1-3. (a) Chifukwa wuli mama wakuwoneseska kuti mwana wake ngwakutowa? (b) Chifukwa wuli Yehova wakukhumba kuti ŵanthu ŵake ŵaŵenge ŵakutowa?

MUŴE nga mukuwona mama wakovwira mwana wake msepuka kunozgekera kuluta ku sukulu. Wakuwoneseska kuti mwana wake wageza kweniso vyakuvwara vyake ni viwemi na vyakutowa. Ivi vikovwira mwana kuti waŵe na umoyo uwemi kweniso vikulongora kuti ŵapapi ŵake ŵakumupwelelera.

² Yehova, Dada withu, nayo wakukhumba kuti tiŵenge  ŵakutowa na ŵambura kufipiskika. (Salimo 18:26) Wakumanya kuti vinthu vikutiŵira makora para tikuŵa ŵakutowa. Chinyake ntchakuti para ise tili ŵakutowa ndikuti tikumuchindika.—Ezekiyeli 36:22; ŵazgani 1 Petrosi 2:12.

³ Kasi kuŵa wakutowa chikung’anamura vichi? Chifukwa wuli ntchiwemi kwa ise kuti tiŵenge ŵakutowa? Apo tikudumbiskana mafumbo agha, tiwonenge kuti nase nyengo zinyake tikukhumbikwira kusintha pa malo ghanyake.

4, 5. (a) Chifukwa wuli tikwenera kuŵa ŵakutowa? (b) Kasi chilengiwa chikutisambizga vichi pa nkhani ya umo Yehova wakuwonera kutowa?

⁴ Tikusambira kuŵa ŵakutowa na ŵambura kufipiskika kufuma kwa Yehova. (Levitiko 11:44, 45) Ntheura chifukwa chikuru icho tikwenera kuŵira ŵakutowa ntchakuti tikukhumba ‘kuyezga Chiuta.’—Ŵaefeso 5:1.

⁵ Chilengiwa nacho chikutisambizga vinandi pa nkhani ya umo Yehova wakuwonera kutowa. Yehova wali kuŵika ndondomeko yakuti mphepo na maji viŵenge vyakutowa. (Yeremiya 10:12) Charu chili na nthowa zinandi zakujitozgera chekha, nanga ni para ŵanthu ŵachinanga. Yehova wali kupanga twamoyo tunyake uto tingatuwona yayi na maso ghithu. Twamoyo utu tungasintha vinthu viheni kuŵa viwemi. Iyi ni ndondomeko yakovwira chomene. Ŵasayansi ŵanyake ŵakugwiliskira ntchito twamoyo utu kuti ŵawezgerepo vinthu vinyake ivyo vyanangika mu chilengiwa.—Ŵaroma 1:20.

6, 7. Kasi Dango la Mozesi likalongora wuli kuti awo ŵakusopa Yehova ŵakwenera kuŵa ŵakutowa?

⁶ Dango ilo Yehova wakapeleka ku Ŵaisrayeli kwizira mwa Mozesi nalo likutovwira kuwona kuti ntchakuzirwa kuŵa ŵakutowa. Dango ili likatenge ŵanthu ŵaŵenge  ŵakutowa muthupi kuti Yehova wapokelere kusopa kwawo. Pa Zuŵa la Mphepiska, wasembe mukuru wakagezanga kaŵiri. (Levitiko 16:4, 23, 24) Ŵasembe ŵanyake nawo ŵakagezanga dankha mu mawoko na malundi pambere ŵandapeleke sembe. (Ekisodo 30:17-21; 2 Midauko 4:6) Nyengo zinyake para munthu wandapulikire malango gha utozi wakakomekanga.—Levitiko 15:31; Maŵazgo 19:17-20.

⁷ Mazuŵa ghano ke? Tingasambira vinandi vya fundo za Yehova mu Dango ili. (Malaki 3:6) Dango ili likalongora kuti awo ŵakusopa Yehova ŵakwenera kuŵa ŵakutowa. Fundo za Yehova zindasinthe. Mazuŵa ghano napo wakukhazga kuti awo ŵakumusopa ŵaŵenge ŵakutowa na ŵambura kufipiskika.—Yakobe 1:27.

8. Kasi tikwenera kuŵa ŵakutowa munthowa zini?

⁸ Munthu uyo Yehova wakumuwona kuti ngwakutowa ni uyo wakupwelelera waka thupi lake, vyakuvwara, panji nyumba yake yayi. Utozi ukukhwaska umoyo withu wose. Ukukhwaska kusopa kwithu, makhaliro, na maghanoghano ghithu. Nadi, kuti Yehova watiwone kuti tili ŵakutowa tikwenera kuŵa ŵakutowa na ŵambura kufipiskika mu vigaŵa vyose vya umoyo withu.

9, 10. Kasi tikwenera kuchitachi kuti tiŵe ŵakutowa pakusopa kwithu?

⁹ Kusopa kutuŵa. Kuti tiŵe ŵakutowa pakusopa kwithu tikwenera yayi kuchitako chilichose chakukhwaskana na chisopa chautesi. Apo Ŵaisrayeli ŵakaŵa ŵazga ku Babuloni, ŵakakhalanga na ŵanthu awo ŵakaŵa mu chisopa chautesi. Yesaya wakayowoya kuti Ŵaisrayeli ŵazamuwelera kukwawo ku Israyeli na kwambiraso kusopa kutuŵa. Yehova wakaŵaphalira kuti: “Fumaniko uko, mungakhwaskanga  chinthu chakufipirwa chara! Fumanimo mukati mwake, muŵe ŵakutowa.” Ŵakeneranga yayi kusopa Chiuta na kulondezgaso visambizgo, nkharo, panji maluso gha chisopa chautesi cha ku Babuloni.—Yesaya 52:11.

¹⁰ Mazuŵa ghano napo Ŵakhristu ŵaunenesko ŵakukana chisopa chautesi. (Ŵazgani 1 Ŵakorinte 10:21.) Pa charu chose chapasi, pali maluso, mitheto, na vigomezgo vinandi vyakumanyikwa ivyo vikafuma ku visambizgo vya chisopa chautesi. Chiyelezgero ni ichi, ŵanthu ŵanandi ŵakugomezga kuti para munthu wafwa pali kanthu kanyake mukati mwa munthu ako kakufwa yayi. Pali mitheto yinandi iyo yikuchitika chifukwa cha chigomezgo ichi. (Mupharazgi 9:5, 6, 10) Ŵakhristu ŵakwenera kutalikirana nayo mitheto yanthena. Ŵabali ŵithu ŵakuthupi ŵangatichichizga kuti nase tichiteko mitheto iyi. Kweni tikuthera yayi chifukwa chakuti tikukhumba kuti Yehova watiwonenge kuti tili ŵakutowa.—Milimo 5:29.

11. Kasi kuŵa ŵakutowa mu makhaliro chikung’anamura vichi?

¹¹ Makhaliro ghakutowa. Kuti tiŵe ŵakutowa pamaso pa Yehova, tikwenera kukana uzaghali uliwose. (Ŵazgani Ŵaefeso 5:5.) Yehova wakutiphalira kwizira mu Baibolo kuti ‘tichimbire uzaghali.’ Wakuyowoyerathu kuti awo mbazaghali ndipo ŵakusintha yayi “ŵazamuhara yayi Ufumu wa Chiuta.”—1 Ŵakorinte 6:9, 10, 18; wonani Mazgu Ghakuumaliro 22.

12, 13. Chifukwa wuli tikwenera kuŵa ŵakutowa mu maghanoghano ghithu?

¹² Maghanoghano ghakutowa. Kanandi ivyo tikughanaghana ndivyo tikuchita. (Mateyu 5:28; 15:18, 19) Para maghanoghano ghithu ngakutowa tichitenge vinthu viwemi na vyakutowa. Kweni tili ŵakwananga, ntheura nyengo zinyake maghanoghano ghaheni ghangatizira. Para vyaŵa  nthena, tiyeni tighakanizge luŵiro maghanoghano ghaheni agha. Usange taghalekelera, tizamusanga kuti mtima withu uliso wakutowa yayi. Tingamba kudokera kuchita vinthu ivyo tikughanaghana. Kweni mu mutu withu tikwenera kuzuzgamo maghanoghano ghakutowa. (Ŵazgani Ŵafilipi 4:8.) Para tachita nthena, tikanenge vinthu nga vyakusanguluska ivyo vikulongora makhaliro ghaheni panji nkhaza. Tikupwelelera pakusankha vinthu vyakuti tiŵazge, tiwonelere, na kuyowoya.—Salimo 19:8, 9.

¹³ Tikwenera kuŵa ŵakutowa mu kusopa kwithu, makhaliro, na maghanoghano usange tikukhumba kuti Chiuta walutilire kutitemwa. Kweniso Yehova wakukondwa chomene para tikuŵa ŵakutowa kuthupi.

14. Chifukwa wuli ntchakuzirwa kuti tiŵenge ŵakutowa kuthupi?

¹⁴ Para tikupwelelera thupi lithu na malo agho tikukhalapo, vikutovwira tekha kweniso awo tikukhala nawo. Tikujipulika makora, ndipo ŵanyithu ŵatemwenge kuchezga nase. Kweni pali chifukwa chikuru chomene chakuŵira ŵakutowa kuthupi. Para tili ŵakutowa tikuchindika Yehova. Wonani fundo iyi: Para mukuwona mwana uyo nyengo zose wakuŵa waka nakanaka, mungaghanaghana kuti panji ŵapapi ŵake nawo ndimo ŵaliri. Ndimo viliri na ise. Usange tikujipwelelera yayi, ŵanthu ŵangaghanaghana kuti Yehova nayo ndimo waliri. Paulosi wakati: “Tikuchita chinthu chilichose yayi chakukhuŵazga mwakuti uteŵeti withu uleke kusangika na kafukwa. Kweni munthowa yiliyose tikulongora kuti ndise ŵateŵeti ŵa Chiuta.”—2 Ŵakorinte 6:3, 4.

15, 16. Kasi tikwenera kuchita vichi kuti tiŵe ŵakutowa?

¹⁵ Thupi na vyakuvwara vithu. Tikwenera kuŵa na chizgoŵi  chakuti zuŵa lililose tiŵenge ŵakutowa. Usange ntchamachitiko, tikugeza zuŵa lililose. Tikugeza mu mawoko na sopo, chomene pambere tindaphike chakurya panji tindarye, kweniso para tafuma ku chimbuzi panji takora chinthu chakubinkha. Chingawoneka nga nkhanthu kachoko kugeza m’mawoko, kweni ntchakwenelera kuti tileke kuthandazga majeremusi na matenda. Nakuti kugeza m’mawoko kungaponoska ŵanthu. Usange chimbuzi tilije, tingasanga nthowa yiwemi yakuwundilira viheni ivyo vyafuma mwa ise. Ŵaisrayeli ŵakaŵavya vimbuzi, ntheura ŵakawundiranga waka viheni ivyo vyafuma mwa iwo, kutali na nyumba za ŵanthu kweniso visimi vya maji.—Dotoronome 23:12, 13.

¹⁶ Vyakuvwara vithu vikwenera kuŵa vyapachanya, vyakudura, panji vyanyuwani pera yayi. Kweni vikwenera  kuŵa waka viwemi na vyakutowa. (Ŵazgani 1 Timote 2:9, 10.) Tikukhumba kuti mawonekero ghithu ghachindikenge Yehova nyengo zose.—Tito 2:10.

17. Chifukwa wuli nyumba zithu na malo ghanyake vikwenera kuŵa vyakutowa?

¹⁷ Nyumba zithu na malo ghanyake. Nyumba zithu zikwenera kuŵa zakutowa, kulikose uko tikukhala. Kweniso tikuwoneseska kuti ivyo tikwendapo nga ni galimoto, muthuthuthu, njinga, na vinyake vilivyose ni vyakutowa, chomene usange ndivyo tikwendapo pakuluta ku maungano panji kukapharazga. Nakuti ndise tikupharazgira ŵanthu vya umoyo mu paradiso wakutowa pa charu chapasi. (Luka 23:43; Chivumbuzi 11:18) Umo nyumba yithu na malo ghanyake vikuwonekera vingalongora kuti ise tamba kale kunozgekera umoyo wa mu charu chiphya chakutowa ichi.

18. Chifukwa wuli tikukhumba kuti malo ghithu ghakusoperapo ghaŵenge ghakutowa?

¹⁸ Malo ghithu ghakusoperapo. Para tikupwelelera malo ghithu ghakusoperapo, kwali ni Nyumba ya Ufumu panji malo gha maungano ghakuru, tikulongora kuti utozi ngwakuzirwa kwa ise. Kanandi para ŵanthu ŵiza kakwamba ku Nyumba ya Ufumu ŵakudankha kuwona umo yiliri yakutowa. Ichi chikovwira kuti Yehova wachindikike. Waliyose wa ise mu mpingo wali na mwaŵi wa kovwirapo pakutozga Nyumba ya Ufumu na kunozga umo yanangika.—2 Midauko 34:10.

19. Kasi tikwenera kukana vichi?

¹⁹ Nangauli Baibolo likuzunurapo yayi vizgoŵi viheni vyose ivyo tikwenera kuleka, kweni likutipa waka fundo izo zingatovwira kumanya umo Yehova wakuwonera vinthu vyanthena ivi. Wakukhumba yayi kuti tikhweŵenge hona panji kumwa chomene moŵa na minkhwala yakuzweteska  wongo. Usange tili nadi ŵabwezi ŵa Chiuta, tichitengeko yayi vinthu ivi. Chifukwa wuli? Chifukwa tikuchindika chomene chawanangwa cha umoyo. Vizgoŵi vyanthena ivi vingadumulizga umoyo withu, kunanga thupi lithu, na kupweteka awo tikukhala nawo pafupi. Ŵanthu ŵanandi ŵakukhumba kuleka vizgoŵi ivi chifukwa cha kughanaghanira umoyo wawo. Kweni ise pakuŵa ŵabwezi ŵa Yehova, tili na chifukwa chiwemi chomene cha kulekera. Chifukwa chake ntchakuti tikutemwa Chiuta. Mwanakazi munyake wakayowoya kuti: “Na wovwiri wa Yehova, nkhatozga umoyo wane ndipo nkhaleka vizgoŵi viheni. . . . Nkhuwona kuti panekha nkhatenge nikwaniskenge yayi kusintha vinthu vyose ivi.” Tiyeni tiwone fundo zinkhondi za mu Baibolo izo zingawovwira munthu kuti waleke vizgoŵi viheni.

20, 21. Kasi Yehova wakukhumba kuti tiŵe kutali na vizgoŵi wuli?

²⁰ “Ŵakutemweka, pakuti tili na malayizgo agha, tiyeni tijitozge ku ukazuzi wose wa thupi na wauzimu, mwakuti tilutilire kuŵa ŵatuŵa apo tikopa Chiuta.” (2 Ŵakorinte 7:1) Yehova wakukhumba kuti tiŵe kutali na vizgoŵi ivyo vingananga thupi panji maghanoghano ghithu.

²¹ Chifukwa chikuru icho tikwenera ‘kujitozgera ku ukazuzi wose’ chili pa 2 Ŵakorinte 6:17, 18. Yehova wakutiphalira kuti: “Lekani kukhwaska chinthu chaukazuzi.” Kufuma apo wakutilayizga kuti: “Nizamumupokelerani. . . . Nizamuŵa wiskemwe, ndipo imwe muzamuŵa ŵana ŵane ŵanalume na ŵanakazi.” Nadi, Yehova watitemwenge nga umo dada wakutemwera ŵana ŵake, usange tikuŵa kutali na chilichose icho chingatipangiska kuŵa ŵakazuzi panji ŵambura kutowa pamaso pake.

22-25. Kasi ni fundo wuli za mu Malemba izo zingatovwira kuti tiŵe kutali na vizgoŵi viheni?

²² “Utemwenge Yehova Chiuta wako na mtima wako  wose na umoyo wako wose na maghanoghano ghako ghose.” (Mateyu 22:37) Ili ni dango lakuzirwa chomene pa ghose. (Mateyu 22:38) Yehova ngwakwenelera kuti timutemwenge fikepo. Kasi tingamutemwa wuli fikepo usange tikuchita vinthu ivyo vingadumulizga umoyo withu panji kunanga wongo withu? M’malo mwake, tikuchita chilichose icho tingafiska kulongora kuti tikuchindika umoyo uwo wali kutipa.

²³ “[Yehova] wakupeleka ku ŵanthu wose umoyo na mvuchi na vinthu vyose.” (Milimo 17:24, 25) Usange mubwezi winu wamupani chawanangwa chapadera, kasi mungachitaya waka panji kuchinanga? Umoyo ntchawanangwa chapadera chakufuma kwa Yehova. Tikuwonga chomene chawanangwa ichi. Ntheura tikukhumba kugwiliskira ntchito umoyo withu munthowa yakuti tipeleke uchindami kwa Chiuta.—Salimo 36:9.

²⁴ “Utemwenge mzengezgani wako nga umo ukujitemwera wamwene.” (Mateyu 22:39) Vizgoŵi viheni vikutipweteka tekha pera yayi. Vikupwetekaso awo tikukhala nawo pafupi, ndipo kanandi ŵakuŵa ŵanthu awo tikuŵatemwa chomene. Chiyelezgero, uyo wakukhala lumoza na munthu uyo wakukhweŵa hona nayo wangasuzgika muthupi chifukwa cha kuthutako josi la hona. Kweni para taleka vizgoŵi viheni, tikulongora kuti tikuŵatemwa awo tikukhala nawo pafupi.—1 Yohane 4:20, 21.

²⁵ “Lutilira kuŵakumbuska kuti ŵajilambikenge na kupulikira maboma na ŵamazaza.” (Tito 3:1) Mu vyaru vinandi, dango likukanizga ŵanthu kusunga panji kugwiliskira ntchito minkhwala yinyake. Ise tikupulikira malango ghanthena agha chifukwa Yehova wakutiphalira kuti tichindikenge maboma.—Ŵaroma 13:1.

26. (a) Kasi tikwenera kuchita vichi kuti Yehova wapokelere kusopa kwithu? (b) Chifukwa wuli tikwenera kulimbikira kuŵa ŵakutowa na ŵambura kufipiskika?

 ²⁶ Usange tikukhumba kuti Yehova waŵe mubwezi withu, nyengo zinyake tingawona kuti pa malo ghanyake tikwenera kunozgapo. Usange vili nthena, tiyeni tinozgepo luŵiro. Ntchipusu yayi kuleka chizgoŵi chiheni, kweni tingakwaniska kuchileka! Yehova walayizga kuti watovwirenge. Wakuti: “Ine Yehova, ndine Chiuta winu, Uyo wakumusambizgani kuti musange chandulo, Uyo wakumulongozgani mu nthowa iyo mukwenera kwendamo.” (Yesaya 48:17) Para tikulimbikira kuŵa ŵakutowa na ŵambura kufipiskika, tikuchindika Chiuta withu.