Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Wakatenge Watemwekenge na Chiuta

Wakatenge Watemwekenge na Chiuta

TIKUTEŴETERA Yehova ndipo tikukhumba kuti watitemwenge, asi nthena? Kweni kasi mbanjani awo Chiuta wakuŵatemwa na kuŵatumbika? Chiuta wakatemwanga ŵanthu ŵanyake awo ŵakuyowoyeka mu Baibolo nangauli kumanyuma ŵakachitapo kwananga kukuru. Ŵanji awo ŵakaŵapo na mikhaliro yiwemi Chiuta wakaleka kuŵatemwa. Ntheura tingafumba kuti, “Kasi Yehova wakukhumba vichi chomene kuti watitemwe?” Ivyo wakachita Rehobowamu, themba la Yuda, vingatovwira kuti tisange zgoro la fumbo ili.

WAKAMBA MAKORA YAYI

Dada wa Rehobowamu wakaŵa Solomoni, uyo wakawusa Israyeli vyaka 40. (1 Mathe. 11:42) Solomoni wakafwa mu 997 B.C.E. Pamanyuma, Rehobowamu wakafuma ku Yerusalemu kuluta ku Shekemu kukaphakazgika kuŵa fumu. (2 Mid. 10:1) Kasi mukughanaghana kuti wakafipanga mtima usange wakwaniskenge kuchita nga ni Solomoni, uyo wakamanyikwanga kuti wakaŵa wavinjeru chomene? Rehobowamu nayo wakakhumbikwiranga kulongora usange wali na vinjeru pakumazga nkhani zakusuzga.

Rehobowamu wakwenera kuti vinthu wakavisanga makora yayi mu Israyeli apo wakambanga kuwusa. Wakati wamba waka kuwusa, ŵanthu ŵakatuma ŵimiliri ŵawo na kumudandawulira kuti: “Awuso ŵakatipa goliwoli lizito. Kweni para iwe ungapepuskako mulimo unonono wa awuso, na kupepuska goliwoli lizito ilo ŵakaŵika pa ise, mbwenu tikuteŵeterenge.”—2 Mid. 10:3, 4.

Iyi yikwenera kuti yikaŵa nkhani yakusuzga kwa Rehobowamu. Para wapulikirenge ivyo ŵanthu ŵakukhumba, iyo, banja lake, na ŵantchito ŵake, ŵakhumbikwirenge kusintha umoyo wawofuwofu na kuleka kukhumba vinandi ku ŵanthu. Kweni para wakanenge kuchita ivyo ŵanthu ŵakukhumba, mbwenu ŵamugalukirenge. Kasi wakachita wuli? Chakwamba wakafumba ŵanalume ŵalara awo ŵakateŵeteranga Solomoni. Kweni pamanyuma Rehobowamu wakapenja vinjeru ku ŵanyamata ŵanthanga yake. Rehobowamu wakapulikira ulongozgi wa ŵanyamata, ndipo wakaŵazgora mwankhaza kuti: “Goliwoli linu nilizgorenge lizito chomene, ndipo nisazgirengeko uzito wake. Adada ŵakamuthyapurani na maluswazu, kweni ine nimulanganinge na vikoti.”—2 Mid. 10:6-14.

Kasi tikusambirapo vichi? Ntchamahara kupulikira ŵanthu ŵalara msinkhu, awo mbakukhwima mwauzimu. Pakuti ŵakumanapo na vinandi, ŵakumanyirathu ivyo vingachitika pa vinthu vinyake ivyo tingasankha, lekani ŵakupeleka ulongozgi uwemi.—Yobu 12:12.

“ŴAKAPULIKIRA MAZGU GHA YEHOVA”

Rehobowamu wati wawona kuti ŵanthu ŵamugalukira wakawunjika ŵasilikari ŵake kuti warwe nkhondo. Kweni Yehova wakanjilirapo kwizira mwa ntchimi Shemaya. Wakati: “Mungakweranga chara kukarwa na ŵabali ŵinu Ŵaisrayeli. Waliyose wa imwe wawelere ku nyumba yake, pakuti ichi chafumira kwa ine.”—1 Mathe. 12:21-24. *

Kasi chikaŵa chipusu kwa Rehobowamu kupulikira Yehova? Kasi ŵanthu ŵaliwonenge wuli themba pakuti likayowoya kale kuti liŵalangenge na “vikoti” kweni apa likuŵaleka waka nangauli ŵagaluka? (Yaniskani na 2 Midauko 13:7.) Nangauli vikaŵa nthena, kweni themba na ŵasilikari ŵake “ŵakapulikira mazgu gha Yehova na kuwelera kukwawo umo Yehova wakaŵaphalilira.”

Kasi apa sambiro ndakuti wuli? Ntchamahara kupulikira Chiuta nanga ni para ŵanthu ŵangatinena. Para tichitenge nthena, Chiuta watitemwenge na kutitumbika.—Doto. 28:2.

Kasi Rehobowamu wakatumbikika pakuti wakapulikira? Pakuti wakapulikira kuti waleke kurwa nkhondo na mafuko agho ghakamugalukira, wakamba kuzenga misumba mu chigaŵa cha mafuko gha Yuda na Benjamini agho wakawusanga. Misumba yinandi “wakayikhozga chomene.” (2 Mid. 11:5-12) Chakuzirwa chomene ntchakuti wakapulikira malango gha Yehova kwa kanyengo. Apo ufumu wa mafuko 10 wa Israyeli uwo ukawusikanga na Yerobowamu ukamba kusopa vikozgo, ŵanandi mu ufumu uwu, “ŵakakolerana na Rehobowamu,” ndipo ŵakalutanga ku Yerusalemu kukakhozgera kusopa kwaunenesko. (2 Mid. 11:16, 17) Pakuti Rehobowamu wakapulikira, ufumu wake ukakhozgeka.

KWANANGA UKO WAKACHITA NA UMO WAKALONGOLERA KULAPA

Kweni ufumu wake ukati wakhozgeka chomene, Rehobowamu wakachita chinthu chinyake. Wakaleka dango la Yehova na kwamba kusopa vikozgo. Chifukwa wuli? Kasi anyina awo ŵakaŵa Muamoni ndiwo ŵakamuchitiska kuti wambe kusopa vikozgo? (1 Mathe. 14:21) Kwali vifukwa vikaŵa vyakuti wuli, kweni mtundu wose ukamulondezga. Ntheura Yehova wakazomerezga Shishaki themba la Eguputo kupoka misumba yinandi ya Yuda, nangauli Rehobowamu wakayikhozga chomene.—1 Mathe. 14:22-24; 2 Mid. 12:1-4.

Vinthu vikafika paheni Shishaki wakati wafika ku Yerusalemu, uko Rehobowamu wakawusanga. Pa nyengo iyi, ntchimi Shemaya yikaphalira Rehobowamu na ŵakaronga ŵake uthenga wakufuma kwa Chiuta. Yikati: “Mwanisida, ntheura nane namupelekani mu woko la Shishaki.” Kasi Rehobowamu wakachita wuli wakati wapulika uthenga uwu? Wakajiyuyura. Baibolo likuti: “Ŵakaronga ŵa Israyeli na themba ŵakajiyuyura, ŵakati: ‘Yehova ni murunji.’” Ntheura Yehova wakaponoska Rehobowamu, ndipo Yerusalemu wakaparanyika yayi.—2 Mid. 12:5-7, 12.

Kufuma apo, Rehobowamu wakalutilira kuwusa ufumu wakumwera. Pambere wandafwe wakagaŵa vyawanangwa vinandi ku ŵana ŵake. Pakuti wakaŵa na ŵana ŵanandi, panji wakachita nthena kuti ŵaleke kuwukira mukuru wawo Abiya, uyo wakaŵa kuti waharenge ufumu wake. (2 Mid. 11:21-23) Apa ndipo Rehobowamu wakachita vinthu mwavinjeru chomene kuluska apo wakaŵa muwukirano.

KASI WAKAŴA MUWEMI PANJI MUHENI?

Nangauli Rehobowamu wakayezga kuchita vinthu vinyake viwemi, kweni Baibolo likuti: “Wakachita viheni.” Chifukwa wuli? Chifukwa chakuti “wakaŵikapo mtima chara kupenja Yehova.”—2 Mid. 12:14.

Mwakupambana na Themba Davide, Rehobowamu wakatondeka kuŵa paubwezi wakukhora na Yehova

Ghanaghanirani fundo iyi: Nyengo zinyake Rehobowamu wakapulikiranga Chiuta. Ndipo wakachitira ŵanthu ŵa Yehova vinthu vinyake viwemi. Kweni wakatondeka kuŵa paubwezi wakukhora na Yehova panji kuŵa na khumbo la kukondweska Chiuta. Lekani wakachita vinthu viheni ndiposo kusopa vikozgo. Panji mungajifumba kuti: ‘Apo Rehobowamu wakapulikira ulongozgi wa Yehova, kasi wakachichizgika waka na ŵanyake m’malo mwa kulapa kufumira pasi pa mtima na kukhumba kukondweska Chiuta?’ (2 Mid. 11:3, 4; 12:6) Pamanyuma wakambiraso kuchita vinthu viheni. Wakapambana chomene na Themba Davide, uyo wakaŵa sekuru wake. Davide wakachita nadi maubudi ghakuru, kweni wakamutemwanga Yehova, wakakhozgeranga kusopa kwaunenesko, ndipo wakalapa zakwananga zake kufumira pasi pa mtima.—1 Mathe. 14:8; Sal. 51:1, 17; 63:1.

Tingasambirako ku ivyo wakachita Rehobowamu. Ntchiwemi waka para ŵanthu ŵakupenjera mabanja ghawo vinthu vyakukhumbikwa na kulimbikira kuteŵetera Yehova. Kweni kuti Chiuta watitemwe, chakwamba tikwenera kukhozgera kusopa kwaunenesko na kuleka kupatukako.

Tingachita ivi pekha para tikulutilira kumutemwa chomene Yehova. Kuti moto ulutilire kubuka tikulutilira kusonkhako nkhuni. Mwakuyana waka, kuti tilutilire kumutemwa Chiuta, tikwenera kuŵerenga Mazgu ghake nyengo zose, kughanaghanirapo pa ivyo taŵerenga, na kukosera mu lurombo. (Sal. 1:2; Rom. 12:12) Para tikutemwa Yehova, nyengo zose tikhumbenge kumukondweska. Para tabuda, chitemwa ichi chizamutichiska kuti tilape kufumira pasi pa mtima. Mwakupambana na Rehobowamu, tilutilirenge kuŵa ŵakugomezgeka pa kusopa kwaunenesko.—Yuda 20, 21.

^ ndime 9 Chifukwa chakuti Solomoni wakatondeka kugomezgeka, Chiuta wakayowoyerathu kuti ufumu uzamugaŵikana.—1 Mathe. 11:31.