Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

EKICWEKA KY’OKWEGA 45

Omulingo Yahwe Atukonyera Kuhikiriza Obuheereza Bwaitu

Omulingo Yahwe Atukonyera Kuhikiriza Obuheereza Bwaitu

“Balimanya ngu habaireho nabi omulibo.”​—EZ. 2:5.

EKIZINA 67 ‘Tebeza Ekigambo’

EBITURAYEGA a

1. Kiki ekitusemeriire kwikara nitunihira, kandi kiki ekitwine kugumya?

 TWIKALE nitukinihira ngu abantu abamu nibaija kutuhakaniza omu mulimo gwaitu ogw’okutebeza. Okuhakanizibwa oku nikwija kweyongerra kimu omu kasumi ak’omu maiso. (Dan. 11:44; 2 Tim. 3:12; Kus. 16:21) Baitu nabwo, tukigumize kimu ngu Yahwe naija kutuha obukonyezi obuturukwetaaga. Habwaki? Yahwe aikaire nakonyera abaheereza be kuhikiriza obujunanizibwa bwabo n’obuba bugumire kwingana nkaha. Ekyokurorraho, leka tubazeeho ebintu ebimu ebyahikire hali nabbi Ezekyeri, ayatebiize Abayudaaya abaali omu bunyagwa omu Baburoni.

2. Yahwe akabazaaho ata abantu Ezekyeri abakaba aine kutebeza, kandi kiki ekiturukugenda kubazaaho omu kicweka kinu? (Ezekyeri 2:3-6)

2 Bantu bamulingo ki abakaba bali omu kicweka Ezekyeri eky’akaba aine kutebezaamu? Yahwe akagamba ngu baali “nibekunika,” “banyina emitima egumangaine,” kandi ‘aberemere.’ Baali baakabi nk’amahwa kandi bakaali muno nk’enge. Egi niyo ensonga habwaki Yahwe yagambiire Ezekyeri emirundi nyingi ati: “Otatina”! (Soma Ezekyeri 2:3-6.) Ezekyeri akasobora kuhikiriza obujunanizibwa bwe obw’okutebeza habwokuba (1) akatumwa Yahwe, (2) omwoyo gwa Ruhanga gukamuha amaani agakaba nayetaaga, kandi (3) ebigambo bya Ruhanga bikagumya okwikiriza kwe. Ebintu binu bisatu bikakonyera bita Ezekyeri? Kandi itwe bitukonyera bita kasumi kanu?

EZEKYERI​—AKATUMWA YAHWE

3. Bigambo ki ebisobora kuba byagumize Ezekyeri, kandi Yahwe akamugumya ata ngu naija kumusagika?

3 Yahwe akagambira Ezekyeri ati: “Ninkutuma.” (Ez. 2:3, 4) Ebigambo ebi biine kuba byagumize Ezekyeri. Habwaki? Hataroho kugurukyagurukya, nasobora kuba yaijukire ngu Yahwe akakozesa ebigambo nibyo bimu obuyakomere Musa na Isaya kuba banabbi be. (Kurug. 3:10; Is. 6:8) Ekindi, Ezekyeri akaba amanyire omulingo Yahwe yakonyire banabbi abo babiri kuhikiriza obujunanizibwa obwali bugumire muno. Nahabweki, Yahwe obuyagambiire Ezekyeri emirundi ebiri ati: “Ninkutuma,” nabbi onu akaba aine ensonga enungi ey’okwesiga obusagiki bwa Yahwe. Kwongerraho, omu kitabu kya Ezekyeri, ebigambo: “Ekigambo kya [Yahwe] kyaija namberendi” bigarukibwemu emirundi nyingi. (Ez. 3:16) Kandi emirundi nyingi akahandiika ati: “Ekigambo kya [Yahwe kyayongera] kyaija namberendi.” (Ez. 6:1) Hataroho kugurukyagurukya, Ezekyeri akakigumiza kimu ngu Yahwe nuwe akaba amutumire. Ekindi, nk’oku ise Ezekyeri akaba ali nyakatagara, nasobora kuba yamwegeseze nk’oku Yahwe yaikaraga nagambira banabbi be ngu naija kubakonyera. Ekyokurorraho, Yahwe akaba agambiire Isaka, Yakobo, hamu na Yeremiya ebigambo binu: “Ndi hamu naiwe.”​—Kub. 26:24; 28:15; Yer. 1:8.

4. Bigambo ki ebirukuhuumuza ebisobora kuba byagumize Ezekyeri?

4 Abaisaleri bakwetwaize bata ha kutebeza kwa Ezekyeri? Yahwe akagamba ati: “Enju ya Isareri terikuhurra; baitu nanyowe [tibampurra].” (Ez. 3:7) Abantu banu habw’okwanga Ezekyeri, bakaba nibanga Yahwe. Ebigambo ebi bikagumya Ezekyeri ngu abantu kwanga obutumwa, kikaba kitarukumanyisa ngu alemeriirwe obujunanizibwa bwe nka nabbi. Ekindi, Yahwe akagumya Ezekyeri ngu omusango ogw’akaba nabacwera obugurahikirra, abantu “balimanya ngu habaireho nabi omulibo.” (Ez. 2:5; 33:33) Hataroho kugurukyagurukya, ebigambo ebi ebirukuhuumuza bikaha Ezekyeri amaani agaakaba nayetaaga kuhikiriza obuheereza bwe.

TUTUMIRWE YAHWE KASUMI KANU

Nka Ezekyeri, nitusobora kutangatangana abantu abarukutuhakaniza rundi abaine entekereza ezirukwahukana n’ezaitu, baitu tukimanyire ngu Yahwe ali hamu naitwe (Rora akacweka 5-6)

5. Kisigikirra ha Isaya 44:8, ninkaha nambere twiha obumanzi?

5 Naitwe tutunga obumanzi habw’okukimanya ngu Yahwe nuwe atutumire kutebeza. Atuteekamu ekitiinisa kuraba omu kutweta ‘abakaiso be.’ (Is. 43:10) Ogu kamugisa gw’amaani muno! Nk’oku Yahwe yagambiire Ezekyeri ati: “Otatina,” naitwe Yahwe natugambira ati: “Mutatina.” Habwaki tutasemeriire kutiina abatuhakaniza? Nka Ezekyeri, naitwe tutumirwe Yahwe kandi twine obusagiki bwe.​—Soma Isaya 44:8.

6. (a) Yahwe atugumya ata ngu naija kutusagika? (b) Kiki ekituhuumuza kandi kikatugarramu amaani?

6 Yahwe naturaganiza ngu naija kutukonyera. Ekyokurorraho, Yahwe obwakaba atakagambire ngu: “Inywe muli bakaiso bange,” akabanza kugamba ati: “Obwoliraba omu maizi ndiba hamu naiwe; nomu byambu, tibirikumira: obwoligenda omu omurro, tolihya; kunu omurro tigulikwokya.” (Is. 43:2) Obwire obumu obutuba nitutebeza, tutangatangana ebizibu ebiri nk’amaizi agarukusandaara rundi ebiri nk’omurro. Eki n’obukiraaba nukwo kiri, habw’obukonyezi bwa Yahwe twikara nitutebeza. (Is. 41:13) Nk’oku kikaba kiri omu busumi bwa Ezekyeri, abantu baingi omu kasumi kanu banga obutumwa bwaitu. Baitu eki tikirukumanyisa ngu titutebiize kurungi nk’Abakaiso ba Ruhanga. Kituhuumuza kandi kitugarramu amaani habw’okukimanya ngu Yahwe asemererwa obutugumizaamu niturangirra obutumwa bwe n’obwesigwa. Omukwenda Paulo akagamba ati: “[Buli muntu] wena alihabwa emperaye wenka nkomulimogwe wenka okuguli.” (1 Kol. 3:8; 4:1, 2) Munyaanya itwe omu ow’amazire akasumi kaingi naheereza nka payoniya nagamba ati: “Kinsemeza muno kukimanya ngu Yahwe atuha empeera habw’amaani agatuteekamu.”

OMWOYO GWA RUHANGA GUKAHA EZEKYERI AMAANI

Ezekyeri arora ekigaali kya Yahwe eky’omu iguru omu kwolekwa, ekigumya okwikiriza kwe ngu Yahwe naija kumukonyera kuhikiriza kurungi obuheereza bwe (Rora akacweka 7)

7. Ezekyeri akehurra ata obuyatekeriizeho okwolekwa okuyarozere? (Rora ekisisani ekyaha kyesweko.)

7 Ezekyeri akarora nk’oku omwoyo gwa Ruhanga guli gw’amaani. Ezekyeri ekiyarozere omu kwolekwa kikamukonyera kwetegereza ngu omwoyo ogurukwera gukaba nigukonyera bamalaika ab’amaani hamu n’okurubasa enziga enkooto ez’ekigaali kya Yahwe eky’omu iguru. (Ez. 1:20, 21) Ezekyeri akakwatwaho ata? Akahandiika ebyabaireho. “Obunakiboine nagwa ha maiso gange.” Ezekyeri akahunirra muno ekyamuletiire kugwa hansi. (Ez. 1:28) Hanyuma, buli murundi Ezekyeri yatekerezaahoga ha kwolekwa oku okw’amaani, kiine kuba kyagumyaga okwikiriza kwe ngu habw’obukonyezi bw’omwoyo gwa Ruhanga, yakusoboire kuhikiriza obuheereza bwe.

8-9. (a) Kiki ekyahikire hali Ezekyeri Yahwe obuyamuragiire ‘kwemerra’? (b) Yahwe akongera ata kugumya Ezekyeri habw’ekicweka kye ekigumangaine eky’okutebezaamu?

8 Yahwe akaragira Ezekyeri ati: “Mwana womuntu, yemerra nebigere byawe, nanyowe ndabaza naiwe.” Ekiragiro eki hamu nomwoyo gwa Ruhanga bikaha Ezekyeri amaani ag’akaba nayetaaga kwimuka hansi. Ezekyeri akahandiika ati: “Omwoyo gwataha omulinyowe obuyabalize nanyowe, gwanyemereza nebigere byange.” (Ez. 2:1, 2) Hanyuma, kandi n’omu buheereza bwe bwona, Ezekyeri akebemberwa “omukono” gwa Ruhanga​—ogu nugwo omwoyo gwa Ruhanga ogurukwera. (Ez. 3:22; 8:1; 33:22; 37:1; 40:1) Omwoyo gwa Ruhanga gukagumya Ezekyeri habw’obujunanizibwa obuyatungire​—obu nubwo obw’okutebeza hali abantu abaine “obuso obugumire nomutima ogugumangaine.” (Ez. 3:7) Yahwe akagambira Ezekyeri ati: “Dora, ngumize amaiso gawe okurwana namaiso gabu, kandi nobusobwawe okurwana nobuso bwabu. Nfoire obuso bwawe nka alimasi okuguma, okukira ibale eryomwandara: otabatina, kunu otekanga habwokugenya kwabu.” (Ez. 3:8, 9) Kikasisana oti rundi Yahwe akaba nagambira Ezekyeri ati: ‘Otaleka obujeemu bw’abantu kukumaramu amaani. Ndi kuha amaani.’

9 Hanyuma omwoyo gwa Ruhanga gukahimba Ezekyeri gwamutwara omu kicweka ekyakaba aine kutebezaamu. Ezekyeri akahandiika ati: “Omukono gwa [Yahwe] gukaba gundoho namani.” Kikatwarra nabbi wiiki yoona kwega n’okwetegereza obutumwa obwakaba aine kurangirra nukwo asobole kutebeza n’obumanzi. (Ez. 3:14, 15) Hanyuma Yahwe akamuragira kugenda omu kihanga nambere ‘omwoyo gwataahire omuluwe.’ (Ez. 3:23, 24) Ezekyeri hati akaba nasobora kutandika obuheereza bwe.

OMWOYO GWA RUHANGA GUTUHA AMAANI AGATURUKWETAAGA KASUMI KANU

Nk’oku kyabaire hali Ezekyeri, kiki ekitukonyera kuhikiriza kurungi obuhereza bwaitu kasumi kanu? (Rora akacweka 10)

10. Bukonyezi ki obuturukwetaaga kusobora kuhikiriza omulimo gwaitu ogw’okutebeza, kandi habwaki?

10 Bukonyezi ki obuturukwetaaga kusobora kuhikiriza kurungi omulimo gwaitu ogw’okutebeza? Kugarukamu ekikaguzo eki, banza otekerezeeho ekyahikire hali Ezekyeri. Obwakaba atakatandikire kutebeza, omwoyo gwa Ruhanga gukamuha amaani agakaba nayetaaga. Nka Ezekyeri, naitwe omu kasumi kanu nitusobora kutebeza habw’obukonyezi bw’omwoyo gwa Ruhanga. Habwaki? Habwokuba Sitaani naturwanisa nukwo tuleke kutebeza. (Kus. 12:17) Abantu baingi batekereza ngu Sitaani w’amaani muno, ngu titusobora kumusingura. Baitu habw’omulimo gwaitu ogw’okutebeza, tuliyo nitumusingura! (Kus. 12:9-11) Omu mulingo ki? Obutwejumbira omu kutebeza, kyoleka ngu titurukutiina okutiinisiriza kwa Sitaani. Buli murundi twejumbira omu kutebeza, tuba tusingwire Sitaani. Kintu ki ekirukweyolekera kimu obutugumizaamu nitutebeza n’obukiraaba ngu abanyanzigwa baitu nibatuhakaniza? Ekintu ekirukwolekera kimu kiri ngu tutunga amaani habw’omwoyo ogurukwera hamu na habw’obusagiki bwa Yahwe.​—Mat. 5:10-12; 1 Pet. 4:14.

11. Omwoyo gwa Ruhanga nigwija kutukorra ki, kandi nitusobora tuta kwikara nitugutunga?

11 Kiki ekindi ekiturukwega obututeekerezaaho omulingo Yahwe yahaire Ezekyeri amaani agaakaba nayetaaga kusobora kutebeza? Omwoyo gwa Ruhanga nigusobora kutuha amaani agaturukwetaaga kusobora kusingura ebizibu byona ebitutangatangana omu buheereza bwaitu. (2 Kol. 4:7-9) Hati, kiki ekitusemeriire kukora kukigumya ngu twaikara nitutunga omwoyo gwa Ruhanga? Nitwetaaga kwikara nitusaba Yahwe omwoyo ogurukwera nitukigumya ngu naija kuhurra esaara zaitu. Yesu akegesa abegeswa be ati: “Musabe, . . . muserre, . . . mwerange.” Ekirarugamu, Yahwe naija “okubaha omwoyo ogurukwera abanyakumusaba.”​—Luk. 11:9, 13; Eng. 1:14; 2:4.

EBIGAMBO BYA RUHANGA BIKAGUMYA OKWIKIRIZA KWA EZEKYERI

12. Kusigikirra ha Ezekyeri 2:9–3:3, omuzingo gukaruga nkaha, kandi gukaba gurumu ki?

12 Ezekyeri atagarurwemu amaani omwoyo gwa Ruhanga kyonka, baitu n’ebigambo bya Ruhanga bikamukonyera kugumya okwikiriza kwe. Omu kwolekwa, Ezekyeri akarora omukono gukwasire omuzingo. (Soma Ezekyeri 2:9–3:3.) Omuzingo gukaruga nkaha? Gukaba gurumu ki? Gukagumya guta okwikiriza kwa Ezekyeri? Leka turole. Omuzingo ogu gukaba gurugire ha kitebe kya Ruhanga eky’Obukama. Nikizooka ngu Yahwe akakozesa omu ha bamalaika bbana Ezekyeri abayasangirwe arozere kara kumuha omuzingo ogu. (Ez. 1:8; 10:7, 20) Omuzingo gukaba gurumu ebigambo bya Ruhanga​—obu nubwo obutumwa obw’omusango Ezekyeri obw’akaba aine kurangirra hali Abayudaaya abajeemu. (Ez. 2:7) Obutumwa bukaba buhandikirwe ha mbaju zoona ez’omuzingo.

13. Yahwe akaragira Ezekyeri kukora ki omuzingo, kandi habwaki gukaba nigunulirra?

13 Yahwe akaragira nabbi we kulya omuzingo kandi ‘aiguse enda ye n’omuzingo gunu.’ N’obwebundaazi, Ezekyeri akalya omuzingo gwona yagumaraho. Ekicweka kinu eky’okwolekwa kikamanyisa ki? Ezekyeri akaba asemeriire kwetegereza kurungi obutumwa obwakaba nagenda kurangirra. Akaba aine kwikiriza obutumwa obu nukwo kimwekambise kutebeza. Hanyuma hakabaho ekintu ekirukuhuniriza. Ezekyeri akakizoora ngu omuzingo gukaba nigunulirra “nkobwoki.” (Ez. 3:3) Habwaki? Hali Ezekyeri, omugisa ogw’okukikirra Yahwe gukaba nk’ekintu ekirukunulirra, rundi ekirukusemeza. (Zab. 19:8-11) Akaba aine okusiima okw’amaani habwokuba Yahwe akaba amwikiriize kuheereza nka nabbi we.

14. Kiki ekyakonyire Ezekyeri kwetekaniriza obujunanizibwa bwe?

14 Hanyuma, Yahwe akagambira Ezekyeri ati: “Ebigambo byange byona ebindakugambiraga obiikirize omu mutima gwawe, kandi obihurre namatu gawe.” (Ez. 3:10) N’oburagirizi obu, Yahwe akagambira Ezekyeri kulengaho kwijuka ebyali bihandiikirwe omu muzingo ogu n’okubyecumitirizaaho. Ezekyeri obuyakikozere, kikagumya okwikiriza kwe. Kandi omuzingo gukamukonyera kutunga obutumwa obw’amaani obwakaba aine kugambira abantu. (Ez. 3:11) Ezekyeri obuyayetegeriize kurungi kandi yaikiriza obutumwa bwa Ruhanga, akaba ayetekaniize kutandika kutebeza n’okuhikiriza obujunanizibwa obwakaba ahairwe.​—Lengesaniza na Zabuli 19:14.

EBIGAMBO BYA RUHANGA BIGUMYA OKWIKIRIZA KWAITU KASUMI KANU

15. Kusobora kugumiisiriza, biki ebiturukwetaaga kwikiriza?

15 Kusobora kugumiisiriza omu buheereza bwaitu, naitwe tusemeriire kwikiriza ebigambo bya Ruhanga kwikara nibigumya okwikiriza kwaitu. Tusemeriire kwikiriza byona Yahwe eby’atugambira. Kasumi kanu, Yahwe abaza naitwe kuraba omu Kigambo kye Baibuli. Nitusobora kukigumya tuta ngu, Ekigambo kya Ruhanga kya gumizaamu nikikwataho ebitekerezo, enyehurra, hamu n’ebigendererwa byaitu?

16. Kiki ekitusobora kukora kurora ngu Ekigambo kya Ruhanga kyahika ha mutima gwaitu?

16 Nk’oku omubiri gweyongera kuguma obutulya ebyokulya kandi gukabicwacwana gukabiihamu ekiriisa, tweyongera kuguma omu by’omwoyo obutwesomesa Ekigambo kya Ruhanga kandi tukakyecumitirizaaho. Twikale nitwijuka isomo erirukukwata ha muzingo. Yahwe nagonza ‘twiguse enda zaitu’ n’Ekigambo kye, ekirukumanyisa nagonza twetegereze kurungi Ekigambo kye. Eki nitusobora kukikora kuraba omu kusaba, kusoma Baibuli, hamu n’okwecumiitiriza. Tutakasomere, tubanza kusaba nukwo tuteekanize omutima gwaitu kwikiriza ebitekerezo bya Ruhanga. Hanyuma, tusoma ekicweka kuruga omu Baibuli. Ekindi, tuculeeramu kake nukwo tusobole kwecumitirizaaho ebitwakaruga kusoma. Kiki ekirugamu? Obutweyongera kwecumiitiriza, tweyongera kwetegereza kurungi Ekigambo kya Ruhanga ekitukonyera kugumya okwikiriza kwaitu.

17. Habwaki kiri kikuru kwecumiitirizaaho ebintu ebitusoma omu Baibuli?

17 Habwaki kikuru kusoma Baibuli n’okugyecumitirizaaho? Obutukikora, tutunga amaani agaturukwetaaga kusobora kutebeza enjiri y’Obukama hati, hamu n’okurangirra obutumwa obw’omusango obugumire obuturasobora kugambiraho abantu omu kasumi akatali kahara. Ekindi, obutwecumitirizaaho ha miringo ya Yahwe enungi ey’erukusikiriza, enkoragana yaitu na uwe naija kweyongera kuguma. Ekirarugamu, nitwija kwegondeza omu kintu ekirukunulirra kwo, rundi ekirukusemeza​—eki nikyo obusinge bwonyini hamu n’okumarwa.​—Zab. 119:103.

TWEKAMBISIIBWE KUGUMISIRIZA

18. Kiki abantu abarukwikara omu bicweka ebitutebezaamu ekibalyetegereza, kandi habwaki?

18 Kwahukanaho na Ezekyeri, itwe tituli banabbi. Baitu nabwo, tucweriiremu kimu kugumizaamu niturangirra obutumwa bwa Yahwe obwalinzire omu Kigambo kye, kuhikya omulimo obugulikorwa kuhika ha rulengo orw’arukugonza. Akasumi ak’okucwa omusango obukarahika, abantu abali omu biikaro byaitu ebitutebezaamu tibarukwija kwekwasa ngu batahaburwe kara rundi ngu Ruhanga atabafeeho. (Ez. 3:19; 18:23) Oihireho, nibaija kukyetegereza ngu obutumwa obutwatebezaaga bukaruga hali Ruhanga.

19. Kiki ekirukwija kutuha amaani ag’okuhikiriza obuheereza bwaitu?

19 Kiki ekiratuha amaani ag’okuhikiriza obuheereza bwaitu? Ebintu byonyini bisatu ebyagumize Ezekyeri. Twikara nitutebeza habwokuba tukimanyire ngu tutumirwe Yahwe, omwoyo gwa Ruhanga ogurukwera gutugarramu amaani, kandi Ekigambo kya Ruhanga kigumya okwikiriza kwaitu. Habw’obukonyezi bwa Yahwe, twekambisibwa kuhikiriza kurungi obuheereza bwaitu n’okugumisiriza “okuhika ha mpero.”​—Mat. 24:13.

EKIZINA 65 Weyongere omu Maiso!

a Omu kicweka kinu, nitwija kubazaaho ebintu bisatu ebyakonyire nabbi Ezekyeri kuhikiriza obujunanizibwa bwe obw’okutebeza. Obuturaaba niturora omulingo Yahwe yakonyire nabbi we, nitwija kukigumya ngu Yahwe naija kutukonyera kuhikiriza obuheereza bwaitu.