KASI ndine munthu wakuwonga? Waliyose wakwenera kughanaghanirapo fumbo ili. Baibolo likayowoyerathu kuti mu nyengo yithu yino, ŵanthu ŵazamuŵa “ŵambura kuwonga.” (2 Tim. 3:2) Panji muli kukumanapo na ŵanthu awo ŵakukhazga waka kuti ŵanyawo ndiwo ŵaŵachitirenge vinthu. Vikulongora kuti ŵanthu ŵanthena, ŵakuwona kuti palije chifukwa chakuwongera para munyawo waŵapa kanthu. Panji namwe mungazomerezga kuti mungatemwa yayi kukhala na ŵanthu ŵanthena.

Ndipouli, ŵateŵeti ŵa Yehova ŵakuphalirika kuti: ‘Ŵawongenge.’ Ntheura ‘tikwenera kuwonga pa chilichose.’ (Kol. 3:15; 1 Tes. 5:18) Nakuti ntchakuzirwa chomene kwa ise kuŵa na mtima wakuwonga. Pali vifukwa vinandi ivyo tikwenera kuŵira ŵakuwonga.

Chifukwa chimoza chakuzirwa chomene icho tikwenera kuŵira ŵakuwonga nyengo zose ntchakuti vikutovwira kuti tijipulikenge makora. Munthu uyo wakuwonga kanandi wakujipulika makora, ndipo uyo wawongeka nayo wakujipulikaso makora. Chifukwa wuli uyo wakuwonga na uyo wawongeka wose ŵakuŵa ŵakukondwa? Mwachiyelezgero, para munthu wajipeleka kuti wamuchitirani chinthu chinyake, ntchilongolero chakuti wakumughanaghanirani. Ndipo para mwamanya kuti wakumughanaghanirani mukujipulika makora. Umu ndimo vikaŵiraso na Rute. Bowazi wakamulongora lusungu Rute. Tikukayika yayi kuti Rute wakakondwa chomene wakati wamanya kuti Bowazi wakamughanaghaniranga.—Rute 2:10-13.

Kweni chomenechomene tikwenera kuwonga Chiuta. Tikukayika yayi kuti nyengo zinyake mukughanaghanirapo unandi wa vyawanangwa vyauzimu na vyakuthupi ivyo Chiuta wakupeleka. (Doto. 8:17, 18; Mil. 14:17) Ntheura m’malo mwakughanaghanira waka mwapachanyapachanya ivyo Chiuta wamupani, mukwenera kughanaghanirapo chomene vitumbiko vinandi ivyo Chiuta wamupani imwe na ŵakutemweka ŵinu. Para mukughanaghanirapo pa ivyo Mlengi winu wali kumuchitirani, mumuwongenge chomene ndipo mumanyenge kuti wakumutemwani chomene kweniso kumuwongani.—1 Yoh. 4:9.

Tikwenera kuchita vinandi padera pa kughanaghanira waka ivyo Yehova wakutipa. Timuwongenge chifukwa cha uwemi wake. (Sal. 100:4, 5) Nadi ‘para tikuwonga ŵanyithu, tose tikuŵa ŵakukondwa.’

Chifukwa chinyake icho tikwenera kuŵira ŵakuwonga ntchakuti tikukhozga ubwezi withu na ŵanyithu. Tose tikukhumba kuwongeka. Para mwawonga munthu munyake kufumira pasi pamtima chifukwa chakuti wamuchitirani chinthu chiwemi, mose mwaŵaŵiri mukwamba kutemwana chomene. (Rom. 16:3, 4) Nakuti kanandi ŵanthu awo ŵakuwonga ŵakovwira ŵanyawo. Para ŵanyawo ŵaŵalongora lusungu vikuŵawovwira kuti nawo ŵachite mwakuyana waka ku ŵanyawo. Nadi, para tikovwira ŵanyithu tikuŵa ŵakukondwa. Fundo iyi yikukolerana na ivyo Yesu wakayowoya, wakati: “Uyo wakupeleka wakukondwa chomene kuluska uyo wakupokera.”—Mil. 20:35.

Robert Emmons, uyo njumoza mwa ŵalara pa University of California wakasanda pa nkhani ya kuwonga, ndipo wakayowoya kuti: “Kuti tiŵe ŵakuwonga, tikwenera kumanya kuti taŵanthu tikugomezgana. Nyengo zinyake tikupeleka ndipo nyengo zinyake tikupokera.” Unenesko ngwakuti, kuti tilutilire kuŵa ŵamoyo kweniso ŵakukondwa taŵanthu tikugomezgana mu nthowa zinandi. Mwachiyelezgero, ŵanyithu ŵangatipako chakurya na kutovwira para talwara.  (1 Kor. 12:21) Munthu wakuwonga wakuzirwiska chomene ivyo ŵanji ŵakumuchitira. Ipo kasi namwe nyengo zose mukuwonga pa viwemi ivyo ŵanyinu ŵakumuchitirani?

Chifukwa chinyake icho tikwenera kuŵira ŵakuwonga ntchakuti kukutovwira kuti tiŵike maghanoghano ghithu pa vinthu viwemi m’malo kughanaghanira vinthu viheni. Tingati maghanoghano ghithu ghali nga ni sefa. Ntheura para tikuwonga vikutovwira kuti tighanaghanirenge chomene pa vinthu viwemi m’malo mwakughanaghanira pa vinthu vyambura kwenelera. Tikuleka kughanaghanira chomene vya masuzgo ghithu. Para nyengo zose mukuwonga, vimovwiraninge kuti muwonenge viwemi ivyo vyamuchitikiranipo ndipo ivi vimupangiskaninge kuti muŵe ŵakuwonga chomene. Usange mukuwonga viwemi ivyo vyamuchitikiranipo muchitenge ivyo mpositole Paulosi wakayowoya kuti: “Sekelerani mu Fumu nyengo zose.”—Fil. 4:4.

Kuwonga kukovwira kuti tileke kughanaghana vinthu viheni. Usange ndise ŵakuwonga chingaŵa chakusuzga kuti tiŵe ŵasanji, ŵambura kukondwa panji ŵakali. Ŵanthu ŵakuwonga ŵakutemwa chomene yayi vinthu vyakuthupi. Iwo ŵakukhorwa na ivyo ŵali navyo ndipo ŵakusuzgika kuti ŵasange vinandi yayi.—Fil. 4:12.

Pakuŵa Mkhristu, mukumanya kuti Satana wakukhumba kuti muleke kuŵa ŵakukondwa kweniso mugongowe chifukwa cha masuzgo agho mukukumana nagho mu mazuŵa ghaumaliro agha. Iyo wangakondwa chomene para mungaŵa na mzimu wakudandawura pa chilichose. Usange ndimo mungaŵira, mbwenu chiŵenge chakusuzga kuti ŵanthu ŵamutegherezgani para mukuŵapharazgira makani ghawemi. Kweniso kuwonga kukukolerana chomene na vipambi vya mzimu. Mwachiyelezgero, tikuŵa na chimwemwe chifukwa cha vinthu viwemi ivyo Chiuta watipa ndipo tili na chipulikano pa ivyo walayizga munthazi.—Gal. 5:22, 23.

Pakuŵa yumoza wa ŵanthu ŵa Yehova, mukwenera kuti mukukolerana navyo ivyo vyayowoyeka mu nkhani iyi. Kweni ntchipusu yayi nyengo zose kuŵa ŵakuwonga na kuŵa na maghanoghano ghawemi. Nangauli vili nthena, kweni kugongowa yayi. Namwe nyengo zose mungaŵa ŵakuwonga. Mungachita wuli? Zuŵa lililose sangani nyengo yakughanaghanira vinthu viwemi ivyo mungawonga pa zuŵa ilo. Para muchitenge nthena, nyengo zose muwongenge. Ivi vimovwiraninge kuti muŵenge ŵakukondwa chomene kujumpha awo ŵakukhalira waka kughanaghanira masuzgo ghawo. Mughanaghanirenge vinthu viwemi ivyo vikumukondweskani ivyo Chiuta na ŵanyinu ŵanyake ŵakumuchitirani kuti ŵamukhozgani. Panji mungamba na kuvilemba wuwo vinthu ivi mu buku. Mu buku ili, zuŵa lililose mungalembamo vinthu viŵiri panji vitatu ivyo vikumupangiskani kuti muwongenge.

Ŵakusanda ŵali kusanga kuti usange nyengo zose tikuwonga ŵanyithu, wongo withu ukusintha umo ukugwilira ntchito ndipo ivi vikovwira kuti tijipulikenge makora pa umoyo withu. Munthu uyo wakuwonga wakuŵa wakukondwa. Ntheura ghanaghanirani vinthu viwemi vyose ivyo muli kupokelapo, mukondwenge na vinthu viwemi ivyo vyamuchitikiranipo, ndipo nyengo zose muwongenge. M’malo mwakuwona mwakupepuka vinthu viwemi ivyo muli navyo, ‘muwongani Yehova chifukwa ni muwemi.’ Nadi, ‘muwongenge pa chilichose.’—1 Mid. 16:34; 1 Tes. 5:18.