KASI sanko ukulimanya?— Sanko ni para muntu wakutinka munyake cifukwa cakuti wakuwoneka wakupambana na iye panji wakuyowoya ciyowoyero cinyake. Anteura kuŵa wasanko cikung’anamura kutinka, panji kughanaghanira viheni muntu pambere undamumanye makora.

Kasi ukughanaghana kuti nciweme kutinka muntu pambere undamanye nkaro yake panji cifukwa cakuti ngwakupambana na iwe?— Yayi, sanko ndiweme yayi, likupangiska muntu kuŵavya lusungu. Kwali muntu waŵe wakupambana na ise, tireke kumutinka.

Kasi ukumanya muntu uyo kawonekero ka thupi lake kakupambana na thupi lako, panji uyo wakuyowoya ciyowoyero cakupambana na cako?— Panji ukumanya ŵantu awo ŵakuwoneka makora yayi cifukwa cakuti ŵakapwetekeka, panji cifukwa ca urwari. Kasi ukurongora lusungu na citemwa ku ŵantu awo ŵakuwoneka ŵakupambana na iwe?—

Para titegherezgenge kwa Msambizgi Waluso, Yesu Kristu, tiŵenge ŵalusungu ku waliyose. Tikwenera kutemwa muntu wakufuma ku caru cilicose na wa thupi ilo kawonekero kake nkakupambana na lithu. Tikwenera kumurongora lusungu. Nangauli ŵantu ŵanandi ŵangacita nteura yayi, ili ni sambiro ilo Yesu wakasambizga. Tiye sono tidumbiskane za sambiro ili.

Muyuda yunji uyo wakaŵa wasanko wakiza kwa Yesu na kumufumba fumbo lakuti, ‘Kasi nicite vici kuti nisange umoyo wamuyirayira?’ Mwanarumi yura wakakhumbanga kuti Yesu wayowoye kuti tikwenera kutemwa ŵantu ŵekha awo mba fuko limoza na ise na awo mba caru cimoza na ise. Anteura, kuti Yesu wazgore fumbo lira, iye wakafumba muntu yura kuti: ‘Kasi Dango la Ciuta likuyowoya kuti ticiteci?’

 Muntu yura wakazgora kuti: ‘Utemwenge Yehova Ciuta wako na mtima wako wose, ndiposo utemwenge mzengezgani wako nga ndiwe wamwene.’ Yesu wakati: ‘Wazgora makora: ucitenge nteura, ndipo uzamusanga umoyo wamuyirayira.’

Ndipouli, muntu yura wakakhumbanga yayi kuti warongore lusungu ku ŵantu awo ŵakapambananga na iye. Anteura wakayezga kuti wareke kucita ivyo Yesu wakayowoya. Wakafumba Yesu kuti: ‘Kasi mzengezgani wane ni njani?’ Iye panji wakaghanaghananga kuti Yesu wayowoyenge kuti: “Ŵazengezgani ŵako ni mabwezi ghako” panji, “Ni ŵantu awo ŵakuyana na iwe.” Kuti wazgore fumbo lake, Yesu wakayowoya ntharika yakuyowoya za Muyuda na Musamariya. Tegherezga ku ntharika iyi.

Muntu munyake wakendanga mu ntowa yakufuma ku msumba wa Yerusalemu kuya ku Yeriko. Muntu uyu wakaŵa Muyuda. Apo wakendanga, Ŵankungu ŵakamukora. Ŵakamutimba mupaka wakawa pasi, ndiposo ŵakatora ndarama zake na malaya ghake. Ŵankungu ŵara ŵakamutimba comene mupaka wakakhala pacoko kufwa ndipo ŵakamureka mu mpepete mwa msewu.

Kwa nyengo yicoko waka, musofi wakendanga mu ntowa yeneyira. Wakawona muntu yura wakatimbika comene. Kasi uŵenge iwe ntena ukacita wuli?— Musofi yura wakagega para pakaŵa muntu wakupwetekeka.  Wakayimilira yayi. Wakacita cilicose yayi kuti wamovwire muntu wakupwetekeka.

Musofi wakati waruta, pakiza muntu munyake uyo wakaŵa wakusopa comene. Iye wakaŵa Mulevi uyo wakagwiranga ncito mu tempele ku Yerusalemu. Kasi iye wakayima kuti wamovwire muntu wakupwetekeka?— Yayi. Iye wakacita mwakuyana na umo musofi yura wakacitira.

Paumaliro pake pakiza Musamariya. Kasi ukumuwona iye wakwiza pa kona apa?— Wakamuwona Muyuda uyo wakapwetekeka comene. Ukwenera kumanya kuti Ŵasamariya na Ŵayuda ŵakatemwananga yayi. (Yohane 4:9) Anteura, kasi Musamariya wakamureka waka muntu wakupwetekeka kwambura kumovwira? Kasi wakajifumba yekha kuti: ‘Ncifukwa wuli nkhwenera kuwovwira Muyuda uyu? Wanganovwira yayi para ine napwetekeka’?

 Musamariya yura wakaraŵiska muntu wakupwetekeka, ndipo citima cikamukora umo wakawonekeranga. Wakamanya kuti cikaŵa ciweme yayi kuti wamureke waka ntena kuti wafwe. Anteura wakakhira pa mbunda iyo wakakwera, wakaruta apo pakagona muntu yura na kwamba kusuka vironda vyake. Wakathiramo mafuta na vinyo mu vironda vira. Uwu ukaŵa munkhwara wakuti vipore. Pamanyuma pake wakakaka vironda na salu.

Musamariya yura wakanyamura makoraghene muntu wakupwetekeka yura na kumuŵika pa mbunda. Pamanyuma pake ŵakenda mupaka ŵakafika pa nyumba yakugonapo ŵalendo. Musamariya yura wakasanga cipinda na kulipira ndarama kuti muntu wakupwetekeka yura wagonemo, ndiposo wakamupwererera.

Wakati wamarizga ntharika, Yesu wakafumba muntu yura wakayowoyanga naye kuti: ‘Pa ŵantu ŵatatu aŵa, ni nju uyo ukughanaghana kuti wakaŵa mzengezgani muweme?’ Uŵenge iwe ntena ukazgora wuli? Kasi wakaŵa musofi, Mulevi panji Musamariya?—

Muntu yura wakazgora kuti: ‘Ni muntu uyo wakalengera lusungu muntu wakupwetekeka ndiye wakaŵa mzengezgani muweme.’ Yesu wakati: ‘Waneneska. Rutanga, nawe ukacitenge nteura.’—Luka 10:25-37.

Kasi iyi yikaŵa ntharika yiweme yayi? Ntharika iyi yikurongora makora awo ni  ŵazengezgani ŵithu. Iwo kuti ni mabwezi ghithu pera yayi. Iwo kuti ni ŵantu awo ŵali na thupi lakuyana na ise pera yayi, panji awo ŵakuyowoya ciyowoyero cakuyana na cithu pera. Yesu wakatisambizga kuti tirongorenge lusungu ku ŵantu wose, mwambura kughanaghanira uko ŵakufuma, mtundu wa thupi lawo panji ciyowoyero ico ŵakuyowoya.

Umu ndimo Yehova Ciuta wakucitira ntena. Iye ngwambura sanko. Yesu wakayowoya kuti: ‘Awiskemwe ŵakucanya ŵakupangiska dazi kuŵalira pa ŵantu ŵaheni na ŵaweme. Ndiposo ŵakurokweska vura pa ŵaweme na ŵaheni.’ Anteura, tikwenera kurongora lusungu ku ŵantu wose nga ni umo wakucitira Ciuta.—Mateyu 5:44-48.

Para wawona muntu wapwetekeka, kasi ucitengeci?— Uli usange muntu uyo wapwetekeka wafuma ku caru cinyake, panji mtundu wa thupi lake ukupambana na lako? Iye ni mzengezgani wako, anteura ukwenera kumovwira. Usange wawona kuti ungakwaniska yayi kumovwira, cema muntu murara kuti wawovwire. Ungacemaso asambizgi kuti ŵawovwire. Para wacita ntena ndiko kuti uli na lusungu, nga ni umo wakacitira Musamariya yura.

Msambizgi Waluso wakukhumba kuti ise tiŵenge na lusungu. Wakukhumba kuti tiwovwirenge ŵanyithu, mwambura kughanaghanira umo iwo ŵaliri. Ici ndico cifukwa cake wakayowoyera ntharika ya Musamariya walusungu.