1. Kasi waliyose wa ise Yehova wali kumuchitira vichi?

YEHOVA ndiyo wali kuguzira waliyose wa ise kwa iyo. (Yoh. 6:44) Ghanaghanirani ivyo fundo iyi yikung’anamura. Apo Yehova wakasandanga ŵanthu wose mabiliyoni ghanandi pa charu chapasi, wakawonamo kawemi mwa imwe, kuti muli na mtima wakuti mungamutemwa kufumira pasi pamtima. (1 Mid. 28:9) Yehova wakumumanyani makora, kumupulikiskani, na kumutemwani. Ichi ntchakukhozga chomene!

2. Kasi Yesu wakayowoya ntharika wuli kuti watovwire kupulikiska kuti Yehova wakupwelelera waliyose wa ise?

² Yehova wakumupwelelerani chomene imwe pamwekha, ndiposo wakupweleleraso ŵabali na ŵadumbu ŵithu wose. Kuti mupulikiske makora fundo iyi, Yesu wakayaniska Yehova na muliska. Usange mberere yimoza pa mberere 100 yasoŵa, kasi muliska wakuchita wuli? “Walekenge mberere 99 pa phiri na kuluta kukapenja iyo yazgeŵa.” Para muliska wayisanga mberere, wakuyikwiyira yayi, kweni wakukondwa. Ipo fundo njakuti wuli apa? Mberere yiliyose njakuzirwa kwa Yehova. Yesu wakati: “Adada awo ŵali kuchanya ŵakukhumba chara kuti yumoza wa ŵachoko aŵa watayike.”​—Mat. 18:12-14.

3. Kasi tiwonenge vichi mu nkhani iyi?

³ Tikwenera yayi kukhuŵazga ŵabali na ŵadumbu ŵithu. Kasi tingachita wuli kuti tigege kukhuŵazga ŵanji? Ndipo kasi tingachita wuli usange munyake watikhuŵazga. Mafumbo agha ghazgolekenge mu nkhani iyi. Kweni chakwamba tiyeni timanye dankha vinandi vya “ŵachoko aŵa,” awo ŵakuyowoyeka mu Mateyu chaputara 18.

4. Kasi “ŵachoko aŵa” mbanjani?

⁴ “Ŵachoko aŵa” mbasambiri ŵa Yesu ŵamisinkhu yose, ŵalara na ŵana wuwo. Kwali ŵali na vyaka vilinga, kweni wose ŵakuchemeka ŵana pa fundo yakuti wose mbakukhumbisiska kusambizgika na Yesu. (Mat. 18:3) Nangauli mbakufuma mu vyaru vyakupambanapambana kweniso mbakupambana viyowoyero, mitheto, na wunthu, kweni wose ŵali na chipulikano mwa Khristu. Ndipo Khristu nayo wakuŵatemwa chomene.​—Mat. 18:6; Yoh. 1:12.

5. Kasi Yehova wakujipulika wuli para munyake wakhuŵazga panji kupweteka yumoza wa ŵateŵeti ŵake?

⁵ Wose “ŵachoko aŵa” mbakuzirwa kwa Yehova. Kuti tipulikiske umo wakuŵawonera, ghanaghanirani umo tikuwonera ŵana ŵithu. Tikuŵawona kuti mbakuzirwa chomene kwa ise. Tikuŵavikilira chifukwa ŵali na nkhongono zichoko, ŵakumanya vinandi yayi, kweniso ŵali na vinjeru nga umo ŵaliri ŵanthu ŵalara yayi. Nangauli tikukondwa yayi kuwona munyake wakhuŵazgika, kweni tikukwiya chomene para munyake wapweteka mwana withu. Mwakuyana waka, Yehova wakukhumba kutivikilira, ndipo wakukwiya chomene para munyake wakhuŵazga panji kupweteka yumoza wa ŵateŵeti ŵake.​—Yes. 63:9; Mrk. 9:42.

6. Kuyana na 1 Ŵakorinte 1:26-29, kasi ŵanthu mu charu ichi ŵakuŵawona wuli ŵasambiri ŵa Yesu?

⁶ Kasi ŵasambiri ŵa Yesu ŵaliso nga “ŵachoko chomene” munthowa wuli? Kasi mbanjani awo charu chikuŵawona kuti mbakuzirwa? Ni ŵanthu ŵasambazi, ŵakutchuka, na ŵankhongono. Kweni ŵasambiri ŵa Yesu ndimo ŵaliri yayi. Ntheura ŵanthu mu charu ichi ŵakuŵawona kuti mbambura kuzirwa. (Ŵazgani 1 Ŵakorinte 1:26-29.) Kweni Yehova ndimo wakuŵawonera yayi.

7. Kasi Yehova wakukhumba kuti tiŵawonenge wuli ŵabali na ŵadumbu ŵithu?

⁷ Yehova wakuŵatemwa ŵateŵeti ŵake wose, kwali ŵamuteŵetera vyaka vinandi panji yayi. Ŵabali na ŵadumbu ŵithu wose mbakuzirwa kwa Yehova, ntheura ŵakweneraso kuŵa ŵakuzirwa kwa ise. Tikwenera ‘kutemwa ŵabali wose,’ tingasankhanga yayi. (1 Pet. 2:17) Tikwenera kuŵa ŵakunozgeka kuchita chilichose icho tingafiska kuti tiŵavikilire na kuŵapwelelera. Para tamanya kuti takhuŵazga munyithu, tikwenera kusulako waka yayi, nakwamba kughanaghana kuti munthu uyu nayo wakukhuŵara waka bweka, wawonenge umo wachitirenge. Chifukwa wuli ŵanyake ŵakukhuŵara mwaluŵiro? Panji chifukwa cha umo ŵali kukulira, ŵanyake ŵakujiwona kuti mbakuzirwa pachoko. Ŵanyake ŵasambira waka sono unenesko, ŵandasambire yayi umo ŵangachitira vinthu na ŵanthu ŵanyawo awo nawo mbambura kufikapo. Mulimose umo vingaŵira, tikwenera kuchita vyose ivyo tingafiska kuti tiwezgerepo mtende. Kweniso munthu uyo kanandi wakutemwa kukhuŵara, wakwenera kumanya kuti ilo ni suzgo ilo nayo wakwenera kugwilirapo ntchito. Para wachitenge nthena waŵenge wakukondwa kweniso waŵenge paubwezi na ŵabali ŵake.

8. Kasi ni nkharo wuli iyo yikakhwaska ŵasambiri ŵa Yesu apo wakaŵa pa charu chapasi?

⁸ Chifukwa wuli Yesu wakayowoya vya “ŵachoko aŵa”? Ŵasambiri ŵake ŵakaŵa kuti ŵamufumba kuti: “Ni njani uyo ni mukuru chomene mu Ufumu wakuchanya?” (Mat. 18:1) Ŵayuda ŵanandi ŵakakhumbanga kuti ŵanji ŵaŵawonenge kuti mbakuzirwa chomene. Nkhwantha yinyake yikati: “Ku Ŵayuda, kupika ntchindi na ŵanji kweniso kutchuka vikaŵa vinthu vyakuzirwa chomene.”

9. Kasi ŵasambiri ŵa Yesu ŵakeneranga kuchita vichi?

⁹ Yesu wakamanya kuti ŵasambiri ŵake ŵakwenera kufwilirapo chomene kuti ŵawuskemo mzimu wa kuphalizgana uwu mu mtima wawo, wakujiwona kuti mbapachanya kuluska  ŵanyawo, chifukwa ukaŵa kuti wakhomelera chomene mu Ŵayuda ŵanandi. Wakaŵaphalira kuti: ‘Uyo ni mukuru chomene pakati pinu waŵe nga ni muchoko chomene, ndipo uyo ni mulongozgi nga ni uyo wakuteŵetera.’ (Luka 22:26) Nase tikuŵa nga ni ‘muchoko chomene’ para ‘tikuwona ŵanyithu kuti ŵakutiluska.’ (Fil. 2:3) Para tichitenge nthena, ntchakuwonekerathu kuti mbwenu tichepeskenge kukhuŵazga ŵanji.

10. Kasi Paulosi wakapeleka ulongozgi wuli uwo tikwenera kuwulondezga?

¹⁰ Ŵabali na ŵadumbu ŵithu ŵakutiluska pa vinthu vinyake. Tingapulikiska makora fundo iyi para tikuŵika mtima pa mikhaliro yawo yiwemi. Tikwenera kupulikira ulongozgi uwo mpositole Paulosi wakapeleka ku Ŵakorinte, wakuti: “Chifukwa wuli ukuwona kuti ukuluska munyako? Uli na vichi icho ukaleka kupokera? Sono usange ukachita kupokera, chifukwa wuli ukunotha nga ni para ukapokera yayi?” (1 Kor. 4:7) Ntheura tileke kupangiska ŵanji kuti ŵatiwonenge kuti tili ŵakuzirwa chomene, panji tekha kwamba kujiwona kuti tikuŵaluska ŵanyithu. Usange mubali wakudumba makora nkhani panji mudumbu wali na luso pakwambiska masambiro gha Baibolo, nyengo zose wakwenera kupeleka uchindami kwa Yehova.

11. Kasi fundo ya Yesu yikaŵa yakuti wuli mu ntharika yakukhwaskana na themba na muzga wake?

¹¹ Yesu wati wachenjezga ŵalondezgi ŵake kuti ŵaleke kukhuŵazga ŵanji, wakayowoya ntharika yakukhwaskana na themba na muzga wake. Themba likamugowokera muzga wake ngongoli yikuru iyo wakatenge wafiskenge yayi kuwezga. Kweni pamanyuma, muzga uyu wakatondeka kugowokera muzga munyake ngongoli yichoko waka. Paumaliro, themba likamuŵika mu jele muzga wambura lusungu uyu. Chifukwa wuli? Yesu wakati: “Ndimo Adada ŵakuchanya ŵazamuchitira na waliyose uyo wakuleka kugowokera mubali wake kufumira mu mtima wake.”​—Mat. 18:21-35.

12. Kasi tikupweteka wuli ŵanji para takana kugowoka?

¹² Ivyo muzga uyu wakachita vikapwetekeska yekha pera yayi, kweniso ŵanji. Chakwamba, wakapwetekeska muzga munyake ‘pakumuponya mu jele kuti m’paka wawezge ngongoli.’ Chachiŵiri, wakakhuŵazgaso ŵazga ŵanyake awo ŵakawona ivyo wakachita. “Ŵazga ŵanyake ŵakati ŵawona ivyo vyachitika, chitima chikaŵakora chomene.” Mwakuyana waka, ivyo tikuchita vikukhwaska ŵanji. Usange munyake watibudira ndipo takana kumugowokera, kasi chingachitika ntchivichi? Chakwamba, tikumupweteka chifukwa takana kumugowokera, ndipo panji tikwamba kumusura na kuleka kumutemwa. Chachiŵiri, tikupangiskaso ŵanji mu mpingo kuŵa ŵambura kukondwa para ŵakuwona kuti tili pa mtende yayi na mubali withu.

13. Kasi tikusambirako vichi ku ivyo vikachitikira mupayiniya munyake?

¹³ Para tikugowokera ŵabali na ŵadumbu ŵithu, tikujipulika makora ndipo ŵanyithu nawo ŵakujipulikaso makora. Ivi ndivyo wakawona mupayiniya munyake uyo timuchemenge kuti Crystal. Mudumbu munyake mu mpingo wakamukhuŵazga. Crystal wakuti: “Mazgu ghake kanandi ghakaŵanga ghambura chitemwa ndipo ghakanilasanga nga ntchimayi. Nkhakhumbanga yayi kupharazgira nayo lumoza. Nkhaleka kulimbikira kupharazga kweniso nkhaŵaso wakukondwa yayi.” Crystal wakawonanga kuti wakaŵa na vifukwa vyakupulikikwa vyakukhuŵalira. Kweni wakalutilira yayi kukwiyira mudumbu uyu panji kujighanaghanira waka yekha na umo iyo wakajipulikiranga. M’malo mwake, wakajiyuyura na kulondezga ulongozgi wa mu Malemba wa mu nkhani ya mutu wakuti: “Khululukani Kuchokera Mumtima” iyo yili mu Gongwe la Mulinda la Chicheŵa la Okutobala 15, 1999. Wakamugowokera mudumbu uyu. Crystal wakuti: “Sono namanya kuti tose tikuchita kuyezgayezga kuti tivware wunthu  uphya ndipo Yehova wakutigowokera na mtima wose zuŵa lililose. Nkhujipulika nga kuti nathura katundu muzito. Ndipo sono niliso wakukondwa.”

14. Kuyana na Mateyu 18:21, 22, kasi mpositole Petrosi nayo wakaŵa na suzgo wuli, ndipo tikusambirako vichi ku ivyo Yesu wakazgora?

¹⁴ Tikumanya kuti chinthu chakwenelera kuchita nkhugowokera ŵanyithu. Kweni nyengo zinyake vingatisuzga kuchita nthena. Mpositole Petrosi nayo vikulongora kuti vikamusuzganga pa nkhani iyi. (Ŵazgani Mateyu 18:21, 22.) Kasi ntchivichi chingatovwira? Chakwamba, tikwenera kughanaghanira umo nase Yehova wakutigowokelera. (Mat. 18:32, 33) Nangauli ise tikwenelera yayi kugowokereka, kweni wakutigowokera na mtima wose. (Sal. 103:8-10) Panyengo yakuyana waka, nase tili kupika dango lakuti “tikwenera kutemwana.” Ntheura tikwenera kuchita kusankha yayi kugowokera ŵanyithu. Nyengo zose tikwenera kuŵagowokera ŵabali na ŵadumbu ŵithu. (1 Yoh. 4:11) Chachiŵiri, tikwenera kughanaghanira ivyo vikuchitika para tagowokera munyithu. Para tagowokera munthu uyo watibudira vikovwira kuti mpingo uŵe wakukolerana, tivikilire ubwezi withu na Yehova, kweniso nase tijipulikenge makora. (2 Kor. 2:7; Kol. 3:14) Chaumaliro, tikwenera kulomba kwa Yehova uyo wakutipempha kuti tigowokerenge ŵanyithu. Tingazomerezganga yayi kuti Satana wanange ubwezi withu na ŵasopi ŵanyithu. (Efe. 4:26, 27) Tikukhumbikwira wovwiri wa Yehova kuti tiŵe na mtende mu mpingo.

15. Kuyana na Ŵakolose 3:13, kasi tikwenera kuchita wuli para mubali panji mudumbu munyake wali kuchita chinthu chinyake icho chili kumukhuŵazgani ndipo mukutondeka kusulako waka?

¹⁵ Kweni wuli usange Mkhristu munyithu wachita vinthu ivyo vyamukhuŵazgani ndipo mukutondeka kusulako waka? Kasi mukwenera kuchita wuli? Mukwenera kuchita vyose ivyo mungafiska kuti muwezgerepo mtende.  Muphalirani Yehova umo mukujipulikira. Mulombani kuti wawovwire munthu uyo wali kumukhuŵazgani kweniso kuti wamovwirani imwe kuwona mikhaliro yiwemi iyo munthu uyo wali nayo, iyo yikupangiska Yehova kuti wamutemwenge. (Luka 6:28) Para mukuwona kuti mungasurako waka yayi ivyo mubali winu wali kuchita, mukwenera kughanaghanira nthowa yiwemi iyo mungadumbiskirana nayo. Nyengo zose ntchiwemi kukumbuka kuti mubali wakhumbanga kuti watikhuŵazgire dala yayi. (Mat. 5:23, 24; 1 Kor. 13:7) Para mukudumbiskana nayo, mumuwonenge kuti wali na maghanoghano ghawemi. Kweni wuli usange wakukhumba yayi kuwezgerapo mtende? ‘Lutilirani kumuzizipizgira’ waka. Kumusurako waka yayi mubali winu. (Ŵazgani Ŵakolose 3:13.) Chakuzirwa chomene kuluska vyose, lekani kumusungira vyakusingo, chifukwa kuchita nthena kungananga ubwezi winu na Yehova. Mungazomerezganga chilichose yayi kumukhuŵazgani. Para muchitenge nthena, mulongorenge kuti mukumutemwa chomene Yehova kuluska chilichose.​—Sal. 119:165.

16. Kasi waliyose wali na udindo wuli?

¹⁶ Tikuwuwona mwakupepuka yayi mwaŵi wakuteŵetera Yehova mwakukolerana pamoza na ŵabali na ŵadumbu ŵithu nga “mskambo umoza” pasi pa “muliska yumoza.” (Yoh. 10:16) Buku la Ŵakunozgeka Kuchita Khumbo la Yehova, pa peji 165, likuti: “Ni udindo winu kuwoneseska kuti umoza uwu ulutilire.” Ntheura lekani tikwenera ‘kujisambizga kuti tiwonenge ŵabali na ŵadumbu ŵithu nga umo Yehova wakuŵawonera.’ Tose tili ŵakuzirwa kwa Yehova. Kasi ndimo namwe mukuŵawonera ŵabali na ŵadumbu? Yehova wakuwona na kuzirwiska chilichose icho tikuchita kuti tiŵawovwire na kuŵapwelelera ŵabali na ŵadumbu ŵithu.​—Mat. 10:42.

17. Kasi taŵikapo mtima kuchita vichi?

¹⁷ Tikuŵatemwa chomene ŵasopi ŵanyithu. Ntheura ‘tifwilirepo kuti tileke kuŵika chikhuŵazgo panji chakuwiska panthazi pa mubali’ withu. (Rom. 14:13) Tikwenera kuŵawona ŵabali na ŵadumbu ŵithu kuti ŵakutiluska, ndipo tikwenera kuŵagowokera kufumira pasi pamtima. Tingazomerezganga yayi kukhuŵazgika na ŵanji. M’malo mwake, “tiyeni tilondezge vinthu vyakovwira kuti paŵe mtende na vinthu vyakuzenga kwa yumoza na munyake.”​—Rom. 14:19.