Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Mubwezi Uyo Wakunendera Mphiska

Mubwezi Uyo Wakunendera Mphiska

Mubwezi Uyo Wakunendera Mphiska

Tiyelezgere kuti muli na “munyinu” uyo mukamanyana muchali ŵana. Wakamovwirani kuŵa wakukhwima kweniso kuti muchezgenge na munthu waliyose. Usange mwasuzgika maghanoghano, mukalutanga kwa iyo kuti wamovwirani kuti mwambe “kujipulikako makora.” Panji mukamugomezganga chomene chifukwa wakamovwiraninge mu vinthu vinandi.

Kweni pati pajumpha nyengo mukawona kuti ni munyinu muwemi yayi. Wakumuchichizgani kuti nyengo zose muŵenge waka lumoza nanga nkhu malo uko mukukhumbako yayi. Ndipo mwamba kuwona kuti nangauli wamovwirani kuti muŵe ŵakukhwima kweni wamunangani chomene. Kweniso mwamanya kuti wakumwibirani ndalama.

Panji mwayezgayezga kuti mumazge ubwezi wanthena kweni iyo wakukana. Mukuwona kuti waŵa waka bwana winu sono. Ndipo mukwamba kujiyimba mulandu kuti mumanyenge mphanyi mukamanyana nayo yayi.

UBWEZI uwu, ndiwo ŵanthu ŵanandi ŵakuŵa nawo na ndudu za hona. Mwanakazi munyake zina lake Earline wakakhweŵa hona kwa vyaka 50, ndipo wakati: “Kukhweŵa kukanovwiranga chomene kuluska umo wanganovwilira munthu waliyose. Pakaŵavya mubwezi wa pamtima kuluska hona.” Kweni pakati pajumpha nyengo Earline wakamanya kuti hona ukaŵa mubwezi uyo wakamwendera mphiska, kweniso uheni chomene. Earline walekenge kuleka kukhweŵa mphanyi mazgu ghakwambilira agha ghakayowoya waka vya iyo. Wakati wamanya kuti Chiuta wakutinkha kukhweŵa hona kweniso kuti hona ukunanga thupi liwemi ilo Chiuta wali kutipa wakaleka.—2 Ŵakorinte 7:1.

Mwanalume munyake zina lake Frank nayo wakati wamanya kuti Chiuta wakutinkha kukhweŵa, wakaleka. Kweni pakati pajumpha zuŵa limoza panji ghaŵiri kufuma apo wakalekera, chilyokolyoko panji kuti chibaba chikamukora ndipo wakamba kupenjerezga tuvibenthu twa ndudu kuti panji mwangozi tukawira pasi munyumba. Frank wakati: “Chitima chikanikora chomene kuti nkhachitanga kupenjerezga tuvibenthu twa ndudu. Ndipo kufuma waka pa zuŵa ili nkhakhweŵaso yayi, ndipo nkhalekerathu.”

Chifukwa wuli chikuŵa chakusuzga kuti munthu waleke kukhweŵa? Ŵakuchita kafukufuku ŵasanga kuti pali vifukwa vinandi: (1) Munthu wangaŵa na chizgoŵi chakukhweŵa hona nga umo vikuŵira na munkhwala wakutimbanizga wongo. (2) Mu hona mukuŵa tumukhwala tunyake twakuchemeka nikotini uto tukunjira mu wongo wa munthu mu ma sekondi 7 pera. (3) munthu ukwamba kuwona kuti kukhweŵa nkhwakuzirwa chomene nga umo vikuŵira na chakurya, kumwa, kumazga kwenjerwa na vinyake.

Ivyo Earline na Frank ŵakachita vikulongora kuti ntchamachitiko kuti munthu waleke chizgoŵi cha kukhweŵa. Usange mukukhweŵa ndipo mukukhumba kuleka, nkhani zakulondezgapo izi, zimovwiraninge kuti mwambe kuŵa na umoyo unyake.