Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

EKICWEKA KY’OKWEGA 37

Wesige Yahwe nka Samusoni

Wesige Yahwe nka Samusoni

“Ai [Yahwe] Ruhanga, onyijuke nkwesengeriize, ompe amani.”​—BAC. 16:28.

EKIZINA 30 Ise Nyowe, Ruhanga Wange, Kandi Enganjani Yange

EBITURAYEGA a

1-2. Habwaki kirungi twesomeseeho ebirukukwata hali Samusoni?

 OBWOHURRA ibara Samusoni otekerezaaho ki? Obundi otekerezaaho omusaija ow’akaba aine amaani maingi muno. Ago mananu. Baitu Samusoni akakora n’encwamu embi eyamurugiremu kubonabona muno. Baitu nabwo, Yahwe akateeka omutima ha bwesigwa bwe kandi yahandiikisa ekyokurorraho kye omu Baibuli nukwo kitugasire.

2 Yahwe akakozesa Samusoni kukora ebintu eby’amaani kukonyera Abaisaleri. Hanyuma y’ebyasa bingi, Samusoni amazire kufa, Yahwe akaterekereza omukwenda Paulo kuhandiika ibara lya Samusoni omu rukarra rwa basaija abaayolekere okwikiriza. (Baheb. 11:​32-34) Ekyokurorraho kya Samusoni nikisobora kutwekambisa. Akesiga Yahwe n’omu nyikara ezikaba zigumire. Leka turole omulingo ekyokurorraho kye kisobora kutugarramu amaani, n’ebitusobora kumwegeraho.

SAMUSONI AKESIGA YAHWE

3. Samusoni akaheebwa bujunanizibwa ki?

3 Samusoni akazaarwa omu kasumi Abafirisiti obubaali nibalema ihanga elya Isaleri kandi nibabatwaza kubi. (Bac. 13:1) Eki kikaleetera Abaisaleri kubonabona muno. Yahwe akakoma Samusoni “okujuna Isareri omu mukono Gwabafirisiti.” (Bac. 13:5) Mali, obu bwali bujunanizibwa obugumire! Kusobora kubuhikiiriza, akaba aine kwesiga Yahwe.

Samusoni akesiga Yahwe kandi akaba ali muntu ow’arukuhindahinduramu. Akakozesa ebiroho kusobora kuhikiiriza ekigendererwa kya Ruhanga (Rora akacweka 4-5)

4. Yahwe akakonyera ata Samusoni kuruga omu mikono y’Abafirisiti? (Ekyabacwi 15:​14-16)

4 Wetegereze ekyokurorraho ekirukwoleka omulingo Samusoni yayesigire Yahwe kumukonyera. Kiro kimu, ihe ly’Abafirisiti likaija kumukwata obwakaba ali Lehi, ey’esobora kuba ekaba eri omu Yuda. Abasaija ba Yuda bakatiina muno baacwamu kuhayo Samusoni. Abantu be bonyini bakamuboha n’emiguha ebiri emihyaka baamutwara hali Abafirisiti. (Bac. 15:​9-13) Baitu, “omwoyo gwa [Yahwe] gwaija haluwe namani” yasobora kwesumurra. Hanyuma “yasanga orusaya rwenkaina oruhyaka,” yarukwata yarukozesa kwita Abafirisiti 1,000.​—Soma Ekyabacwi 15:​14-16.

5. Samusoni akooleka ata ngu nayesiga Yahwe?

5 Habwaki Samusoni yakozeseze orusaya rw’enkaina? Eki kyali kitali ky’okurwanisa. Hataroho kugurukyagurukya, akaba akimanyire ngu kwesiga Yahwe nikyo kyakumufoire musinguzi hatali eky’okurwanisa. Omusaija onu omwesigwa akakozesa ekyali kiroho kusobora kuhikiiriza ekigendererwa kya Ruhanga. Habwokuba akesiga Yahwe, Samusoni akahika ha businguzi obw’amaani.

6. Kiki ekitusobora kwegera hali Samusoni obuturukuba nituhikiiriza obujunanizibwa obutwine omu kuheereza Yahwe?

6 Naitwe, Yahwe n’asobora kutuha amaani agaturukwetaaga kusobora kuhikiiriza obujunanizibwa bwaitu nobuburukuba nibuzooka nk’obugumire. Kandi n’asobora kukikora omu mulingo tubaire tutarukunihira. Kigumye ngu nk’oku Yahwe yahaire Samusoni amaani, naiwe n’asobora kukukonyera kakuba omwesiga.​—Nfu. 16:3.

7. Kyokurorraho ki ekirukwoleka ngu kikuru muno kuserra oburagirizi kuruga hali Yahwe?

7 Ab’oruganda na banyaanya itwe baingi abarukukonyera omu mulimo ogwokwombeka nibesiga Yahwe. Omu busumi obw’enyuma, ab’oruganda nubo baateraga pulaani ez’Ebyombeko by’Obukama hamu n’ebyombeko ebindi eby’ekitebe kandi nibabyombeka. Baitu habwokuba ekitebe kya Yahwe nikyeyongera kukura, kiketaagisa kukora empindahinduka. Ab’oruganda abaine obujunanizibwa bakaserra obuhabuzi kuruga hali Yahwe kandi baalengaho emiringo endi, nk’okugura ebyombeko ebihoire kandi bakabigarra buhyaka. Robert ow’amazire akasumi n’akonyera ha purojekiti ez’okwombeka ebyombeko bingi muno omu nsi n’agamba ati: “Ha kubanza abamu kitabanguhire kwikiriza enkora enu empyaka. Kikahukanira kimu ha mulingo tukaba nitukoramu ebintu kumara emyaka. Baitu ab’oruganda baali betekaniize kuhindahinduramu, kandi hati nikyeyolekera kimu ngu Yahwe naaha emigisa entekaniza enu.” Kinu kiri kimu ha byokurorraho ebirukwoleka omulingo Yahwe arukwebemberamu abantu be kuhikiiriza ebigendererwa bye. Itwena tusemeriire kwikara nitwekaguza tuti: ‘Ninserra obuhabuzi kuruga hali Yahwe kandi nyikara nyetekaniize kuhindahinduramu omu buheereza bwange?’

SAMUSONI AKAIKIRIZA OBUKONYEZI BWA YAHWE

8. Kiki Samusoni ekiyakozere obuyakwasirwe iroho?

8 N’osobora kuba noijuka ebintu ebindi ebirukuhuniiriza Samusoni ebiyakozere. Akaita entale kandi hanyuma yaita Abafirisiti 30 omu rubuga rwa Asikeroni ali wenka. (Bac. 14:​5, 6, 19) Samusoni akaba akimanyire ngu akaba atasobora kukora ebintu ebi ataine bukonyezi bwa Yahwe. Eki kikeyoleka obuyakwasirwe iroho hanyuma y’okwita Abafirisiti 1,000. Akakora ki? Omu kiikaro ky’okweyesiga wenka kumaraho iroho, akasaba Yahwe obukonyezi.​—Bac. 15:18.

9. Yahwe akagarukamu ata okusaba kwa Samusoni? (Ekyabacwi 15:19)

9 Yahwe akagarukamu okusaba kwa Samusoni kandi omu mulingo ogw’ekyamahano, yaleetaho ensoro y’amaizi. Samusoni obuyaganywire “omutimagwe gwagaruka, yaruhuka.” (Soma Ekyabacwi 15:19.) Nikizooka ngu ensoro y’amaizi enu empyaka ekaba eroho, hanyuma y’emyaka nyingi nabbi Samuiri obuyaterekereziibwe omwoyo ogurukwera kuhandiika ekitabu Ekyabacwi. Abaisaleri abaaroraga amaizi ago, baine kuba baijukaga ngu Yahwe n’asobora kubakonyera kakuba bamuheereza n’obwesigwa.

Samusoni akatunga amaani hanyuma y’okunywa amaizi Yahwe yamuhaire. Naitwe tukozese byona Yahwe ebyatuha kusobora kwikara tugumire omu by’omwoyo (Rora akacweka 10)

10. Kiki ekitusemeriire kukora kusobora kutunga obukonyezi bwa Yahwe? (Rora ekisisani.)

10 Naitwe tusemeriire kwesiga Yahwe kutukonyera n’obuturaaba twine obukugu, ebisembo rundi tumazire akasumi nitumuheereza. Tusemeriire kukimanya ngu ekintu kyonka ekisobora kutukonyera kuba basinguzi nukwo kwesiga Yahwe. Nk’oku Samusoni yatungire amaani obuyanywire amaizi Yahwe yamuhaire, naitwe nitwija kutunga amaani omu by’omwoyo obuturaikiriza kukozesa kurungi ebintu byona Yahwe ebyarukutuha.​—Mat. 11:28.

11. Nitusobora tuta kwesiga Yahwe kutukonyera? Bazaaho ekyokurorraho.

11 Tekerezaaho ekyokurorraho ky’ow’oruganda Aleksey kuruga omu ihanga lya Russia, ow’arukugumiisiriza okuhiiganizibwa. Kiki ekimukonyiire kwikara agumire? Uwe na mukazi we baine entekaniza enungi ey’eby’omwoyo. N’agamba ati: “Ndengaho kuhondera entekaniza yange ey’eby’omwoyo nk’okwesomesa n’okusoma Baibuli buli kiro. Buli nyenkyakara, nyowe na mukazi wange twekebiija ekyahandiikirwe ekya buli kiro kandi tusaba hamu.” Kinu nikitwegesa ngu omu kiikaro ky’okweyesiga itwenka, tusemeriire kwesiga Yahwe. Omu mulingo ki? Twombeka okwikiriza kwaitu obutuba n’entekaniza enungi ey’eby’omwoyo nk’okwesomesa Baibuli, kugenda omu nsorrokano, okutebeza, n’okwejumbira omu bintu ebindi eby’omwoyo. Obuturakora ebi, Yahwe naija kutuha emigisa habw’amaani tuteekamu kumuheereza. Hataroho kugurukyagurukya, naija kutuha amaani nk’oku yagahaire Samusoni.

SAMUSONI ATALEKE KUHEEREZA YAHWE

12. Ncwamu ki ey’etahikire Samusoni eiyakozere, kandi enu ekahukana eta ha ncwamu ez’akaba akozere enyuma?

12 Samusoni akaba atahikiriire nkaitwe, nahabweki obwire obumu yakoraga encwamu ezitahikire. Encwamu emu eiyakozere ekarugamu ebizibu. Hanyuma ya Samusoni kumara akasumi naheereza nk’omucwi w’emisango, “yagonza omukazi owomu kihanga kya Soleki, ibaralye nuwe Derira.” (Bac. 16:4) Enyumaho, akaba ajumbiire omukazi Omufirisiti baitu kinu ‘kikaruga hali Yahwe’ habwokuba “akaserra omwanya hokurwanira Nabafirisiti.” Hanyuma, akaikara omu nju y’omukazi omusiihani Omufirisiti, omu rubuga rwa Gaza. Kandi Ruhanga akaha Samusoni amaani kwihamu enyigi z’orubaga, ekyaruletiire kwikara rutaine bulinzi. (Bac. 14:​1-4; 16:​1-3) Baitu enkoragana ya Samusoni na Derira ekaba etaine kakwate n’okuhoora enzigu hali Abafirisiti, habwokuba nikisobora kuba ngu Derira akaba ali Omunyaisaleri.

13. Derira akasoonasoona ata Samusoni kukora ensobi?

13 Derira akaikiriza Abafirisiti kumuha sente nyingi nukwo agobeze Samusoni. Samusoni akamwesiga habwokuba akaba namugonza muno, yalemwa kumanya ebigendererwa bye. Derira akaikara namukaguliiriza habwaki aine amaani maingi kandi Samusoni yamalirra amugambiire. Eky’obusaasi, Samusoni aketeeka omu nyikara eyamurugiiremu kufeerwa amaani ge n’enkoragana ye na Yahwe.​—Bac. 16:​16-20.

14. Samusoni akatunga bizibu ki habwokwesiga Derira?

14 Samusoni akatunga ebizibu habw’okwesiga Derira omu kiikaro ky’okwesiga Yahwe. Abafirisiti bakakwata Samusoni kandi bamwihamu amaiso. Bakamuteeka omu nkomo omu Gaza, enyumaho nambere akaba aihire emiryago y’orubuga baamufoora mwiru w’okusa engano. Hanyuma, Abafirisiti bakamuleeta ha bugenyi. Bakahayo ebihongwa bingi hali Dagoni ruhanga wabo ow’ebisuba, nibatekereza ngu nuwe yabakonyiire kukwata Samusoni. Bakamwiha omu nkomo, baamuleeta ha bugenyi bwabo nukwo ‘abasekese.’​—Bac. 16:​21-25.

Yahwe akaha Samusoni amaani yaita Abafirisiti baingi muno ha murundi gumu (Rora akacweka 15)

15. Samusoni akooleka ata ngu akongera yayesiga Yahwe? (Ekyabacwi 16:​28-30) (Rora ekisisani ekya ha kyesweko.)

15 N’obukiraaba ngu Samusoni akaba akozere ensobi y’amaani, ataleke kuheereza Yahwe. Akaserra omugisa kusobora kuhikiiriza obujunanizibwa Ruhanga obwakaba amuhaire. (Soma Ekyabacwi 16:​28-30.) Samusoni akasaba Yahwe ati: “Nkwesengeriize, ompe amani . . . nukwo mpole enzigu ahonaho ha Bafirisiti.” Ruhanga akagarukamu okusaba kwe kandi yamugarurra amaani ge. Ekyarugiremu, Samusoni akaita Abafirisiti baingi ha kiro eki kukira abakaba aisire obwomeezi bwe bwona.

16. Kiki ekiturukwegera ha nsobi ya Samusoni?

16 N’obukiraaba ngu Samusoni akatunga ebizibu habw’encwamu eiyakozere, ataleke kuheereza Yahwe. Naitwe titusemeriire kuleka kuheereza Yahwe n’obutukora ensobi ekaturugirramu kwihwaho obujunanizibwa rundi kuhanwa. Ijuka ngu, Yahwe aikara ayetekaniize kutuganyira. (Zab. 103:​8-10) Nk’oku Yahwe yaikaire nakozesa Samusoni, naitwe n’asobora kwikara natukozesa n’obutukora ensobi.

Samusoni n’asobora kuba yayehuliire kubi hanyuma y’okukora ensobi, baitu atahwemu amaani omu kuheereza Yahwe, naitwe titusemeriire kuhwamu amaani (Rora akacweka 17-18)

17-18. Habwaki ekyokurorraho kya Michael nikigarramu amaani? (Rora ekisisani.)

17 Tekerezaaho ekyokurorraho eky’ow’oruganda omuto arukwetwa Michael. Akaba ali payoniya ow’akasumi koona, kandi ali muheereza omu kitebe. Eky’obusaasi, akakora ensobi eyamuletiire kufeerwa obujunanizibwa omu kitebe. N’agamba ati: “Nkaba nyine bingi ebyokukora omu kuheereza Yahwe kuhikya obunaihirweho obujunanizibwa. Eki obukyabaireho, nkehurra nk’ow’atakyakora kintu omu kuheereza Yahwe. Nkaba nkimanyire ngu Yahwe tasobora kundekaho, baitu nkekaguza obundaaba ninsobora kugarraho enkoragana ei nkaba nyine nauwe rundi kwongera kutunga obujunanizibwa omu kitebe.”

18 Ekirungi kiri ngu, Michael atahwemu amaani. N’agamba ati: “Nkateeka omutima ha kugarraho enkoragana yange na Yahwe kuraba omu kumusaba buli kiro, kwesomesa Baibuli hamu nʼokwecumiitirizaaho ebinsomere.” Obwire bukahika Michael yayongera yatunga obujunanizibwa omu kitebe. Hati naheereza nk’omugurusi omu kitebe kandi nka payoniya ow’akasumi koona. N’agamba ati: “Obusagiki obunatungire n’okugarurwamu amaani kukira muno kuruga hali abagurusi, bikankonyera kukyetegereza ngu Yahwe nakyangonza. Kasumi kanu nimpeereza Yahwe n’omuntu ow’omunda omurungi. Ekinarabiremu kikanyegesa ngu Yahwe aganyira ogu wena owayegarukamu kuruga ha mutima.” Obutukora ensobi baitu tukegarukamu kandi tukagumizaamu nitwesiga Yahwe, nitusobora kukigumya ngu naija kugumizaamu natukozesa kandi natuha emigisa.​—Zab. 86:5; Nfu. 28:13.

19. Ekyokurorraho kya Samusoni kikugarwiremu kita amaani?

19 Omu kicweka kinu, tubalizeeho bimu ha bintu ebyabaireho omu bwomeezi bwa Samusoni. Akaba atahikiriire, baitu ataleke kuheereza Yahwe n’obuyamazire kukora ensobi na Derira. Kandi Yahwe akagumizaamu nakozesa Samusoni. Ruhanga akongera yamukozesa omu mulingo ogw’amaani. Ekindi, akamubara nk’omu h’abasaija ab’okwikiriza, kandi yamuhandiikisa omu rukarra rw’abantu abesigwa abarukusangwa omu Abaheburaniya esuura 11. Kanikigarramu amaani kukimanya ngu nituheereza Isiitwe ow’omu iguru ow’okugonza, ow’ayetekaniize kutuha amaani obuturukuba tuli baceke! Nahabweki nka Samusoni, leka twesengereze Yahwe tuti: “Onyijuke nkwesengeriize, ompe amani.”​—Bac. 16:28.

EKIZINA 3 Amaani Gaitu, Okunihira Kwaitu, Obwesige Bwaitu

a Abantu baingi bamanyire Samusoni, otwaliremu naabo abatamanyire kurungi Ebyahandiikirwe. Ebirukumukwataho bitairwe omu mizaano, omu bizina n’omu filimu. Baitu obwomeezi bwe tiburukugarukira ha byafaayo honka. Nitusobora kwega bingi ha musaija onu ayayolekere okwikiriza kwingi.