Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

MUTU 2

“Nthowa, Unenesko, na Umoyo”

“Nthowa, Unenesko, na Umoyo”

“Uŵe mulondezgi wane”

1, 2. Chifukwa wuli vingachitika yayi kusendelera kwa Yehova patekha, ndipo Yesu Khristu watichitira vichi pa nkhani iyi?

 KASI muli kuzgeŵapo? Panji mungakumbuka apo mukalutanga kwa mubwezi panji mubali winu, ndipo mukazgeŵa nthowa. Mukati mwapuluka, kasi mukayima na kufumba munthu munyake kuti wamulongozgani? Ghanaghanirani waka umo mungajipulikira, usange m’malo mwa kumuphalirani waka umo mungendera, munthu walusungu wakumuphalirani kuti: “Tiyeni nimupelekezgani.” Mtima winu ungakhazikika nadi.

2 Umu ndimo Yesu Khristu nayo wakuchitira. Tingasendelera yayi kwa Chiuta patekha. Chifukwa chakuti ŵanthu mbakwananga kweniso mbambura kufikapo, ŵanthu mbakuzgeŵa, “ŵali kutali na umoyo wakuyana na Chiuta” (Ŵaefeso 4:17, 18) Tikukhumbikwira wovwiri kuti timanye umo tingendera. Yesu, uyo ntchakuwonerapo chithu, wakuchita vinandi kuluska kutipa waka ulongozgi. Nga umo tikasambilira mu Mutu 1, Yesu wakutichema, wakuti: “Wize uŵe mulondezgi wane.” (Mariko 10:21) Iyo wakutipaso chifukwa chakwenelera chakuzomelera ntchemo iyi. Nyengo yinyake, Yesu wakati: “Ine ndine nthowa, unenesko, na umoyo. Palije uyo wakwiza kwa Adada kwambura kwizira mwa ine.” (Yohane 14:6) Tiyeni tidumbiskane vifukwa vinyake ivyo tingasendelelera kwa Adada kwizira mwa Mwana pera. Para tamanya vifukwa ivi, tiwonenge umo Yesu waliri nadi “nthowa, unenesko, na umoyo.”

Udindo Wakuzirwa Pakufiska Khumbo la Yehova

3. Chifukwa wuli tingasendelera kwa Chiuta kwizira mwa Yesu pera?

3 Chifukwa chakwamba na chakuzirwa icho tingasendelelera kwa Chiuta kwizira mwa Yesu pera ntchakuti Yehova wali kuwona kuti ntchakwenelera kupa Mwana wake mulimo wakuzirwa chomene. a Yehova wali kupa Yesu mulimo ukuru kuti wafiske khumbo lake. (2 Ŵakorinte 1:20; Ŵakolose 1:18-20) Kuti tipulikiske za mulimo wakuzirwa uwo Mwana wali nawo, tikwenera kumanya dankha ivyo vikachitika mu munda wa Edeni, umo ŵanthu ŵakwamba ŵakagalukira Yehova.—Genizesi 2:16, 17; 3:1-6.

4. Kasi uchigaluka uwo ukachitika mu Edeni ukambiska nkhani wuli, ndipo Yehova wakanozga vichi kuti wamazge nkhani iyi?

4 Uchigaluka uwo ukachitika mu munda wa Edeni ukambiska nkhani iyo yikukhwaska vilengiwa vyose vya Chiuta. Nkhani yake njakuti: Kasi Yehova Chiuta wakuwusa makora vilengiwa vyake? Yehova wakanozga kuti mwana wauzimu wize pa charu chapasi kuti wamazge nkhani yakuzirwa iyi. Mwana wakufikapo uyu wakenera kuchita mulimo wakuzirwa chomene, wakeneranga kupeleka umoyo wake kuti wathuwuske muwuso wa Yehova na kuŵa sembe yakuwombora ŵanthu. Kuti wazakamazge masuzgo ghose agho ghakiza chifukwa cha kugaluka kwa Satana, mwana wakusoleka uyu wakeneranga kugomezgeka mpaka nyifwa. (Ŵahebere 2:14, 15; 1 Yohane 3:8) Kweni Yehova wakaŵa na ŵana ŵauzimu ŵanandi chomene. (Daniyeli 7:9, 10) Kasi wakasora mwana nju kuti wachite mulimo wakuzirwa uwu? Yehova wakasora “Mwana wake wapadera yekha,” uyo wakazakamanyikwa kuti Yesu Khristu.—Yohane 3:16.

5, 6. Kasi Yehova wakalongora wuli kuti wakamugomezga chomene Mwana wake, ndipo chigomezgo ichi chikamba wuli?

5 Kasi tikwenera kuzizwa kuti Yehova wali kusora Yesu? Yayi. Yehova wakamugomezga chomene Mwana wake wapadera uyu. Vyaka vinandi pambere Mwana wake wandize pa charu chapasi, Yehova wakayowoyerathu kuti Mwana uyu wazamuŵa wakugomezgeka nangauli wazamukumana na masuzgo ghakupambanapambana. (Yesaya 53:3-7, 10-12; Milimo 8:32-35) Ghanaghanirani ivyo fundo iyi yikutiphalira. Mwakuyana na vilengiwa vinyake vyose vyamahara, Mwana uyu wakaŵa na wanangwa wa kusankha ivyo mwenecho wakhumba. Ndipouli, Yehova wakamugomezga chomene ndipo wakayowoyerathu kuti Mwana wake wazamuŵa wakugomezgeka. Chifukwa wuli Yehova wakamugomezga nthena mwana wake? Zgoro ndakuti, chifukwa wakamumanyanga makora. Yehova wakumumanya makora chomene Mwana wake ndiposo wakumanya kuti Mwana wake nayo wakukhumba chomene kumukondweska. (Yohane 8:29; 14:31) Mwana wakutemwa Adada ŵake, ndipo Adada nawo ŵakumutemwa Mwana wawo. (Yohane 3:35) Chitemwa icho chili pakati pa Dada na Mwana chikovwira kuti ŵaŵe ŵakukolerana ndiposo kugomezgana chomene.—Ŵakolose 3:14.

6 Pakuwona mulimo wakuzirwa uwo Mwana wali nawo, umo Adada ŵake ŵakumugomezgera, kweniso chitemwa icho chili pakati pa Dada na Mwana, kasi ntchakuzizwiska nthena kuti tingasendelera kwa Chiuta kwizira mwa Yesu pera? Ndipouli, pali chifukwa chinyake icho tikuyowoyera kuti ni Mwana pera uyo wangatilongozgera kwa Adada ŵake.

Mwana Pera Ndiyo Wakumanya Makora Adada Ŵake

7, 8. Chifukwa wuli Yesu wakaneneska kuyowoya kuti palije uyo wakuŵamanya makora Adada “kweni Mwana” pera?

7 Pali vinyake ivyo tikwenera kufiska kuti tisendelere kwa Yehova. (Salimo 15:1-5) Padera pa Mwana, ni njani wakumanya makora ivyo Chiuta wakukhumba kweniso ivyo tingachita kuti watitemwenge? Yesu wakati: “Adada ŵanipa vinthu vyose, ndipo palije uyo wakumumanya makora Mwana, kweni Adada. Palije uyo wakuŵamanya makora Adada, kweni Mwana na waliyose uyo Mwana wakukhumba kumuvumbulira za iwo.” (Mateyu 11:27) Tiyeni tiwone chifukwa icho Yesu wakayowoyera kuti palije uyo wakumanya makora Adada “kweni Mwana” pera.

8 Pakuŵa “wakwamba kubabika wa chilengiwa chose,” mwana wali paubwezi wapadera na Adada ŵake. (Ŵakolose 1:15) Ghanaghanirani waka umo Dada na Mwana ŵakaŵira paubwezi wakukhora apo ŵakakhalira lumoza nyengo yitali chomene ŵekha ŵaŵiri, kufuma apo ntchito ya kulenga yikambira m’paka apo vilengiwa vinyake vyauzimu vikaŵirako. (Yohane 1:3; Ŵakolose 1:16, 17) Ghanaghanirani mwaŵi wapadera uwo Mwana wakaŵa nawo apo wakaŵa pamoza na Adada ŵake, wakumanya maghanoghano ghawo pa nkhani zakupambanapambana na kusambira khumbo lawo, umo ŵakuchitira vinthu, kweniso nthowa zawo. Mbunenesko nadi kuti Yesu ndiyo wakuŵamanya makora chomene Adada ŵake kuluska waliyose. Ubwezi uwu ndiwo ukawovwira Yesu kuvumbura Adada ŵake mu nthowa izo munthu munyake wangakwaniska yayi.

9, 10. (a) Kasi Yesu wakavumbura Adada ŵake mu nthowa wuli? (b) Kasi tikwenera kuchitachi kuti Yehova watitemwe?

9 Ivyo Yesu wakasambizganga vikalongora kuti wakamanyanga umo Yehova wakughanaghanira, kweniso ivyo wakukhumba ku awo ŵakumusopa. b Yesu wakavumbura Adada ŵake mu nthowa yinyakeso yapadera. Iyo wakati: “Uyo wawona ine wawona na Adada wuwo.” (Yohane 14:9) Yesu wakatolera Adada ŵake ndendende mu vyose ivyo wakayowoyanga na kuchita. Ntheura para tikuŵazga nkhani za Yesu mu Baibolo, mazgu ghake ghankhongono na ghakukondweska agho wakayowoyanga pakusambizga, lusungu ulo lukapangiska kuti wachizgenge ŵanthu, ndiposo chitima icho chikamupangiska kuti wathiske masozi, tikuŵa nga tikuwona Yehova wakuyowoya na kuchita vinthu vyakuyana waka. (Mateyu 7:28, 29; Mariko 1:40-42; Yohane 11:32-36) Ivyo Mwana wakayowoyanga na kuchita vikulongora makora chomene khumbo la Adada ŵake kweniso umo ŵakuchitira vinthu. (Yohane 5:19; 8:28; 12:49, 50) Ntheura, kuti Yehova watitemwe, tikwenera kupulikira vyose ivyo Yesu wakasambizganga na kulondezga ivyo wakachitanga.—Yohane 14:23.

10 Pakuti Yesu wakumumanya makora Yehova na kuchita vinthu nga ndiyo, lekani tikuzizwa yayi kuti Yehova wanozga kuti Mwana ndiyo waŵe nthowa yakwizira kwa Iyo. Pakuti tamanya vifukwa ivyo tingasendelelera kwa Yehova kwizira mwa Yesu pera, sono tiyeni tidumbiskane ng’anamuro la mazgu gha Yesu, ghakuti: “Ine ndine nthowa, unenesko, na umoyo. Palije uyo wakwiza kwa Adada kwambura kwizira mwa ine.”—Yohane 14:6.

“Ine Ndine Nthowa”

11. (a) Chifukwa wuli tingaŵa paubwezi na Chiuta kwizira mwa Yesu pera? (b) Kasi mazgu gha pa Yohane 14:6 ghakulongora wuli kuti mulimo wa Yesu ngwapadera?

11 Tasambira kale kuti tingasendelera yayi kwa Chiuta kwambura kwendera mwa Yesu. Kasi fundo iyi yikung’anamurachi chomene? Yesu ni “nthowa” mu fundo yakuti tingaŵa paubwezi na Chiuta kwizira mwa iyo pera. Chifukwa wuli vili nthena? Yesu wakagomezgeka m’paka nyifwa na kupeleka umoyo wake kuŵa sembe yakuwombora. (Mateyu 20:28) Kuŵavyenge sembe yakuwombora, mphanyi ntchamachitiko yayi kwa ise kusendelera kwa Chiuta. Kwananga kukupangiska kuti ŵanthu ŵaŵe kutali na Chiuta. Yehova ni mutuŵa, ntheura wakukondwa yayi na kwananga. (Yesaya 6:3; 59:2) Kweni sembe ya Yesu yikuwuskapo kwananga; yazgoka chibenekelero chakwenelera, panji chakuphepiskira zakwananga. (Ŵahebere 10:12; 1 Yohane 1:7) Usange tikukolerana na ivyo Chiuta wanozga kwizira mwa Khristu na kuŵa na chipulikano, Yehova watitemwenge. Palijeso nthowa yinyake iyo ‘tingaphemanirana na Chiuta.’ cŴaroma 5:6-11.

12. Kasi Yesu ni “nthowa” pa fundo wuli?

12 Yesu ni “nthowa” pa nkhani ya lurombo. Tingayowoya na Yehova mu lurombo na chigomezgo chakuti wapulikenge maŵeyelero ghithu kwizira mwa Yesu pera. (1 Yohane 5:13, 14) Yesu wakati: “Usange mulombenge kanthu kwa Adada ŵamupaninge mu zina lane. . . . Lombani ndipo mupokerenge, kuti chimwemwe chinu chifuluke.” (Yohane 16:23, 24) Ntheura tingasendelera kwa Yehova mu lurombo na kumuchema kuti “Adada ŵithu,” kwizira mu zina la Yesu. (Mateyu 6:9) Yesu ni “nthowa” pa fundo yinyakeso. Ni nthowa kwizira mu vyakuchita vyake. Nga umo tawonera kale, Yesu wakatolera Adada ŵake ndendende. Ntheura ivyo Yesu wakachitanga vikulongora umo ise tikwenera kuchitira kuti tikondweske Yehova. Ipo kuti tisendelere kwa Yehova, tikwenera kulondezga mendero gha Yesu.—1 Petrosi 2:21.

“Ine Ndine . . . Unenesko”

13, 14. (a) Kasi Yesu wakalongora wuli kuti iyo ‘mbunenesko’? (b) Kasi Yesu wakenera kuchita vichi kuti waŵe “unenesko,” ndipo chifukwa wuli?

13 Nyengo zose Yesu wakayowoyanga unenesko wakukhwaskana na mazgu agho Adada ŵake ŵakayowoyerathu. (Yohane 8:40, 45, 46) Upusikizgi ukasangikamo yayi mu mulomo wa Yesu. (1 Petrosi 2:22) Nanga ni awo ŵakamususkanga ŵakazomerezga kuti wakasambizganga “nthowa ya Chiuta mu unenesko.” (Mariko 12:13, 14) Ndipouli, apo Yesu wakayowoyanga kuti “Ine ndine . . . unenesko,” wakang’anamuranga kuti ivyo wakayowoyanga, kupharazga, na kusambizga vikaŵa vyaunenesko kweniso pakaŵa vinyake vinandi ivyo wakang’anamuranga.

14 Kumbukani kuti vyaka vinandi chomene pambere Yesu wandize pa charu, Yehova wakakhuŵilizga ŵanthu awo ŵakalemba Baibolo kulemba mauchimi ghanandi ghakukhwaskana na Mesiya, panji kuti Khristu. Mauchimi agha ghakayowoyerathu za umoyo, uteŵeti, na nyifwa yake. Kweniso Dango la Chiuta kwizira mwa Mozesi likaŵa muzgezge, panji kuti uchimi, wakuyowoya vya Mesiya. (Ŵahebere 10:1) Ntheura pakaŵa fumbo lakuti, kasi Yesu wagomezgekenge m’paka nyifwa, na kufiska vyose ivyo vikayowoyekerathu vyakukhwaskana na iyo? Para wachita nthena ndipo Yehova wawonekenge kuti ni Chiuta uyo wakuchima vyaunenesko. Mulimo ukuru uwu, ukaŵa mu mawoko gha Yesu. Ivyo wakayowoyanga, kuchita, kweniso mikhaliro yake, vikafiskanga waka mauchimi agho ghakayowoyerathu vya iyo. (2 Ŵakorinte 1:20) Ntheura, Yesu wakaŵa “unenesko.” Vikaŵa nga ni para unenesko wa mauchimi gha Yehova ukamanyikwa kwizira mwa Yesu.—Yohane 1:17; Ŵakolose 2:16, 17.

“Ine Ndine . . . Umoyo”

15. Kasi kuŵa na chipulikano mwa Mwana chikung’anamurachi, ndipo para tachita nthena tizamusanga vichi?

15 Yesu ni “umoyo,” chifukwa chakuti tingasanga “umoyo wanadi” kwizira mwa iyo pera. (1 Timote 6:19) Baibolo likuti: “Uyo wakupulikana mwa Mwana wali na umoyo wamuyirayira.” (Yohane 3:36) Kasi kupulikana mwa Mwana wa Chiuta chikung’anamurachi? Chikung’anamura kukhorwa kuti kwambura iyo umoyo tingawusanga yayi. Kweniso chikung’anamura kulongora chipulikano chithu kwizira mu milimo, kulutilira kusambira vya Yesu, na kuyezgayezga kulondezga ivyo wakasambizganga na nkharo yake. (Yakobe 2:26) Ntheura, para tingaŵa na chipulikano mwa Mwana wa Chiuta tizamusanga umoyo wamuyirayira. “Ŵakamskambo kachoko” ŵazamusanga umoyo wambura kufwa kuchanya ndipo “mzinda ukuru” wa “mberere zinyake” umoyo wamuyirayira mu paradiso pa charu chapasi.—Luka 12:32; 23:43; Chivumbuzi 7:9-17; Yohane 10:16.

16, 17. (a) Kasi Yesu wazamulongora wuli kuti ni “umoyo” nanga nkhu awo ŵali kufwa? (b) Kasi tingaŵa na chigomezgo wuli?

16 Wuli pakuyowoya za awo ŵali kufwa kale? Yesu ni “umoyo” na kwa iwo wuwo. Nyengo yichoko waka pambere wandawuske mubwezi wake Lazaro ku ŵakufwa, Yesu wakaphalira Marita, mudumbu wa Lazaro kuti: “Ndine chiwuka na umoyo. Uyo wakupulikana mwa ine, nanga wafwe, waŵenge wamoyo.” (Yohane 11:25) Yehova waŵikizga Mwana wake “makiyi gha nyifwa na Dindi,” wamupa mazaza ghakuwuskira ŵanthu ŵakufwa. (Chivumbuzi 1:17, 18) Na makiyi agha, Yesu wazamujura vipata vya Dindi na kuwuska ŵanthu wose awo ŵali mu malaro.—Yohane 5:28, 29.

17 Na mazgu ghafupi ghakuti “Ine ndine nthowa, unenesko na umoyo,” Yesu wakalongosora mwakudumura chilato cha umoyo na uteŵeti wake pa charu chapasi. Mazgu agha ghali na ng’anamuro likuru chomene kwa ise mazuŵa ghano. Kumbukani kuti Yesu wakasazgirapo mazgu ghakuti: “Palije uyo wakwiza kwa Adada kwambura kwizira mwa ine.” (Yohane 14:6) Mazgu gha Yesu ghachali ghakuzirwa m’paka sono. Ntheura, tili na chigomezgo chose kuti usange tikulondezga Yesu, tisoŵenge yayi. Ndiyo pera uyo watilongorenge nthowa yakuyira kwa ‘Adada ŵake.’

Kasi Muchitenge Wuli?

18. Kasi ntchivichi chikulongora kuti tili ŵalondezgi ŵanadi ŵa Yesu?

18 Pakuwona mulimo wakuzirwa uwo Yesu wali nawo kweniso kuti wakuŵamanya makora Adada ŵake, tili na chifukwa chakwenelera chakulondezgera Mwana uyu. Nga umo tikawonera mu mutu uwo wajumpha, vyakuchita vithu ndivyo vikulongora kuti tili ŵalondezgi ŵanadi ŵa Yesu kuluska kuyowoya waka pa mulomo panji umo tikujipulikira. Tikulongora kuti tikulondezga Khristu para tikulondezga ivyo wakasambizganga na kuchita. (Yohane 13:15) Buku ili lingamovwirani kuchita nthena.

19, 20. Kasi mu buku ili muli vichi ivyo vingamovwirani kuti mulondezgenge Khristu?

19 Mu mitu yakulondezgapo, tisambirenge za umoyo na uteŵeti wa Yesu. Mitu iyi yagaŵika mu vigaŵa vitatu. Chakwamba, tiwonenge mikhaliro ya Yesu ndiposo umo wakachitiranga vinthu. Chachiŵiri, tisandenge za mwamphu uwo wakaŵa nawo pakupharazga na kusambizga. Chachitatu, tiwonenge umo wakalongolera chitemwa. Mutu uliwose, kwambira mutu 3, muli bokosi la mutu wakuti “Kasi Mungalondezga Wuli Yesu?” Malemba na mafumbo agho ghalimo ngakuti ghatovwire kughanaghanirapo umo tingalondezgera Yesu mu mazgu na vyakuchita.

20 Yehova wamovwiraninge kuti muleke kuzgeŵa, kuŵa kutali na iyo chifukwa cha kwananga uko tili kuhara. Yehova wakajikomora, wakatuma Mwana wake kuti wazakatilongore nthowa yakuŵira paubwezi na Iyo. (1 Yohane 4:9, 10) Mphanyi mwazomera ntchemo ya Yesu yakuti: “Uŵe mulondezgi wane,” kulongora kuti mukuwonga chomene chitemwa icho Chiuta wamulongorani.—Yohane 1:43.

a Mulimo wa Mwana uyu ngwakuzirwa chomene, mwakuti Baibolo likumuzunura na mazina ghanandi gha vithokozo.—Wonani  bokosi pa peji 23.

b Mwachiyelezgero, wonani mazgu gha Yesu agho ghali pa Mateyu 10:29-31; 18:12-14, 21-35; 22:36-40.

c Pa Yohane 14:6 mazgu ghakuti “Ine” na ghakuti “ndine” ghakulongora kuti Yesu pera ndiyo wali na udindo wapadera chomene wakuŵa nthowa yekha yakufikira kwa Yehova.