NKHANI YAKUSAMBIRA 3
SUMU 35 “Musande Ivyo ni Vinthu Vyakuzirwa Chomene”
Sankhani Vinthu Ivyo Vikukondweska Yehova
“Kopa Yehova ni jando la vinjeru, na kumumanya Mutuŵa Chomene ndiko nkhupulikiska vinthu.”—ZINTH. 9:10.
FUNDO YIKURU
Umo umanyi kweniso kupulikiska kungatovwilira kuti tisankhe vinthu mwamahara.
1. Kasi ntchinthu wuli chakusuzga icho waliyose wakwenera kuchita?
ZUŴA lililose tikukhumbikwira kupanga vyakusankha. Vinyake vikuŵa vipusu waka. Mwachiyelezgero kusankha icho tiryenge mulenji panji nyengo yakugonera. Kweni vyakusankha vinyake ni vipusu yayi. Vingakhwaska umoyo withu, chimwemwe chithu, ŵakutemweka ŵithu, panji kusopa kwithu. Tikukhumba kuti vyakusankha vithu viŵe vyachandulo kwa ise kweniso ŵamumbumba yithu. Kweni chakuzirwa chomene, tikukhumba kuti vyakusankha vithu vimukondweskenge Yehova.—Rom. 12:1, 2.
2. Kasi mungachita wuli kuti musankhe vinthu mwamahara?
2 Mungafiska kusankha vinthu mwamahara usange (1) mukufufuza mwakukwana vya nkhani iyo, (2) mukughanaghanira umo Yehova wakuwonera nkhani iyo, kweniso (3) mukughanaghanirapo vyakufumapo vya ivyo musankhenge. Mu nkhani iyi tidumbiskanenge vinthu vitatu ivi, kweniso tiwonenge umo tingachitira kuti tiŵe ŵaumanyi.—Zinth. 2:11.
FUFUZANI MWAKUKWANA
3. Yowoyani chiyelezgero icho chikulongora uwemi wakufufuza dankha pambere tindapange chakusankha.
3 Kuti musankhe vinthu mwamahara, chakwamba mukwenera kufufuza dankha mwakukwana. Chifukwa wuli kuchita nthena nkhwakuzirwa? Tiyelezgere kuti mulwari waluta kukawonana na dokotala pa suzgo likuru ilo wali nalo. Kasi dokotala wangasankha kumupa waka munkhwala mulwari kwambura kumusanda dankha panji kumufumba mafumbo? Ntchakuwonekerathu kuti wangachita nthena yayi. Namwe mungapanga vyakusankha viwemi usange chakwamba mukufufuza dankha vyakukhwaskana na nkhani iyo mukukhumba kusankha. Kasi mungachita wuli nthena?
4. Kuyana na Zintharika 18:13, kasi mungachita wuli kuti musange dankha fundo zakukwana pambere mundasankhe chakuchita? (Wonaniso chithuzi.)
4 Kanandi kufumba mafumbo kungamovwirani kuti musange fundo zakukwana pa nkhani iyo mukufufuza. Tiyelezgere kuti mwachemeka ku chiphikiro. Nyengo zinyake mungasankha kuluta. Kweni usange mukumumanya makora yayi mweneko wa chiphikiro icho mwachemeka, mungamufumba mafumbo nga ghakuti: “Kasi chamuchitikira nkhu ndipo nyengo wuli? Kasi kwamuŵa ŵanthu ŵalinga? Ni njani wamulaŵilira chiphikiro ichi? Kasi mbanjani ŵamuŵako? Kasi kwamuŵa vyakuchitika wuli? Kasi kwamuŵa vyakumwa vyakuloŵezga?” Mazgoro gha mafumbo agha ghangamovwirani kuti musankhe vinthu mwamahara.—Ŵazgani Zintharika 18:13.
Sangani fundo zakukwana mwa kufumba mafumbo (Wonani ndime 4) a
5. Kasi mukwenera kuchita vichi pamanyuma pakuti mwafufuza mwakukwana?
5 Kufuma apo, pamanyuma pa kufufuza, mukwenera kughanaghaniraso vyose ivyo mwasanga vyakukhwaskana na nkhani iyo. Mwachiyelezgero, wuli usange mwamanya kuti ŵanyake awo ŵamuŵako ŵakulondezga yayi fundo za mu Baibolo, panji kwamuŵa vyakumwa vyakuloŵezga kweni wakulaŵilira kwamuŵavya? Kasi mukuwona kuti chiphikiro ichi pamanyuma chingakazgoka chambura kwenelera? (1 Pet. 4:3) Kweniso wuli usange nyengo iyo ntchezgo iyi yamwambira yikuyana waka na nyengo iyo mukwambira maungano ghinu gha mpingo panji iyo mukunjilira mu upharazgi? Para mwaghanaghanirapo vyose ivi, vimovwiraninge kuti chiŵe chipusu kusankha vinthu mwamahara. Kweni pali chinyake icho mukweneraso kuchita. Nangauli mwamanya umo imwe mukuwonera nkhani iyo, kweni kasi Yehova wakuyiwona wuli?—Zinth. 2:6.
GHANAGHANIRANI UMO YEHOVA WAKUWONERA NKHANI IYO
6. Kuyana na Yakobe 1:5, chifukwa wuli tikwenera kulomba wovwiri kwa Yehova?
6 Pemphani Yehova kuti wamovwirani kupulikiska umo iyo wakuwonera nkhani iyo. Yehova wakulayizga kuti watipenge vinjeru ivyo vingatovwira kumanya usange ivyo tasankha vikumukondweska. Ndipo wakupeleka vinjeru ivi “mwawanangwa ku wose, nakuti wakutombozga yayi.”—Ŵazgani Yakobe 1:5.
7. Kasi mungachita wuli kuti mumanye umo Yehova wakuwonera nkhani iyo mukukhumba kusankha? Yowoyani chiyelezgero.
7 Usange mwalomba kwa Yehova kuti wamulongozgani, muŵe maso kuti muwone umo wamuzgoleraninge. Mwachiyelezgero: Usange muli paulendo ndipo mwazgeŵa, mungafumba nthowa ku ŵanthu awo ŵakukhala ku malo gheneghagho. Kweni kasi mungamba kwenda pambere ŵandamuzgorani? Ndimo mungachitira yayi. Mungategherezga mwakupwelelera ivyo ŵamuzgoraninge. Mwakuyana waka, usange mwalomba kwa Yehova kuti wamupani vinjeru, yezgani kuwona umo wamuzgolerani mwakufufuza fundo za mu Baibolo izo zikukolerana na nkhani yinu. Mwachiyelezgero, usange mukughanaghanira vya kuluta ku chiphikiro icho tachizunura kukwambilira, mungawona ivyo Baibolo likuyowoya pa nkhani ya viphikiro vyambura kwenelera, mendezgano ghaheni, na kukhumbikwa kwa kuŵika vinthu vya Ufumu pakwamba.—Mat. 6:33; Rom. 13:13; 1 Kor. 15:33.
8. Kasi mungachita wuli usange mukukhumba wovwiri kuti musange fundo izo mukupenja? (Wonaniso chithuzi.)
8 Ndipouli, nyengo zinyake mungakhumbikwira wovwiri kuti musange fundo izo mukupenja. Mungasanga ulongozgi kufuma kwa mubali panji mudumbu uyo wateŵetera Yehova kwanyengo yitali. Mungasangaso chandulo para mukupenjerezga pamwekha. Muli fundo zinandi chomene zakovwira mu ivyo tikugwiliskira ntchito pakusambira, nga ni mu Buku Lakupenjera Nkhani la Ŵakaboni ŵa Yehova na Malemba Ghakovwira pa Umoyo Withu Wachikhristu. Kumbukani kuti chilato chinu nkhusankha vinthu ivyo vikukondweska Yehova.
Ghanaghanirani umo Yehova wakuwonera nkhani iyo (Wonani ndime 8) b
9. Kasi tingamanya wuli usange vyakusankha vithu vikondweskenge Yehova? (Ŵaefeso 5:17)
9 Kasi tingamanya wuli kuti vyakusankha vithu vikondweskenge Yehova? Chakwamba, tikwenera kumumanya makora. Baibolo likuti: “Kumumanya Mutuŵa Chomene ndiko nkhupulikiska vinthu.” (Zinth. 9:10) Nadi, kuti tipulikiske makora vinthu tikwenera kumanya makora mikhaliro ya Yehova, khumbo lake, kweniso ivyo wakutemwa na kutinkha. Jifumbani kuti, ‘Kuyana na ivyo nkhumanya vyakukhwaskana na Yehova, kasi nkhwenera kusankha vichi ivyo vingamukondweska?’—Ŵazgani Ŵaefeso 5:17.
10. Chifukwa wuli fundo za mu Baibolo ndizo ni zakuzirwa chomene kuluska tumaluso panji mitheto yithu?
10 Kuti tikondweske Yehova, nyengo zinyake tikukhumbikwira kuchita vinthu ivyo vingakhuŵazga awo tikuŵatemwa. Mwachiyelezgero, ŵapapi ŵanyake ŵangachichizga mwana wawo msungwana kuti watengwe kwa mwanalume musambazi, panji uyo wangaŵapa maloworo ghanandi, nanga vingaŵa kuti ngwakukhora yayi mwauzimu. Mbunenesko kuti ŵakukhumba mwana wawo wakapwelerekenge makora mwakuthupi, kweni kasi ninjani wamumovwira mwauzimu? Kasi Yehova wakuyiwona wuli nkhani iyi? Zgoro tikulisanga pa Mateyu 6:33. Pa lemba ili, Ŵakhristu ŵakuchiskika kuti ŵalutilire “kupenja dankha Ufumu.” Nangauli tikuŵachindika ŵapapi ŵithu kweniso ŵanthu ŵa mu chigaŵa chithu, kweni chakuzirwa chomene kwa ise nkhukondweska Yehova.
GHANAGHANIRANIPO VYAKUFUMAPO VYAKE PA IVYO MUSANKHENGE
11. Kasi ni mukhaliro wuli uwo ukusangika pa Ŵafilipi 1:9, 10 uwo ungamovwirani kughanaghanirapo ivyo mwasankha?
11 Pamanyuma pakuti mwasanga fundo za mu Baibolo izo zikukolerana na nkhani yinu, mukwenera kughanaghaniraposo chomene pa ivyo musankhenge. (Ŵazgani Ŵafilipi 1:9, 10.) Umanyi umovwiraninge kuti mumanye vyakufumapo vya chakusankha chilichose icho mupangenge. Nyengo zinyake chingaŵa chipusu waka kupanga chakusankha. Kweni ni vyakusankha vyose yayi ivyo vingaŵa vipusu waka. Ntheura umanyi umovwiraninge kuti musankhe vinthu mwamahara nanga mpha nkhani zakusuzga chomene.
12-13. Kasi umanyi ungamovwirani wuli kuti musankhe mwamahara pa nkhani ya ntchito yakulembeka?
12 Ghanaghanirani chakuchitika ichi. Tiyelezgere kuti mukupenja ntchito iyo yingamovwirani kusangira vyakukhumbikwa mbumba yinu. Mbwenu pasangika ntchito ziŵiri. Mwafufuza mwakukwana, mwamanya mtundu wa ntchito, nyengo yakugwilira, utali wa nyengo iyo mwenderenge, na vinyake vinandi. Ndipo ntchito zose ziŵiri zikususkana yayi na fundo za mu Malemba. Nakuti panji mwaŵene mwatemwapo yimoza chifukwa cha mtundu wa ntchito iyo, panji malipiro ghake ngakukwera. Ndipouli, paliso vinthu vinyake ivyo mukwenera kughanaghanirapo pambere mundasankhe chakuchita.
13 Mwachiyelezgero, kasi pa ntchito ziŵiri izi yilipo iyo yingatimbanizga ndondomeko yinu ya maungano gha mpingo? Kasi yilipo iyo yingapangiska kuti muŵavye nyengo yakuchezga na kukhozga mbumba yinu mwauzimu? Kujifumba mafumbo nga ni agha kumovwiraninge kuti muŵikenge “vinthu vyakuzirwa chomene” pa malo ghakwamba. Vinthu ivi nkhusopa kweniso kupwelelera mbumba yinu m’malo mwa kuŵika mtima pa kujiwunjikira ndalama. Para mwachita nthena ndipo mungasankha vinthu ivyo vingapangiska Yehova kuti wamutumbikani.
14. Kasi umanyi na chitemwa vingatovwira wuli kuti tigege kukhuŵazga ŵanji?
14 Umanyi ukutovwiraso kughanaghanira umo vyakusankha vithu vingakhwaskira ŵanji, mwakuti tileke ‘kukhuŵazga ŵanyithu.’ (Fil. 1:10) Fundo iyi njakuzirwa chomene para tikusankha vinthu nga mpha nkhani ya kavwaliro na kujitozga. Mwachiyelezgero, nyengo zinyake tingatemwa sitayelo yinyake ya kavwaliro panji kujitozga. Kweni wuli usange ŵanji mu mpingo panji kuwaro kwa mpingo ŵangakhuŵara na ivyo tasankha? Umanyi utovwirenge kuti tichindikenge umo ŵanji ŵangajipulikira. Chitemwa chitichiskenge kuti tipenjenge icho ntchachandulo “kwa munthu munyake” kweniso kuŵa ŵakujiyuyura. (1 Kor. 10:23, 24, 32; 1 Tim. 2:9, 10) Para tachita nthena ndipo tingasankha vinthu ivyo vikulongora kuti tikutemwa na kuchindika ŵanji.
15. Usange nkhani njikuru, kasi mukwenera kughanaghanira vichi pambere mundachitepo kanthu pa ivyo mwasankha kuchita?
15 Usange mukusankha chakuchita pa nkhani yikuru, ghanaghanirani ivyo vikukhumbikwa kuti muchifiske. Yesu wakasambizga kuti tikwenera “kupendesera mtengo.” (Luka 14:28) Ntheura ghanaghanirani unandi wa nyengo, vinthu ivyo vikukhumbikwa, na nkhongono izo mumalirengepo kuti mufiske ivyo mwasankha. Nyengo zinyake mungakhumbikwira kudumbiskana na ŵamumbumba yinu, mwakuti waliyose wachitepo chigaŵa chake kuti ivyo mwasankha viyende makora. Chifukwa wuli ntchakuzirwa kuchita nthena? Vingamovwirani kumanya usange ivyo mwasankha vingakhumbikwira kusintha pa malo panyake, panji usange paliso nthowa yinyake iyo yingawovwira kuti ivyo mukukhumba viyende makora. Ndipo para mukudumbiskana na ŵamumbumba yinu na kutegherezga masachizgo ghawo, nawo ŵaŵenge ŵakukhumbisiska kumovwirani kuti ivyo mwasankha viyende makora.—Zinth. 15:22.
SANKHANI VINTHU IVYO MUKUWONA KUTI VYENDENGE
16. Kasi ni fundo wuli izo zingamovwirani kuti musankhe vinthu mwamahara? (Wonaniso bokosi lakuti “ Ivyo Mungachita Kuti Musankhe Vinthu Mwamahara.”)
16 Usange mungalondezga vyose ivyo tadumbiskana mu nkhani iyi, chiŵenge chipusu kuti musankhe vinthu mwamahara. Vili nthena chifukwa muŵenge kuti mwasanga fundo izo mwazifufuza makora, izo zingamovwirani kusankha vinthu ivyo vingamukondweska Yehova. Kufuma apo, mungamupempha Yehova kuti wamovwirani kuti ivyo mwasankha viyende makora.
17. Kasi ntchinthu wuli chakuzirwa icho chingamovwirani kusankha vinthu mwamahara?
17 Nanga vingaŵa kuti kumasinda mukasankhapo kale vinthu mwamahara kanandi waka, kumbukani kuti mukwenera kuthemba vinjeru vyakufuma kwa Yehova kuti musankhe makora. Mukwenera yayi kuthemba waka vinjeru vinu panji ivyo mwakumanapo navyo pa umoyo winu. Ni Yehova pera uyo wangamovwirani kuti muŵe ŵaumanyi na kupulikiska, ndipo ivi vimovwiraninge chomene kuti muŵe ŵavinjeru. (Zinth. 2:1-5) Yehova wangamovwirani kuti musankhe vinthu ivyo vikumukondweska.—Sal. 23:2, 3.
SUMU 28 Kuŵa Ŵabwezi ŵa Yehova
