “muti” ogutuli haihi. Titusemeriire kwikiriza obutahikirra bwaitu rundi obw’abantu abandi omu kitebe, kutulemesa kurora oburungi obw’ekitebe kyaitu kyona Ekikristaayo eky’ensi yoona ekinyakuli omu bumu.

17. Kiki buli omu haliitwe eky’asobora kukora kwikaza ekitebe kiri omu bumu?

17 Kiki buli omu haliitwe eky’asobora kukora kwikaza ekitebe kiri omu bumu? Kuraba omu kuba bantu abarukuletaho obusinge. (Mat. 5:9; Bar. 12:18) Buli murundi obututeera orutambu orw’okubanza kuleetaho obusinge n’abantu abandi omu kitebe, twongera ha burungi obw’orugonjo orurungi orw’eby’omwoyo. Twikale nitwijuka ngu Yahwe nuwe acunzire buli muntu kwija omu rugonjo orurungi orw’eby’omwoyo. (Yoh. 6:44) Tekerezaaho okusemererwa Yahwe okwatunga obwarora nitwekamba kwikazaaho obusinge n’obumu hagati y’abaheereza be abali b’omuhendo muno haluwe!​—Is. 26:3; Hag. 2:7.

18. Biki ebitusemeriire kwikara nitwecumiitirizaaho, kandi habwaki?

18 Nitusobora tuta kugasirwa omu bwijwire omu migisa eitutunga nk’abaheereza ba Ruhanga? Twecumiitirizeeho muno ebintu ebitwesomesa omu Baibuli nʼomu bitabu byaitu. Okwesomesa n’okwecumiitiriza nibiija kutukonyera kukurakuraniza emiringo ey’Ekikristaayo ey’eratuleetera ‘kugonzangana’ hamu ‘n’okuganjana hamu’ omu kitebe. (Bar. 12:10) Obutwecumiitirizaaho emigisa eitwine kasumi kanu, kigumya enkoragana yaitu na Yahwe. Kandi obututekerezaaho ebintu ebirungi Yahwe eby’aturaganiize kutukorra omu kasumi ak’omu maiso, nitwija kwikaza okunihira kwaitu okw’okumuheereza ebiro n’ebiro kugumire. Binu byona nibiija kutukonyera kuheereza Yahwe twine okusemererwa kasumi kanu.

TUCWERIIREMU KIMU KUGUMIISIRIZA

19. (a) Kusigikirra ha Isaya 30:18, kiki ekitusemeriire kugumya? (b) Kiki ekiratukonyera kugumiisiriza twine okusemererwa?

19 Yahwe “alinyumizibwa” habwaitu obwalihwerekereza ensi enu embi. (Is. 30:18) Nitukigumya ngu Yahwe​—“Ruhanga wobulyo”​—tarukwija kwikiriza ensi ya Sitaani kurabyamu n’obukyakuba ekiro kimu omu kasumi Yahwe akateekaniize. (Is. 25:9) Nitulindirra hamu na Yahwe n’okugumiisiriza ekiro eki eky’okujunwa kwaitu, kuhika. Baitu omu kasumi kanu, leka tucweremu kimu kukozesa omugisa ogutwine ogw’okusaba, kugumizaamu nitwesomesa n’okuteeka omu nkora ebiturukwega kuruga omu Baibuli, hamu n’okwikara nitwecumiitirizaaho emigisa eitwine. Obuturakora ebintu binu, Yahwe naija kutukonyera kugumiisiriza twine okusemererwa omu kuramya kwaitu haluwe.

EKIZINA 142 Kugumira ha Kunihira Kwaitu

a Ekicweka kinu nikibazaaho ebintu bisatu Yahwe eby’akora kukonyera abaheereza be kugumiisiriza ebizibu ebibatunga baine okusemererwa. Nitwija kwekebiija Isaya esuura ya 30 kwega bingi ebirukukiraho ha bintu binu. Obuturaaba niturabamu esuura enu, nitwija kwijukibwa obukuru obw’okusaba hali Yahwe, kwesomesa Ekigambo kye, hamu n’okwecumiitirizaaho ebintu ebirungi Yahwe eby’atukoliire hati n’ebyarukwija kutukorra omu kasumi ak’omu maiso.

b 20 Yahwe n’obwalikuha obujune nk’ebyokulya n’okubonabonesebwa nk’amaizi, Omwegesa wawe Arukukirayo talyongera kukwesereka, kandi noija kurora Omwegesa wawe Arukukirayo n’amaiso gaawe. 21 Obworahabaga okagenda ha mukono ogw’obulyo rundi ha gw’obumoso, amatu gaawe garahurraga ekigambo kuruga enyuma yaawe nikigamba ngu, “Gunu nugwo muhanda. Mugugenderemu.”

c AMAKURU G’EKIGAMBO: “Orugonjo orurungi orw’eby’omwoyo” nirumanyisa ekiikaro eky’obusinge nambere turamiza Yahwe omu bumu. Omu kiikaro kinu, twine ebyokulya eby’omwoyo bingi ebitarumu ebisuba eby’amadiini kandi twine omulimo ogw’amaani ogw’okutebeza amakuru amarungi ag‘Obukama bwa Ruhanga ogutuletera okumarwa. Twegondeza omu kuba n’enkoragana enungi na Yahwe, kandi twikara omu businge n’Abakristaayo bagenzi baitu abaine okugonza kandi abatukonyera kugumira ebizibu by’ensi twine okusemererwa. Tutaaha omu rugonjo orurungi orw’eby’omwoyo obututandika kuramya Yahwe omu mulingo oguhikire kandi n’obutukora kyona ekiturukusobora kumwegeraho.