Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

MUTU 20

‘Gaŵani Charu Kuŵa Chiharo’

‘Gaŵani Charu Kuŵa Chiharo’

EZEKIYELI 45:1

FUNDO YIKURU: Ng’anamuro la kugaŵa charu

1, 2. (a) Kasi Ezekiyeli wakapokera ulongozgi wuli kufuma kwa Yehova? (b) Kasi tizgorenge mafumbo wuli?

 EZEKIYELI wakaŵa kuti wawona waka mboniwoni yinyake iyo yikwenera kuti yikamukumbuska ivyo vikachitika mu mazuŵa gha Mozesi na Joshuwa, vyaka 900 kumanyuma. Pa nyengo iyo, Yehova wakalongosolera Mozesi mphaka za Charu cha Layizgano, ndipo pamasinda wakazakaphalira Joshuwa umo wangagaŵira charu ku mafuko gha Israyeli. (Maŵa. 34:1-15; Josh. 13:7; 22:4, 9) Kweni sono mu 593 B.C.E., Yehova wakaphalira Ezekiyeli na ŵazga ŵanyake kuti ŵagaŵe Charu cha Layizgano ku mafuko gha Israyeli.—Ezek. 45:1; 47:14; 48:29.

2 Kasi mboniwoni iyi yikaŵa na uthenga wuli kwa Ezekiyeli na ŵazga ŵanyake? Chifukwa wuli mboniwoni iyi yingakhozgaso ŵanthu ŵa Chiuta mazuŵa ghano? Kasi yizamufiskikaso kunthazi?

Mboniwoni Iyo Yili na Malayizgo Ghanayi Ghakukhozga

3, 4. (a) Mboniwoni yaumaliro ya Ezekiyeli yikaŵapa malayizgo ghanayi ŵazga, kasi ghakaŵa vichi na vichi? (b) Kasi tidumbiskanenge layizgo wuli mu mutu uwu?

3 Mboniwoni yaumaliro iyo Ezekiyeli wakawona yili kulembeka mu vyaputara 9 vya buku la Ezekiyeli. (Ezek. 40:1–48:35) Mboniwoni iyi yikaŵa na malayizgo ghanayi ghakukhozga gha ivyo vyamuchitika para mtundu wa Israyeli wazakambaso kukhala mu charu chawo. Kasi ghakaŵa malayizgo wuli? Chakwamba, ŵanthu ŵazamwambaso kusopa kutuŵa pa tempile la Chiuta. Chachiŵiri, ŵanthu awo ŵawelera kwawo ŵazamulongozgeka na ŵasembe na ŵaliska ŵaurunji. Chachitatu, wose awo ŵazamuwelera ku charu chawo ŵazamupokera chiharo. Ndipo chachinayi, Yehova wazamuŵa nawo, na kukhalaso pakati pawo.

4 Mu Mutu 13 na 14 wa buku ili tikawona umo malayizgo ghaŵiri, lakuti kusopa kutuŵa kuzamuwezgekerapo na lakuti ŵanthu ŵazamulongozgeka na ŵaliska ŵaurunji, ghazamufiskikira. Mu mutu uwu, tidumbiskanenge chomene layizgo lachitatu lakukhwaskana na kuhara charu. Mu mutu wakulondezgapo, tizamuwona layizgo lakukhwaskana na kuŵapo kwa Yehova.—Ezek. 47:13-21; 48:1-7, 23-29.

“Charu Ichi . . . Chapika kwa Imwe Kuŵa Chiharo Chinu”

5, 6. (a) Kasi chigaŵa icho chikeneranga kugaŵika chikaŵa chivichi mu mboniwoni ya Ezekiyeli? (Wonani chithuzi chakwamba.) (b) Kasi mboniwoni ya kugaŵa charu yikaŵa na chilato wuli?

5 Ŵazgani Ezekiyeli 47:14. Mu mboniwoni, Yehova wakamulongora Ezekiyeli chigaŵa cha charu icho chikaŵa pafupi kuŵa nga ni “munda wa Edeni.” (Ezek. 36:35) Yehova wakati: “Ichi ntchigaŵa cha charu icho mupelekenge ku mafuko 12 gha Israyeli kuŵa chiharo.” (Ezek. 47:13) ‘Chigaŵa’ icho chikeneranga kupelekeka, chikaŵa charu cha Israyeli. Kufuma apo, Yehova wakalongosora makora umo mphaka za charu ichi zizamuŵira, nga umo vili kulembekera pa Ezekiyeli 47:15-21.

6 Kasi chilato cha mboniwoni yakugaŵa charu chikaŵa chakuti wuli? Mboniwoni ya kugaŵa mphaka za charu mwandondomeko yikasimikizgira Ezekiyeli na ŵazga ŵanyake kuti ŵazamuweleraso nadi ku charu chawo. Ŵazga ŵara ŵakwenera kuti ŵakakhozgeka chomene pakuwona umo Yehova wakalongosolera makora nkhani ya kugaŵa charu. Kasi ŵanthu ŵa Chiuta ŵakale ŵakapokera nadi chiharo cha charu? Enya.

7. (a) Kasi ni vinthu wuli vikamba kuchitika mu 537 B.C.E., ndipo vikutikumbuska vichi? (b) Kasi tambenge kuzgora fumbo wuli?

7 Mu 537 B.C.E., pakati pajumpha vyaka 56 kufuma apo Ezekiyeli wakawonera mboniwoni iyi, Ŵaisrayeli masauzandi ghanandi ŵakamba kuwelera ku charu chawo na kuchihara. Nkhani izi zikutikumbuska vinthu vyakuyana waka ivyo vikuchitika pakati pa ŵanthu ŵa Chiuta mazuŵa ghano. Nase tingati tikupokera chiharo cha charu. Munthowa wuli? Yehova wakazomerezga ŵateŵeti ŵake kunjira mu charu chauzimu na kuchihara. Ipo nkhani yakuti Charu cha Layizgano chikawezgekerapo, yingatisambizga vinandi vya kuwezgekerapo kwa charu chauzimu. Kweni pambere tindawone ivyo tikusambirapo, tiyeni tizgore dankha fumbo lakuti, “Chifukwa wuli tingati charu chauzimu chiliko nadi mazuŵa ghano?”

8. (a) Kasi Yehova wakahalizgirapo Ŵaisrayeli na mtundu wuli? (b) Kasi charu chauzimu, panji kuti paradiso ni vichi? (c) Kasi charu ichi chikaŵako pawuli, ndipo mbanjani ŵakukhalamo?

8 Mu mboniwoni yinyake iyo Ezekiyeli wakawona, Yehova wakalongora kuti mauchimi ghakukhwaskana na kuwezgerapo mtundu wa Israyeli ghazamufiskika chomene para ‘muteŵeti wake Davide’, uyo ni Yesu Khristu, wazakaŵa Themba. (Ezek. 37:24) Ichi chikachitika mu 1914. Kuzakafika pa nyengo iyi, Yehova wakaŵa kuti wawuleka mtundu wa Israyeli na kuhalizgirapo Israyeli wauzimu, wakupangika na Ŵakhristu ŵakuphakazgika. (Ŵazgani Mateyu 21:43; 1 Petrosi 2:9.) Chinyake ntchakuti Yehova wakawuskapo charu cheneko cha Israyeli na kuhalizgirapo charu chauzimu, panji kuti paradiso. (Yes. 66:8) Nga umo tikasambilira mu Mutu 17 wa buku ili, charu chauzimu ni malo ghakuvikilirika, umo ŵakuphakazgika awo ŵachali pa charu chapasi ŵakusoperamo Yehova kwamba mu 1919. (Wonani bokosi 9B, “Chifukwa Wuli Tikuti Vikachitika mu 1919?”) Nyengo yikati yajumphapo, ŵa “mberere zinyake,” awo ŵali na chigomezgo cha kuzakakhala pa charu chapasi, nawo ŵakamba kukhala mu charu chauzimu ichi. (Yoh. 10:16) Nangauli paradiso wauzimu wakulutilira kukura na kusanuzgika mazuŵa ghano, kweni tizamuwona vitumbiko vyake vyose para Aramagedoni yazakajumpha.

Waliyose Wapokere Chigaŵa Chakuyana

9. Kasi Yehova wakamuphalira vichi Ezekiyeli pa nkhani ya kugaŵa charu?

9 Ŵazgani Ezekiyeli 48:1, 28. Wakati waŵika mphaka zakuwaro za charu, Yehova wakalongosora makora umo charu chingagaŵikira. Wakayowoya kuti viharo vipimike na kugaŵika mwakuyana ku mafuko 12, kufuma kumpoto kuya kumwera. Wakaphalirika kuti wambe kugaŵira fuko la Dani kumpoto chomene kwa charu na kumalira na fuko la Gadi, kumwera chomene kwa charu. Chiharo chilichose cha viharo 12 chikambiranga ku mphaka yakuwaro kumafumiro gha dazi, na kumalira ku Nyanja Yikuru, panji kuti Nyanja ya Meditereniyani, kumanjiliro gha dazi.—Ezek. 47:20.

10. Kasi chigaŵa ichi cha mboniwoni chikaŵasimikizgira vichi ŵazga?

10 Kasi chigaŵa ichi cha mboniwoni chikwenera kuti chikaŵakhozga wuli ŵazga? Ŵazga ŵara ŵakwenera kuti ŵakakhorwa kuti charu chamugaŵika mu ndondomeko yiwemi pakuwona umo Ezekiyeli wakalongosolera kagaŵiro ka charu ichi. Chinyake ntchakuti ŵakati ŵawona kuti charu chagaŵika ku mafuko ghose 12, ŵakakhorwa kuti waliyose uyo wazakawelera ku charu chawo wamupokera chiharo. Pazamuŵavya uyo wamusoŵa malo panji pakukhala.

11. Kasi tikusambirako vichi ku mboniwoni ya kugaŵa charu? (Wonani bokosi lakuti “Kugaŵa Charu.”)

11 Kasi ni fundo wuli zakukhozga izo tingasambira ku mboniwoni iyi? Mu Charu cha Layizgano, mukaŵa malo gha ŵasembe, Ŵalevi, na ŵalongozgi kweniso waliyose wa mu mafuko 12. (Ezek. 45:4, 5, 7, 8) Mwakuyana waka, mu paradiso wauzimu muli malo gha Ŵakhristu ŵakuphakazgika awo ŵachali pa charu chapasi na ŵa “mzinda ukuru” awo ŵakutilongozga, kweniso gha waliyose wa mu mzinda ukuru. a (Chivu. 7:9) Nanga tingaŵa na udindo uchoko wuli mu gulu, kweni tili na malo ghakuvikilirika na mulimo wapadera mu charu chauzimu. Fundo iyi njakukhozga chomene, asi nthe?

Kwali tili na udindo wuli mu gulu la Chiuta, Yehova wakukondwa para tikumuteŵetera na mtima wose (Wonani ndime 11)

Kasi Vinthu Viŵiri Vyakupambana Vikutikhwaska Wuli Ise?

12, 13. Kasi Yehova wakapeleka ulongozgi wuli wakudunjika pa nkhani ya kugaŵira mafuko charu?

12 Vinyake ivyo Yehova wakamuphalira Ezekiyeli pa nkhani ya kugaŵa charu vikwenera kuti vikamuzizika Ezekiyeli, chifukwa vikapambananga na ivyo Chiuta wakaphalira Mozesi. Tiyeni tiwone vinthu viŵiri vyakupambana. Chakwamba, chikakhwaskanga charu; chinyake chikakhwaskanga ŵanthu ŵakukhalamo.

13 Chakwamba, charu. Mozesi wakaphalirika kuti awo mbanandi waŵagaŵire malo ghakuru kuluska awo ŵakaŵa ŵachoko. (Maŵa. 26:52-54) Kweni mu mboniwoni, Yehova wakaphalira Ezekiyeli kuti mafuko ghose waghape “chigaŵa chakuyana.” (Ezek. 47:14) Ntheura utali wa chigaŵa icho fuko lililose la mafuko 12 likenera kupokera ukaŵa wakuyana waka kufuma ku mphaka yakumpoto kuya ku mphaka yakumwera. Ŵaisrayeli wose, kwali mba fuko wuli, ŵakaŵa kuti ŵamuŵa na vitumbiko vyakuyana kufuma mu vundira ya Charu cha Layizgano.

14. Kasi ulongozgi uwo Yehova wakayowoya pakukhwaskana na ŵalendo ukapambana wuli na uwo ukayowoyeka mu Dango la Mozesi?

14 Chachiŵiri, ŵanthu ŵakukhalamo. Dango la Mozesi likavikiliranga ŵalendo ndipo likaŵazomerezganga kusopa Yehova, kweni ŵakaŵagaŵirangako yayi charu. (Lev. 19:33, 34) Kweni ivyo Yehova wakaphalira Ezekiyeli vikapambana na ivyo wakayowoya mu Dango la Mozesi. Yehova wakati: “Mulendo mumupenge chiharo cha malo mu chigaŵa cha fuko ilo wakukhala.” Dango ili likulongora kuti Yehova wakafumiskapo mphambano iyo yikaŵapo pakati pa ‘Ŵaisrayeli’ na ŵalendo mu charu chira. (Ezek. 47:22, 23) Mu charu icho Ezekiyeli wakawona mu mboniwoni, mukaŵa ŵanthu ŵakuyana awo ŵakasopanga Yehova mwakukolerana.—Lev. 25:23.

15. Kasi ulongozgi wakukhwaskana na charu kweniso ŵanthu ŵakukhalamo ukakhozgeranga unenesko wuli wambura kumara?

15 Fundo ziŵiri izo Yehova wakaphalira Ezekiyeli zakukhwaskana na charu kweniso ŵanthu ŵakukhalamo zikwenera kuti zikaŵapa nkhongono ŵazga. Ŵakamanya kuti Yehova wamuŵapa viharo vyakuyana, vilije kanthu kuti Mbaisrayeli panji ŵalendo. (Ezir. 8:20; Neh. 3:26; 7:6, 25; Yes. 56:3, 8) Ulongozgi uwu ukasimikizgirangaso fundo yakukhozga na yambura kusintha yakuti kwa Yehova, ŵateŵeti ŵake wose mbakuzirwa. (Ŵazgani Hagayi 2:7.) Mazuŵa ghano napo, fundo iyi yikutikhozga chomene, kwali tili na chigomezgo cha kuluta kuchanya panji cha kuzakakhala pa charu chapasi.

16, 17. (a) Kasi ivyo tasambira vyakukhwaskana na charu kweniso ŵanthu ŵakukhalamo vikutovwira vichi? (b) Kasi mu mutu wakulondezgapo tisambirenge vichi?

16 Kasi fundo zakukhwaskana na charu na awo ŵakukhalamo zikutovwira wuli? Zikutikumbuska kuti mu ubali withu wa pa charu chose, tose timanyenge kuti tikuyana ndipo tikoleranenge. Yehova wakutemwera yayi. Tikwenera kujifumba kuti: ‘Kasi nane nkhuyezga Yehova pa nkhani yakuleka kutemwera? Kasi nkhuchindika Mkhristu munyane waliyose, kwali ngwamtundu wuli panji vinthu vili wuli pa umoyo wake?’ (Rom. 12:10) Ndise ŵakukondwa kuti tose Yehova watipa paradiso wauzimu wakuyana, umo tikuteŵetera Adada ŵithu ŵakuchanya na mtima wose na kusangwa na vitumbiko ivyo ŵakutipa.—Gal. 3:26-29; Chivu. 7:9.

Kasi tikuchindika ŵanyithu na kuleka kutemwera nga ni Yehova? (Wonani ndime 15, 16)

17 Sono tiyeni tiwone layizgo lachinayi la mu mboniwoni yaumaliro ya Ezekiyeli, ilo likuyowoya kuti Yehova wazamuŵa nawo ŵazga. Kasi tingasambirako vichi ku layizgo ili? Mutu wakulondezgapo ukuzgora fumbo ili.

a Kuti mumanye vinandi vya malo ghapadera kweniso mulimo uwo Yehova wanozgera ŵasembe na mulongozgi mu charu chauzimu, wonani Mutu 14 wa buku ili.