1. Kasi Yehova wakukhumba vichi kwa ise?

 YIMOZA mwa nyengo zakukondweska chomene ku ŵakutorana, ni para ŵaŵa na mwana. Nangauli ŵakumutemwa chomene mwana wawo uyo ni bonda, kweni ŵakukhumba yayi kuti wakhalilire waka nthena muyirayira. Nakuti ŵangaŵa na chitima chomene usange mwana wawo wakukura yayi. Mwakuyana waka, Yehova wakukondwa para tamba kulondezga Yesu, kweni wakukhumba yayi kuti tikhalilire waka pamoza pera. (1 Kor. 3:1) Ntheura wakutipempha kuti ‘tiŵe Ŵakhristu ŵalara mu kapulikiskiro.’—1 Kor. 14:20.

2. Kasi tiwonenge vichi mu nkhani iyi?

² Kasi chikung’anamurachi kuŵa Mkhristu mulara mu kapulikiskiro? Kasi tingachita wuli kuti tiŵe Mkhristu wakukhwima mwauzimu? Kasi chakurya chakukhoma chauzimu chingatovwira wuli kuti tikure mwauzimu? Ndipo chifukwa wuli tikwenera kugega kujithemba? Mu nkhani iyi, tiwonenge mazgoro gha mafumbo agha.

KASI CHIKUNG’ANAMURACHI KUŴA MKHRISTU WAKUKHWIMA MWAUZIMU?

3. Kasi chikung’anamurachi kuŵa Mkhristu wakukhwima mwauzimu?

³ Mu Baibolo, lizgu la Chigiriki ilo lili kung’anamulika kuti ‘kuŵa mulara’ lingang’anamuraso kuŵa ‘wakukhwima,’ ‘wakufikapo,’ kweniso ‘wakukwana.’ a (1 Kor. 2:6) Ntheura nga umo vikuŵira na bonda kuti wakulutilira kukura na kuŵa munthu mulara, nase tikwenera kulutilira kukura na kuŵa ŵakukhwima mwauzimu. Nanga tingaŵa kuti ndise ŵakukhwima kale mwauzimu, tingalekanga yayi kulutilira kuluta panthazi mwauzimu. (1 Tim. 4:15) Tose, kusazgapo na ŵawukirano wuwo, tingaŵa Ŵakhristu ŵakukhwima mwauzimu. Kweni ntchivichi chikulongora kuti Mkhristu ngwakukhwima mwauzimu?

4. Kasi tingamumanya wuli Mkhristu wakukhwima mwauzimu?

 ⁴ Mkhristu wakukhwima mwauzimu ni uyo wakuchita vinthu mwakuyana na fundo za Chiuta, wakuchita kusorapo yayi fundo zinyake na kulondezga izo wakutemwa pera. Mbunenesko kuti wangabudiska chifukwa chakuti ngwambura kufikapo. Kweni zuŵa lililose, wakuyezgayezga kughanaghana na kuchita vinthu mwakuyana na khumbo la Chiuta. Wakuvwara wunthu uphya na kulutilira kuyezgayezga kuti kaghanaghaniro kake kakoleranenge na maghanoghano gha Chiuta. (Efe. 4:​22-24) Wakujisambizga kuti wasankhenge vinthu mwamahara mwakulongozgeka na malango na fundo za Yehova, ndipo wakukhumbikwira mundandanda wa malango yayi kuti ndigho ghamulongozgenge. Para wasankha chakuchita, wakuyezgayezga kulondezga ivyo wasankha.—1 Kor. 9:​26, 27.

5. Kasi Mkhristu wambura kukhwima mwauzimu wakusangana na masuzgo wuli? (Ŵaefeso 4:​14, 15)

⁵ Kweni Mkhristu wambura kukhwima mwauzimu ntchipusu kuti wapusikike na “ŵanthu ŵaryarya, awo ŵakukhumba kupuluska ŵanyawo,” ndipo wangaŵagomezga awo ŵakuthandazga nkhani zautesi, na zambura ukaboni pa TV, pa wayilesi kweniso nthowa zinyake. Kweniso wangapusikika na ŵanthu ŵakugaluka. b (Ŵazgani Ŵaefeso 4:​14, 15.) Nyengo zinyake wangamba kuchitira sanji ŵanyake, kwambiska mphindano, kukhuŵara luŵiro kweniso wangathera luŵiro para wasangana na chiyezgo.—1 Kor. 3:3.

6. Kasi umo munthu wakukulira kuti waŵe wakukhwima mwauzimu tingayaniska na vichi? (Wonaniso chithuzi.)

⁶ Nga umo tayowoyera kale, Malemba ghakuyaniska umo munthu wakukulira kuti waŵe wakukhwima mwauzimu na umo mwana wakukulira kuti wafike pa ulara. Mwana wakumanya vinthu vinandi yayi, ntheura wakukhumbikwira munthu mulara kuti wamuvikilire na kumulongozga. Mwachiyelezgero, mama wangamukora pawoko mwana wake muchoko apo ŵakwambuka msewu. Kweni apo mwana uyu wakukura, mama wangamba kumuzomerezga kuti wambe kwambuka yekha, kweni wamukumbuskenge nipera kuti pambere wandambuke walaŵiskenge dankha uku na uku. Para mwana uyu wakura, wakuŵa kuti wamanya umo wangagegera ngozi. Nga umo mwana wakukhumbikwira wovwiri wa munthu mulara kuti wagege vinthu vyakofya, Ŵakhristu ŵambura  kukhwima mwauzimu nawo kanandi ŵakukhumbikwira wovwiri wa Ŵakhristu ŵakukhwima mwauzimu, kuti ŵagege ivyo vingananga ubwezi wawo na Yehova kweniso kuti ŵasankhenge vinthu mwamahara. Kweni para Ŵakhristu ŵakukhwima mwauzimu ŵakukhumba kupanga chakusankha pa nkhani yinyake, ŵakughanaghanirapo dankha fundo za mu Baibolo kuti ŵamanye umo Yehova wakuwonera pa nkhani iyo, ndipo pamanyuma ŵakuchita kuyana na fundo izo ŵasanga.

7. Kasi Ŵakhristu ŵakukhwima mwauzimu nawo ŵakukhumbikwira wovwiri wa ŵanji?

⁷ Kasi ichi chikung’anamura kuti Mkhristu wakukhwima mwauzimu ndikuti wakukhumbikwiraso wovwiri yayi kufuma kwa waliyose? Yayi. Nyengo zinyake Ŵakhristu ŵakukhwima mwauzimu nawo ŵakukhumbikwira kovwirika. Kuti waka munthu uyo ngwambura kukhwima mwauzimu wangakhazga kuti ŵanyake ndiwo ŵamuphalirenge chakuchita panji kumupangira chakusankha pa nkhani yakuti wakwenera kusankha yekha. Apo Mkhristu wakukhwima mwauzimu nanga wangafumba vinjeru ku Ŵakhristu ŵanyake, wakumanya kuti udindo wakusankha ngwake chifukwa waliyose “wayeghenge katundu wake.”—Gal. 6:5.

8. Kasi Ŵakhristu ŵakukhwima mwauzimu ŵakupambana munthowa wuli?

⁸ Nga umo vikuŵira kuti ŵanthu awo mbalara msinkhu ŵakupambana mawonekero, Ŵakhristu ŵakukhwima mwauzimu nawo ŵakupambana pa nkhani ya mikhaliro nga vinjeru, chikanga, kupa, kweniso lusungu. Kweniso para Ŵakhristu ŵaŵiri ŵakukhwima mwauzimu ŵasangana na suzgo linyake lakuyana waka, ŵangasankha vinthu mwakupambana kweni vyose vyakukolerana na Malemba. Ivi kanandi vikuchitika pa nkhani izo tikwendera waka njuŵi. Chifukwa cha kumanya fundo iyi, ŵakugega kweruzga ŵanyawo usange ŵasankha vinthu mwakupambana na iwo. M’malo mwake, ŵakuŵika mtima pakusungilira umoza wawo.—Rom. 14:10; 1 Kor. 1:10.

KASI TINGACHITA WULI KUTI TIŴE MKHRISTU WAKUKHWIMA MWAUZIMU?

9. Kasi vikuchitika waka vyekha nthena kuti tiŵe ŵakukhwima mwauzimu? Longosorani.

⁹ Para nyengo yajumphapo tikukura na kuŵa munthu mulara, kweni kukura mwauzimu kuti kukuchitika kwekha yayi. Mwachiyelezgero, ŵabali na ŵadumbu ku Korinte ŵakazomera makani ghawemi, ŵakabatizika, kupokera mzimu utuŵa, kweniso kumanya vinandi kufuma ku ivyo mpositole Paulosi wakaŵasambizga. (Mil. 18:​8-11) Nangauli pakajumpha vyaka vinandi kufuma apo ŵakabatizikira, kweni ŵanandi ŵakaŵa ŵambura kukhwima mwauzimu. (1 Kor. 3:2) Kasi tingachita wuli kuti ivi vileke kutichitikira?

10. Kasi tikwenera kuchita vichi kuti tiŵe ŵakukhwima mwauzimu? (Yuda 20)

¹⁰ Kuti tiŵe ŵakukhwima mwauzimu, chakwamba tikwenera kuŵa na khumbo lakuti tiŵe ŵakukhwima mwauzimu. Awo ‘ŵakutemwa uzeleza,’ na kukhalilira umo ŵaliri, ŵakurengepo yayi mwauzimu. (Zinth. 1:22) Tikwenera yayi kuŵa nga ni mwana uyo ni mulara sono, kweni wakulutilira kuthemba waka ŵapapi ŵake kuti ŵamusankhirenge vyakuchita. M’malo mwake, tikwenera kunyamura tekha udindo withu na kuwoneseska kuti tikulutilira kukura mwauzimu. (Ŵazgani Yuda 20.) Usange muchali kugwilirapo ntchito kuti muŵe Mkhristu wakukhwima mwauzimu, lombani Yehova kuti wamupani “khumbo kweniso nkhongono kuti muchite vyose ivyo wakukhumba.”—Fil. 2:13.

11. Kasi ni wovwiri wuli uwo ulipo kuti tiŵe ŵakukhwima mwauzimu? (Ŵaefeso 4:​11-13)

¹¹ Yehova wakukhazga kuti tikurenge na kuŵa Mkhristu wakukhwima mwauzimu na nkhongono zithu yayi. Ntheura watipa ŵaliska na ŵasambizgi mu mpingo kutovwira kuti tiŵe “munthu mulara” mwauzimu, na ‘kufika pa msinkhu wakuyana na Khristu.’ (Ŵazgani Ŵaefeso 4:​11-13.) Yehova wakupelekaso mzimu wake utuŵa kuti utovwire kuti tiŵe na “maghanoghano gha Khristu.” (1 Kor. 2:​14-16) Kweniso, Chiuta wali kutipa mabuku  ghanayi gha Makani Ghawemi kuti watilongore umo Yesu wakaghanaghaniranga, kuyowoya, ndiposo umo wakachitiranga vinthu apo wakaŵa pano pasi. Para tikuyezga Yesu pa nkhani iyi, tingafiska chilato chithu chakuti tiŵe Mkhristu wakukhwima mwauzimu.

UMO CHAKURYA CHAKUKHOMA CHAUZIMU CHINGATOVWILIRA

12. Zunurani vinthu ivyo vili mu gulu la “chisambizgo chakwambilira cha Khristu.”

¹² Kuti tiŵe ŵakukhwima mwauzimu, tikweneraso kusambira vinandi padera pa “chisambizgo chakwambilira cha Khristu,” panji kuti visambizgo vyakwambilira vya Baibolo. Mwachiyelezgero visambizgo vyakwambilira vikusazgapo kung’anamuka mtima, chipulikano, kubatizika, kweniso chiwuka. (Heb. 6:​1, 2) Ivi ni visambizgo vinyake vyakwambilira ivyo Ŵakhristu wose ŵakugomezga. Lekani mpositole Petrosi wakayowoya vyakukhwaskana na visambizgo ivi, apo wakapharazgiranga mzinda pa Pentekoste. (Mil. 2:​32-35, 38) Tikwenera kuzomera dankha visambizgo vyakwambilira ivi kuti tiŵe ŵasambiri ŵa Khristu. Mwachiyelezgero, Paulosi wakachenjezga kuti waliyose uyo wakukana chisambizgo cha chiwuka wangaŵaso yayi Mkhristu waunenesko. (1 Kor. 15:​12-14) Ndipouli, tikwenera kukhorwa waka na visambizgo vyakwambilira pera yayi.

13. Kasi tingachita wuli kuti tipindure na chakurya chakukhoma chauzimu icho chikuyowoyeka pa Ŵahebere 5:14? (Wonaniso chithuzi.)

¹³ Mwakupambana na chisambizgo chakwambilira, chakurya chakukhoma chauzimu chikusazgapo malango gha Yehova pera yayi, kweni na fundo zake, izo zikutovwira kumanya maghanoghano ghake. Kuti tipindure na chakurya ichi, tikwenera kusambira Mazgu gha Chiuta, kughanaghanirapo, na kulondezga mwakupwelelera ivyo tasambira. Para tichitenge nthena, nase tisambirenge umo tingasankhira vinthu ivyo vingakondweska Yehova. c—Ŵazgani Ŵahebere 5:14.

14. Kasi Paulosi wakawovwira wuli Ŵakorinte kuti ŵaŵe ŵakukhwima mwauzimu?

¹⁴ Kanandi Ŵakhristu ŵambura kukhwima mwauzimu vikuŵasuzga kusankha makora, para ŵasangana na vyakuchita ivyo vikukhumbikwa kuti munthu waghanaghanirepo fundo za mu Baibolo na kuzilondezga. Para palije dango la mu Baibolo, ŵanyake ŵakuwona kuti ŵangachita chilichose icho ŵakukhumba. Ŵanyake ŵangafumba  dango, apo dango likukhumbikwa yayi. Mwachiyelezgero, Ŵakhristu ŵanyake ku Korinte ŵakwenera kuti ŵakamufumba Paulosi vyakukhwaskana na dango, usange ŵakwenera kurya chakurya icho changupelekeka ku vikozgo. M’malo mwa kuŵaphalira ivyo ŵakwenera kuchita, Paulosi wakaŵalongora waka kuti waliyose wali na wanangwa wakusankha kuyana na ivyo njuŵi yake yikumuzomerezga kuchita. Wakaŵalongosolera fundo izo zingawovwira waliyose kuŵa na njuŵi yituŵa kweniso kwambura kukhuŵazga ŵanji. (1 Kor. 8:​4, 7-9) Apa Paulosi wakawovwiranga Ŵakorinte kuti ŵaŵe ŵakukhwima mwauzimu, mwakuti ŵagwiliskirenge ntchito nkhongono zawo zakamanyiro m’malo mwa kuthemba waka munthu munyake panji malango.

15. Kasi Paulosi wakawovwira wuli Ŵakhristu Ŵachihebere kuti ŵakure mwauzimu?

¹⁵ Tikusambirako sambiro lakuzirwa ku ivyo Paulosi wakalembera Ŵakhristu Ŵachihebere. Ŵanyake ŵakaleka kuchitapo kanthu kuti ŵakure na kuŵa ŵakukhwima mwauzimu; “ŵakazgokaso nga ni awo ŵakukhumbikwira mkaka, chakurya chakukhoma yayi.” (Heb. 5:12) Ŵakatondeka kulutilira kusambira fundo zinyake zaunenesko, izo zikavumbukwanga pachokopachoko kwizira mu mpingo. (Zinth. 4:18) Mwachiyelezgero, Ŵayuda ŵanandi awo ŵakazgoka Ŵakhristu ŵakaŵa kuti ŵachali kukhuŵilizga Dango la Mozesi, nangauli pakaŵa kuti pajumpha vyaka 30 kufuma apo Dango ili likaŵa kuti laleka kugwira ntchito chifukwa cha sembe ya Khristu. (Rom. 10:4; Tito 1:10) Vyaka 30 ivi, vikaŵa vyakukwana kuti Ŵakhristu aŵa ŵasinthe kaghanaghaniro kawo kuti ŵakukhumbikwiraso kulondezga Dango yayi. Ntheura apa Paulosi wakaŵawovwiranga kuti ŵapulikiske visambizgo vyakunyang’amira ivyo wakaŵasambizganga. Kalata yake iyi yikaŵawovwira kumanya kuti nthowa yiphya yakusopera Yehova, iyo yikaŵikika kwizira mwa Yesu yikaŵa yiwemi chomene kuluska yakale. Kweniso kalata iyi yikaŵawovwira kuŵa na chikanga kulutilira kupharazga nangauli ŵakasuskikanga na Ŵayuda.—Heb. 10:​19-23.

GEGANI KUJIWONA KUTI NDIMWE ŴAKUKHWIMA KALE MWAUZIMU

16. Padera pakufiska kuŵa ŵakukhwima mwauzimu, kasi tikweneraso kuchita vichi?

¹⁶ Padera pakufiska kuŵa ŵakukhwima mwauzimu, tikwenera kuyezgayezga kuti tileke kuwelera nyuma. Ntheura tikwenera kugega kujithemba na kuwona kuti ndise kale ŵakukhwima mwauzimu. (1 Kor. 10:12) Tikwenera kulutilira ‘kujiyezga  umo ise tiliri’ kuti tiwone usange tikulutilira kuluta panthazi mwauzimu.—2 Kor. 13:5.

17. Kasi kalata iyo Paulosi wakalembera Ŵakolose yikulongora wuli kukhumbikwa kwa kulutilira kuŵa ŵakukhwima mwauzimu?

¹⁷ Mu kalata iyo wakalembera Ŵakolose, Paulosi wakadidimizgaso kukhumbikwa kwa kulutilira kuŵa ŵakukhwima mwauzimu. Nangauli ŵakaŵa kuti Mbakhristu ŵakukhwima kale mwauzimu, kweni Paulosi wakaŵachenjezga kuti ŵaleke kupusikika na vinjeru vya charu. (Kol. 2:​6-10) Ndipo Epafura, uyo vikulongora kuti wakaŵamanyanga makora Ŵakhristu ŵa mu mpingo uwu, wakafwilirangapo kuŵalombera kuti ŵalutilire ‘kuŵa ŵakukhwima mwauzimu.’ (Kol. 4:12) Kasi tikusambirapo vichi apa? Paulosi na Epafura ŵakamanyanga kuti munthu wakwenera kuŵikapo mtima chomene kweniso kovwirika na Chiuta kuti walutilire kuŵa wakukhwima mwauzimu. Ŵakakhumbanga kuti Ŵakolose ŵalutilire kuŵa ŵakukhwima mwauzimu, panji Ŵakhristu ŵakukwana, nangauli ŵakakumananga na masuzgo ghakupambanapambana.

18. Kasi ntchivichi icho chingachitikira Mkhristu wakukhwima mwauzimu? (Wonaniso chithuzi.)

¹⁸ Paulosi wakachenjezga Ŵahebere kuti Mkhristu wakukhwima mwauzimu nayo wangaleka kutemweka na Chiuta kwamuyirayira. Mkhristu wanganonopeska mtima wake na kutondeka kupera mwakuti Chiuta wamugowokere. Mwamwaŵi Ŵahebere ŵakafika pa sayizi iyi yayi. (Heb. 6:​4-9) Kweni wuli pakuyowoya za awo ŵalopwa panji ŵasezgeka kweni pamanyuma ŵapera? Chifukwa chakuti ŵajiyuyura na kupera vikulongora kuti mbakupambana na awo Paulosi wakalemba kuti ŵangaleka kutemweka na Chiuta kwamuyirayira. Ndipouli, para ŵawelera kwa Yehova, ŵakukhumbikwira wovwiri. (Ezek. 34:​15, 16) Ŵalara ŵanganozga vyakuti Kaboni wakukhwima mwauzimu waŵawovwire kuti ŵakhozgeso ubwezi wawo na Yehova.

19. Kasi tikwenera kuŵa na chilato wuli?

¹⁹ Usange mukulimbikira kuti muŵe Mkhristu wakukhwima mwauzimu, mungafiska chilato chinu. Lutilirani kurya chakurya chauzimu chakukhoma na kuyezgayezga kuti kaghanaghaniro kinu kakoleranenge na kaghanaghaniro ka Yehova. Ndipo usange ndimwe Mkhristu wakukhwima kale mwauzimu, lutilirani kuŵa wakukhora m’paka muyirayira.