NKHANI YAKUSAMBIRA 17
Zomerani Kovwirika na Yehova Kuti Mukanizge Mizimu Yiheni
“Tikulimbana na . . . mawumba gha mizimu yiheni mu malo ghakuchanya.”—EFE. 6:12.
SUMU 55 Kuŵawopa Chara!
CHILATO CHA NKHANI IYI *
1. Nga umo pakulongosolera pa Ŵaefeso 6:10-13, kasi ni nthowa wuli yimoza iyo Yehova wakulongolera kuti wakutifipira mtima? Longosorani.
NTHOWA yimoza iyo Yehova wakulongolera kuti wakutifipira mtima taŵateŵeti ŵake, nkhutovwira kulimbana na ŵalwani ŵithu. Ŵalwani ŵithu ŵakuru ni Satana na viŵanda. Yehova wakutichenjezga za ŵalwani aŵa, ndipo watipa vinthu ivyo vingatovwira kuti tilimbane nawo. (Ŵazgani Ŵaefeso 6:10-13.) Para tikuzomera kovwirika na Yehova na kumugomezga na mtima wose, tingamususka Dyabulosi. Nase tingaŵa na chikanga nga ni icho mpositole Paulosi wakaŵa nacho. Iyo wakalemba kuti: “Usange Chiuta wali kwa ise, ni njani watiwukirenge?”—Rom. 8:31.
2. Kasi tisambirenge vichi mu nkhani iyi?
2 Pakuŵa Ŵakhristu ŵaunenesko, tikuŵikapo mtima kusambira vya Yehova na kumuteŵetera m’malo mwa kughanaghanira chomene vya Satana na viŵanda vyake. (Sal. 25:5) Ndipouli, tikwenera kumanya ivyo Satana wakuchita. Chifukwa wuli? Kuti waleke kutithereska. (2 Kor. 2:11; mazgu ghamusi) Mu nkhani iyi, tisambirenge nthowa yikuru iyo Satana na viŵanda vyake ŵakupuluskira ŵanthu. Tisambirengeso umo tingachitira kuti tiŵatonde.
UMO MIZIMU YIHENI YIKUPULUSKIRA ŴANTHU
3-4. Kasi kugomezga mizimu ni vichi? (b) Kasi kugomezga mizimu kwathandazgika kufika mpha?
3 Nthowa yikuru iyo Satana na viŵanda vyake ŵakupuluskira ŵanthu, nkhugomezga mizimu. Awo ŵakuchita vyamizimu ŵakuti ŵakumanya panji kuchita vinthu ivyo munthu bweka wangachita yayi. Mwachiyelezgero, ŵanyake ŵakuti ŵakumanya ivyo vichitikenge munthazi para ŵakuwukwa panji para ŵawona waka umo nyenyezi zikwendera. Ŵanyake ŵakuchita vinthu ivyo vikulongora nga kuti ŵakuyowoya na ŵanthu ŵakufwa. Ŵanyakeso ŵakuchita vya ufwiti panji mayere kuti ŵalowe munthu munyake. *
4 Kasi kugomezga mizimu kwathandazgika kufika mpha? Kafukufuku uyo wakachitika mu vyaru 18 ku Latin America na Caribbean, wakalongora kuti pa ŵanthu ŵatatu ŵaliwose, yumoza wakugomezga vyamayere, ufwiti, panji kuwukwa. Kweniso ŵanyake awo chiŵelengero chawo chikuyanako na cha kafukufuku wakwamba, ŵakugomezga kuti vingachitika kuyowoyeskana na mizimu. Kafukufuku munyake wakachitika mu vyaru 18 ku Africa. Pa ŵanthu awo ŵakafumbika, ŵanthu ŵakujumpha hafu ŵakati ŵakugomezga kuti ufwiti uliko. Nadi, kulikose uko tikukhala tikwenera kuŵa maso na mizimu yiheni. Nakuti Satana chilato chake ntchakuti wapuluske “charu chose.”—Chivu. 12:9.
5. Kasi Yehova wakuviwona wuli vyamizimu?
5 Yehova ni “Chiuta waunenesko.” (Sal. 31:5) Kweni kasi wakuviwona wuli vyamizimu? Wakuvitinkha! Yehova wakaphalira Ŵaisrayeli kuti: “Pakati pinu pangasangikanga yayi munthu uyo wakujumphiska mwana wake mwanalume panji mwanakazi pa moto, panji wakuwukwa, wakuchita masalamusi, wakupenja vinthumwa, fwiti, wakulowa ŵanyake, uyo wakuluta ku ng’anga panji wakuloska, panji uyo wakufumba ku ŵakufwa. Pakuti waliyose uyo wakuchita ivi mbukazuzi kwa Yehova.” (Doto. 18:10-12) Ŵakhristu ŵali pasi pa Dango ilo Yehova wakapeleka ku Ŵaisrayeli yayi. Ndipouli, tikumanya kuti maghanoghano gha Yehova pa nkhani ya vyamizimu ghandasinthe.—Mal. 3:6.
6. (a) Kasi Satana wakupuluska wuli ŵanthu na vyamizimu? (b) Kuyana na Mupharazgi 9:5, kasi unenesko wakuyowoya za ŵakufwa ngwakuti wuli?
6 Yehova wakutichenjezga pa nkhani ya vyamizimu chifukwa wakumanya kuti ndivyo Satana wakupuluskira ŵanthu. Satana wakuthandazga mautesi kwizira mu vyamizimu, utesi unyake ngwakuti ŵakufwa mbamoyo ku malo ghanyake. (Ŵazgani Mupharazgi 9:5.) Satana wakofya ŵanthu na vyamizimu na kuŵawuskako ku chigaŵa cha Yehova. Chilato chake ntchakuti ŵanthu awo ŵakuchita vyamizimu ŵagomezgenge mizimu yiheni m’malo mwa kugomezga Yehova.
UMO TINGAKANIZGIRA MIZIMU YIHENI
7. Kasi Yehova wakutiphalira vichi?
7 Nga umo tawonera kale, Yehova wakutiphalira ivyo tikwenera kumanya kuti tileke kupuluskika na Satana na viŵanda vyake. Tiyeni tiwone ivyo tingachita kuti tilimbane na Satana na viŵanda vyake.
8. (a) Kasi ni nthowa wuli yiwemi chomene iyo tingakanizgira mizimu yiheni? (b) Kasi lemba la Salimo 146:4 likuvumbura wuli utesi wa Satana wakukhwaskana na ŵakufwa?
8 Ŵazgani Mazgu gha Chiuta na kughanaghanirapo. Iyi ni nthowa yiwemi chomene iyo tingakanira mautesi agho mizimu yiheni yikuthandazga. Mazgu gha Chiuta ghali nga ni lupanga lwakuthwa ndipo ghangavumbura mautesi agho Satana wakuthandazga. (Efe. 6:17) Mwachiyelezgero, Mazgu gha Chiuta ghakuvumbura utesi wakuti ŵakufwa ŵangayowoya na ŵamoyo. (Ŵazgani Salimo 146:4.) Ghakutikumbuskaso kuti ni Yehova pera uyo wangamanya ivyo vichitikenge munthazi. (Yes. 45:21; 46:10) Para nyengo zose tikuŵazga Mazgu gha Chiuta na kughanaghanirapo, tiŵenge ŵakunozgeka kukana na kutinkha mautesi agho mizimu yiheni yikukhumba kuti tighagomezgenge.
9. Kasi tikugega vichi ivyo vikukolerana na kugomezga mizimu?
9 Kanani kuchitako chilichose icho chikukhwaskana na kugomezga mizimu. Pakuti ndise Ŵakhristu ŵaunenesko tikuchitako yayi chilichose chakukhwaskana na mizimu yiheni. Mwachiyelezgero, tikuluta yayi ku ng’anga panji kuyezga kuyowoyeskana na ŵakufwa munthowa yiliyose. Nga umo tikasambilira mu nkhani iyo yajumpha, tikuchitako yayi mitheto ya pa nyifwa iyo yikulongora nga kuti ŵakufwa mbamoyo ku malo ghanyake. Kweniso tikuthemba ŵakumanya vya nyenyezi panji awo ŵakuloska yayi kuti timanye vyamunthazi. (Yes. 8:19) Tikumanya kuti ntchakofya chomene kuchita nthena, ndipo tingamba kukolerana na Satana na viŵanda vyake.
Yezgani Ŵakhristu ŵakwambilira mwakotcha chilichose chakukhwaskana na vyamasalamusi na kukana vyakusanguluska vyakukhwaskana na mizimu yiheni (Wonani ndime 10-12)
10-11. (a) Kasi ŵanthu ŵanyake mu nyengo ya Ŵakhristu yakwambilira ŵakachita wuli ŵati ŵasambira unenesko? (b) Kuyana na 1 Ŵakorinte 10:21, chifukwa wuli tikwenera kuyezga Ŵakhristu ŵakwambilira, ndipo tingaŵayezga wuli?
10 Tayani vinthu vyose vyakukhwaskana na masalamusi. Ŵanthu ŵanyake ŵa ku Efeso awo ŵakaŵako mu nyengo ya Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakachitangako vyamizimu. Kweni ŵakati ŵasambira unenesko, ŵakachitapo kanthu mwaluŵiro. “Ŵanandi awo ŵakachitanga masalamusi ŵakawunjika pamoza mabuku ghawo na kughawotcha panthazi pa waliyose.” (Mil. 19:19) Ŵanthu aŵa, ŵakaŵikapo mtima kuti ŵakanizge mizimu yiheni. Mabuku ghawo gha vyamasalamusi ghakaŵa ghakudura chomene. Kweni m’malo mwakupa ŵanyawo panji kughaguliska, ŵakaghawotcha. Ŵakawona kuti chakuzirwa nkhukondweska Yehova kuluska kughanaghanira mtengo wa mabuku ghawo.
11 Kasi tingaŵayezga wuli Ŵakhristu ŵakwambilira aŵa? Chingaŵa makora kotcha panji kutaya chilichose chakukhwaskana na masalamusi. Vinyake mwa vinthu ivi ni nyanga, vinthumwa, mphiyi, panji vinthu vinyake ivyo ŵakuchita kuvwara kuti ŵajivikilire ku mizimu yiheni.—Ŵazgani 1 Ŵakorinte 10:21.
12. Kasi tikwenera kujifumba mafumbo wuli pa nkhani ya vyakusanguluska ivyo tikutemwa?
12 Sandani vyakusanguluska ivyo mukutemwa. Jifumbani kuti: ‘Kasi nkhuŵazga mabuku, magazini, panji nkhani za pa Intaneti zakukhwaskana na masalamusi? Wuli pakuyowoya za sumu izo nkhupulikizga, mafilimu na mapulogiramu gha pa TV agho nkhuwonelera, panji magemu agho nkhuseŵera pa kompyuta? Kasi vyakusanguluska ivyo ine nkhutemwa, muli chilichose chakukhwaskana na vyamizimu? Kasi muli vinthu nga ni mizguka, ufwiti, panji vinthu ivyo mwakawiro vingachitika yayi? Kasi vikulongora kuti ntchiwemi waka kuchita mayere, kulowa, panji kutemba munthu?’ Ndipouli ni vyakusanguluska vyose yayi ivyo mukuŵa vyamizimu. Nkhani zinyake zikulongosora waka vinthu vinyake ivyo vingachitika panji ivyo vingachitika yayi. Para mukusankha vyakusanguluska, ŵikanipo mtima kuti musankhe ivyo vingamovwirani kuti muleke kuchita chilichose icho Yehova wakutinkha. Tikwenera “kuyezgayezga kuŵa na njuŵi yituŵa” pa maso pa Chiuta.—Mil. 24:16. *
13. Kasi tikwenera kugega kuchitachi?
13 Gegani kuyowoya nkhani zakukhwaskana na viŵanda. Pa nkhani iyi, tikwenera kuyezga Yesu. (1 Pet. 2:21) Pambere Yesu wandize pa charu chapasi, wakakhalanga kuchanya, ndipo wakamanyanga vinandi vya Satana na viŵanda. Kweni wakayowoyapo yayi nkhani zakukhwaskana na ivyo mizimu yiheni yachita. Yesu wakakhumbanga kusambizga ŵanthu vya Yehova, vya Satana yayi. Tingamuyezga Yesu para tikuleka kuthandazga nkhani zakukhwaskana na viŵanda. M’malo mwake, tikulongora kwizira mu ivyo tikuyowoya kuti ‘mtima withu wafuluka na chinthu chiwemi,’ icho ntchaunenesko.—Sal. 45:1.
Tikopa yayi mizimu yiheni. Yehova, Yesu na ŵangelo mbankhongono chomene kuluska mizimu yiheni (Wonani ndime 14-15) *
14-15. (a) Chifukwa wuli tikwenera yayi kopa mizimu yiheni? (b) Kasi pali ukaboni wuli uwo ukulongora kuti Yehova wakuvikilira ŵanthu ŵake mazuŵa ghano?
14 Kopa mizimu yiheni yayi. Mu charu chiheni ichi, vinthu viheni vingatichitikira. Vinthu nga ni ngozi, ulwari, panji nyifwa vikwiza mwamabuchi. Kweni tileke kughanaghana kuti mizimu yiheni ndiyo yachitiska. Baibolo likuti “nyengo na vyakuchitika vyamabuchi” vingawira waliyose. (Muph. 9:11) Yehova ngwankhongono chomene kuluska viŵanda. Mwachiyelezgero, Chiuta wakazomerezga yayi kuti Satana wakome Yobu. (Yobu 2:6) Mu nyengo ya Mozesi, Yehova wakalongora kuti wali na nkhongono kuluska Ŵasembe ŵamasalamusi ŵa Ŵaeguputo. (Eks. 8:18; 9:11) Pamanyuma, Yehova wakapa Yesu mazaza pa Satana na viŵanda vyake, lekani wakaŵachimbizgira pa charu chapasi. Sonosono apa, Satana na viŵanda vyake ŵajalirikenge mu chizongwe, ndipo ŵazamupwetekaso waliyose yayi.—Chivu. 12:9; 20:2, 3.
15 Tikuwona maukaboni ghanandi ghakulongora kuti Yehova wakuvikilira ŵanthu ŵake mazuŵa ghano. Ghanaghanirani fundo iyi: Tikupharazga na kusambizga unenesko pa charu chose chapasi. (Mat. 28:19, 20) Kwizira mu ntchito iyi, tikuvumbura milimo ya Dyabulosi. Nadi, Satana waŵenge kuti wangafiska kulekeska mulimo withu, mphanyi wali kulekeska kale, kweni wangalekeska yayi. Ntheura tikwenera kopa yayi mizimu yiheni. Tikumanya kuti “maso gha Yehova ghakulaŵiska uku na uku mu charu chose kuti walongore nkhongono zake pa awo mitima yawo njakufikapo kwa iyo.” (2 Mid. 16:9) Para tili ŵakugomezgeka kwa Yehova, viŵanda vingatipweteka yayi.
AWO ŴAKUZOMERA KOVWIRIKANA YEHOVA ŴAKUTUMBIKIKA
16-17. Yowoyani chiyelezgero icho chikulongora kuti chikanga ntchakukhumbikwa kuti tikanizge mizimu yiheni.
16 Chikanga chikukhumbikwa kuti tikanizge mizimu yiheni, chomenechomene para ŵabali ŵithu ŵakuthupi panji ŵabwezi awo ŵakuwoneka nga ŵakutikhumbira viwemi ŵakutisuska. Kweni Yehova wakutumbika awo mbachikanga. Wonani ivyo vikachitikira mudumbu munyake zina lake Erica, uyo wakukhala ku Ghana. Erica wakaŵa na vyaka 21 apo wakamba kusambira Baibolo. Pakuŵa mwana wa ng’anga, wakeneranga kuchitako vyamizimu, nga nkhurya nyama iyo yapelekeka ku ŵachiuta ŵa adada ŵake. Erica wati wakana, ŵamumbumba yakwake ŵakati wamba kuyuyura ŵachiuta, ndipo ŵakamba kugomezga kuti ŵachiuta ŵaŵalangenge pakuŵafunthiska.
17 Ŵamumbumba ya Erica ŵakayezga kumuchichizga Erica kuti walondezge mitheto yawo, kweni wakakana, ndipo ŵakamuchimbizga panyumba. Pamanyuma wakamba kukhala na Ŵakaboni ŵanyake. Apa tingati Yehova wakamutumbika Erica, chifukwa wakamupa mbumba yiphya, Ŵakhristu ŵanyake awo ŵakaŵa nga mbadumbu na ŵakuru ŵake. (Mrk. 10:29, 30) Nangauli ŵabali ŵake ŵakamukana na kumotchera katundu wake, Erica wakalutilira kugomezgeka kwa Yehova, wakabatizika, ndipo sono ni mupayiniya wanyengozose. Wakopa yayi viŵanda. Pakuyowoya za ŵamumbumba yakwake, Erica wakuti, “Zuŵa lililose nkhulomba kuti mphanyi ŵamanya Yehova na kusanga chimwemwe na wanangwa uwo ukwiza chifukwa cha kuteŵetera Chiuta withu wachitemwa.”
18. Kasi titumbikikenge wuli para tikugomezga Yehova?
18 Ni tose yayi tingayezgeka nga umo wakayezgekera Erica. Ndipouli, tose tikwenera kukanizga mizimu yiheni na kuthemba Yehova. Para tichitenge nthena, titumbikikenge chomene, ndipo tipuluskikenge yayi na mautesi gha Satana. Kweniso tizomerezgenge yayi kuti titondeke kuteŵetera Yehova chifukwa chakopa viŵanda. Kuluska vyose, tikhozgenge ubwezi withu na Yehova. Msambiri Yakobe wakalemba kuti: “Jilambikani kwa Chiuta, kweni suskani Dyabulosi ndipo wamuchimbiraninge. Sendelerani kwa Chiuta, ndipo iyo wasendelerenge kwa imwe.”—Yak. 4:7, 8.
SUMU 150 Penjani Chiuta Kuti Mupone
^ ndime 5 Mwachitemwa, Yehova wakutichenjezga vyakukhwaskana na mizimu yiheni ndiposo umo yingatipuluskira. Kasi mizimu yiheni yikupuluska wuli ŵanthu? Kasi tingachita wuli kuti tikanizge mizimu yiheni? Mu nkhani iyi tisambirenge umo Yehova wakutovwilira kuti tileke kupuluskika na mizimu yiheni.
^ ndime 3 MAZGU GHALONGOSOLEKA: Kugomezga mizimu chikung’anamura kugomezga panji kuchita maluso agho ghakukolerana na viŵanda. Kweniso kugomezga kuti mzimu wa munthu ukulutilira kuŵa wamoyo para munthu wafwa, ndipo ungayowoya na ŵanthu ŵamoyo chomenechomene kwizira mwa ng’anga panji munthu munyake. Kugomezga mizimu chikung’anamuraso kuchita ufwiti na kuwukwa. Mazgu ghakuti mayere mu nkhani iyi ghakung’anamuraso kufumba ku ng’anga, kutemba munthu na kulowa. Kweni chikung’anamura kwendeska waka mawoko mwauchenjezi yayi nga umo ŵanthu ŵanyake ŵakuchitira kuti ŵakondweske waka ŵanthu.
^ ndime 12 Ŵalara ŵakwenera kuŵika malango yayi pa nkhani ya vyakusanguluska. M’malo mwake, Mkhristu waliyose wakwenera kwendera njuŵi yake yakusambizgika Baibolo para wakusankha ivyo waŵazgenge, kuwonelera, panji magemu agho wangaseŵera pa kompyuta. Mitu ya mbumba yamahara yikuwoneseska kuti Baibolo ndilo likulongozga mbumba yawo pakusankha vyakusanguluska.—Wonani pa jw.org/tum, nkhani ya mutu wakuti “Kasi Ŵakaboni ŵa Yehova Ŵakukanizga Mafilimu, Mabuku, na Sumu Zinyake?” Wonani pa MANYANI VYA ISE > IVYO ŴANTHU ŴAKUTEMWA KUFUMBA.
^ ndime 54 MAZGU GHAKULONGOSORA CHITHUZI: Chithuzi icho chikulongora kuti Yesu ni Themba lankhongono kuchanya wakulongozga gulu la ŵangelo ŵankhondo. Mpando wachifumu wa Yehova wuli pachanya pake.
