“Kuti Muleke Kunjira mu Kuyezgeka”

“Muŵe maso mulombenge, kuti muleke kunjira mu kuyezgeka.”—MATEYU 26:41.

CIYEZGO cikaŵa cikuru comene kujumpha vyose ivyo wakakumana navyo kumanyuma. Yesu Khristu, Mwana wa Ciuta, wakakhala pacoko waka kuti wamalizge umoyo wake wa pa caru capasi. Yesu wakamanya kuti wakhala pacoko waka kukoleka, kweluzgika kuti wakomeke, na kupayikika pa khuni lakusuzgikirapo. Wakamanya kuti cilicose ico wasankhenge kucita cikhwaskenge zina la Awiske. Yesu wakamanyaso kuti umoyo wa munthazi wa ŵanthu wose wuli pakusendemuka. Apo wakasuzgikanga na maghanoghano ghose agha, kasi wakacita wuli?

² Yesu wakaluta na ŵasambiri ŵake ku munda wa Getsemane. Wakatemwangako comene ku malo agha. Ŵakati ŵafika, Yesu wakakhala pataliko na ŵasambiri ŵake. Apo wakaŵa yekha, wakaromba nkhongono kwa Awiske, wakakhutura vyose ivyo vikaŵa mu mtima wake mwakupeleka lurombo lwakufumira pasi pa mtima. Wakalomba kamoza pera yayi, kweni katatu. Nangauli Yesu wakaŵa murunji, kweni wakaghanaghana kuti wangamarana na masuzgo pa iyo yekha yayi.—Mateyu 26:36-44.

³ Mazuŵa ghano, nase tili mu suzgo. Kukwambilira kwa brosha ili, tikasambira vimanyikwiro ivyo vikulongora kuti tikukhala mu mazuŵa ghaumaliro wa caru ciheni ici. Viyezgo na vyenjezgo vyakupangika na caru ca Satana vikukulirakulira. Vyakusankha na vyakucita vya tose ise tikuti tikuteŵetera Ciuta vikukhwaska comene zina lake ndipo vikukhwaskaso cilindizga cithu ca kuzakaŵa na umoyo mu caru ciphya. Tikutemwa Yehova. Tikukhumba ‘kuzizipizga mupaka kuumaliro’—umaliro wa umoyo withu panji wa caru ciheni ici, cilicose ico cingamba kwiza. (Mateyu 24:13) Kweni kasi tingalutilira wuli kukumbukira kuti tikukhala mu mazuŵa ghaumaliro na kuŵa maso?

⁴ Pakuti Yesu wakamanya kuti ŵasambiri ŵake munyengo yira ndiposo mazuŵa ghano ŵakumanenge na masuzgo, iye wakaciska kuti: “Muŵe maso mulombenge, kuti muleke kunjira mu kuyezgeka.” (Mateyu 26:41) Kasi mazgu agha ghakung’anamuraci kwa ise mazuŵa ghano? Kasi nchiyezgo wuli ico mukukumana naco? Ndipo mungaŵa wuli maso?

Kuyezgeka Kuti Mucite Vici?

⁵ Tose tikuyezgeka zuŵa na zuŵa mwakuti tiwire mu ‘cipingo ca Satana.’ (2 Timote 2:26) Baibolo likuticenjezga kuti mtima wa Satana wuli pa ŵasopi ŵa Yehova. (1 Petros 5:8; Civumbuzi 12:12, 17) Wakukhumba vici? Kuti wakukhumba viŵi kutikoma yayi. Para tingafwa ŵakugomezgeka kwa Ciuta, mbwenu Satana wawonenge kuti waluza. Satana wakumanya makora kuti panyengo yakwenelera, Yehova wazamuwuska ŵakufwa.—Luka 20:37, 38.

⁶ Satana wakukhumba kunanga cinthu cinyake cakuzirwa comene kujumpha umoyo uwo tili nawo sono—kugomezgeka kwithu kwa Ciuta. Satana wakufwilirapo comene kuti walongore kuti wangatigaluska kuti tileke kusopa Yehova. Mwantheura, usange tingamba kuleka kugomezgeka, kuleka kupharazga makani ghawemi panji kucita mikhaliro yambura kwenelera Ŵakhristu, mbwenu ndikuti Satana watonda! (Ŵaefeso 6:11-13) Pa cifukwa ici, lekani “Muyezgi” wakutipa viyezgo.—Mateyu 4:3.

⁷ “Mauryarya” gha Satana ngakupambanapambana.  (Ŵaefeso 6:11) Wangatiyezga na cuma, wofi, mtima wakukayika, panji vyakusanguluska. Kweni nthowa yikuru iyo yikumwendera comene ni kutigongoweska. Pakuti ni munthu uyo wakutemwa kusangirapo mwaŵi pa kutomboloka kwithu, wakumanya kuti kugongowa kungatipangiska kuti tiŵavye nkhongono zauzimu, na kutondeka kulimbana na ciyezgo. (Zintharika 24:10) Mwantheura, panyengo iyo tikusuzgika maghanoghano ndipo Satana wakuyezgayezga comene kutigongoweska.—Salmo 38:8.

⁸ Peneapo umaliro wa caru ici ukusendelera, kukuwoneka kuti vinthu ivyo vikugongoweska ŵanthu vikusazgikirasazgikira, ndipo nase tingavigwentha yayi. (Wonani bokosi lakuti “Vinthu Vinyake Ivyo Vikugongoweska Ŵanthu.”) Mwambura kupwelerako kanthu za cinthu ico capangiska, kugongowa kungatigulura nkhongono. “Kujiwombolera nyengo” yakucitira vinthu vyauzimu, kusazgapo kuŵazga Baibolo, kuluta ku maungano gha Cikhristu, na kucita nchito ya kupharazga vingaŵa vyakusuzga comene usange thupi na maghanoghano ghinu vyavuka. (Ŵaefeso 5:15, 16) Kumbukirani kuti Muyezgi wakukhumba kuti muleke kusopa Ciuta. Kweni yino ni nyengo yakuti tiwelere nyuma panji kuluwa kuti tikukhala mu mazuŵa ghaumaliro yayi! (Luka 21:34-36) Kasi mungatonda wuli viyezgo na kulutilira kuŵa maso? Pano pali masacizgo ghanayi agho ghangovwira.

‘Mulombenge Kwambura Kuleka’

⁹Gomezgani Yehova mwa kulomba kwa iye. Kumbukirani ciyelezgero ico Yesu wakalongora mu munda wa Getsemane. Kasi apo maghanoghano ghakamusuzga comene wakacita vici? Wakalomba wovwiri kwa Yehova, wakalomba comene mwakuti “mavuci ghake ghakaŵa nga ndi mathonyezi ghakuru gha ndopa ghakuthonyera pasi.” (Luka 22:44) Ghanaghanirani za ici. Yesu wakamumanyanga makora Satana. Apo Yesu wakaŵa kucanya, wakawonanga viyezgo vyose ivyo Satana wakagwiliskiranga nchito kuti wawiske ŵateŵeti ŵa Ciuta. Ndipouli, Yesu wakaghanaghanapo yayi kuti watondenge mwambura kusuzgika ciyezgo cilicose ico Muyezgi wangamupa. Mwantheura, usange Mwana murunji wa Ciuta wakawona kuti nchiwemi kupempha Ciuta kuti wamupe nkhongono, ise ke!—1 Petros 2:21.

¹⁰ Kumbukiraniso kuti apo wakati waciska ŵasambiri ŵake kuti ‘ŵalombenge kwambura kuleka,’ Yesu wakayowoya kuti: “Mzimu ndiwo ngwa pamphu, kweni thupi ndilo ndakutomboroka.” (Mateyu 26:41) Kasi Yesu wakang’anamuranga thupi la njani? Mwambura kukayika, wakang’anamuranga thupi lake yayi cifukwa thupi lake laurunji likaŵa lakutomboroka yayi. (1 Petros 2:22) Kweni mathupi gha ŵasambiri ŵake ghakaŵa ghakupambana na lake. Cifukwa ca zakwananga zakubabika nazo na makhumbiro ghaheni, iwo ŵakakhumbikiranga  comene wovwiri kuti ŵatonde viyezgo. (Ŵaroma 7:21-24) Lekani wakaciska iwo na Ŵakhristu wose ŵa pamanyuma pawo kuti ŵalombenge wovwiri mwakuti ŵatonde viyezgo. (Mateyu 6:13) Yehova wakuzgora malurombo ghanthena agha. (Salmo 65:2) Mwauli? Kwizira mu nthowa ziŵiri.

¹¹ Nthowa yakwamba njakuti Ciuta wakutovwira kuti timanye viyezgo para viza. Viyezgo vya Satana vili nga ni vipingo ivyo vyati waka limbwalimbwa mu nthowa iyo muli mdima. Usange mundaviwone, mbwenu muwirenge. Kwizira mu Baibolo na mabuku ghakulongosora Baibolo, Yehova walika ungweru pa vipingo vya Satana, mwakuti tileke kuwira mu viyezgo. Kwa vilimika vinandi, mabuku na magazini, maungano gha dera na gha cigaŵa vyaŵa vikuticenjezga mwakuwerezgawerezga za kofya kwa kopa munthu, kugonana kwambura kwenelera, kutemwa cuma, na viyezgo vinyake vyakufuma kwa Satana. (Zintharika 29:25; 1 Ŵakorinte 10:8-11; 1 Timote 6:9, 10) Kasi ndimwe ŵakuwonga yayi kuti Yehova wakuticenjezga mauryarya gha Satana? (2 Ŵakorinte 2:11) Para Yehova wakumucenjezgani, ndikuti wakuzgora malurombo ghinu ghakuti mutonde viyezgo.

¹² Nthowa yaciŵiri njakuti Yehova wakuzgora malurombo ghithu mwakutipa nkhongono zakuti tizizipizgire ciyezgo. Mazgu ghake ghakuti: “Ciuta . . . kuti wati wazomere imwe cara kuti muyezgeke kwakujumpha nkhongono zinu; kweni pamo na ciyezgo wati wacite nthowa yakufumiramo, kuti muŵe na nkhongono za kuzizipizgira.” (1 Ŵakorinte 10:13) Usange tikulutilira kumugomezga, Ciuta wazomerezgenge yayi kuti ciyezgo ciŵe cakujumphizga mwakuti tisoŵe nkhongono zauzimu zakucitondera. Kasi Yehova wakutipa wuli “nthowa yakufumiramo”? ‘Wakupeleka mzimu utuŵa kwa awo ŵakumulomba.’ (Luka 11:13) Mzimu uwu ungatovwira kukumbukira fundo ya mu Baibolo iyo yingatikhozga kuti ticite ico nchiwemi na kutovwira kuti tipange vyakusankha vyamahara. (Yohane 14:26; Yakobe 1:5, 6) Ungatovwira kuti tilongore mikhaliro iyo njakukhumbikwa mwakuti tikanizge makhumbiro ghaheni. (Ŵagalatiya 5:22, 23) Mzimu wa Ciuta ungapangiskaso Ŵakhristu ŵanyithu kuti ‘ŵatisanguluske.’ (Ŵakolose 4:11) Kasi ndimwe ŵakuwonga yayi kuti para mwapempha wovwiri, Yehova wakuzgora malurombo ghinu mwacitemwa?

Lekani Kulindizga Vinthu Ivyo Vingacitika Yayi

¹³ Kuti tiŵe maso, tikwenera kulindizga vinthu ivyo vingacitika. Cifukwa ca masuzgo agho tikukumana nagho mu umoyo, tose tikuvuka nyengo zinyake. Kweni tikwenera kukumbukira kuti Ciuta wandatilayizge kuti tiŵavyenge masuzgo mu caru cikoloŵere ici. Nanga yiŵe nyengo yakale, ŵateŵeti ŵa Ciuta wakakumananga na masuzgo, kusazgapo kutambuzgika, ukavu, kwenjerwa, ndiposo matenda.—Milimo 8:1; 2 Ŵakorinte 8:1, 2; 1 Ŵatesalonika 5:14; 1 Timote 5:23.

¹⁴ Mazuŵa ghano, nase tili na masuzgo. Tingakumana na nthambuzgo, ukavu, kwenjerwa, ulwari na kusuzgika mu nthowa zinyake. Yehova waŵenge kuti wakutivikilira mwamunthondwe ku masuzgo ghose, kasi mphanyi Satana wakusangirapo mwaŵi wa kumunyoza yayi? (Zintharika 27:11) Yehova wakuzomerezga kuti ŵateŵeti ŵake ŵayezgekenge, ndipo nyengo zinyake ŵakuzomerezga kuti ŵafwe nyifwa yamwaluŵiro, mwa kukomeka na ŵalwani ŵawo.—Yohane 16:2.

¹⁵ Kweni kasi Yehova walayizga vici? Nga ni umo tawonera kale, Yehova walayizga kuti watipenge nkhongono zakuyana na ciyezgo cilicose ico tingakumana naco, usange tikumugomezga. (Zintharika 3:5, 6) Kwizira mu Mazgu ghake, mzimu wake, na gulu lake, wakutivikilira mwauzimu, kutovwira kuti tisungilire ubwezi withu na iyo. Usange ubwezi uwu undatimbanizgike, nanga tingafwa kweni tatonda. Palije cilicose ico cingatondeska Ciuta kupeleka njombe kwa ŵateŵeti ŵake ŵakugomezgeka, nanga yingaŵa nyifwa.  (Ŵahebere 11:6) Ndipo mu caru ciphya, ico sono cili pafupi comene, Yehova wazamutondeka yayi kufiska malayizgo ghake ghose gha kutumbika wose awo ŵakumutemwa.—Salmo 145:16.

Kumbukirani Nkhani Izo Zikunjizgikamo

¹⁶ Kuti tizizipizge mupaka paumaliro, tikwenera kukumbukira nkhani zakuzirwa izo zikunjizgikamo, izo zapangiska Ciuta kuti wazomerezge viheni kulutilira. Usange panyengo zinyake masuzgo ghithu ghakuŵa ghakuru comene ndipo tikughanaghana za kuleka waka kuteŵetera Yehova, cingaŵa ciwemi kukumbukira kuti Satana wakukayikira muwuso wa Yehova. Munthu mutesi uyu, wakukayikiraso kugomezgeka kwa ŵasopi ŵa Ciuta. (Job 1:8-11; 2:3, 4) Nkhani izi na nthowa iyo Yehova wasankha kuti wazimazgire, ni vyakuzirwa comene kuluska umoyo withu. Mwauli?

¹⁷ Ŵanji ŵaŵa na nyengo ya kusambira unenesko cifukwa cakuti Yehova wazomerezga kuti masuzgo ghaŵepo dankha kwakanyengo. Ghanaghanirani fundo iyi: Yesu wakasuzgika mwakuti tiŵe na umoyo. (Yohane 3:16) Kasi ndise ŵakuwonga yayi za ici? Kweni kasi tingatemwa kuzizipizgako masuzgo panyengo yicoko waka mwakuti ŵanthu ŵanyakeso ŵasange umoyo? Kuti tizizipizge mupaka kuumaliro, tikwera kumanya kuti mahara gha Yehova nganandi comene kuluska ghithu. (Yesaya 55:9) Wazamumazga masuzgo na viheni vyose panyengo iyo njiwemi comene kuti nkhani izo Satana wakawuska zimalirethu kwamuyirayira na kuti ise tiŵe na munthazi muwemi. Pangaŵaso nthowa wuli yinyake kujumpha pa iyi? Ciuta ngwambura urunji yayi!—Ŵaroma 9:14-24.

“Sendelerani kwa Ciuta”

¹⁸ Kuti tilutilire kukumbukira zuŵa la Yehova, tikwenera kuŵa nayo pafupi. Tileke kuluwa kuti Satana wakuyezga nthowa iyi na iyi kuti watimbanizge ubwezi withu na Yehova. Satana wangatipangiska kughanaghana kuti umaliro wizenge yayi ndipo kupharazga makani ghawemi panji kulondezga ivyo Baibolo likuyowoya kulije nchito. Kweni iye ni “mutesi, ndipo ndi wiske wa utesi.” (Yohane 8:44) Tikwenera kuŵikapo mtima kuti ‘timukanizge Dyabulosi.’ Ubwezi withu na Yehova nchinthu ico tikwenera kucitolera maseŵera yayi. Baibolo likuticiska mwacitemwa kuti: “Sendelerani kwa Ciuta, ndipo Iyo wati wasendelere kwa imwe.” (Yakobe 4:7, 8) Kasi mungasendelera wuli kwa Yehova?

¹⁹ Kughanaghanirapo mwalurombo nkhwakukhumbikwa. Para masuzgo ghamuŵirani ghanandi mu umoyo, khutulirani Yehova ivyo vili mu mtima winu. Para mukuyowoya masuzgo ghinu mwakudunjika, cizamumuŵirani cipusu kuwona kuti malurombo ghinu ghazgoleka. Vingacitika yayi kuti nyengo zose wazgore nga ni umo mwaghanaghaniranga, kweni usange khumbo linu ndakuti mumucindike na kulutilira kugomezgeka, wamovwiraninge kuti muzizipizge. (1 Yohane 5:14) Peneapo mukuwona ulongozgi uwo wakumupani mu umoyo winu, muzamusendelera kwa iyo. Kuŵazga na kughanaghanira pa mikhaliro na milimo ya Yehova iyo yili mu Baibolo, nako nkhwakukhumbikwa comene. Ici cikovwira kuti mumumanye makora; ndipo mtima winu ukukhwaskika na kumupangiskani kuti mumutemwe comene. (Salmo 19:14) Ndipo kuluska cilicose, citemwa ca mtundu uwu cizamumovwirani kuti mutonde viyezgo na kulutilira kuŵa maso.—1 Yohane 5:3.

²⁰ Kuti tilutilire kuŵa pafupi na Yehova, nchakukhumbikwaso kuti tiŵe pafupi na Ŵakhristu ŵanyithu. Nkhani iyi tidumbiskanenge mu cigaŵa caumaliro ca brosha ili.

MAFUMBO

• Kasi Yesu wakacita wuli apo wakaŵa mu suzgo yikuru kuumaliro wa umoyo wake, ndipo wakaciska ŵasambiri ŵake kucitaci? (Ndime 1-4)

• Cifukwa wuli mtima wa Satana wuli pa ŵasopi ŵa Yehova, ndipo wakutiyezga mu nthowa wuli? (Ndime 5-8)

• Kuti titonde ciyezgo, cifukwa wuli tikwenera kulomba kwambura kuleka (Ndime 9-12), kuleka kulindizga vinthu ivyo vingacitika yayi (Ndime 13-15), kukumbukira nkhani izo zikunjizgikamo (Ndime 16-17), na “kusendelera kwa Ciuta” (Ndime 18-20)?

[Bokosi pa peji 25]

Vinthu Vinyake Ivyo Vikugongoweska Ŵanthu

Matenda panji ucekuru. Usange tikulwara matenda ghambura kukonda munkhwara panji tikutondeka kucita vinthu vinyake cifukwa ca ucekuru, tingasuzgika maghanoghano cifukwa tikutondeka kuteŵetera Ciuta mwakukwana.—Ŵahebere 6:10.

Kukhuŵara. Tingagongowa usange ŵanthu ŵanandi ŵakuŵikako mahara yayi ku uthenga withu nangauli tingafwilirapo kupharazga Mazgu gha Ciuta.—Zintharika 13:12.

Kujiwona wambura kuzirwa. Cifukwa ca kucitilika nkhaza kwa vilimika vinandi, munthu wangamba kughanaghana kuti palije uyo wakumutemwa, nanga ni Yehova.—-1 Yohane 3:19, 20.

Kupwetekeka mtima. Para munthu munyake wakhuŵazgika na Mkhristu munyake, wangakwiya comene mwakuti wangamba na kuleka kuluta ku maungano gha Cikhristu panji kuluta mu uteŵeti wa m’munda.—Luka 17:1.

Nthambuzgo. Ŵanthu ŵanyake awo ŵali na cisopo cakupambana na cinu ŵangamba kumususkani, kumunyozani, panji kumunenani.—2 Timote 3:12; 2 Petros 3:3, 4.

[Cithuzithuzi pa peji 26]

Yesu wakaticiska kuti tilombenge ‘kwambura kuleka’ mwakuti tilimbane na ciyezgo