1-2. Kasi ivyo vikachitikira Angelito vikutisambizga vichi?

KASI ŵapapi ŵinu Mbakaboni ŵa Yehova? Usange ni nthena, manyani kuti mungaŵa paubwezi na Yehova chifukwa cha ŵapapi ŵinu yayi. Kwali ŵapapi ŵinu ŵakuteŵetera Chiuta panji yayi, kweni waliyose wakwenera kukhozga yekha ubwezi wake na Yehova.

² Wonani ivyo vikachitikira mubali munyake zina lake Angelito. Mu mbumba yakwake, wose ŵakaŵa Ŵakaboni ŵa Yehova. Kweni apo wakaŵa muchoko wakawonanga kuti wakaŵa paubwezi wakukhora yayi na Chiuta. Iyo wakuti: “Nkhateŵeteranga Yehova chifukwa chakuti nkhalondezganga waka ivyo ŵamumbumba yakwithu ŵakachitanga.” Ndipouli, Angelito wakamba kumalira nyengo yinandi pakuŵerenga Mazgu gha Chiuta na kughanaghanirapo. Kweniso wakamba kulomba pafupipafupi kwa Yehova. Kasi wakasambira vichi? Angelito wakuti: “Nkhasambira kuti ine panekha nkhwenera kumumanya makora Dada wane, Yehova, kuti niŵe nayo paubwezi.” Ivyo vikachitikira Angelito vikuwuska mafumbo ghakuzirwa agha: Kasi pali mphambano wuli pakati pa kumumanya waka pachanyapachanya Yehova na kumumanya makora? Ndipo kasi tingachita wuli kuti timumanye makora Yehova?

3. Kasi pali mphambano wuli pakati pa kumanya waka vya Yehova na kumumanya makora?

³ Nyengo zinyake tingaghanaghana kuti tikumumanya makora  Chiuta pakuti tikumanya zina lake panji vinthu vinyake ivyo wali kuyowoya na kuchita. Kweni ichi chikung’anamura kuti tikumumanya makora yayi. Kumumanya makora Yehova chikung’anamura vinandi. Tikwenera kupatura nyengo yakusambilira vya Yehova na mikhaliro yake yiwemi. Para tachita nthena ndipo tingamanya chifukwa icho wakuchitira na kuyowoyera vinthu vinyake. Ichi chitovwirenge kumanya usange Yehova wakukondwa na ivyo tikughanaghana kweniso kuchita. Para tamanya ivyo Yehova wakukhumba, tikwenera kuchita ivyo tasambira.

4. Kasi kusambira za ŵanthu ŵanyake awo ŵakuyowoyeka mu Baibolo kutovwirenge wuli?

⁴ Ŵanthu ŵanyake ŵangatinena chifukwa chakuti tikukhumba kuteŵetera Yehova, ndipo ŵangatisuska chomene para ŵawona kuti tamba kuwungana. Ndipouli, para tikugomezga Yehova, watisidenge yayi. Tiŵenge nayo paubwezi, uwo uzamumarapo yayi. Kasi tingamumanya nadi makora Yehova? Enya. Ivyo ŵakachita ŵanalume ŵambura kufikapo nga ni Mozesi na Themba Davide, vikulongora kuti ntchamachitiko kumumanya makora. Apo tikuwona ivyo ŵakachita, tizgorenge mafumbo agha: Kasi ŵakachita wuli kuti ŵamumanye makora Yehova? Ndipo tingasambirako vichi kwa iwo?

5. Kasi Mozesi wakasankha vichi?

⁵ Mozesi wakasankha kuteŵetera Chiuta. Apo Mozesi wakaŵa na vyaka vya m’ma 40, wakasankha kukolerana na ŵanthu ŵa Chiuta, Ŵaisrayeli, m’malo mwa kuchemeka kuti ni “mwana wa mwana mwanakazi wa Farawo.” (Heb. 11:24) Mozesi wakaleka malo ghapachanya. Apo Mozesi wakakhozgera Ŵaisrayeli, wakamanya kuti Farawo wakwiyenge chomene. Farawo wakaŵa themba lankhongono chomene, ndipo Ŵaeguputo ŵakamuwonanga nga ni chiuta. Ichi chikalongora kuti Mozesi wakaŵa na chipulikano chakukhora. Mozesi wakagomezganga Yehova, lekani wakaŵa paubwezi wakukhora na iyo umoyo wake wose.—Zinth. 3:5.

6. Kasi tingasambirako vichi kwa Mozesi?

⁶ Kasi tikusambirapo vichi apa? Nga ni Mozesi, tose tikwenera kusankha: Kasi tisankhenge kuteŵetera Chiuta na kukolerana na ŵanthu ŵake? Nyengo zinyake tikwenera kuleka vinthu vinyake kuti titeŵetere Chiuta, ndipo awo ŵakumumanya yayi Yehova ŵangatisuska. Kweni para tikugomezga Adada ŵithu ŵakuchanya, tingaŵa na chigomezgo chose kuti ŵatovwirenge.

7-8. Kasi Mozesi wakalutilira kusambira vichi?

⁷ Mozesi wakalutilira kusambira vya mikhaliro ya Yehova na khumbo lake. Mwachiyelezgero, apo Yehova wakaphalira Mozesi kuti wakafumiske Ŵaisrayeli mu Eguputo, Mozesi wakajikayikira ndipo mwakuwerezgawerezga wakaphalira Yehova kuti wangakwaniska yayi. Umo Chiuta wakazgolera wakalongora kuti wali na chiwuravi, wakamanya umo Mozesi wakajipulikiranga ndipo wakamovwira. (Eks. 4:10-16) Ntheura, Mozesi wakafiska kupeleka uthenga wa cheruzgo kwa Farawo. Kufuma apo, Mozesi wakawona Yehova wakulongora nkhongono zake apo wakathaskanga Ŵaisrayeli kweniso apo wakaparanyanga Farawo pamoza na ŵankhondo ŵake pa Nyanja Yiswesi.—Eks. 14:26-31; Sal. 136:15.

⁸ Mozesi wakati walongozga Ŵaisrayeli kufuma mu Eguputo, Ŵaisrayeli ŵakamba kudandawura mwakuwerezgawerezga. Nangauli vikaŵa nthena, kweni Mozesi wakawona kuti Yehova ngwakuzika chomene pakuchita vinthu na ŵanthu awo wakaŵafumiska ku wuzga. (Sal. 78:40-43) Kweniso Mozesi wakawona kuti Yehova ngwakujiyuyura chomene apo wakasintha  maghanoghano ghake wati walomba kuti waleke kuparanya Ŵaisrayeli.—Eks. 32:9-14.

9. Kuyana na Ŵahebere 11:27, kasi Mozesi ubwezi wake na Yehova ukaŵa wuli?

⁹ Mozesi wakati wafumiska Ŵaisrayeli mu Eguputo, ubwezi wake na Yehova ukaŵa wakukhora chomene mwakuti vikaŵa nga ni para wakuŵawona Adada ŵake ŵakuchanya. (Ŵazgani Ŵahebere 11:27.) Baibolo likulongora umo ubwezi wawo ukaŵira, likuti: “Yehova wakayowoyanga na Mozesi maso na maso, nga umo munthu wangayowoyera na munthu munyake.”—Eks. 33:11.

10. Kasi tikwenera kuchita wuli kuti timumanye makora Yehova?

¹⁰ Kasi tikusambirapo vichi apa? Kuti timumanye makora Yehova, tikwenera kusambira mikhaliro yake na kuchita khumbo lake. Khumbo la Yehova mazuŵa ndakuti “ŵanthu ŵa mitundu yose ŵamanye makora unenesko na kuponoskeka.” (1 Tim. 2:3, 4) Nthowa yimoza iyo tikuchitira khumbo la Chiuta, nkhusambizga ŵanji vya Yehova.

11. Chifukwa wuli tikumanya makora Yehova para tikusambizga ŵanthu vyakukhwaskana na iyo?

¹¹ Kanandi para tikusambizga ŵanji vyakukhwaskana na Yehova ndipo tikumumanya makora. Mwachiyelezgero, tikuwona ukaboni wakuti Yehova ngwachiwuravi para watilongozgera ku ŵanthu awo ŵali na maghanoghano ghakwenelera. (Yoh. 6:44; Mil. 13:48) Tikuwona kuti Mazgu gha Chiuta ghali na nkhongono, chifukwa ghakovwira ŵanthu awo tikusambira nawo Baibolo kuleka mikhaliro yawo yiheni na kwamba kuvwara wunthu uphya. (Kol. 3:9, 10) Kweniso tikuwona kuti Chiuta wakuzikira nawo ŵanthu chifukwa wakutituma mwakuwerezgawerezga kuti tiŵawovwire mwakuti ŵamumanye iyo na kuzakaponoskeka.—Rom. 10:13-15.

12. Kuyana na Ekisodo 33:13, kasi Mozesi wakapempha vichi, ndipo chifukwa wuli?

¹² Mozesi wakawonanga ubwezi wake na Yehova kuti ngwakuzirwa chomene. Nangauli Mozesi wakachita minthondwe yinandi mu zina la Chiuta, kweni wakapempha Yehova kuti wamovwire kuti wamumanye makora. (Ŵazgani Ekisodo 33:13.) Mozesi wakaŵa na vyaka vyakujumpha 80 apo wakapemphanga pempho ili, kweni wakamanya kuti pachali vinandi vyakuti wasambire vya Adada ŵake ŵakuchanya.

13. Kasi ni nthowa wuli yimoza iyo tingalongolera kuti ubwezi withu na Chiuta ngwakuzirwa?

¹³ Kasi tikusambirapo vichi apa? Kwali tateŵetera Yehova nyengo yitali, kweni tikwenera kuwona kuti ubwezi withu na iyo ngwakuzirwa chomene. Nthowa yimoza iyo tingalongolera kuti ubwezi withu na Chiuta ngwakuzirwa chomene, nkhuyowoya nayo mu lurombo.

14. Chifukwa wuli lurombo lungatovwira kuti tiŵe paubwezi wakukhora na Chiuta?

¹⁴ Ubwezi ukukhora para mwaŵanthu mukuyowoyeskana pafupipafupi. Ntheura kuti muŵe paubwezi wakukhora na Chiuta, mukwenera kuyowoyeskana nayo mu lurombo pafupipafupi, ndipo kopa yayi kumuphalira maghanoghano ghinu na umo mukujipulikira. (Efe. 6:18) Krista, uyo wakukhala ku Turkey, wakuti: “Nyengo yiliyose para nkhumulomba Yehova na kuwona umo wakunovwilira, chitemwa chane pa iyo chikukura ndiposo nkhumugomezga chomene. Para nawona umo Yehova wakuzgolera malurombo ghane, vikunovwira kumuwona kuti ni Dada wane na mubwezi wane.”

15. Kasi Yehova wakati Davide ni munthu wuli?

¹⁵ Themba Davide likababikira mu mtundu uwo ukasopanga kale Yehova Chiuta. Kweni Davide wakachita vinandi kuluska kulondezga waka ŵamumbumba yakwake. Wakakhozga ubwezi wake na Chiuta, ndipo Yehova wakamutemwa chomene. Yehova wakayowoya kuti Davide ni “munthu wakukolerana na mtima”  wake. (Mil. 13:22) Kasi Davide wakachita wuli kuti waŵe paubwezi wakukhora na Yehova?

16. Apo Davide wakalaŵiskanga chilengiwa, kasi wakasambira vichi vya Yehova?

¹⁶ Davide wakasambira vya Yehova kufuma ku chilengiwa. Apo Davide wakaŵa muwukirano, nyengo zinandi wakaŵanga kuthondo kuliska mberere za awiske. Panji mphanyengo iyi, apo wakamba kughanaghanirapo pa vinthu ivyo Yehova wali kulenga. Mwachiyelezgero, apo Davide wakalaŵiskanga kuchanya nausiku, wakawona nyenyezi zinandi. Ndipo ivi vikamovwira kumanya mikhaliro ya Uyo wakazilenga. Davide wakachiskika kulemba kuti: “Machanya ghakupharazga uchindami wa Chiuta, mlengalenga kuchanya ukuthuwuska mulimo wa mawoko ghake.” (Sal. 19:1, 2) Apo Davide wakaghanaghanirangapo umo ŵanthu ŵali kulengekera, wakawona kuti Yehova ngwavinjeru chomene. (Sal. 139:14) Kweniso apo Davide wakaghanaghanirangapo pa vinthu ivyo Yehova wali kupanga, wakamanya kuti iyo ni muchoko chomene pakuyaniska na Yehova.—Sal. 139:6.

17. Kasi tingasambira vichi para tikughanaghanirapo pa chilengiwa?

¹⁷ Kasi tikusambirapo vichi apa? Tikwenera kunweka na chilengiwa. Kweniso tikwenera kusanga nyengo yakulaŵiska charu chakutowa icho Yehova wali kulenga. Para tachita nthena tingazukuma na umo chili kulengekera. Zuŵa na zuŵa, tikwenera kughanaghanirapo pa ivyo chilengiwa chikutisambizga vyakukhwaskana na Yehova. Tingaghanaghanirapo pa vinthu nga ni vyakumera, vinyama, na ŵanthu. Para tichitenge nthena, zuŵa lililose tisambirenge vinandi vyakukhwaskana na Adada ŵithu ŵachitemwa. (Rom. 1:20) Ndipo zuŵa lililose chitemwa chithu pa iwo chikurenge.

18. Kuyana na Salimo 18, kasi Davide wakamanya vichi?

¹⁸ Davide wakamanya kuti Yehova wakamovwiranga. Mwachiyelezgero, apo Davide wakavikilira mberere za adada ŵake ku nkhalamu na nkhalamira, wakamanya kuti Yehova ndiyo wakamovwira kuti wakome vinyama vyakofya ivi. Apo wakathereska Goliyati, uyo wakaŵa chinkhara cha nkhondo, Davide wakawona kuti Yehova ndiyo wakamovwira kuti watonde. (1 Sam. 17:37) Ndipo apo wakapona kwa Themba Sauli ilo likamuchitiranga sanji, Davide wakamanya kuti ni Yehova ndiyo wakamuponoska. (Sal. 18, mazgu ghapachanya) Davide waŵenge kuti ngwakujikuzga, wakatenge waghanaghanenge kuti wakachita vyose ivi na nkhongono zake. Kweni pakuti wakaŵa wakujiyuyura, wakamanya kuti Yehova ndiyo wakamovwiranga pa umoyo wake.—Sal. 138:6.

19. Kasi tingasambirako vichi kwa Davide?

¹⁹ Kasi tikusambirapo vichi apa? Tikwenera kuchita vinandi padera pakulomba waka kuti Yehova watovwire. Kweniso tikwenera kuyezgayezga kumanya umo Yehova wakutovwilira. Para ndise ŵakujiyuyura, timanyenge kuti tikumanya vyose yayi, ndipo Yehova ndiyo wakutovwira kuchita milimo iyo tikuyiwona kuti njinonono. Ndipo nyengo yiliyose para tikuwona kuti Yehova wakutovwira, ubwezi withu na iyo ukuŵa wakukhora. Isaac, mubali wa ku Fiji, uyo wateŵetera Yehova vyaka vinandi, wawona kuti uwu mbunenesko. Iyo wakuti: “Para nkhulaŵiska kumanyuma, nkhuwona kuti Yehova wanovwira chomene kufuma waka panyengo iyo nkhambira kusambira Baibolo m’paka sono. Ivi vyanovwira kuti Yehova waŵe wanadi kwa ine.”

20. Kasi tikusambirapo vichi pa ubwezi wapakati pa Davide na Chiuta?

²⁰ Davide wakatolera mikhaliro ya Yehova. Yehova wakatilenga munthowa yakuti tingatolera mikhaliro yake. (Gen. 1:26) Para tikusambira vinandi vyakukhwaskana na mikhaliro ya Yehova, chiŵenge chipusu kutolera mikhaliro yake. Davide wakaŵamanya makora Adada  ŵake ŵakuchanya, ntheura wakayezganga Yehova para wakuchita vinthu na ŵanji. Wonani chiyelezgero ichi. Davide wakanangira Yehova apo wakachita uleŵi na Batisheba ndipo pamanyuma wakakoma mfumu wake. (2 Sam. 11:1-4, 15) Kweni Yehova wakamulongora lusungu Davide, munthu uyo nayo wakalongoranga lusungu ku ŵanji. Chifukwa chakuti Davide wakaŵa paubwezi wakukhora na Yehova, Ŵaisrayeli ŵakamutemwanga chomene, ndipo wakaŵa chakuwonerapo ku mathemba ghanyake gha Israyeli.—1 Mathe. 15:11; 2 Mathe. 14:1-3.

21. Kuyana na Ŵaefeso 4:24 na 5:1, kasi pakuŵa uwemi wuli para ‘tikuyezga Chiuta’?

²¹ Kasi tikusambirapo vichi apa? Tikwenera ‘kuyezga Chiuta.’ Para tichitenge nthena, tisangenge chandulo ndipo tisambirenge vinandi vyakukhwaskana na iyo. Para tikutolera mikhaliro ya Chiuta, tikulongoraso kuti tili ŵana ŵake.—Ŵazgani Ŵaefeso 4:24; 5:1.

22-23. Kasi chichitikenge ntchivichi para tikulondezga ivyo tikusambira vyakukhwaskana na Yehova?

²² Nga umo tawonera mu nkhani iyi, tingamanya vinandi vya Yehova kwizira mu chilengiwa, na Mazgu ghake, Baibolo. Baibolo lili na viyelezgero vinandi vya ŵateŵeti ŵa Chiuta awo tingaŵayezga, nga ni Mozesi na Davide. Yehova wali kuchitapo chigaŵa chake. Nase tikwenera kuchitapo chigaŵa chithu pakusambira vinandi vyakukhwaskana na iyo.

²³ Tizamulekapo yayi kusambira vya Yehova. (Muph. 3:11) Chakuzirwa chomene nkhumanya waka vinthu vinandi yayi, kweni umo tikuchitira na ivyo tikusambira. Para tikulondezga ivyo tikusambira na kuyezga Adada ŵithu ŵachitemwa, tilutilirenge kusendelera kwa iwo. (Yak. 4:8) Kwizira mu Baibolo, ŵakutisimikizgira kuti ŵazamuŵalekapo yayi awo ŵakuŵapenja.