NKHANI YA PA CHIKOPI | KASI MUNGACHITA WULI PARA VINTHU VYASUZGA?
Suzgo: Usange Vyakuchita Vyamuŵirani Vinandi Chomene
TIYELEZGERE kuti ŵana ŵakukhumba kuti muchezgenge nawo. Bwana winu nayo wakukhumba kuti muŵe ku ntchito. Mfumu panji muwoli winu wakukhumba kuti mumuchitire vinthu vinyake. Pa nyengo yimozamoza mukupwelelera mupapi winu uyo ni mulwari. Ivi vikumutangwaniskani zuŵa lililose, nangauli mukakhazganga yayi kuti ndimo vizamuŵira pa umoyo winu. Ntheura mungajifumba kuti, “Kasi nichite wuli? Ŵanthu wose aŵa ŵakukhumba ine.” Para mungayezga kuti waliyose mumuchitire ivyo wakukhumba, mungavuka chomene ndipo ŵanthu aŵa nawo ŵangawovwirika makora yayi. Kasi mungachita wuli kuti mukhazikike mtima?
CHIYELEZGERO CHA MU BAIBOLO: MOZESI
Mozesi wakaŵa yekha mweruzgi mu Israyeli yose. Mwenecho wakawonanga nga kuti wakufiska makora mulimo uwu. Kweni awiskevyara ŵakamuphalira kuti: ‘Chinthu icho ukuchita kuti ntchiwemi chara. Vilemenge.’ Ŵakamuphalira Mozesi kuti wasore ŵanalume ŵanyake ŵakwenelera kuti ŵamovwirenge kweruzga milandu. Kweni milandu yinonono ndiyo ŵizenge nayo kwa iyo. Kasi pakaŵa uwemi wuli? Awiskevyara ŵakamuphalira kuti: ‘Uŵenge na nkhongono kuzizipizga, ndipo ŵanthu wose aŵa ŵalutenge ku malo ghawo na chimango.’—Exodus 18:17-23.
IVYO DELINA WAKUCHITA
Nga umo tawonera mu nkhani yakwamba, Delina wali na suzgo lakuti misipa yikomilira. Kweniso wakupwelelera ŵabali ŵake ŵatatu awo mbakupendera. Iyo wakuti: “Nawona kuti pa zuŵa ntchiwemi kuchita chinthu icho ningafiska kweniso kwambura chizita. Nawovwirika chomene chifukwa cha kuphalirako ŵanji suzgo lane. Kweniso mulenji uliwose nkhupatura nyengo yichoko waka kupwelelera maluŵa, ndipo ichi chikunovwira kuti mtima wane uŵe mu malo.”
“Kanthu kose kali na nyengo yake na yake.”—Mupharazgi 3:1
IVYO IMWE MUNGACHITA
Usange vyakuchita vyamuŵirani vinandi, yezgani kulondezga fundo izi:
-
Pemphani munthu munyake kuti wamovwiraniko. Mwachiyelezgero, kasi muli na ŵana pa nyumba awo ŵangamovwirani? Kasi mukukhala kufupi na ŵabali panji ŵabwezi awo ŵangamovwirani?
-
Phalirani ŵanji ivyo mukukhumba. Mwachiyelezgero, muphalirani bwana winu usange ivyo wakukhumba ni vyakuti mungafiska yayi. Lekani kumofya kuti mulekenge ntchito. Kweni mumuphalire waka masuzgo agho muli nagho. Panyake wangamuchepeskeraniko ntchito.
-
Lembani vinthu ivyo mukukhumba kuchita mu sabata. Kasi vilipo vinyake ivyo mungapako ŵanyinu kuti ŵamovwiraniko?
-
Lekani kuzomera kulikose uko ŵanthu ŵamuchemani kukachezga. Usange mukuwona kuti mulije nyengo panji nkhongono, ŵaphalirani mwantchindi kuti mulutengeko yayi.
Fundo Yikuru: Usange mukughanaghana kuti kalikose muchitenge mwekha, vingamwenderani makora yayi.