1. Kasi tikuyowoyeskana wuli na Yehova?

 KANANDI tikutemwa kuchezga na ŵanthu awo tikuŵatemwa. Ŵakutorana awo ŵakukondwa mu nthengwa yawo kanandi ŵakuchezgera lumoza. Ŵawukirano ŵakukondwa chomene para ŵakuchezga na ŵabwezi ŵawo. Ndipo tose tikukondwa chomene para tapatura nyengo kuchezga na ŵabali na ŵadumbu ŵithu. Kweni kuluska vyose, tikukondwa chomene para tapatura nyengo kuyowoyeskana na Chiuta withu. Tikuchita nthena mwa kulomba kwa iyo, kuŵerenga Mazgu ghake, kweniso kughanaghanirapo pa khumbo lake na mikhaliro yake yiwemi. Nyengo iyo tapatura kuyowoyeskana na Yehova njamtengo wapatali nadi.—Sal. 139:17.

2. Kasi ni masuzgo wuli agho ghangatitondeska kupatura nyengo yakuyowoyeskana na Yehova?

² Nangauli tikukondwa para tikulomba na kusambira Baibolo, kweni ni nyengo zose yayi apo chikuŵa chipusu. Chifukwa chakuti tikutangwanika chomene, chingaŵa chakusuzga kusanga nyengo yakuchitira vinthu vyauzimu. Ntchito iyo tikugwira, mulimo wakupwelelera mbumba, kweniso milimo yinyake, vingatitangwaniska chomene mwakuti tingawona kuti tingakwaniska yayi kusanga nyengo ya kulomba, kusambira Mazgu gha Chiuta panji na kughanaghanirapo.

3. Kasi ntchivichi chinyake icho chingatiryera nyengo yithu?

³ Paliso chinthu chinyake icho chingatilyera nyengo yithu. Para tili maso yayi, tingazomerezga vinthu vinyake ivyo pa ivyo vyekha ni viwemi waka, kuti vitilyerenge nyengo yithu yinandi mwakuti chingaŵa chakusuzga kuti tisendelere kwa Yehova. Mwachiyelezgero,  vyakusanguluska. Tose tikukondwa kuŵa na nyengo yakusangwapo, kweni para tikumalira nyengo yinandi pa vyakusanguluska nanga vingaŵa viwemi waka, tingaŵavya nyengo yakuchitira vinthu vyauzimu. Tikwenera kukumbuka kuti vyakusanguluska vili na chandulo chichoko waka.—Zinth. 25:27; 1 Tim. 4:8.

4. Kasi tisambirenge vichi mu nkhani iyi?

⁴ Mu nkhani iyi, tisambirenge chifukwa icho ntchakuzirwa kusanda vinthu ivyo ni vyakuzirwa pa umoyo withu. Tisambirengeso umo tingachitira kuti tigwiliskirenge ntchito makora nyengo iyo tikuyowoyeskana na Yehova kweniso umo tingapindulira para tikugwiliskira ntchito nyengo mwamahara.

5. Kasi kuŵerenga na kughanaghanirapo lemba la Ŵaefeso 5:15-17, kungawovwira wuli wachinyamata kuti wasankhe mwamahara ivyo wachitenge pa umoyo wake?

⁵ Sankhani mwamahara ivyo muchitenge pa umoyo winu. Ŵachinyamata kanandi ŵakughanaghanira za ivyo ŵangachita kuti ŵaŵe na umoyo wachandulo. Ŵapapi na ŵabwezi ŵawo mu mpingo, ŵangaŵachiska ŵachinyamata aŵa kuti ŵachiteko mauteŵeti ghanyake mu gulu la Yehova. Apo ŵasambizgi ŵawo na ŵabali ŵawo awo Mbakaboni yayi, ŵangaŵachiska kuti ŵasambire chomene mwakuti ŵazakasange ntchito yapachanya na kuzakasanga ndalama zinandi. Kweni masambiro ghapachanya agha, ghangaŵamalira nyengo yawo yinandi. Kasi ntchivichi icho chingawovwira wachinyamata uyo wakutemwa Yehova kuti wasankhe mwamahara? Wangapindura chomene usange wangaŵazga Ŵaefeso 5:15-17 na kughanaghanirapo. (Ŵazgani.) Pamanyuma pa kuŵazga mavesi agha, wachinyamata wangajifumba kuti: ‘Kasi “khumbo la Yehova” ndakuti wuli? Kasi ni vyakusankha wuli ivyo vingamukondweska? Kasi ni vyakusankha wuli ivyo vinganovwira kuti nigwiliskirenge ntchito makora nyengo yane?’ Kumbukani kuti tikukhala mu ‘mazuŵa ghaheni,’ ndiposo kuti charu cha Satana ichi sonosono apa chiparanyikenge. Ntheura ntchamahara chomene kuti pa umoyo withu tichitenge vinthu ivyo vikukondweska Yehova.

6. Kasi Mariya wakasankha vichi, ndipo chifukwa wuli tingati wakasankha makora?

⁶ Ŵikani vinthu vyakuzirwa pa malo ghakwamba. Nyengo zinyake tingakhumbikwira kuti tichite kusankhapo chimoza pakati pa vinthu viŵiri ivyo vyose ni viwemi waka, mwakuti tigwiliskire ntchito makora nyengo yithu. Tingapulikiska makora fundo iyi para tingaghanaghanira ivyo vikachitika apo Yesu wakaluta ku nyumba ya Mariya na Marita. Marita wakakondwa chomene kupokelera Yesu kuŵa mulendo wawo, mwakuti wakamunozgera chakurya chinandi chomene. Kweni munung’una wake Mariya, wakakhala pafupi na Yesu ndipo wakapulikizganga ivyo wakasambizganga. Nangauli ivyo wakachita Marita navyo vikaŵa viwemi waka, kweni Yesu wakati ‘Mariya wakasora chigaŵa chiwemi.’ (Luka 10:38-42) Nakuti pati pajumpha nyengo, Mariya wakwenera wakaluwa chakurya icho chikaphikika pa zuŵa lira, kweni tikukayika yayi kuti wakalutilira kukumbuka ivyo wakasambira kufuma kwa Yesu pa zuŵa lira. Nga umo Mariya wakakondwera kuŵa pamoza na Yesu, nase tikukondwa chomene para tili pamoza na Yehova. Kasi tingayigwiliskira wuli ntchito makora nyengo iyo tikuyowoyeskana panji kuti kuŵira pamoza na Yehova?

7. Chifukwa wuli ntchakuzirwa chomene kulomba, kusambira Baibolo, na kughanaghanirapo?

⁷ Manyani kuti kulomba, kusambira Baibolo, na kughanaghanirapo, ntchigaŵa cha kusopa kwithu. Para tikulomba, tikuyowoyeskana na Adada ŵithu ŵakuchanya awo ŵakutitemwa chomene. (Sal. 5:7) Para tikusambira Baibolo, vikovwira kuti ‘timumanye makora Chiuta,’ uyo ngwavinjeru kuluska waliyose. (Zinth. 2:1-5) Para  tikughanaghanirapo, tikughanaghanira za mikhaliro yakukondweska ya Yehova, na kukumbuka vinthu viwemi ivyo wakukhumba kuchitira ŵanthu wose munthazi, kusazgapo na ise wuwo. Iyi ni nthowa yiwemi chomene yakugwiliskira ntchito nyengo yithu. Kweni kasi ntchivichi chingatovwira kuti tiyigwiliskirenge makora ntchito nyengo iyi?

8. Kasi tingasambirako vichi kwa Yesu pa umo wakagwiliskira ntchito nyengo iyo wakaŵira mu mapopa?

⁸ Usange ntchamachitiko, sankhani malo ghawemi ghambura chongo. Wonani umo wakachitira Yesu. Pambere wandambe uteŵeti wake wa pa charu chapasi, wakakhala dankha mazuŵa 40 mu mapopa. (Luka 4:1, 2) Ku malo ghambura chongo agha, Yesu wakalombanga kwa Yehova na kughanaghanirapo za ivyo Adada ŵake ŵakukhumba kuti wachite. Ivi vikamovwira kuti waŵe wakunozgeka kutonda viyezgo ivyo wakaŵa pafupi kukumana navyo. Kasi mungasambirako vichi kwa Yesu? Para muli mu mbumba iyo muli ŵanthu ŵanandi, chingaŵa chipusu yayi nyengo zose kusanga malo ghambura viwawa pa nyumba. Para vili nthena, mungakhumbikwira kusanga malo ghawemi kunyake. Umu ndimo wakuchitira Julie para wakukhumba kuyowoya na Yehova mu lurombo. Iyo na mfumu wake ŵakupanga lenti kachipinda kachoko waka mu nyumba yinyake ku France, ndipo ntchakusuzga kuti wasange malo ghakuti wangaŵa payekha na kuleka kutimbanizgika. Julie wakuti: “Ntheura nkhutemwa kuluta ku paki zuŵa lililose. Uku ndiko nkhuŵa na mwaŵi wakuŵa panekha, ndipo nkhughanaghanirapo, na kulomba kwa Yehova kufumira pasi pamtima.”

9. Nangauli Yesu wakaŵa wakutangwanika chomene, kasi wakalongora wuli kuti wakazirwiskanga ubwezi wake na Yehova?

⁹ Yesu wakaŵa wakutangwanika chomene. Apo wakachitanga uteŵeti wake wa pa charu chapasi, kulikose ŵanthu ŵakamulondezganga, ndipo ŵakakhumbanga kuti ŵaŵe na iyo. Zuŵa linyake, “msumba wose ukawungana pa mulyango” kuti ukumane nayo. Nangauli vikaŵa nthena, kweni Yesu wakawoneseskanga kuti nyengo zose wakusanga nyengo yakulombera kwa Yehova. Namulenjilenji kuchali kamdima, wakaluta “ku malo ghamayiyi” kuti wakayowoyeskane na Adada ŵake.—Mrk. 1:32-35.

10-11. Kuyana na Mateyu 26:40, 41, kasi ni ulongozgi wuli wapanyengo yake uwo Yesu wakaphalira ŵasambiri ŵake mu munda wa Getisemane, kweni chikachitika ntchivichi?

¹⁰ Pa usiku waumaliro wakuti namachero wakomekenge, apo wakaŵa kuti wamalizga uteŵeti wake wa pa charu chapasi, Yesu wakapenjaso malo ghawemi ghambura viwawa kuti waghanaghanirepo na kulomba. Wakasanga malo agha mu munda wa Getisemane. (Mat. 26:36) Panyengo iyi, Yesu wakaphalira ŵasambiri ŵake chinthu chakuzirwa chomene pa nkhani ya kulomba.

¹¹ Wonani ivyo vikachitika. Apo Yesu na ŵasambiri ŵake ŵakafikanga mu munda wa Getisemane, kukaŵa usiku chomene, panji chapakati pa usiku. Yesu wakaphalira ŵasambiri ŵake  kuti ‘ŵaŵenge maso,’ ndipo iyo wakaluta kukalomba. (Mat. 26:37-39) Kweni apo iyo wakalombanga, iwo ŵakagona. Wati wawerako na kusanga kuti ŵakugona, wakaŵachiskaso kuti ‘ŵaŵe maso na kulutilira kulomba.’ (Ŵazgani Mateyu 26:40, 41.) Yesu wakamanya kuti ŵasambiri ŵake ŵakasuzgikanga chomene maghanoghano kweniso kuti ŵakavuka chomene. Mwalusungu, Yesu wakaŵaphalira kuti “thupi ndakulopwa.” Ndipouli, kaŵiri kose wakalutaso kukalomba, ndipo apo wakizaso wakasangaso kuti ŵasambiri ŵake ŵakugona m’malo mwakuti ŵalombenge.—Mat. 26:42-45.

12. Kasi tingachita wuli usange tikuwona kuti tasuzgika chomene maghanoghano panji tavuka chomene mwakuti tingalomba yayi?

¹² Sankhani nyengo yiwemi. Nyengo zinyake tingasuzgika chomene maghanoghano panji tingavuka chomene mwakuti tingajipulika kuti tingakwaniska yayi kulomba. Usange ivi vili kumuchitikiranipo, manyani kuti ŵanandi ŵali kujipulikapo nthena. Kasi mungachita wuli? Ŵanji awo ŵakatemwanga kulomba kwa Yehova paumaliro wa zuŵa, ŵasanga kuti chikuŵa makora kulomba mwakutendekerako pambere vindalemerethu. Ŵanji ŵakuwona kuti ŵakulomba makora para ŵakhala mu nthowa yinyake, mwachiyelezgero para ŵakhala pasi, panji para ŵagwada. Kweni wuli usange mukujipulika kuti mwavuka chomene panji vinthu vinyake vili makora yayi pa zuŵa ilo mwakuti mukuwona kuti mungalomba yayi? Muphalirani Yehova umo mukujipulikira. Manyani kuti Adada ŵithu ŵalusungu ŵakumupulikiskani.—Sal. 139:4.

13. Kasi vinthu vya tekinoloje vingatitimbanizga wuli para tikulomba, kusambira patekha, panji para tili pa maungano?

¹³ Gegani ivyo vingamutimbanizgani para mukusambira. Kulomba ndiyo ni nthowa yekha pera yayi yakukhozgera ubwezi withu na Yehova. Kusambira Mazgu gha Chiuta na kusangikapo pa maungano gha mpingo, vingawovwiraso kuti tisendelere kwa Chiuta. Kasi chilipo icho mungachita kuti mugwiliskirenge ntchito makora nyengo iyo mukusambilira pamwekha panji apo muli pa maungano gha mpingo? Jifumbani kuti, ‘Kasi ntchivichi icho kanandi chikunitimbanizga para nili pa maungano gha mpingo panji para nkhusambira panekha?’ Kasi ŵanthu ŵakutemwa kuniyimbira, panji kasi nkhutemwa kupokera maimelo panji mameseji pa foni yane panji pa vinthu vinyake vya tekinoloje? Mazuŵa ghano ŵanthu ŵanandi ŵali navyo vinthu ivi. Nkhwantha zinyake zikuti panyengo ya kusambilira kuŵa waka na foni pafupi kukutimbanizga. Pulofesa munyake wakuwona vya umo ŵanthu ŵakughanaghanira, wakuti:  “[Para foni yili pafupi] munthu ukuŵikapo mahara yayi pa ivyo ukuchita, mahara ghakuŵa kunyake.” Para tambenge maungano ghithu gha dera panji gha chigaŵa, kanandi tikupempheka kuti tichune mafoni ghithu na vinthu vinyake vya tekinoloje kuti vileke kutimbanizga ŵanji. Kasi tingachita yayi nthena para tili kwathekha na chilato chakuti vinthu ivi vileke kutitimbanizga para tikulomba, kusambira patekha, panji para tili pa maungano?

14. Kuyana na Ŵafilipi 4:6, 7, kasi Yehova wangatovwira wuli kuti tileke kutimbanizgika?

¹⁴ Lombani Yehova kuti wamovwirani kukhazikika maghanoghano. Para mwamanya kuti maghanoghano ghinu ghakwendakwenda apo mukusambira pamwekha panji apo muli pa maungano gha mpingo, lombani kwa Yehova kuti wamovwirani. Para mukufipa mtima panji kwenjerwa, chingaŵa chakusuzga kuti musuleko waka na kuŵika mahara ghose pa Mazgu gha Chiuta, kweni ntchakuzirwa chomene kuchita nthena. Lombani mtende uwo uvikilirenge mtima winu kweniso “maghanoghano ghinu.”—Ŵazgani Ŵafilipi 4:6, 7.

15. Kasi ntchandulo wuli chakwamba icho mungasanga para mukupatura nyengo yakuŵira lumoza na Yehova?

¹⁵ Para mukusanga nyengo ya kulomba kwa Yehova, kutegherezga kwa iyo, na kughanaghanirapo vya iyo, musangenge vyandulo vinandi. Vyandulo wuli? Chakwamba, musankhenge vinthu mwamahara. Baibolo likutisimikizgira kuti “uyo wakwenda na wavinjeru [nayo] waŵenge wavinjeru.” (Zinth. 13:20) Ntheura para mukupatura nyengo yakuŵira na Yehova, uyo ni Mwenecho wa vinjeru, namwe muŵenge ŵavinjeru. Mupulikiskenge makora umo mungachitira kuti mumukondweskenge kweniso umo mungachitira kuti mugege vinthu ivyo wakutinkha.

16. Kasi kupatura nyengo yakusambira vya Yehova kungatovwira wuli kuti tisambizgenge mwaluso?

¹⁶ Chandulo chachiŵiri, muŵenge msambizgi muwemi. Para tikusambira na munthu Baibolo, chimoza mwa vilato vithu vyakuzirwa ndicho kumovwira kuti waŵe paubwezi na Yehova. Para tikutemwa chomene kulomba kwa Yehova na kusambira vya iyo, chitemwa chithu pa iyo chikurenge, ndipo ivi vitovwirenge kuti msambiri withu timovwire makora kuti nayo watemwenge Yehova. Ghanaghanirani umo wakachitira Yesu. Wakaŵalongosoranga makora Adada ŵake, a Yehova, ndipo ivi vikawovwira ŵasambiri ŵake kuti nawo ŵambe kuŵatemwa.—Yoh. 17:25, 26.

17. Chifukwa wuli kulomba na kusambira kungatovwira kukhozga chipulikano chithu?

¹⁷ Chandulo chachitatu, chipulikano chinu chikhorenge. Ghanaghanirani ivyo vikuchitika para mwamupempha Chiuta kuti wamulongozgani, kumupembuzgani, panji kumovwirani. Nyengo zose para Yehova wazgora malurombo ghinu, chipulikano chinu chikukhora. (1 Yoh. 5:15) Kasi ntchivichi chinyake icho chingakhozga chipulikano chinu? Sambiro la mwaŵene. Kumbukani kuti “munthu wakuŵa na chipulikano para wapulika  mazgu.” (Rom. 10:17) Ndipouli, kuti tikhozge chipulikano chithu, pakukhumbikwa vinandi padera pa kusambira waka. Kasi ntchivichi chinyake icho tikweneraso kuchita?

18. Longosorani chifukwa icho tikwenera kughanaghanirapo.

¹⁸ Tikwenera kughanaghanirapo pa ivyo tikusambira. Ghanaghanirani ivyo vikachitikira uyo wakalemba Salimo 77. Iyo wakasuzgikanga maghanoghano chifukwa wakawonanga kuti Yehova waleka kutemwa iyo na Ŵaisrayeli ŵanyake. Chifukwa cha kwenjerwa uku, wakatondekanga na kugona usiku. (Vesi 2-8) Kasi wakachita wuli? Wakaphalira Yehova kuti: “Nilangurukenge pa milimo yinu yose,na kughanaghanira pa ivyo mwachita.” (Vesi 12) Mbunenesko kuti wamasalimo uyu wakayimanyanga makora milimo iyo Yehova wakachitira ŵanthu ŵake, kweni nipera wakajifumbanga kuti: “Kasi Chiuta waluwa kulongora uwemi wake, panji ukali wake walekeska lusungu lwake?” (Vesi 9) Wamasalimo uyu wakaghanaghanirapo pa milimo ya Yehova kweniso pa fundo yakuti Yehova wakalongora lusungu na chiwuravi kumanyuma. (Vesi 11) Kasi paumaliro vikaŵa wuli? Wamasalimo wakakhorwa kuti Yehova wangaŵasida yayi ŵanthu ŵake. (Vesi 15) Mwakuyana waka, namwe chipulikano chinu chikhorenge para mukughanaghanirapo pa ivyo Yehova wachitira kale ŵanthu ŵake, kweniso pa ivyo wamuchitirani imwe pamwekha.

19. Kasi ntchandulo wuli chinyake icho tingasanga para tikupatura nyengo kuyowoyeskana na Yehova?

¹⁹ Chandulo chachinayi, ichoso ntchakuzirwa chomene, ntchakuti chitemwa chinu pa Yehova chikurenge. Padera pa mikhaliro yinyake yose, chitemwa ndicho chomene chingamuchiskani kuti mumupulikirenge Yehova, kujinora vinthu vinyake kuti mumukondweske, kweniso kuzizipizga chiyezgo chilichose icho mungasangana nacho. (Mat. 22:37-39; 1 Kor. 13:4, 7; 1 Yoh. 5:3) Palije chinthu chakuzirwa chomene kuluska kuŵa paubwezi wakukhora na Yehova—Sal. 63:1-8.

20. Kasi muchitenge wuli kuti muŵe na nyengo yakukwana ya kulomba, kusambira Baibolo, na kughanaghanirapo?

²⁰ Kumbukani kuti lurombo, kusambira Baibolo, na kughanaghanirapo, ntchigaŵa cha kusopa kwithu. Nga umo wakachitira Yesu, penjani malo ghawemi ghambura chongo kuti muŵe pamoza na Yehova. Gegani ivyo vingamutimbanizgani. Pemphani Yehova kuti wamovwirani kuti maghanoghano ghinu ghaleke kutimbanizgika pa vinthu vyauzimu ivyo mukuchita. Usange mukugwiliskira ntchito makora nyengo yinu sono, Yehova wazamumupani umoyo wamuyirayira mu charu chiphya cha Chiuta.—Mrk. 4:24.