1. Kasi kughanaghanirapo layizgo la Yehova la umoyo wamuyirayira kukutovwira wuli?

 YEHOVA wakulayizga kuti awo ŵakumupulikira ŵazamusanga ‘umoyo wamuyirayira.’ (Rom. 6:23) Para tikughanaghanirapo pa ivyo Yehova watilayizga, chitemwa chithu pa iyo chikukura chomene. Ghanaghanirani fundo iyi: Adada ŵithu ŵakuchanya ŵakutitemwa chomene mwakuti tizamupatukako yayi kwa iwo.

2. Kasi layizgo la umoyo wamuyirayira likutovwira wuli?

² Layizgo la Chiuta la umoyo wamuyirayira likutovwira kuzizipizga masuzgo agho tikusangana nagho pasono. Nanga ŵalwani ŵithu ŵangatofya kuti ŵatikomenge, titherenge yayi. Chifukwa wuli? Chifukwa chimoza ntchakuti para tafwa tili ŵakugomezgeka kwa Yehova, wazamutiwuska na kuŵa na chigomezgo chakuti tizamufwaso yayi. (Yoh. 5:28, 29; 1 Kor. 15:55-58; Heb. 2:15) Chifukwa wuli tikwenera kugomezga kuti ntchamachitiko kuzakakhala kwamuyirayira? Wonani vifukwa vyakulondezgapo ivi.

3. Chifukwa wuli tikwenera kugomezga kuti Yehova ndiyo wangapangiska kuti tikhale kwamuyirayira? (Salimo 102:12, 24, 27)

³ Tikumanya kuti Yehova wangapangiska kuti tikhale kwamuyirayira chifukwa chakuti ndiyo Ntchisimi cha umoyo, kweniso iyo ngwamuyirayira. (Sal. 36:9) Wonani mavesi gha mu Baibolo ghachoko waka agha, agho ghakulongora kuti Yehova waŵapo nyengo zose, ndipo wazamuŵapo nyengo zose. Lemba la Salimo 90:2 likuyowoya kuti Yehova ‘ngwamuyirayira m’paka muyirayira.’ Lemba la Salimo 102 likuyowoyaso fundo yakuyanako waka. (Ŵazgani Salimo 102:12, 24, 27.) Ndipo ntchimi Habakuku yikalemba vyakukhwaskana na Adada ŵithu ŵakuchanya kuti: “A Yehova, asi ndimwe ŵamuyirayira? A Chiuta wane, Mutuŵa wane, imwe mukufwa chara.”—Hab. 1:12.

4. Kasi tikwenera kufipa mtima para tikupulikiska yayi fundo yakuti Yehova waŵako nyengo zose? Longosorani.

 ⁴ Kasi vikumusuzgani kupulikiska fundo yakuti Yehova waŵako “muyirayira swi”? (Yes. 40:28) Usange ni nthena, ndimwe pera yayi. Ŵanthu ŵanandi vikuŵasuzga kupulikiska fundo iyi. Elihu wakayowoya vya Chiuta kuti: “Unandi wa vyaka vyake ngwambura kumanyikwa.” (Yobu 36:26) Kweni chifukwa chakuti tikupulikiska waka yayi chinthu chinyake, vikung’anamura kuti chinthu icho ntchautesi panji kulije yayi. Mwachiyelezgero, nangauli tingapulikiska makora yayi umo ungweru ukwendera panji umo ukugwilira ntchito, kweni kasi ichi chikung’anamura kuti ungweru kulije? Yayi. Mwakuyana waka, ise taŵanthu tingapulikiska makora yayi umo vyaŵira vyamachitiko kuti Yehova waŵepo nyengo zose, kweniso kuti nyengo zose waŵengepo. Kweni ichi chikung’anamura kuti Chiuta wangatondeka kukhala kwamuyirayira yayi. Ivyo tikumanya na ivyo tikutondeka kupulikiska, ndivyo vingapangiska kuti Mlengi withu watondeke kukhala kwamuyirayira yayi. (Rom. 11:33-36) Iyo wakaŵako pambere chilengiwa chilichose chindaŵeko kusazgapo dazi na nyenyezi. Yehova wakutisimikizgira kuti ndiyo “wakapanga charu chapasi na nkhongono zake.” Ndipo wakaŵako pambere ‘wandathandazge machanya na umanyi wake.’ (Yer. 51:15; Mil. 17:24) Kasi ntchifukwa wuli chinyake icho tingagomezgera kuti ntchamachitiko kuti tikhale kwamuyirayira?

5. Kasi ŵanthu ŵakwamba ŵakaŵa na chilindizga wuli?

⁵ Yehova wakalenga vyamoyo pa charu chapasi kuti vikhalenge umoyo ufupi kupaturako ŵanthu. Wakaŵapa chilindizga chiwemi chomene chakuti ŵafwenge yayi. Kweni Yehova wakachenjezga Adamu kuti: “Vya mu khuni la kumanyiska uwemi na uheni ungaryanga yayi, chifukwa pa zuŵa ilo uzamulyera uzamufwa nadi.” (Gen. 2:17) Adamu na Eva ŵamupulikirenge Yehova, ŵakatenge ŵafwenge yayi. Ntchakupulikikwa kugomezga kuti panyengo yinyake, Yehova wakatenge waŵazomerezgenge kurya vya mu “khuni la umoyo.” Ichi chikatenge ching’anamurenge kuti sono Yehova wasimikizga kuti “ŵakhalenge na umoyo kwamuyirayira.” b—Gen. 3:22.

6-7. (a) Kasi ntchivichi chinyake icho chikulongora kuti ŵanthu ŵali kulengeka kuti ŵafwenge yayi? (b) Kasi ni vinthu wuli ivyo mukudokera chomene kuzakachita? (Wonani vithuzi.)

⁶ Ŵasayansi ŵanyake ŵali kusanga ukaboni wakuti wongo withu ungasunga vinthu vinandi chomene kuluska vinthu vyose ivyo tingasambira mu vyaka ivyo taŵanthu tikukhalira na umoyo pasono. Ichi ntchakuzizika chomene. Mu 2010 magazini yinyake ya Scientific American Mind yikayowoya kuti wongo withu ungasunga vinthu  pafupifupi 2.5 miliyoni GB. Ndipo figara ili likuyanako waka na mapulogiramu agho ghangawoneskeka pa TV kwa maora 3,000,000, panji kuti kwa vyaka vyakujumpha 300. Ndipo nyengo zinyake wongo withu ungasunga vinthu vinandi kujumpha apa. Ivi vikulongora kuti Yehova wakapanga wongo withu kusunga vinthu vinandi kuluska ivyo tingasambira mu vyaka 70 panji 80.—Sal. 90:10.

⁷ Yehova wali kutilengaso na khumbo likuru la kukhala kwamuyirayira. Baibolo likuyowoya vyakukhwaskana na ŵanthu kuti ‘Chiuta wali kuŵika vyamuyirayira mu mtima wawo.’ (Muph. 3:11) Ichi ntchifukwa chimoza icho tikuwonera nyifwa kuŵa mulwani withu. (1 Kor. 15:26) Para talwara chomene, kasi tikukhala waka chete na kulindilira waka kuti tifwe? Yayi. Kanandi tikuluta kwa dokotala panji tikumwa munkhwala uwo ungatovwira pa nthenda iyo talwara. Nakuti tikuchita vyose vyakwenelera ivyo tingafiska kuti tileke kufwa. Ndipo para uyo tikumutemwa wafwa, kwali munthu uyo ni mulara panji mwana, vikutiŵinya chomene ndipo tikuŵa na chitima kwa nyengo yitali. (Yoh. 11:32, 33) Nakuti tikulutilira kusambira vinthu kweniso kuŵa na khumbo la kukhala kwamuyirayira, chifukwa chakuti Mlengi withu wachitemwa ndimo wali kutilengera. Apa ntchakuwonekerathu kuti wazamupangiska kuti tikhale kwamuyirayira. Kweni paliso vifukwa vinyake vinandi ivyo tingagomezgera kuti tingakhala kwamuyirayira. Tiyeni sono tiwonepo vinthu vinyake vya mu nyengo yakale na yasono, ivyo Yehova wali kuchita, ivyo vikulongora kuti wandasinthe khumbo lake lapakwamba

8. Pakuyowoya za khumbo la Yehova kwa ise, kasi ni layizgo wuli ilo tikulisanga pa Yesaya 55:11?

⁸ Nangauli Adamu na Eva ŵakananga na kwiziska nyifwa ku ŵana ŵawo, kweni Yehova wakasintha yayi khumbo lake kulazga ku ŵanthu. (Ŵazgani Yesaya 55:11.) Khumbo lake lichali  lakuti ŵanthu ŵakugomezgeka ŵakhale kwamuyirayira. Tikumanya fundo iyi chifukwa cha vinthu ivyo Yehova wali kuyowoya na kuchita kuti wafiske khumbo lake ili.

9. Kasi Chiuta wali kulayizga vichi? (Daniyeli 12:2, 13)

⁹ Yehova wali kulayizga kuti wazamuwuska ŵakufwa na kuŵapa mwaŵi wakuti ŵakhale kwamuyirayira. (Mil. 24:15; Tito 1:1, 2) Munthu wakugomezgeka Yobu, wakagomezganga kuti Yehova wakukhumba nadi kuwuska awo ŵali kufwa. (Yobu 14:14, 15) Ntchimi Daniyeli yikamanyanga kuti ŵanthu ŵali na chigomezgo chakuti ŵazamuwuskika na kupika mwaŵi wakuti ŵakhale kwamuyirayira. (Sal. 37:29; ŵazgani Daniyeli 12:2, 13.) Ŵayuda mu nyengo ya Yesu ŵakamanyangaso kuti Yehova wangapeleka ku ŵateŵeti ŵake ŵakugomezgeka “umoyo wamuyirayira.” (Luka 10:25; 18:18) Yesu wakayowoya layizgo ili kanandi waka, ndipo iyo nayo wakawuskika ku ŵakufwa na Adada ŵake.—Mat. 19:29; 22:31, 32; Luka 18:30; Yoh. 11:25.

10. Kasi viwuka ivyo vikachitika kumasinda vikulongorachi? (Wonani chithuzi.)

¹⁰ Yehova ndiyo wakupeleka umoyo ndipo ndiyo wali na nkhongono zakuwuskiraso awo ŵali kufwa. Wakapeleka nkhongono kwa Eliya kuti wawuske mwana wa chokoro cha ku Zarefati. (1 Mathe. 17:21-23) Pamanyuma, na wovwiri wa Chiuta, ntchimi Elisha yikawuska mwana wa mwanakazi wa ku Shunemu. (2 Mathe. 4:18-20, 34-37) Viwuka ivi na vinyake, vikulongora kuti Yehova wali na nkhongono zakuwuskira ŵakufwa. Yesu apo wakaŵa pa charu chapasi, wakalongora kuti Adada ŵake ŵali kumupa nkhongono izi. (Yoh. 11:23-25, 43, 44) Sono Yesu wali kuchanya ndipo wali kupika “mazaza ghose. . . kuchanya na pa charu chapasi.” Ntheura wangafiska layizgo lakuti “wose awo ŵali mu malaro gha chikumbusko” ŵazamuwuskika na chigomezgo chakuti ŵakhale kwamuyirayira.—Mat. 28:18; Yoh. 5:25-29, mazgu ghamusi.

11. Kasi sembe yakuwombora yili kupangiska wuli kuŵa chamachitiko kuti tizakakhale kwamuyirayira?

¹¹ Chifukwa wuli Yehova wakazomerezga Mwana wake kufwa nyifwa yakuŵinya chomene? Yesu wakapeleka zgoro la fumbo ili apo wakati: “Chiuta wakachitemwa chomene charu, lekani wakapeleka Mwana wake wapadera, kuti waliyose uyo wakupulikana mwa iyo waleke kuparanyika kweni waŵenge na umoyo wamuyirayira.” (Yoh. 3:16) Chiuta pakupeleka Mwana wake kuŵa sembe yakuphepiskira zakwananga zithu, wali kupangiska kuti chiŵe chamachitiko kuzakasanga umoyo wamuyirayira. (Mat. 20:28) Mpositole Paulosi wakalongosora chigaŵa chakuzirwa cha khumbo la Chiuta ili apo wakalemba kuti: “Pakuti nyifwa yikizira mwa munthu yumoza, chiwuka cha ŵakufwa nacho chikwizira mwa munthu yumoza. Chifukwa nga umo mwa Adamu wose ŵakufwa, ntheuraso mwa Khristu wose ŵazamuzgoka ŵamoyo.”—1 Kor. 15:21, 22.

12. Kasi Ufumu wa Umesiya uzamovwira wuli kufiska khumbo la Yehova kwa ise?

¹² Yesu wakasambizga ŵalondezgi ŵake kulomba kuti Ufumu wa Chiuta wize kweniso kuti khumbo la Chiuta lichitike pa charu chapasi. (Mat. 6:9, 10) Chigaŵa cha khumbo la Chiuta ntchakuti ŵanthu ŵakhale na umoyo wamuyirayira pa charu chapasi. Kuti wafiske khumbo ili, Yehova wali kusankha Mwana wake kuŵa Themba la Ufumu wa Umesiya. Chiuta wakuwunganya ŵanthu 144,000 kufuma pa charu chapasi kuti ŵazakateŵetere pamoza na Yesu pakufiska khumbo la Chiuta.—Chivu. 5:9, 10.

13. Kasi Yehova wakuchita vichi sono, ndipo ise tikwenera kuchitapo vichi?

¹³ Yehova pasono wakuwunganya pamoza “mzinda ukuru” wa ŵanthu na kuwusambizga kuti uzakakhale mu Ufumu wake. (Chivu. 7:9, 10; Yak. 2:8) Nangauli mazuŵa ghano tikukhala mu charu icho ntchakugaŵikana chifukwa cha kutinkhana na nkhondo, kweni awo ŵakupanga gulu ili ŵakufwilirapo kumazga vyose  ivyo vingapangiska kutinkhana chifukwa chakuti ŵakupambana waka charu, fuko, mtundu na vinyake vyantheura. Ŵakulongora kwizira mu vyakuchita vyawo kuti ŵakufura malupanga ghawo kuŵa vyakulimira. (Mika 4:3) M’malo mwa kuchitako nkhondo izo zakoma ŵanthu ŵanandi, iwo ŵakovwira ŵanthu kusanga “umoyo wanadi,” mwa kuŵasambizga vyakukhwaskana na Chiuta na khumbo lake. (1 Tim. 6:19) Nangauli ŵangataya ndalama zawo zose, panji ŵamumbumba yawo ŵangaŵawukira chifukwa cha Ufumu wa Chiuta, kweni Yehova wakuwoneseska kuti ŵali na vinthu vyakukhumbikwa. (Mat. 6:25, 30-33; Luka 18:29, 30) Fundo izi zikutisimikizgira kuti Ufumu wa Chiuta ngwanadi ndipo ulutilirenge kufiska khumbo la Yehova.

14-15. Kasi layizgo la Yehova lakuti wazamuwuskapo nyifwa kwamuyirayira lizamufiskika wuli?

¹⁴ Yesu sono ni Themba la Ufumu wa Chiuta kuchanya, ndipo wafiskenge malayizgo ghose agho Chiuta wali kutilayizga. (2 Kor. 1:20) Kwambira mu 1914, Yesu wali kwambapo kuthereska ŵalwani ŵake. (Sal. 110:1, 2) Iyo pamoza na awo wazamuwusa nawo, sonosono apa ŵamalizgenge kuthereska kwawo, ndipo ŵazamuparanya ŵanthu ŵaheni wose.—Chivu. 6:2.

¹⁵ Mu nyengo ya Vyaka 1,000 vya Muwuso wa Yesu, ŵakufwa ŵazamuwuskika ndipo wose awo ŵazamulutilira kupulikira ŵazamovwirika kuŵa ŵakufikapo. Para chiyezgo chaumaliro  chajumpha, awo Yehova wazamuŵayeruzga kuti mbarunji ‘ŵazamuhara charu chapasi ndipo ŵazamukhala mwenemumo muyirayira.’ (Sal. 37:10, 11, 29) Chakukondweska ntchakuti ‘mulwani waumaliro nyifwa, wazamuparanyika.’—Sal. 37:10, 11, 29.

16. Kasi ntchifukwa wuli chikuru icho tikwenera kuteŵetera Yehova?

¹⁶ Nga umo tawonera, chigomezgo chithu cha umoyo wamuyirayira, chomene chikujintha pa Mazgu gha Chiuta. Chigomezgo ichi chitovwirenge kuti tilutilire kuŵa ŵakugomezgeka mu nyengo zakusuzga izi. Kweni kuti tikondweske Yehova, tikwenera kuŵa na vifukwa vinandi vya kumutemwera, kuluska kuŵa waka na khumbo lakukhala kwamuyirayira. Chifukwa chikuru icho tikulutilira kuŵa ŵakugomezgeka kwa Yehova na Yesu ntchakuti tikuŵatemwa chomene. (2 Kor. 5:14, 15) Chitemwa ichi chikutikhukiska chomene kuti tiŵayezge na kupharazgira ŵanyithu chigomezgo chithu. (Rom. 10:13-15) Para nase tikuŵa ŵakupa na ŵambura kujighanaghanira tekha, Yehova waŵenge nase paubwezi kwamuyirayira.—Heb. 13:16.

17. Kasi tili na udindo wuli waliyose payekha? (Mateyu 7:13, 14)

¹⁷ Kasi nase tizamuŵapo pakati pa ŵanthu awo ŵazamusanga umoyo wamuyirayira? Yehova wapeleka mwaŵi uwu kwa waliyose. Ntheura vili kwa ise kusankha kulutilira kuŵa pa nthowa yakuya ku umoyo wamuyirayira panji yayi. (Ŵazgani Mateyu 7:13, 14.) Kasi umoyo uzamuŵa wuli apo tizamukhala kwamuyirayira? Zgoro la fumbo ili tizamudumbiskana mu nkhani yakulondezgapo.