Baibolo likuyowoya kuti Satana “wakupusika caru cose ca pasi.” (Chivumbuzi 12:9) Satana na viŵanda vyake ŵakutemwa cara kuti ise tigomezge Mazgu gha Ciuta, Baibolo. Iwo ŵakucitiska ŵantu kugomezga kuti ŵakufwa mbamoyo ku malo gha mizimu. Tiyeni tiwone umo vikucitira.

Visopo vinandi vikusambizga kuti muntu waliyose wali na mzimu weneuwo ukufumamo mu thupi na kuruta ku malo gha mizimu para iye wafwa. Visopo vikuyowoya kuti thupi likufwa kweni mzimu ukufwa cara. Vikuyowoyaso kuti umoyo ncintu ico cikufwa yayi.

Kweni Mazgu gha Ciuta ndimo ghakusambizgira cara. Baibolo likurongora kuti muntu ni umoyo, ndipo umoyo ncintu ico cili mukati mwa muntu cara. Mwaciyerezgero, pakuyowoya za kulengeka kwa Adamu, Baibolo likuti: “Yehova Ciuta wakawumba muntu na dongo la pasi, na kuthutiramo mu mpuno mvuci wa umoyo; ndipo muntu wakazgoka wamoyo.” (Genizesi 2:7, NW) Mwanteura Adamu wakapika umoyo cara; iye wakaŵa wamoyo.

 Vinyama navyo mbumoyo.—Genizesi 1:20, 21, 24, 30.

Pakuti Baibolo likugwiriskira ncito “umoyo” kung’anamura muntu iyo mweneko, ipo ncakumanyikwirathu kuti umoyo ukufwa. Malemba ghakuti:

• “[Umoyo, NW] uwo ukwananga, utiufwenge.”—Ezekiyeli 18:4.

• ‘Ndipo Samson wakati, “Umoyo wane ufwe naŵo Ŵafilisti.”’—Ŵeruzgi 16:30, NW.

• “Kasi kukulangulika kucita uweme pa Sabata, panji kucita uheni? Kuponoska umoyo panji kukoma?”—Mariko 3:4.

Malemba ghanyake ghakurongora kuti umoyo ungaparanyika (Genizesi 17:14), ungakomeka na lupanga (Joshuwa 10:37), ungafwa para mvuci wapereŵera (Yobu 7:15), ungabira mu maji. (Yona 2:5) Apa tawona kuti umoyo ukufwa.

Usange muŵazgenge Baibolo kufuma ku cikope mupaka ku cikope, mughasangenge cara mazgu ghakuti “umoyo wambura kufwa.” Umoyo wa ŵantu ni mzimu cara. Cisambizgo cakuti umoyo ukuleka kufwa nca mu Baibolo yayi. Ncisambizgo ca Satana na viŵanda vyake. Yehova wakutinka utesi wose uwo visopo vikusambizga. —Zintharika 6:16-19; 1 Timote 4:1, 2.

Ntowa yinyake iyo Satana wakupusikira ŵantu ndiyo ya kuwukwa. Kuwukwa kukung’anamura kupokera mauthenga kufuma ku mizimu. Ŵantu ŵanandi kusazgapo ng’anga, ŵakugomezga kuti mauthenga agha ghakufuma ku mizimu ya ŵakufwa. Kweni nga ni umo tawonera mu Baibolo, ici cingacitika yayi.—Mupharazgi 9:5, 6, 10.

Ipo mauthenga agha ghakufuma kwanjani? Ghakufuma ku viŵanda! Viŵanda vikumulaŵisiska muntu para ngwamoyo; vikuŵanika umo muntu wakuyowoyera, umo wakuwonekera, ivyo wakucita, na ivyo wakuvimanya. Mwanteura cikuŵa cipusu kwa ivyo kuyezgelera ŵantu awo ŵalikufwa kale.—1 Samuyeli 28:3-19.

Ntowa yinyakeso iyo Satana wakuthandazgira utesi wakukhwaskana na ŵakufwa ndiyo kwizira mu nkani zautesi. Nkani izi kanandi zikupatuska ŵantu ku unenesko wa Baibolo.—2 Timote 4:4.

Muno mu Africa muli vidokoni vinandi ivyo vikuphara kuti ŵantu awo ŵalikufwa ŵawuka ndipo ŵendendekanga ku malo ghanyake. Kanandi malo agho ŵantu ŵakuyowoya kuti ŵanguwona muntu uyo walikufwa ghakuŵa kutali na uko muntu uyo wakakhalanga. Kweni jifumbani kuti: ‘Usange wakufwa yura wawuka, kasi ncakwenelera kuti wendendekenge ku malo ghakutali na mbumba yake na mabwezi ghake?’

Ndiposo, kasi kungaŵa kuti muntu uyo wawoneka wakukozgana waka yayi na muntu uyo walikufwa? Mwaciyerezgero, ŵateŵeti ŵaŵiri Ŵacikristu awo ŵakapharazganga mu caru cinyake ŵakawona doda likaŵarondezganga kwa nyengo yitali. Apo ŵateŵeti ŵakati ŵalifumba, iwo ŵakamanya kuti mwanarumi uyo wakaghanaghana kuti yumoza wa ŵateŵeti aŵa wakaŵa mukuru wake uyo wakafwa kale. Iye wakabuda nadi, kweni doda ilo likakana kuti lindabudiske. Aghanaghanani waka za nkani iyo doda ili likakayowoya ku mabwezi ghake na ŵazengezgani ŵake!

Kuyowoya unenesko, mukumanya vintu vyacilendo ivyo ŵantu ŵaviwonapo, kuvipulika, panji kuvilota. Awo ŵakumanapo navyo vintu ivi, kanandi vikuŵacitiska wofi. Marein, uyo wakakhalanga ku West Africa, nyengo na nyengo wakapulikanga mazgu gha ŵabuya ŵake ŵakumucema na usiku. Cifukwa ca wofi Marein wakacemerezganga na kuwuska mbumba yake yose. Nyengo yikati yajumpapo, wakafunta.

Usange ŵakufwa mbamoyo nadi, kasi ncakwenelera kuti wofyenge ŵakutemweka ŵawo? Yayi. Mauthenga ghaheni agha ghakufuma ku viŵanda.

Wuli pakuyowoya za mauthenga agho ghakuwoneka kuŵa ghacandulo na ghacisangulusko? Mwaciyerezgero, Gbassay, wa ku Sierra Leone, wakarwara. Iye wakalota ŵadada ŵake awo ŵakafwa kale ŵakamwizira ku tulo. Ŵakamuphalira kuti wapenje khuni linyake, wapontoleko hamba, waliŵike mu maji ndipo wamwe. Ŵakamuphalira kuti waleke kuyowoya na waliyose pambere wandacite ici. Iye wakacita vyose ndipo wakacira.

Mwanakazi munyake wakati mufumu wake uyo wakatayika wakamwizira usiku unyake. Iye wakayowoya kuti mufumu wake wakawoneka wakutowa ndipo wakavwara malaya ghaweme.

Mauthenga na mboniwoni  vingawoneka nga nviweme na vyacandulo. Kweni kasi vikufuma kwa Ciuta? Napacoko-pose! Yehova ni “Ciuta wa unenesko.” (Salimo 31:5) Iye wangatipuluska panji kutipusika yayi. Viŵanda vyekha ndivyo vikucita ivi.

Kweni kasi viŵanda viweme viliko? Yayi. Nangauli nyengo zinyake vingawoneka nga nviweme, kweni vyose nviheni pera. Apo Diabolosi wakiza kwa Heva, Iye wakayowoya mwaubwezi. (Genizesi 3:1) Kweni ncivici cikarondezgapo apo wakati wamupulikira na kucita ivyo wakayowoya? Wakafwa.

Mukumanya kuti kanandi muntu muheni wakwiza mwaubwezi na mwakunyengelera ku muntu uyo wakukhumba kumupusika. “Mino tu-tu-tu, mtima uhenipe,” ndimo ntarika yinyake ya mu Africa yikutiri pakuyowoya za muheni. Ndipo Mazgu gha Ciuta ghakuti: ‘Satana wakujizgora mungelo wa kungweruka.’—2 Ŵakorinte 11:14.

Yehova walikuleka kuyowoya na ŵantu ŵake pano pasi kwizira mu maloto, mboniwoni, panji mazgu ghakufumira ku malo gha mizimu. Iye wakurongozga na kuphalira ŵantu ŵake kwizira mu Baibolo, leneilo lingacitiska muntu ‘kunozgekera nkanira milimo yose yiweme.’—2 Timote 3:17.

Mwanteura, para Yehova wakuticenjezga ku mauryarya gha Diabolosi, iye wakucita ici cifukwa wakutitemwa. Wakumanya kuti viŵanda nvirwani comene.