IVYO ŴACHINYAMATA ŴAKUFUMBA
Chifukwa Wuli Ukwenera Yayi Kuwonelera Vyamuziro?
Kasi ukumanya ivyo ungachita?
Para ukugwiliskira ntchito Intaneti, manya kuti nyengo yinyake ungawona vithuzi vyamuziro. Msungwana munyake wa vyaka 17, zina lake Hayley, wakati: “Mazuŵa ghano vyamuziro vikusangika waka palipose, ukuchita kufufuza yayi.”
Nanga ni munthu uyo wandakhumbe kuwonelera vyamuziro, nyengo yinyake wangatoleka mtima kuti wawonelere. Munyamata munyake wa vyaka 18, zina lake Greg, wakati: “Nkhalapa kuti visuzge viti wuli nizamuwonelerapo chaa vyauzeleza, kweni vikanitonda. So ntchiwemi yayi kuchimbilira kulapizga.”
Mazuŵa ghano, vyamuziro vili waka palipose. Kweniso chifukwa chakuti ŵanthu ŵakutemwa kutumirana mameseji gha vyauzeleza, ŵachinyamata ŵanandi ŵakusuzgika yayi kujambura na kutumizga vithuzi vyamuziro.
Manya kuti: Mazuŵa ghano vithuzi vyauzeleza vili waka palipose kuluska kale. Sono fumbo ndakuti, Kasi vilipo ivyo vingakovwira kuti ukane kuwonelera vyamuziro?—Salimo 97:10.
Zgoro ndakuti enya usange iwe ungasankha kuleka kuwonelera. Kweni chakwamba ukwenera kumanya uheni wakuwonelera vithuzi vyamuziro. Tiye tiwone utesi na unenesko pa nkhani iyi.
Utesi na unenesko
Utesi: Ungawonelera vithuzi vyamuziro, palije suzgo.
Unenesko: Para munthu wakukhweŵa wakunanga maphapu. Mwakuyana waka para ukuwonelera vyamuziro, ukunanga umoyo wako. Para ukuwonelera vithuzi vyamuziro, ukuyuyura ubwezi uwo Chiuta ŵali kuŵika pakati pa ŵakutorana. (Genizesi 2:24) Para nyengo yajumphapo, vingapangiska kuti uŵe wankhaza. Mwachiyelezgero, ŵanthu ŵanyake ŵakuyowoya kuti mwanalume uyo kanandi wakuwonelera vyauzeleza wakuchitira nkhaza ŵanakazi.
Baibolo likuyowoya kuti ŵanthu ŵanyake mbambura “kupwelerako kalikose.” (Ŵaefeso 4:19) Njuŵi yawo yili kusakazikirathu mwakuti yikuŵasuska yayi nanga ŵangachita viheni.
Utesi: Ukusambira vyakugonana para ukuwonelera vyamuziro.
Unenesko: Para ukuwonelera vyauzeleza uŵenge munthu wambura kujikora. Ukuyuyura ŵanthu na kwamba kuŵawona nga kuti ŵali kulengekera waka kufiska makhumbiro ghako ghawakawaka. Kafukufuku munyake wakalongora kuti awo ŵakutemwa kuwonelera vyauzeleza para ŵatora panji kutengwa ŵakukhorwa yayi pa nkhani yakugonana munthengwa.
Baibolo likuti Ŵakhristu ŵakwenera kukana vyose ivyo ni vyauzeleza nga “uzaghali, ukazuzi, makhumbiro ghakugonana kwambura kujikora, khumbiro liheni, na udokezi.”—Ŵakolose 3:5.
Utesi: Ŵanthu awo ŵakuwonelera yayi vyamuziro mbatulo pa nkhani yakugonana.
Unenesko: Ŵanthu awo ŵakukana kuwonelera vyamuziro ŵakuwona mwakwenelera nkhani yakugonana. Ŵakuwona kuti ntchawanangwa icho Chiuta wali kupeleka ku ŵanthu ŵamunthengwa pera. Ŵanthu awo ŵali na maghanoghano ghanthena para ŵatora panji kutengwa ŵakukhorwa pa nkhani yakugonana.
Baibolo likubisa yayi nkhani yakugonana. Likuphalira ŵafumu kuti: “Sekelera na muwoli wa uphya wako . . . Ukondwenge na chitemwa chake nyengo zose.”—Zintharika 5:18, 19.
Ivyo ungachita kuti uleke kuwonelera vyamuziro
Kasi ungachita wuli para uli na khumbo lakuwonelera vithuzi vyamuziro? Nkhani yakuti “Kanani Vyauzeleza” yingakovwira.
Icho ukwenera kumanya ntchakuti ungatonda chiyezgo cha kuwonelera vyauzeleza. Para uli kwambapo kale kuwonelera vyamuziro, ungaleka. Pali vifukwa vinandi ivyo tikuyowoyera kuti ukwenera yayi kuwonelera vyawakawaka.
Ghanaghanira vya Calvin, uyo wakamba kuwonelera vithuzi vyamuziro apo wakaŵa na vyaka 13. Iyo wakati: “Nkhamanyanga kuti ni viheni. Kweni nkhatondekanga kuleka. Para nawonelera nkhajiwonanga wawakawaka. Adada ŵakati ŵamanya kuti ndivyo nkhachitanga, ŵakanovwira ndipo nkhamba kujipulika makora.”
Calvin wakaleka kuwonelera vithuzi vyamuziro. Iyo wakuti: “Nkhabuda chomene kuwonelera vyauzeleza chifukwa nkhutondeka kuviwuskamo mu maghanoghano ghane. Nyengo zinyake nkhudokera kuviwoneleraso. Para vyaŵa nthena, nkhuwuskamo luŵiro maghanoghano agha, nakwamba kughanaghanira uwemi wakulondezga fundo za Yehova. Fundo zake zikunovwira kuŵa na nkharo yiwemi kweniso wakukondwa ndipo nkhumanya kuti Yehova wazamunitumbika chomene.