1, 2. Zunurani mazina gha ŵanthu awo ŵakaŵa ŵabwezi ŵa Yehova.

KASI mungatemwa kuŵa paubwezi na munthu wamtundu wuli? Mukwenera kuti mungatemwa munthu uyo vyakuchita vyake na vinu vikukolerana. Mungatemwa munthu uyo wali na nkharo yiwemi, wakugomezgeka, ndiposo walusungu.

² Kuyambira kale chomene, Chiuta wakusankha ŵanthu ŵanyake kuti ŵaŵe ŵabwezi ŵake. Mwachiyelezgero, Yehova wakati Abrahamu wakaŵa mubwezi wake. (Ŵerengani Yesaya 41:8; Yakobe 2:23.) Chiuta wakati Davide ni ‘munthu uyo wakukolerana na mtima wake’ chifukwa Yehova wakutemwa ŵanthu ŵanthena aŵa. (Milimo 13:22) Ndiposo Yehova wakayowoya kuti Daniyeli ni munthu “wakuzirwa chomene.”—Daniyeli 9:23.

3. Chifukwa wuli Yehova wakasankha ŵanthu ŵanyake kuti ŵaŵe ŵabwezi ŵake?

³ Chifukwa wuli Yehova wakaŵa paubwezi na Abrahamu, Davide na Daniyeli? Yehova wakaphalira Abrahamu kuti: “Wapulikira mazgu ghane.” (Genizesi 22:18) Yehova wakuŵa paubwezi na ŵanthu awo ŵakujiyuyura kuchita ivyo wakukhumba. Wakaphalira Ŵaisrayeli kuti: “Pulikirani mazgu ghane, ndipo niŵenge Chiuta winu, imwe muŵenge ŵanthu ŵane.”  (Yeremiya 7:23) Para mupulikirenge Yehova, namwe muŵenge mubwezi wake.

4, 5. Kasi Yehova wakulongora wuli nkhongono pa ŵanthu ŵake?

⁴ Ŵanthu awo ŵali paubwezi na Chiuta ŵakutumbikika chomene. Baibolo likutiphalira kuti Yehova wakupenjerezga nthowa kuti “walongore nkhongono zake pa awo mitima yawo njakufikapo kwa iyo.” (2 Midauko 16:9) Kasi Yehova wangalongora wuli nkhongono zake pa imwe? Nthowa yimoza yikusangika pa Salimo 32:8, apo tikuŵerenga kuti: “Nikupenge mahara na kukusambizga nthowa iyo ukwenera kwendamo. Nikulongozgenge na jiso lane.”

⁵ Lemba ili likulongora kuti Yehova wakumupwelelerani. Wamulongozganinge na kumuvikilirani para mupulikirenge ivyo wakuyowoya. Chiuta wakukhumba kumovwirani kuti muzizipizge viyezgo ivyo mukukumana navyo. (Ŵerengani Salimo 55:22.) Para muteŵeterenge Yehova na mtima wose, namwe mungayowoya nga ni munthu munyake uyo wakalembako buku la Masalimo. Iyo wakati: “Nkhuŵika Yehova pamaso pane nyengo zose. Pakuti wali ku woko lane lamalyero, nisunkhunyikenge chara.” (Salimo 16:8; 63:8) Yehova wangamovwirani kuti muŵe na nkharo iyo yikumukondweska. Kweni kumbukani kuti pali mulwani wa Chiuta uyo wakukhumba yayi kuti muchitenge vinthu ivyo vikukondweska Chiuta.

6. Kasi Satana wakayowoya vichi vyakukhwaskana na ŵanthu?

⁶ Mutu 11 wa buku lino ukalongosora umo Satana Dyabulosi wakadelelera ufumu wa Chiuta. Satana wakati Yehova ni mutesi kweniso wakachita makora yayi kukanizga Adamu na Eva kuti ŵajisankhirenge ŵekha chiwemi na chiheni. Adamu na Eva ŵati ŵananga, ndipo charu chikati chayamba kuzura na ŵana ŵawo, Satana wakakayikira ŵanthu kuti ŵangamuteŵetera waka yayi Chiuta. Satana wakati ŵanthu ŵakuteŵetera Chiuta chifukwa chakuti ŵakumutemwa yayi. Wakatiso para ŵangamupa mwaŵi wangalekeska waliyose kusopa Chiuta. Nkhani ya Yobu yikulongora  kuti ivi ndivyo Satana wakagomezganga. Kasi Yobu wakaŵa njani, ndipo wakakhwaskika wuli na ivyo Satana wakayowoya pa nkhani ya Ufumu wa Chiuta?

7, 8. (a) Chifukwa wuli Chiuta wakati palije munthu wakuŵa nga ni Yobu? (b) Kasi Satana wakamukayikira wuli Yobu?

⁷ Yobu wakaŵako vyaka 3,600 ivyo vyajumpha. Yobu wakaŵa munthu muwemi. Lekani Yehova wakati: “Palije munthu pa charu chapasi wakuŵa nga ndiyo. Ni munthu wakunyoloka, wambura kafukwa, wakopa Chiuta na kugega icho ntchiheni.” (Yobu 1:8) Yobu wakakondweskanga Chiuta.

⁸ Satana wakati Yobu wakumuteŵetera waka yayi Chiuta. Dyabulosi wakati kwa Yehova: “Asi mwamuvikilira na m’panda zingilizge, nyumba yake na vyose ivyo wali navyo? Mwatumbika mulimo wa mawoko ghake, ndipo viŵeto vyake vyandana mu charu. Kweni usange sono munganyoloska woko linu na kukhwaska vyose ivyo wali navyo, wamutukaninge nadi pamaso pinu.”—Yobu 1:10, 11.

9. Kasi Yehova wakachita wuli na ivyo Satana wakayowoya? Chifukwa wuli wakachita nthena?

⁹ Satana wakati Yobu wakateŵeteranga Chiuta chifukwa cha vinthu ivyo wakamupa. Satana wakayowoyaso kuti para Yobu wangayezgeka, wangaleka kuteŵetera Chiuta. Kasi Yehova wakachita vichi na ivyo Satana wakayowoya? Pakuti Satana wakati Yobu wakuteŵetera Yehova chifukwa cha uryezgi, Yehova wakazomerezga Satana kuti wamuyezge Yobu. Yobu wakeneranga kulongora para wakumutemwa nadi Chiuta panji yayi.

10. Kasi Yobu wakakumana na viyezgo wuli, ndipo wakachita wuli?

¹⁰ Nyengo yichoko waka Satana wakamba kuyezga Yobu munthowa zinandi. Chiyezgo chakwamba, ŵanthu ŵakiba viŵeto vinyake vya Yobu ndipo vinyake vikakomeka. Ŵantchito ŵake ŵanandi ŵakakomeka. Ivi vikachitiska kuti Yobu wakavuke. Soka linyake likamuwiraso Yobu. Chimphepo chikuru chikakoma ŵana ŵake 10. Nangauli vyose ivi vikamuchitikira, Yobu “wakananga yayi nesi kunena Chiuta kuti wachita uheni.”—Yobu 1:22.

11. (a) Kasi Satana wakayowoyaso vichi chakukhwaskana na Yobu, ndipo Yehova wakachita wuli? (b) Kasi Yobu wakati wuli apo wakasuzgikanga na nthenda yakuŵinya?

 ¹¹ Satana wakalekera penepapo yayi. Wakwenera kuti wakaghanaghananga kuti, nangauli Yobu wakazizipizga apo katundu wake wakibika, ndiposo apo ŵateŵeti na ŵana ŵake ŵakafwa, kweni wangagalukira Chiuta para wangalwara. Yehova wakazomerezga Satana kuti watimbe Yobu na nthenda yakunyanyisa ndiposo yakuŵinya. Kweni apa napo Yobu wakalutilira nipera kugomezgeka kwa Chiuta. Yobu wakayowoya mwachikanga kuti: “Nitayengepo chara kunyoloka kwane m’paka nifwe!”—Yobu 27:5.

12. Kasi Yobu wakalongora wuli kuti Satana ni mutesi?

¹² Yobu wakamanya yayi kuti Satana ndiyo wakamusuzganga. Pakuti Yobu wakamanyanga yayi nkhani iyo yikaŵa pakati pa Dyabulosi na Yehova, wakaghanaghananga kuti Chiuta ndiyo wakuchitiska masuzgo ghake. (Yobu 6:4; 16:11-14) Nangauli vikaŵa nthena, kweni Yobu wakalutilira kugomezgeka kwa Yehova. Pakuti Yobu wakagomezgeka, Satana wakakoreka kuti wakamupusikizgiranga Yobu apo wakati wakuteŵetera Chiuta chifukwa cha uryezi.

13. Ntchivichi chikachitika chifukwa chakuti Yobu wakagomezgeka kwa Chiuta?

¹³ Chifukwa chakuti Yobu wakagomezgeka, vikawovwira kuti Yehova wamuzgore mwachikanga Satana pa ivyo wakayowoyanga. Yobu wakaŵa nadi mubwezi wa Yehova, ndipo Chiuta wakamutumbika chifukwa cha kugomezgeka kwake.—Yobu 42:12-17.

14, 15. Kasi Satana wakayowoya mazgu wuli agho ghakulongora kuti wakanenanga Yobu pera yayi?

¹⁴ Nkhani yakukhwaskana na kugomezgeka iyo Satana wakayowoya, yikakhwaskanga Yobu pera yayi. Nkhani iyi namwe yikumukhwaskani. Lemba la Zintharika 27:11, ndilo likulongora kuti fundo iyi njaunenesko. Likuti: “Mwana wane, uŵe wavinjeru na kukondweska mtima wane, mwakuti nimuzgore uyo wakuninena.” Mazgu agha ghakalembeka pati pajumpha vyaka vinandi kufuma apo Yobu wakafwira. Kweni na  sono wuwo ghakulongora kuti Satana wachali kunena Yehova pamoza na ŵateŵeti ŵake. Para tikuchita vinthu ivyo vikukondweska Yehova, tikovwira kuti Satana wawoneke kuti ni mutesi, kweniso tikukondweska Chiuta. Kasi mukujipulika wuli mu mtima chifukwa cha fundo iyi? Imwe mukuwona wuli? Kasi ntchiwemi yayi kuti tilongore kuti ivyo Dyabulosi wakayowoya ni vyautesi, nanga tingakhumbikwira kusintha vinthu vinyake pa umoyo withu?

¹⁵ Kumbukani kuti Satana wakayowoya kuti: “Munthu wapelekenge vyose ivyo wali navyo kuti wawombore umoyo wake.” (Yobu 2:4) Pakuyowoya kuti “munthu,” Satana wakalongora kuti wakanenanga Yobu pera yayi, kweni ŵanthu wose. Ntchakuzirwa chomene kumanya fundo iyi. Satana wakumukayikirani usange mungagomezgeka kwa Chiuta. Satana wangakondwa para imwe mungaleka kupulikira Chiuta na kuleka kuchita viwemi chifukwa cha masuzgo. Kasi Satana wangamupuluskani wuli?

16. (a) Kasi Satana wakuchita wuli kuti wapusike ŵanthu kuti ŵaleke kusopa Chiuta? (b) Kasi Dyabulosi wangagwiliskira ntchito vichi kuti wamupuluskani?

¹⁶ Nga ni umo tikasambilira mu Mutu 10, Satana wali na nthowa zinandi izo wakupuluskira ŵanthu kuti ŵaleke kusopa Chiuta. Nyengo zinyake wakuŵendelera nga ni “nkhalamu yakuwuluma, wakupenja munthu wakuti wamumilimitizge.” (1 Petrosi 5:8) Ntheura Satana wangachitiska ŵabwezi, ŵabali ŵinu, panji ŵanthu ŵanyake kuti ŵamulekeskani kusambira Baibolo ndiposo kuchita ivyo mukusambira. * (Yohane 15:19, 20) Kweniso Satana “wakujizgora nga ni mungelo wa ungweru.” (2 Ŵakorinte 11:14) Dyabulosi wangagwiliskira ntchito nthowa zambura kuwoneka kuti wamupuluskani. Wangamupuluskani kuti muchitenge vinthu ivyo Chiuta wakukwiya navyo.  Wangachitiskaso kuti mugongowe na kughanaghana kuti mungakwaniska yayi kukondweska Chiuta. (Zintharika 24:10) Kwali Satana wakuchita vinthu nga ni “nkhalamu yakuwuluma,” panji nga ni “mungelo wa ungweru,” kweni palije icho chasintha. Wachali kuyowoya kuti: Para mwakumana na viyezgo, mulekenge kuteŵetera Chiuta. Kasi namwe mungachita wuli nga ni Yobu kuti mulongore kuti Satana ni mutesi?

17. Zunurani chifukwa chikuru icho tikupulikira malango gha Yehova.

¹⁷ Para mungaŵa na nkharo iyo Chiuta wakukondwa nayo, mungalongora kuti Satana ni mutesi. Kasi mungachita wuli? Baibolo likuzgora kuti: “Utemwenge Yehova Chiuta wako na mtima wako wose, umoyo wako wose, na nkhongono zako zose.” (Dotoronome 6:5) Para mwayamba kumutemwa chomene Chiuta, muŵenge na khumbo la kuchita vinthu ivyo wakukhumba. Mpositole Yohane wakalemba kuti: “Ili ni ng’anamuro la kutemwa Chiuta lakuti tisungilire malango ghake.” Para mumutemwenge Yehova na mtima winu wose, muwonenge kuti “malango ghake ngazito yayi.”—1 Yohane 5:3.

18, 19. (a) Zunuranipo malango ghanyake gha Yehova. (wonani bokosila mutu wakuti  Kanani Ivyo Yehova Wakutinkha) (b) Kasi tikumanya wuli kuti Chiuta wakukhumba kuti tichitenge ivyo tingakwaniska?

¹⁸ Kasi malango gha Yehova ni ngani? Ghanyake ghakuyowoya vya nkharo iyo tikwenera kugega. Mwachiyelezgero, wonani bokosi ilo la mutu wakuti “ Kanani Ivyo Yehova Wakutinkha.” Pa bokosi ili palembeka nkharo izo Baibolo likukanizga. Pakwamba, nkharo zinyake izo zalembeka pa bokosi ili zingawoneka nga ziheni viŵi yayi. Kweni para mungaghanaghanirapo malemba agho ghalipo, muwonenge kuti malango gha Yehova ngawemi. Manyani kuti nyengo zinyake chimuŵiraninge chakusuzga kuleka nkharo yiheni. Kweni para muli na nkharo yiwemi, muŵenge ŵakukondwa kweniso ŵakukhorwa. (Yesaya 48:17, 18) Namwe mungaŵa na nkharo yiwemi. Tikumanya wuli?

¹⁹ Yehova wakukhumba yayi kuti tichitenge ivyo tingatondeka kukwaniska. (Ŵerengani Dotoronome 30:11-14.)  Wakumanya ivyo tingakwaniska ndiposo ivyo tingatondeka kuluska umo ise tikujimanyira. (Salimo 103:14) Kweniso Yehova wangatovwira kuti timupulikirenge. Mpositole Paulosi wakalemba kuti: “Chiuta ngwakugomezgeka, ndipo wazomerenge yayi kuti imwe muyezgeke na kutondeka kuzizipizga. Kweni para chiyezgo chiza, wapelekenge nthowa yakumovwirani kuti muzizipizge.” (1 Ŵakorinte 10:13) Yehova wangamupani “nkhongono zakuluska zakawiro” kuti muzizipizge. (2 Ŵakorinte 4:7) Pamanyuma pakuti Paulosi wazizipizga viyezgo vinandi, wakayowoya kuti: “Mu vinthu vyose, nkhusanga nkhongono mwa uyo wakunipa nkhongono.”—Ŵafilipi 4:13.

20. Kasi mukwenera kuŵa na mikhaliro wuli, ndipo chifukwa wuli njakuzirwa?

²⁰ Kweni pali vinandi ivyo mukwenera kuchita kuti mukondweske Yehova padera pa kutinkha waka ivyo iyo wakutinkha. Mukweneraso kutemwa ivyo iyo wakutemwa. (Ŵaroma 12:9) Asi imwe mungatemwa kuŵa paubwezi na ŵanthu awo vyakuchita vyawo na vinu vikukolerana? Yehova nayo wakutemwa ŵanthu ŵanthena. Ntheura mukwenera kutemwa vinthu ivyo Yehova wakutemwa. Vinyake mwa vinthu ivyo Chiuta wakutemwa vikuzunulika pa Salimo 15. Pa lemba ili pakulongosora  umo ŵabwezi ŵa Chiuta ŵakwenera kuŵira. (Ŵerengani Salimo 15:1-5.) Ŵabwezi ŵa Yehova ŵakulongora mikhaliro iyo Baibolo likuti ni “vipambi vya mzimu.” Mikhaliro iyi “ntchitemwa, chimwemwe, mtende, kuzikira, lusungu, uwemi, chipulikano, kuzika, na kujikora.”—Ŵagalatiya 5:22, 23.

21. Kasi mukwenera kuchita vichi kuti muŵe na mikhaliro iyo yikukondweska Chiuta?

²¹ Mukwenera kusambira na kuŵerenga Baibolo nyengo zose kuti muŵe na mikhaliro iyo yikukondweska Chiuta. Ndipo para mwamanya ivyo Chiuta wakukhumba, maghanoghano ghinu ghakoleranenge na gha Chiuta. (Yesaya 30:20, 21) Para mwamba kumutemwa chomene Yehova, muŵenge na khumbo lakuti muchitenge ivyo vikumukondweska.

22. Kasi ntchivichi chichitikenge para mungaŵa na nkharo yakukondweska Chiuta?

²² Mukwenera kuŵikapo mtima kuti muŵe na nkharo iyo yikukondweska Yehova. Baibolo likuti kusintha nkharo vikuyana waka na kuvura wunthu wakale na kuvwara uphya. (Ŵakolose 3:9, 10) Pakuyowoya za vyeruzgo [malango] vya Yehova, wamasalimo wakalemba kuti: “Para munthu wakuvisunga, wakusanga njombe yikuru.” (Salimo 19:11) Namwe mutumbikikenge chomene para muŵenge na nkharo iyo yikukondweska Chiuta. Para muchitenge nthena, mulongorenge kuti Satana ni mutesi, kweniso mukondweskenge mtima wa Yehova.