Kanizgani Nkongono za Mizimu Yiheni
Cipaturo 12
Kanizgani Nkongono za Mizimu Yiheni
1. Kasi Yesu wakacita uli apo wakati wakumana na mizimu yiheni?
PAMANYUMA pakuti wababatizika, Yesu Kristu wakaluta mu mapopa gha Yudeya kukapempera na kulanguruka. Wali kwenekuko Satana Diabolosi wakayezga kumupangiska kuti waswe dango la Ciuta. Ndipouli, Yesu wakakana nyambo ya Satana ndipo kuti wakakoreka mu msampa wake cara. Yesu wakakumanaso na mizimu yiheni yinandi mu nyengo ya uteŵeti wake wa pa caru capasi. Kweni, nyengo na nyengo, wakayicenya nakuyikanizga.—Luka 4:1-13; 8:26-34; 9:37-43.
2. Kasi ni mafumbo nga agho tighanaghanirengepo?
2 Vyakulembeka vya Baibolo vyakukonkoska za vyakucitika ivyo vikwenera kutisimikizgira ise kuti mizimu yiheni yiriko nadi. Yikuyezga kusovya ŵantu. Ndipouli, ise tingayikanizga mizimu yiheni iyi. Kweni kasi mizimu yiheni iyi yikufuma nku? Cifukwa ncici yikuyezga kusovya ŵantu? Ndipo kasi ndi ntowa uli izo yikugwiriskira ncito kukwaniriska vyakukhumba vyawo? Kusanga mazgoro ku mafumbo gha nga ndi agha kungamovwirani kukanizga nkongono za mizimu yiheni.
MIZIMU YIHENI—UKO YIRI KUFUMA NA ICO YIKUKHUMBA
3. Kasi Satana Diabolosi wakizakaŵako uli?
3 Yehova Ciuta wakapanga vilengiŵa vyamzimu vinandi kale pambere wandalenge ŵantu. (Job 38:4, 7) Nga ndi umo kwarongosolekera mu Cipaturo 6, yumoza wa ŵangelo aŵa ŵakizakaŵa na khumbo lakuti ŵantu ŵamusopenge iye m’malo mwakusopa Yehova. Pakukhumba kukwaniriska khumbo lake, mungelo muheni uyu wakasuska nakunenera utesi Mlengi, mupaka pa kusacizga kwa mwanakazi wakudanga kuti Ciuta wakaŵa mutesi. Nteura, ncakwenerera, kuti cilengiwa camzimu cakugaruka ici cikizakacemeka Satana (wakususka) Diabolosi (musesi).—Genesis 3:1-5; Job 1:6.
4. Kasi ŵangelo ŵanyake ŵakananga uli mu nyengo ya Nowa?
4 Pamanyuma, ŵangelo ŵanyake ŵakizakazomerezgana naye Satana Diabolosi. Mu nyengo ya muntu murunji Nowa, ŵanyake mwa ŵangelo aŵa ŵakaleka milimo yawo kucanya nakuvwala mathupi gha wuntu kuti ŵakhorweske cikhumbo cawo ca kugonana na ŵanaŵanakazi ŵapacaru capasi. Mwambura kukayikira Satana wakakhuŵirizga ŵangelo aŵo kutora kimiro kakuwura kupulikira aka. Ici cikapangiska kubabika kwa mtundu wa ŵantu ŵa nkongono wakucemeka kuti ŵa Nefili, aŵo ŵakizakaŵa ŵantu ŵankaza na ciwawa. Apo Yehova wakiziska Ciwowota cikuru, ico cikaparanya mtundu wa ŵantu ŵaheni na ŵana ŵacilendo aŵa ŵa ŵangelo ŵambura kupulikira. Ŵangelo ŵacigaruka aŵa wakacimbira paranyiko mwakuvula mathupi ghawo ghawuntu nakuwereraso ku malo ghamizimu. Kweni Ciuta wakaŵajalira ŵangelo aŵa mwakuŵasungirira mu vikondo mu munkhorwe wamzimu. (Genesis 6:1-7, 17; Yuda 6) Satana, “Fumu ya mizimu yiheni,” na ŵangelo ŵake ŵaheni ŵalutilira ndipera na kugaruka kwawo. (Luka 11:15) Kasi cakulata cawo ncivici?
5. Kasi khumbo la Satana na viŵanda vyake ndakuti uli, ndipo kasi ŵakugwiriskira ncito vici kuti ŵakore ŵantu?
5 Khumbo liheni la Satana na viŵanda ndilo kupangiska ŵantu kuwukira Yehova Ciuta. Mwanteura, ŵaheni aŵa ŵaŵa ŵakusovya, ŵakofya, na kupweteka ŵantu mu mdauko wose wa muntu. (Civumbuzi 12:9) Viyerezgero vya mokono ghano vikusimikizgira kuti ukari wa viŵanda sono ngwakofya comene kuruska kale lose. Kuti vikore ŵantu, viŵanda kanandi vikugwiriskira ncito kugomezga mizimu mu ntowa zake zose. Kasi ndi mwauli umo viŵanda vikugwiriskira ncito nyambo iyi, ndipo kasi imwe mungajivikirira uli?
UMO MIZIMU YIHENI YIKUYEZGERA KUMUSOVYANI IMWE.
6. Kasi ncici ico ndi kugomezga mizimu, ndipo kasi zinyake mwa ntowa zake ndi nzi?
6 Kasi ncici ico ndi kugomezga mizimu? Iko ndiko kukorereranako na viŵanda, panji mizimu yiheni, kwali mwakuyowoyeskana mwakudunjika panji mwantowa yavyanusi. Viŵanda vikugwiriskira ncito kugomezga mizimu kuŵa nyambo ngati ndi umo ŵaciŵinda ŵakucitira: Iko kukukopa ŵantu. Ndipo nga ndiumo ciŵinda wakugwiriskira ncito nyambo zakupambanapambana kuguzira vinyama mu msampa wake, mwanteurapera mizimu yiheni yikukhuŵirizga ntowa zinandi za kugomezga mizimu kuguzira ŵantu pasi pa nkongono zawo. (Yerezgerani na Salmo 119:110.) Zinyake mwa ntowa izi ndizo kuwukwa, mayere, kucita maula, ufwiti, kufinga, vyanusi, nakuyowoya na ŵakufwa.
7. Kasi kugomezga mizimu nkwakuzara uli, ndipo kasi cifukwa ncici kukusangika nanga mungaŵa mu vyaru ivyo vikucemeka kuŵa vya Cikristu?
7 Nyambo iyi yikugwira ncito makora, pakuti kugomezga mizimu kukuguza ŵantu kuzingilira pa caru cose capasi. Awo ŵakukhala mu mizi yakutali ŵakuluta ku ng’anga, ndipo awo ŵakugwira ncito mu tawuni mu maofesi ŵakuluta ku ŵamanyi nyenyezi. Kugomezga mizimu nkwakuzara nanga mungaŵa mu vyaru ivyo vikucemeka kuŵa vya Cikristu. Kusanda kukurongora kuti mu United States mwekha, magazini 30 agho ghakusindikizgika 10,000,000 ghose pamoza ghakurongosora za ntowa zakupambanapambana pakunena za kugomezga mizimu. Ŵantu ŵa ku Brazil ŵakunanga ndrama zamadola zakujumpa 500 miliyoni pa vintu vya mizimu cirimika ciricose. Kweni, 80 peresenti ya aŵo ŵakufwilirirapo pakuruta kukasopa ku malo gha mizimu mu caru ico Mbakatolika ŵakubabatizika ŵene aŵoso ŵakucita Misa. Pakuti ŵanyake mwa ŵarara-ŵarara ŵa visopo ŵakugomezga mizimu, ŵantu ŵakusopa ŵanandi ŵakughanaghana kuti kugomezga mizimu nkwakuzomerezgeka na Ciuta. Kweni kasi ni nteura?
CIFUKWA CENEICO BAIBOLO LIKUSUSKIRA KUGOMEZGA MIZIMU
8. Kasi Malemba ghakuyowoyapoci pakunena za kugomezga mizimu?
8 Usange muli kusambizgika kuti mitundu yinyake yakugomezga mizimu ni ntowa yakuyowoyeskerana na mizimu yiwemi, mungazizwa kusambira ico Baibolo likuyowoya pakunena za kugomezga mizimu. Ŵantu ŵa Yehova ŵakacenjezgeka kuti: ‘Mungapwererangako na vyanusi, panji kupenjapenja zifwiti kuti mufipiskike nazo.’ (Leviticus 19:31; 20:6, 27) Buku la Baibolo la Civumbuzi likupereka tchenjezgo lakuti: “aŵo ŵakugomezga mizimu” (NW) ŵizamkumalira mu “Nyanja iyo yikugolera na moto na sulefure. Iyo ndi Nyifwa Yaciŵiri [yamuyirayira].” (Civumbuzi 21:8; 22:15) Kaŵiro kose kakugomezga mizimu nkambura kuzomerezgeka na Yehova Ciuta. (Duteronome 18:10-12) Kasi cifukwa ncici ivi vili nteura?
9. Kasi cifukwa ncici tingadumura kuti mauthenga gha nyengo yino agho ghakufuma ku caru ca mizimu kuti ghakufuma kwa Yehova cara?
9 Yehova wakatuma mizimu yiwemi, panji titi ŵangelo ŵarunji, kuyowoya na ŵantu ŵanyake pambere Baibolo lindamare kulembeka. Kufuma apo likamalira, Mazgu gha Ciuta ghapereka urongozgi uwo ukwenelera mtundu wa ŵantu kuti ŵateŵetere Yehova mwakuzomerezgeka. (2 Timote 3:16, 17; Ŵahebere 1:1, 2) Kuti iye wakujumpa Mazgu ghake mwakupereka uthenga kwa ŵavyanusi cara. Mauthenga ghose ghanteura gha nyengo yino agho ghakufuma ku caru ca mizimu ghakufumira kwa mizimu yiheni. Kacitiro kakugomezga mizimu kangarongozgera ku ntombozgo za viŵanda nanga kungaŵa kukoreka na mizimu yiheni. Mwanteura, Ciuta mwakutemwa kwake wakuticenjezga kuleka kunjizgika mu kaŵiro kalikose kakugomezga mizimu. (Duteronome 18:14; Ŵagalatiya 5:19-21) Nakwene nako, usange ise tarutilira kugomezga mizimu pamanyuma pakuti tamanya kawonero ka Yehova pa iko, tiŵenge tikukoreranako na ŵangelo ŵaheni ŵacigaruka ndipo tiŵenge ŵarwani ŵa Ciuta.—1 Samuel 15:23; 1 Midauko 10:13, 14; Salmo 5:4.
10. Kasi kuwukwa ndi vici, ndipo kasi cifukwa ncici tikwenera kukutcheŵa iko?
10 Ntowa yimoza yakuzara yakugomezga mizimu ndiyo kuwukwa—kuyezgayezga kwakumanya ivyo vili muntazi panji vyambura kumanyikwa nacovwiro ca mizimu. Ntowa zinyake za kuwukwa ndizo kumanya nyenyezi, kulaŵiska pa galasi, kung’anamulira maloto, kumanya ivyo vicitikirenge muntu mwa kumulaŵiska patumizere twakulembeka pa woko, nakuloskera mwaŵi mwakugwiriskira ncito tumakadi twa mwaŵi. Ŵanandi ŵakuwona kuwukwa kuŵa kwambura kupweteka, kweni Baibolo likulongora kuti ŵakuloska na mizimu yiheni vikwendezgana. Mwaciyerezgero, Milimo 16:16-19 likuzunura “mzimu wakuwukwa” uwo ukapangiska msungwana yunji kucita “kuloska.” Ndipouli, luso lake lakuloskera za vyamuntazi lukamara pamanyuma pakuti ciŵanda cafumizgikamo. Mwapakweru, kuwukwa ndiko nyambo iyo viŵanda vikugwiriskira ncito kukhwemera ŵantu mu cipingo cawo.
11. Kasi ndi mwauli mweneumo kuyezgayezga kuyowoya na ŵakufwa kukurongozgera ku cipingo?
11 Usange imwe mukulira cifukwa ca kutaya wakutemweka winu wamumbumba panji mubwezi mu nyifwa, mungamanya kunyengeka mwaluŵiro na nyambo yinyake. Wakuloska wangamuphalirani makani ghapadera panji wangayowoya mu mazgu agho ghangapulikikwa ngati nga muntu wakufwa. Cenjerani! Kuyezgayezga kuyowoya na ŵakufwa kukurongozgera ku cipingo. Cifukwa? Cifukwa ncakuti ŵakufwa kuti ŵangayowoya cara. Nga ndi umo imwe mwambura kukayika cara mukukumbukira, Mazgu gha Ciuta ghakuyowoya mwapakweru kuti pa nyifwa muntu “wakuwerera ku dongo; mu zuŵa leneiro pera vyose ivyo waphukwanga vikumara.” Ŵakufwa “kuti ŵakumanya kantu cara.” (Salmo 146:4; Mupharazgi 9:5, 10) Nakwene nako, ni viŵanda nadi ivyo vikumanyikwa kuti vikuyezgerera mazgu gha ŵakufwa nakupereka ku wa maula uthenga pakunena za uyo wafwa. (1 Samuel 28:3-19) Nteura yose uyo “wakufumba ku ŵakufwa” wakukoreka na mizimu yiheni ndipo wakucita mwakupambana nkanira na khumbo la Yehova Ciuta.—Duteronome 18:11, 12; Yesaya 8:19.
KUFUMA KU KUKOPA KUYA KU KUWUKIRA
12, 13. Kasi pali usimikizgi uli wakuti viŵanda vikurutirira kuyezga na kutombozga ŵantu?
12 Usange imwe mwangangamira ku unjirikizgi wa Mazgu gha Ciuta pakunena za kugomezga mizimu, mukulambalala nyambo ya viŵanda. (Yerezgerani na Salmo 141:9, 10; Ŵaroma 12:9.) Kasi ici cikung’anamura kuti mizimu yiheni yirekenge kuyezgayezga kumuwukirani imwe? Cara nadi! Pamanyuma pakumuyezga Yesu mwakatatu, Satana “wakafumako kwa Iyo mpaka kufikira nyengo yinyake.” (Luka 4:13) Mwanteurapera, mizimu yinonono mitima kuti yikukopa waka ŵantu cara kweniso na kuŵawukira iwo.
13 Kumbukirani ivyo tikadumbirana pakunena za kuwukira mteŵeti wa Ciuta Yobe uko wakacita Satana. Diabolosi wakacitiska kumala kwa viŵeto vyake na kufwa kwa ŵanandi ŵa ŵateŵeti ŵake. Satana wakakoma nanga ndi ŵana ŵa Yobe wuwo. Pamanyuma pake, wakizakatimba Yobe iyemwene na matenda ghakuŵinya. Kwene Yobe wakasunga umusuma wake kwa Ciuta ndipo wakatumbikika comene. (Job 1:7-19; 2:7, 8; 42:12) Kufuma nyengo iyo, viŵanda vyapangiska ŵantu ŵanji kuŵa mbuwu panji vinturu ndipo vyalutirira kunjirirapo pa kusuzgika kwa ŵantu. (Mateyu 9:32, 33; 12:22; Marko 5:2-5) Lero, malipoti ghakurongora kuti viŵanda vikutombozga ŵantu ŵanyake pa vya kugonana na kufuntiska ŵanji. Mwakusazgako vikucicizga ŵanji kukoma ŵantu na kujikoma, uko nkwananga pamaso pa Ciuta. (Duteronome 5:17; 1 Yohane 3:15) Nangauli vili nteura, vikwi vya ŵantu aŵo ŵakorekapo na mizimu yiheni iyi ŵasanga ntowa zakujifwaturako iwoŵene. Kasi ndi mwauli umo ici caŵira camacitiko kwa iwo. Ŵacita ici mwakutora ntowa zakovwira.
UMO MUNGAKANIZGIRA MIZIMU YIHENI
14. Mwakukoreranako na ciyerezgero ca Ŵakristu ŵakutendekera ŵa ku Efeso, kasi ndi mwauli mweneumo imwe mungakanizgira mizimu yiheni?
14 Kasi ni nji yimoza mwa ntowa zakukanizgira mizimu yiheni nakujivikirira mwaŵene pamoza na mbumba yinu kufuma ku vipingo vyake? Ŵakristu ŵakutendekera mu Efeso aŵo ŵakagomezganga mizimu pambere ŵandaŵe ŵakupulikana ŵakatora kimiro kakuzomerezgeka. Ise tikuŵerenga kuti “Ndipo ŵanandi ŵa aŵo ŵakacitanga mayere ŵakawunjika mabuku ghawo, ŵakayoca pa maso pa ŵose.” (Milimo 19:19) Manyi kwali imwe mundagomezgepo mizimu, wuskanipo kantu kalikose ako kakusacizga kucita na mizimu. Ici cikusazgapo mabuku, magazini, ma vidiyo, vyakubatikabatika, vyakujambura vya sumu, na ciricose ico cikukhwaskana na kagwiriskiro ncito ka mizimu. Vinyakeso vyakusazgikamo ni vikozgo, vintumwa na vinyake virivyose vyakuvwara cifukwa ca civikiriro, na vya wanangwa vyakufuma kwa awo ŵakugomezga mizimu. (Duteronome 7:25, 26; 1 Ŵakorinte 10:21) Kucitira ciyerezgero: Ŵakutorana ŵanyake ku Thailand ŵakatombozgekapo nyengo yitali na viŵanda. Nteura ŵakataya vintu vyose vyakukhwaskana na kugomezga mizimu. Kasi cakufumapo cake cikaŵa civici? Iwo ŵakapumuzgika kufuma ku kuwukira kwa viŵanda ndipo pamanyuma pake ŵakapanga kuruta pantazi kweneco kumzimu.
15. Mwakuti mukanizge nkongono za mizimu yiheni, kasi ni sitepe linyake ndi lakukhumbikwira?
15 Mwakuti mukanizge mizimu yiheni, ntowa yinyake yakukhumbikwa ndiyo kugwirirapo ncito unjirikizgi wa Paulos wakuvwara mahomwa ghamzimu ghose gha Ciuta. (Ŵaefeso 6:11-17) Ŵakristu ŵakwenera kukhozga civikiliro cawo kwimikana na mizimu yiheni. Kasi sitepe ili likusazgamoci? “Pamoza na ivi vyose,” wakayowoya nteura Paulos, “jitorerani nguru ya cipulikano, mwakuti muŵe nayo na nkongono zakuzimyira mivwi yose ya moto ya muheni yura.” Ni nadi, usange cipulikano cinu ncakukhora, mungaruska mu kukanizga nkongono za mizimu yiheni.—Mateyu 17:14-20.
16. Kasi ndi mwauli mweneumo mungakhozgera cipulikano cinu?
16 Kasi ndi mwauli mweneumo mungakhozgera cipulikano cinu? Mwakurutirira kuŵazga Baibolo na kupulikira unjirikizgi wake mu umoyo winu. Kukhora kwa cipulikano ca muntu kukuthemba pa kukhora kwa lufura lwake—cimanyisko ca Ciuta. Kasi mukuzomerezga cara kuti cimanyisko cakufikapo ico mwasanga nakughanaghanirapo comene nga ndi umo mwasambirira Baibolo cakhozga cipulikano cinu? (Ŵaroma 10:10, 17) Mwanteura, palije kukayika, usange mukulutirizga kuŵazga buku ili nakukapanga kuŵa kaluso kinu kuwungana nawo pa maungano gha Ŵakaboni ŵa Yehova, cipulikano cinu citi cikhozgeke nkanira. (Ŵaroma 1:11, 12; Ŵakolose 2:6, 7) Ciŵenge civiko cikuru comene ku kuwukira kwa viŵanda.—1 Yohane 5:5.
17. Kasi ndi masitepe ghanyake nga agho ghakukhumbikwira kuti muntu uyo ngwakukhumbisiska kukanizga nkongono za mizimu yiheni waghatore?
17 Kasi ndi masitepe ghanyake nga agho ngakukhumbikwira kuti muntu uyo ngwakukhumbisiska kukanizga nkongono za mizimu yiheni waghatore? Ŵakristu ŵa ku Efeso ŵakakhumbikwira civikiriro cifukwa ŵakakharanga mu musumba wakuzura na vyakucitacita vyauciŵanda. Mwanteura, Paulos wakaŵapharira: “Kurombera mu Mzimu nyengo zose.” (Ŵaefeso 6:18) Pakuti tikukhara mu caru cakuzura na vyakucitika vya uciŵanda, kuromba rutaruta cifukwa ca civikiriro ca Ciuta nkwakukhumbikwa kuti tikanizge mizimu yiheni. (Mateyu 6:13) Cakovwira mu fundo iyi ndico covwiro ca kumzimu na malurombo gha ŵakulu ŵakusoreka mu mipingo ya Cikristu.—Yakobe 5:13-15.
RUTIRIZGANI KURWA NKONDO KWIMIKANA NA MIZIMU YIHENI
18, 19. Kasi cingacitika ncivici usange viŵanda vyayambaso kumusuzga muntu?
18 Nanga kungaŵa kwakuti ŵarondora masitepe ghose agha, ndipouli, ŵanandi ŵasuzgika na mizimu yiheni. Mwaciyerezgero, mwanarume yumoza ku Côte d’Ivoire wakaŵazga Baibolo na Ŵakaboni ŵa Yehova nakutaya vintumwa vyake vyose. Pamanyuma pake, wakapanga kuya pantazi kuweme comene, wakajipereka umoyo wake kwa Yehova, ndipo wakababatizika. Kweni pakati pajumpa sabata yimoza kufuma apo wakababatizikira, viŵanda vikambaso kumusuzga, ndipo mazgu ghakayowoyekanga kwa iye kuti waleke cipulikano cipya ici. Usange ici cate cicitikire imwe, kasi cate cing’anamure kuti Yehova waleka kumuvikirirani? Ni nteura viŵi cara.
19 Nangauli Yesu Kristu muntu wakufikapo wakaŵa na civikiriro cauciuta, iye wakapulika mazgu gha cilengiwa ca mzimu uheni Satana Diabolosi. Yesu wakarongora ico ncakukhumbikwira kucita mu cakucitika ca nga ndi ici. Iye wakamuphalira Diabolosi kuti: “Wukapo, Satana!” (Mateyu 4:3-10) Mwantowa yakuyana waka, mukwenera kukana kupulikira ku mazgu ghakufuma ku caru ca mizimu. Kanizgani mizimu yiheni mwakucemera pa Yehova cifukwa ca covwiro. Enya, rombani mwakucemerezga pakugwiriskira ncito zina la Ciuta. Zintharika 18:10 zikuti: “Zina la Yehova ndi cigongwe cakukhora, murunji wakucimbirira kwenekuko na kuphokwa.” Ndivyo wakacita mwanarume wa Cikristu uyu mu Côte d’Ivoire, ndipo mizimu yiheni yikareka kumusuzga.—Salmo 124:8; 145:18.
20. Mwakudumura, kasi imwe mungacitaci kuti mukanizge mizimu yiheni?
20 Yehova wazomerezga mizimu yiheni kurutirira kuŵako, kweni wakurongora nkongono zake, comenecomene m’malo mwa ŵantu ŵake, ndipo zina lake likupharazgika pa caru cose capasi. (Exodus 9:16) Usange mukukhala pafupi na Ciuta, palije cifukwa cakuti muwopere mizimu yiheni. (Maŵazgo 23:21, 23; Yakobe 4:7, 8; 2 Petros 2:9) Nkongono yawo njakucepa. Yikalangika mu zuŵa la Nowa, yikazikizgika kucanya mu nyengo ya sonosono apa, ndipo sono yikurindizga njeruzgo yaumaliro. (Yuda 6; Civumbuzi 12:9; 20:1-3, 7-10, 14) Nakwene nako, yikopa comene kuparanyika kwawo uko kukwiza. (Yakobe 2:19) Nteura manyi mizimu yiheni yiyezge kumuguzirani ku nyambo yake panji kumuwukirani mwa ntowa yiriyose, imwe mungayikanizga. (2 Ŵakorinte 2:11) Kanizgani mtundu wuriwose wa kugomezga mizimu, gwiriskirani ncito unjirikizgi wa Mazgu gha Ciuta, nakupenja cizomerezgo ca Yehova. Citani ici mungaziwurikanga, pakuti umoyo winu ukuthemba pa kukanizga kwinu nkongono za mizimu yiheni!
YEZGANI CIMANYISKO CINU
Kasi ndi mwauli mweneumo mizimu yiheni yikuyezgera kusovya ŵantu?
Kasi cifukwa ncici Baibolo likususka kugomezga mizimu?
Kasi ndi mwauli mweneumo muntu wangafwatukira ku nkongono za mizimu yiheni?
Kasi cifukwa ncici mukwenera kurutirizga kukanizga mizimu yiheni?
[Mafumbo]
[Cithuzithuzi pa peji 110]
Kasi kugomezga mizimu mu ntowa zake zakupambanapambana mukukuwona uli?
