Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

MUTU 6

“Sono Umaliro Wafika pa Imwe”

“Sono Umaliro Wafika pa Imwe”

EZEKIYELI 7:3

FUNDO YIKURU: Uthenga wa cheruzgo cha Yehova pa Yerusalemu—umo ukafiskikira

1, 2. (a) Kasi ni vinthu wuli vyakuzizwiska ivyo Ezekiyeli wakachita? (Wonani chithuzi chakwamba.) (b) Kasi ivyo wakachita vikimiranga vichi?

 ŴAYUDA ŵanandi awo ŵakaŵa ŵazga ku Babuloni ŵakayipulika luŵiro nkhani yakuti ntchimi Ezekiyeli yikuchita vinthu vyachilendo. Ezekiyeli wakakhala sabata kwambura kuyowoya kweniso wachitima pakati pa ŵazga ŵanyake. Kweni mwamabuchi wakanjira mu nyumba yake na kujijalira. Apo ŵanthu awo ŵakamuwonanga ŵakaŵa ŵachali kutindikika, Ezekiyeli wakafuma mu nyumba, wakatora njerwa na kuyiŵika pasi, na kwamba kujobapo chithuzi. Kufuma apo, kwambura kuyowoya chilichose, Ezekiyeli wakamba kuzenga kachiliŵa.—Ezek. 3:10, 11, 15, 24-26; 4:1, 2.

2 Ŵanthu awo ŵakawoneleranga ŵakwenera kuti ŵakasazgikira, ndipo panji ŵakazizwanga kuti, ‘Kasi vinthu ivi vikung’anamurachi?’ Pamanyuma ndipo Ŵayuda awo ŵakaŵa ŵazga ŵakazakamanya kuti vinthu vyachilendo ivyo ntchimi Ezekiyeli yikachitanga vikayimiranga chakuchitika chakofya icho Yehova wazamulongolera ukali wake waurunji. Kasi chikaŵa chakuchitika wuli? Kasi chikakhwaska wuli mtundu wa Israyeli? Kasi chakuchitika ichi chikukhwaska wuli ŵasopi ŵaunenesko mazuŵa ghano?

“Utore Njerwa . . . Utore Tirigu . . . Utore Lupanga Lwakuthwa”

3, 4. (a) Kasi ni vigaŵa wuli vitatu vya cheruzgo cha Chiuta ivyo Ezekiyeli wakalongora? (b) Kasi Ezekiyeli wakachita seŵero wuli kulongora umo Yerusalemu wazamuzingilizgikira?

3 Cha mu 613 B.C.E., Yehova wakaphalira Ezekiyeli kuti kwizira mu vimanyikwiro walongore vigaŵa vitatu vya cheruzgo cha Chiuta icho chikizanga pa Yerusalemu. Vigaŵa ivi vikaŵa: kuzingilizgika kwa msumba na ŵalwani, kusuzgika kwa ŵanthu mu msumba, na kuparanyika kwa msumba kweniso ŵanthu. a Tiyeni tiviwone makora vigaŵa vitatu ivi.

4 Kuzingilizgika kwa Yerusalemu. Yehova wakaphalira Ezekiyeli kuti: “Utore njerwa na kuyiŵika panthazi pako. . . . Uwuzingilizge na ŵankhondo.” (Ŵazgani Ezekiyeli 4:1-3.) Njerwa yikimiranga msumba wa Yerusalemu, ndipo Ezekiyeli wakimiranga ŵankhondo ŵa Ŵababuloni awo ŵakatumika na Yehova. Ezekiyeli wakaphalirikaso kuti wazenge linga lichoko, chibumira chakulwerapo nkhondo, na kupanga vilwero vyakugumulira. Kufuma apo, waŵike vinthu ivi kuzingilizga njerwa. Ivi vikimiranga vilwero vyankhondo ivyo ŵalwani ŵa Yerusalemu ŵagwiliskirenge ntchito para ŵazingilizga msumba na kuwuwukira. Ezekiyeli wakaphalirika kuti waŵike ‘chibenekelero chachisulo,’ panji kuti chimbale, pakati pa iyo na msumba kulongora kuti ŵalwani aŵa ŵakaŵa na nkhongono nga za chisulo. Kufuma apo, wakaphalirika kuti walazge ‘chisko chake’ ku msumba. Ivyo wakachita apa vikaŵa nga “ntchimanyikwiro ku nyumba ya Israyeli” kuti chinthu chinyake icho ŵakakhazganga yayi chichitenge. Yehova wakaŵa pafupi kutuma ŵalwani kuti ŵazingilizge Yerusalemu, msumba wakuzirwa chomene ku ŵanthu ŵa Chiuta, uko kukaŵa tempile la Chiuta!

5. Longosorani umo Ezekiyeli wakalongolera ivyo vizamuchitikira ŵanthu ŵa mu Yerusalemu.

5 Kusuzgika kwa ŵanthu mu Yerusalemu. Yehova wakaphalira Ezekiyeli kuti: “Utore tirigu, balere, mandondo, mphoza, malezi, na kusemeti [mtundu unyake wa tirigu] . . . na kujipangira chingwa,” ndipo “zuŵa lililose upimenge na kurya chakurya chakukwana mashekele 20.” Kufuma apo, Yehova wakalongosora kuti: ‘Nkhuphyora tumakuni twa vingwa.’ (Ezek. 4:9-16) Pa nyengo iyi, Ezekiyeli wakimirangaso ŵankhondo ŵa Babuloni yayi; kweni wakimiranga ŵanthu ŵakukhala mu Yerusalemu. Ivyo Ezekiyeli wakachita vikalongoranga kuti para ŵalwani ŵawukira, chakurya chizamusuzga mu msumba. Chingwa chizamuphikika na vinthu vichoko waka, kung’anamura kuti ŵanthu ŵazamurya chilichose icho ŵachisanga. Kasi vikalongoranga kuti njara iyi yizamuŵa yikuru wuli? Ezekiyeli wakaŵa nga kuti wakuphalira ŵanthu ŵa mu Yerusalemu kuti: “Ŵadada pakati pinu ŵazamurya ŵana ŵawo, ndipo ŵana ŵazamurya ŵawiskewo.” Pamanyuma, ŵanthu wose ŵazamusuzgika chifukwa cha “mivi yakukoma ya njara,” ndipo ŵanthu “ŵazamughanda.”—Ezek. 4:17; 5:10, 16.

6. (a) Kasi vinthu viŵiri ivyo Ezekiyeli wakachita pa nyengo yimoza vikaŵa vichi? (b) Kasi dango la Chiuta lakuti Ezekiyeli ‘wapime na kugaŵa sisi’ likang’anamurangachi?

6 Kuparanyika kwa Yerusalemu na ŵanthu ŵake. Mu chigaŵa ichi cha uchimi, Ezekiyeli wakachita vinthu viŵiri pa nyengo yimoza. Chakwamba, Ezekiyeli wakachita chiyelezgero cha ivyo Yehova wakati wachitenge. Yehova wakamuphalira kuti: “Utore lupanga lwakuthwa kuti luŵe nga ntchakumetera.” (Ŵazgani Ezekiyeli 5:1, 2.) Woko la Ezekiyeli ilo likakolera lupanga likimiranga woko la Yehova, ndiko kuti cheruzgo chake, icho wakapeleka kwizira mu ŵankhondo ŵa Babuloni. Chachiŵiri, Ezekiyeli wakachita chiyelezgero cha ivyo vichitikirenge Ŵayuda. Yehova wakati kwa iyo: “Meta kumutu wako na mwembe wako.” Ivyo Ezekiyeli wakachita pakumeta mutu wake vikalongoranga umo ŵalwani ŵazamuwukilira Ŵayuda na kuŵakoma. Kweniso dango lakuti Ezekiyeli ‘watore sikelo na kupima sisi na kuligaŵa patatu’ likang’anamuranga kuti cheruzgo cha Yehova pa Yerusalemu chizamuchitika mwandondomeko kweniso chizamuwawanya palipose.

7. Chifukwa wuli Yehova wakaphalira Ezekiyeli kuti wagaŵe sisi lake patatu na kuchita nalo mwakupambana?

 7 Chifukwa wuli Yehova wakaphalira Ezekiyeli kuti wagaŵe patatu sisi lake ilo wakameta na kuchita nalo mwakupambana? (Ŵazgani Ezekiyeli 5:7-12.) Ezekiyeli wakawotcha chigaŵa chimoza cha sisi “mukati mwa msumba,” kulongora kuti ŵanthu ŵanyake ŵa mu Yerusalemu ŵazamufwira mu msumba. Ezekiyeli wakatimba chigaŵa chinyake cha sisi na lupanga “kuzingilizga msumba wose,” kulongora kuti ŵanthu ŵanyake ŵazamukomekera kuwaro kwa msumba. Chigaŵa chinyake cha sisi wakachiwuluska mu mphepo kulongora kuti ŵanthu ŵanyakeso ŵazamuchimbilira ku mitundu yinyake, kweni “lupanga” ‘luzamuŵachimbizga.’ Ichi chikalongoranga kuti kulikose uko munthu wangachimbilira wamusanga mtende yayi.

8. (a) Kasi chiyelezgero icho Ezekiyeli wakachita chikalongora kuti pali chigomezgo wuli? (b) Kasi mazgu ghauchimi gha “sisi lichoko waka” ghakafiskika wuli?

8 Kweni ivyo Ezekiyeli wakachita vikalongoraso kuti chigomezgo chilipo. Pakuyowoya vya sisi ilo Ezekiyeli wakameta, Yehova wakamuphalira kuti: “Utoreposo sisi lichoko waka na kulivunga mu chakuvwara chako.” (Ezek. 5:3) Dango ili likalongoranga kuti Ŵayuda ŵachoko waka awo ŵazamuchimbilira mu mitundu yinyake ŵazamupona. Ŵanyake mwa ‘ŵachoko waka’ aŵa ŵakaŵa kuti ŵazamuwelera lumoza na ŵazga awo ŵazamuwelera ku Yerusalemu para wuzga wa vyaka 10 ku Babuloni wamara. (Ezek. 6:8, 9; 11:17) Kasi uchimi uwu ukafiskika? Enya. Pakati pajumpha vyaka kufuma apo wuzga wa ku Babuloni ukamalira, ntchimi Hagayi yikalemba kuti Ŵayuda ŵanyake awo ŵakachimbilira mu mitundu yinyake ŵakawelera nadi ku Yerusalemu. Pakaŵa “ŵachekuru awo ŵakawona nyumba yakale,” kung’anamura, tempile la Solomoni. (Ezir. 3:12; Hag. 2:1-3) Nga umo wakalayizgira, Yehova wakawoneseska kuti kusopa kutuŵa kuleke kumara. Tisambirenge vinandi vya kuwezgerapo uku mu Mutu 9 wa buku ili.—Ezek. 11:17-20.

Kasi Uchimi Uwu Ukutiphalira Vichi za Ivyo Vichitikenge Munthazi?

9, 10. Kasi vinthu ivyo Ezekiyeli wakayezgelera mu uchimi wake vikutikumbuska vichi vyamunthazi?

9 Vinthu ivyo Ezekiyeli wakachita vikutikumbuska vinthu vyakofya ivyo Mazgu gha Chiuta ghakutiphalira kuti vizamuchitika munthazi. Kasi vinyake mwa vinthu ivi ni vichi? Nga umo vikachitikira na msumba wa Yerusalemu kale, Yehova wazamutuma ŵankhondo kuwukira magulu gha visopa vyautesi pa charu chapasi. (Chivu. 17:16-18) Pharanyiko la Yerusalemu likaŵa “soka lakuti lindachitikepo,” “suzgo yikuru” nayo pamoza na nkhondo yake ya Aramagedoni yizamuŵa yakuti “yindachitikepo” nakale.—Ezek. 5:9; 7:5; Mat. 24:21.

10 Mazgu gha Chiuta ghakulongora kuti ŵanthu ŵanyake awo ŵakulondezga chisopa chautesi ŵazamupona apo magulu ghavisopa ghazamuparanyikira. Ŵanthu aŵa ŵazamuchita wofi chomene, ndipo pamoza na ŵanthu ŵanyake ŵa maudindo ŵazamupenja malo ghakubisamako. (Zek. 13:4-6; Chivu. 6:15-17) Ivyo vizamuŵachitikira vikutikumbuska ivyo vikachitikira ŵanthu ŵa mu Yerusalemu kale awo ŵakapona apo msumba uwu ukaparanyikanga ndipo ŵakawuluskikira mu “mphepo.” Umo tanguwonera mu  ndime 7, nangauli ŵanthu aŵa ŵakapona pa nyengo yira, kweni Yehova wakasolora “lupanga kuŵachimbizga.” (Ezek. 5:2) Ndimo vizamuŵiraso na awo ŵazamupona pa kuparanyika kwa chisopa chautesi; kulikose uko ŵazamuchimbilira lupanga lwa Yehova lwamuŵasanga kwenekura. Pa Aramagedoni, ŵazamukomeka pamoza na wose awo ŵali nga ni mbuzi.—Ezek. 7:4; Mat. 25:33, 41, 46; Chivu. 19:15, 18.

Pa nkhani ya kupharazga makani ghawemi, tizamuŵa nga ni “mbuwu”

11, 12. (a) Kasi uchimi wa Ezekiyeli wakuyowoya vya kuzingilizgika kwa Yerusalemu ukupangiska kuti tiwuwonenge wuli uteŵeti withu mazuŵa ghano? (b) Kasi ntchito yithu ya kupharazga kweniso uthenga withu vingazakasintha wuli?

11 Kasi tikwenera kuwuwona wuli uteŵeti withu chifukwa chakuti tapulikiska uchimi uwu? Uchimi uwu ukutikumbuska kuti tilimbikirenge chomene kovwira ŵanthu mazuŵa ghano kuti ŵambe kuteŵetera Yehova. Chifukwa wuli? Nyengo yakukhalako yakovwilira “ŵanthu ŵa mitundu yose kuŵa ŵasambiri” njichoko chomene. (Mat. 28:19, 20; Ezek. 33:14-16) Para “ndodo” (ŵankhondo ŵa ŵanthu) yamba kuwukira chisopa, tizamupharazgaso yayi uthenga wa chiponosko. (Ezek. 7:10) Tizamuŵa nga tili “mbuwu” pa nkhani ya kupharazga makani ghawemi, nga umo nyengo yinyake Ezekiyeli wakakhalira chete, panji kuti kuleka kupharazga uthenga. (Ezek. 3:26, 27; 33:21, 22) Para chisopa chautesi chazakaparanyika, ŵanthu ŵazamufufulika kupenja “mboniwoni ku zintchimi,” kweni ŵazamupokerapo yayi uthenga uliwose wa chiponosko. (Ezek. 7:26) Nyengo yakuti ŵanthu ŵazakasambilire na kuzgoka ŵasambiri ŵa Khristu yizamuŵa kuti yajumpha.

12 Kweni ntchito yithu ya kupharazga yizamumara yayi. Chifukwa wuli? Pa suzgo yikuru, tingazakamba kupharazga uthenga wa cheruzgo wakuŵa nga ni soka la vula yamalibwe. Uthenga uwu uzamupeleka ukaboni wakuti umaliro wa charu chiheni wafika.—Chivu. 16:21.

“Wona, Likwiza!”

13. Chifukwa wuli Yehova wakaphalira Ezekiyeli kuti wagonere chakumazere, kufuma apo chakumalyero?

13 Wakati walongora umo Yerusalemu waparanyikirenge, Ezekiyeli wakayezgeleraso apo vinthu ivi vizamuchitikira. Yehova wakaphalira Ezekiyeli kuti wagonere kumazere kwake mazuŵa 390, kufuma apo, wagonere kumalyero mazuŵa 40. Zuŵa lililose likimiranga chaka. (Ŵazgani Ezekiyeli 4:4-6; Maŵa. 14:34) Ezekiyeli wakwenera kuti wakachitanga chiyelezgero ichi hafu ya zuŵa lililose, ndipo chikalongoranga chaka cheneko icho Yerusalemu wazamuparanyikira. Vikuwoneka kuti ubudi wa vyaka 390 wa Israyeli ukamba mu 997 B.C.E., chaka icho ufumu wa mafuko 12 ukagaŵikirana paŵiri. (1 Mathe. 12:12-20) Vyaka 40 vya kwananga kwa Yuda vikwenera kuti vikamba mu 647 B.C.E., chaka icho Yeremiya wakatumika kuti wakachenjezge ufumu wa Yuda. Wakaŵaphalira mwambura kubisa vya pharanyiko ilo likizanga. (Yer. 1:1, 2, 17-19; 19:3, 4) Ntheura nyengo zose ziŵiri zikamalira mu 607 B.C.E., chaka cheneko icho Yerusalemu wakawira na kuparanyika, nga umo Yehova wakayowoyera. b

Kasi Ezekiyeli wakalongora wuli chaka cheneko icho Yerusalemu wazamuparanyikira? (Wonani ndime 13)

14. (a) Kasi Ezekiyeli wakalongora wuli kuti wakagomezganga kuti Yehova wakusunga chomene nyengo? (b) Kasi Chiuta wakati ntchivichi chizamuchitika pambere Yerusalemu wandaparanyike?

14 Apo Ezekiyeli wakapokeranga uchimi wa mazuŵa 390 na mazuŵa 40, panji wakamanyanga yayi chaka cheneko icho Yerusalemu waparanyikirenge. Kweni apo vyaka vikasendeleranga kuti pharanyiko ili lichitike, wakachenjezganga Ŵayuda mwakuwerezgawerezga kuti cheruzgo cha Yehova chikwiza. Wakapharazganga kuti: “Sono umaliro wafika pa imwe.” (Ŵazgani Ezekiyeli 7:3, 5-10.) Ezekiyeli wakakayikanga yayi kuti Yehova wachitenge ivi pa nyengo yake. (Yes. 46:10) Ntchimi iyi yikayowoyaso vinthu ivyo vizamuchitika pambere Yerusalemu wandaparanyike, yikati: “Kuzamwiza soka pa soka linyake.” Vinthu ivi ndivyo vikahangayiska ŵanthu pa kakhaliro, kusopa, kweniso kendeskero ka boma.—Ezek. 7:11-13, 25-27.

Yerusalemu wakati wazingilizgika wakaŵa nga ni “m’phika” uwo ŵakhazika “pa moto” (Wonani ndime 15)

15. Kasi ni vigaŵa wuli vya uchimi wa Ezekiyeli ivyo vikamba kufiskika kwambira mu 609 B.C.E. kuya munthazi?

15 Pakati pajumpha vyaka vichoko waka Ezekiyeli wati wapharazga vya kuwa kwa Yerusalemu, uchimi uwu ukamba kufiskika. Mu 609 B.C.E., Ezekiyeli wakapulika kuti ŵalwani ŵamba kuwukira Yerusalemu. Nyengo yira, para ŵanthu ŵapulika mbata yikulira ŵakeneranga kuluta kukavikilira msumba, kweni nga umo Ezekiyeli wakayowoyera ‘pakaŵavya na yumoza’ “wakuluta ku nkhondo.” (Ezek. 7:14) Ŵanthu ŵa mu Yerusalemu ŵakalutako yayi kukatimbana na Ŵababuloni na kuvikilira msumba. Panji Ŵayuda ŵanyake ŵakaghanaghananga kuti Yehova waŵathaskenge. Wakaŵathaskapo kale apo Ŵaasiriya ŵakakhumbanga kupoka Yerusalemu, ndipo mungelo wa Yehova wakakoma ŵasilikari ŵawo ŵanandi. (2 Mathe. 19:32) Kweni pa nyengo iyi mungelo wakizako yayi. Nyengo yichoko, msumba ukazingilizgika ndipo ukaŵa nga ni “m’phika” uwo ŵakhazika pa “moto,” ndipo ŵanthu ŵake ŵakakoleka nga ni “vipitika vya nyama” mu m’phika. (Ezek. 24:1-10) Yerusalemu wakati wazingilizgika myezi 18, wakaparanyika.

“Mujiŵikire Usambazi Kuchanya”

16. Kasi mazuŵa ghano tingalongora wuli kuti tikugomezga kuti Yehova wakusunga chomene nyengo?

16 Kasi tingasambirapo vichi pa chigaŵa ichi cha uchimi wa Ezekiyeli? Kasi ukukoleranako na uthenga uwo tikupharazga kweniso umo ŵanthu awo tikuŵapharazgira ŵakuchitira? Yehova wali kutema kale nyengo iyo wazamuparanyira chisopa chautesi, ndipo wazamulongoraso kuti wakusunga nyengo. (2 Pet. 3:9, 10; Chivu. 7:1-3) Tikumanya yayi deti leneko ilo ivi vizamuchitikira. Kweni nga ni Ezekiyeli, tikupulikira ulongozgi wa Yehova wakuti tichenjezge ŵanthu mwakuwerezgawerezga kuti: “Sono umaliro wafika pa imwe.” Chifukwa wuli tikwenera kuwerezga uthenga uwu? Chifukwa chake chikuyana waka na icho Ezekiyeli wakawerezgeranga uthenga wake. c Ŵanthu ŵanandi awo wakaŵapharazgiranga vya kuwa kwa Yerusalemu ŵakagomezganga yayi. (Ezek. 12:27, 28) Kweni pamanyuma, Ŵayuda ŵanyake awo ŵakaŵa ku wuzga ku Babuloni ŵakalongora mtima uwemi, ndipo ŵakawelera ku charu chawo. (Yes. 49:8) Mazuŵa ghano napo, ŵanthu ŵanandi ŵakugomezga yayi kuti charu ichi chimalenge. (2 Pet. 3:3, 4) Nangauli vili nthena, tikukhumba kovwira ŵanthu ŵa mitima yiwemi kuti ŵasange nthowa yakuya ku umoyo, ndipo tichitenge ivi m’paka nyengo yakuti ŵanthu ŵapulike uthenga wa Chiuta yimare.—Mat. 7:13, 14; 2 Kor. 6:2.

Nangauli ŵanthu ŵanandi ŵakupulika yayi, tikulutilira kupenja awo mbamitima yiwemi (Wonani ndime 16)

Chifukwa wuli ŵanthu ŵa mu Yerusalemu ŵakataya “siliva lawo mu misewu”? (Wonani ndime 17)

17. Kasi pa suzgo likuru ilo likwiza vinthu vizamuŵa wuli ndipo ni vichi vizamuchitika?

17 Uchimi wa Ezekiyeli ukutikumbuskaso kuti para magulu gha visopa ghazakawukirika, ŵanthu ŵa mu matchalitchi ‘ŵazamulutako yayi ku nkhondo’ kuti ŵavikilire chisopa. M’malo mwake, apo ŵazamwamba kuwona kuti pempho lawo lakuti, “Fumu, Fumu,” likuzgoreka yayi, “mawoko ghawo ghose ghazamulopotoka,” ndipo ŵazamwamba “kumbwambwantha.” (Ezek. 7:3, 14, 17, 18; Mat. 7:21-23) Kasi ŵazamuchitaso vichi? (Ŵazgani Ezekiyeli 7:19-21.) Yehova wakuti: “Ŵazamutaya siliva lawo mu misewu.” Fundo iyi yakukhwaskana na ŵanthu awo ŵakakhalanga mu Yerusalemu yikulongora ivyo vizamuchitika pa suzgo yikuru. Pa nyengo iyo, ŵanthu ŵazamumanya kuti ndalama zingaŵaponoska yayi ku soka ilo likwiza.

18. Kasi tingasambirapo vichi pa uchimi wa Ezekiyeli pa nkhani ya kuchita vinthu mwamahara?

18 Kasi mukuwona ivyo tikusambirapo pa chigaŵa ichi cha uchimi wa Ezekiyeli? Tikusambirapo kuti ntchakukhumbikwa kuchita vinthu mwamahara. Wonani fundo iyi: Ŵanthu ŵa mu Yerusalemu ŵakati ŵawona kuti umaliro wa msumba wawo na umoyo wawo wafika pa iwo, kweniso kuti katundu wawo wangaŵaponoska yayi ndipo ŵakati kumaso mamu, na kwamba kusintha vyakuchita vyawo. Ŵakataya vinthu vyawo na kwamba kupenja “mboniwoni ku zintchimi,” kweni ŵakasanga zawalura. (Ezek. 7:26) Mwakupambanako, ise tikumanya kale kuti umaliro wa charu chiheni ichi wafika pa ise. Ntheura, chipulikano chithu mu malayizgo gha Chiuta chatovwira kuti tichitenge vinthu mwamahara pa umoyo withu. Pa chifukwa ichi, tikutangwanika na kupenja usambazi wauzimu, uwo ngwambura kutchujuka ndipo tingawutaya yayi mu “misewu.”—Ŵazgani Mateyu 6:19-21, 24.

19. Kasi mauchimi agho Ezekiyeli wakayowoya ghakutikhwaska wuli mazuŵa ghano?

19 Mwakudumura, kasi fundo za mu uchimi wa Ezekiyeli zakukhwaskana na kuwa kwa Yerusalemu zikutikhwaska wuli mazuŵa ghano? Zikutikumbuska kuti nyengo iyo yakhalako yakovwilira ŵanthu kuti ŵambe kuteŵetera Chiuta njichoko chomene. Ntheura tikulimbikira kuti tiwovwire ŵanthu ŵanandi kuŵa ŵasambiri. Tikukondwa chomene para ŵanthu ŵa mitima yiwemi ŵakwamba kusopa Dada withu, Yehova. Kweni nanga ni awo ŵakuchitapo kanthu yayi, tikulutilira kuŵachenjezga nga umo Ezekiyeli wakachitira mu nyengo yake kuti: “Sono umaliro wafika pa imwe.” (Ezek. 3:19, 21; 7:3) Pa nyengo yimozamoza, taŵikapo mtima kugomezga Yehova na kudangizga kusopa kutuŵa mu umoyo withu.—Sal. 52:7, 8; Zinth. 11:28; Mat. 6:33.

a Ntchakupulikikwa kuyowoya kuti Ezekiyeli wakayezgelera vimanyikwiro ivi pamaso pa ŵanthu. Chifukwa wuli? Chifukwa pakuyowoya za vimanyikwiro vinyake ivyo wakachita kuti ŵanthu ŵasambirepo, nga nkhuphika chingwa na kunyamura katundu, Yehova wakaphalira Ezekiyeli kuti wachite vinthu ivi “uku iwo ŵakuwona.”Ezek. 4:12; 12:7.

b Pakuzomerezga kuti Yerusalemu waparanyike, Yehova wakalongora kuti wakakwiyira ufumu wa mafuko ghaŵiri pera wa Yuda yayi kweni wakakwiyiraso ufumu wa mafuko 10 wa Israyeli. (Yer. 11:17; Ezek. 9:9, 10) Wonani Insight on the Scriptures, Vol. 1, p. 462, Chronology—From 997 B.C.E. to Desolation of Jerusalem.

c Wonani kuti mu mazgu ghachoko waka gha pa Ezekiyeli 7:5-7, Yehova wakayowoya mazgu ghakuti ‘kwiza’ kanandi waka.