Bul ɓil ɓe

Bul kluuri wããren wo

Wiigi jag jar jaŋ kefdern wo

Wiigi jag jar jaŋ kefdern wo

De maaga jar Israyel hay wo ti puuli mono, rege ɓaara hay we go sara de mann wo de ɓur wo ɗa pa yawlà?

Mann hay diŋ rege maa taŋgu tu ga weere Israyel hay wo rege ɓe nen kiŋgi maa 40 ga á joŋ wo ti puuli mono (Laa. 16:35). Jeofa dog hã ɓur wo ne hara ɓaale ɓog lay (Laa. 16:12, 13; Kee. 11:31). Amaa rege maa tigriŋ wo ga jar Israyel de re wo hay mbaara we pa.

Ko ba ɗa, Jeofa hay seege de jar maa ɓen wo diŋ maa “da’ ngeel iggi ne hara”, ngeel maaga bii wo de rege yaŋ wo ni no (Kee. 10:33). Yoo ngeel sen wo Elim hay ni, ga “blam bii hay ni 12, koore palme hay ni 70”—sen go tinoo tu ga á hay wo diŋ “dattier” wo (Laa. 15:27). Kefder maaga kluu ɓe ga Plants of the Bible wãã ga le’ge palm ga “go de dusgi ti ngeel ɓuy . . . Diŋ rege maaga à ren debaŋ ti puuli mono. Jar miliyoŋ pur lag nen cee ɓe, yuu noo ɓe, lan re wo ne lay.”

Maapo ga jar israyel hay lag wo ɓil ‘oasis’ maa kluu ga à ɗen wara ga Feiran, ɓil piyew maa Feiran no. a Kefder Discovering the World of the Bible, wãã ga: “De pããge piyew sen hay kilewmeder 130, lan se hay diŋ piyew maa de pããge debaŋ, de woore debaŋ, lan ga raa ɗuu debaŋ ɓil Sinay mono.” À raw wãã ge ɓe de peel ni pa ga: “Go see waale piyew kilewmeder 45, à da’ ‘oasis’ maa Feiran ni. Pããge ɓe kilomeder 4,8. Oasis hay ciŋ ti maarog meder 610. Á hay diŋ ngeel maa de woore Sinay no. Le hãã ɓaaɓaa tu, palme sen hay jãã jar urgi wo le ti ngeel sen ni debaŋ.”

Koore palme wo ti oasis maa Feiran no.

De maaga á wo go de men Ejipte mono, jar Israyel hoo wo coo maa de cããge, moo maa waŋ coo, lan maapo mbeere fẽẽre wo de noo. Go tinoo tu ga fẽẽre sen wo mo deŋ ig wo doo ɓaara ni debaŋ ga. Jar Israyel hoo wo “horog wo go do ɓaara ni ɗawa lay, day wo de fiiri wo” (Laa. 12:34-39). Wer ngeel maa de gayri maaga á hay wo nen ɓe ɓil puulin mono, maapo ga horog ɓaaran fer wo go mẽ’ mẽ’ẽ. Maapo ga saara ngaɗ maa po wo go maa rege, joŋ wo siɗgi jag go de maapo wo, maapo ga ne baa maaga bay wo ti ngeel ɓe wa dra’ lay b (Joŋre 7:39-43). Amaa, jar Israyel gẽẽ wo horogre maa tigriŋ wo pa. Naa wãã sen wer wããre maaga Jeofa fer ne weere israyel wo wer de bay hãge ɓil ɓaaran ga: “Day weere ɓay joŋ ge wo yaŋ diŋ jar koɗ horog ti puuli sen la nen kiŋgi 40” (Kee. 14:33). Maapo ga á hay hãɗ pãã horogre ɓaaran wo no, hay wo ngaɗ rage maa rege, amaa bay go pur nen maaga kãã jar maaga miliyoŋ swa’ nen kiŋgi 40 wa. c

Horogren hay wo da’ rege wo de bii la genlà? d Le ti wur sen mono, maa po ga bii hay raage debaŋ, lan yoo way hay debaŋ ti puuli lay. Etude perspicace, Volume 1, wãã ga kiŋgi go wara 3,500, “bii hay debaŋ ti ngeel maaga jar israyel hay wo ni de daŋ maa wara no. À wãã sen werga wara à da’ log maa kuɗum ni day de heg lay. Sen ngaɓ ga hay joŋn diŋ bii maaga hay ti ngeel ni taŋgu mono. “ Mbe de sen ɓuy, puulin mbe tum diŋ ngeel maa de hã ga jobo hay ni ga (Dog. 8:14-16). Jeofa mo hay joŋ fẽn mbudgi we maa hã bii ne hara ga no, jar israyel wo de horogre ɓaaran mo hay huɗ wo go ɓuy.—Laa. 15:22-25; 17:1-6; Kee. 20:2, 11.

Moyis hay wãã ne jar israyel wo ga Jeofa hay ree ra de mann nen maaga jar israyel mo ko wo ga “Jee táabay joŋ tenen diŋ wer fẽn maaga kal le go jag Jeofa mo ɓuy no”—Dog. 8:3.

a Ko Ngeel gor ti jare maa nen naw 1 Few Kabge 1992, pp. 24-25.

b Bible ngaɓ ga à hay siɗ jag ne Jeofa ti puuli ɓaale ɓoge. Maa taŋgun, de maaga à hoo Aaron wo de weere ɓe wo jar siɗ jage; maa de ɓog, maa few Page. À hay joŋ fẽẽre sen wo ɓog ɓuy nen kiŋgi 1512 T.W.N., lan nen kiŋgi maa de ɓog blam maaga men wo Ejipte go mono.—Lef. 8:14–9:24; Kee. 9:1-5.

c Go ti tawge ti kiŋgi maa 40 ti puulin mono, jar israyel yãɗ wo horogre le jag durgi wo ndar kiskis puri. (Kee. 31:32-34) Mbe de sen ɓuy, saara mbe de ree mann hãã de maaga saara wo go ɓil sir maa defay—Jos. 5:10-12.

d Bible bay wãã ge ga horogre hay wo re mann lay wa. Wer mayse ne? werga Jeofa wãã ga wosela ɓuy yoo jar israyel mo hoo de ngar wuuri ɓe nen maaga á mo gwan go ni wa. Á hay bay de ngaɓ horogre wo ni wa—Laa. 16:15, 16.