1-2. Kuyana na Salimo 25:14, kasi tikwenera kuchita vichi usange tikukhumba kuŵa paubwezi wakukhora na Yehova?

 KASI ni mikhaliro wuli iyo imwe mukuwona kuti njakuzirwa chomene kuti munthu walutilire kuŵa paubwezi wakukhora na munyake? Ntchakumanyikwirathu kuti mungazgora kuti ŵabwezi ŵawemi ŵakwenera kutemwana kweniso kovwirana. Nakuti mungaghanaghanapo yayi za mukhaliro wa kopa kuti ungaŵa wakuzirwa para munthu wakukhumba kuŵa na mubwezi muwemi. Ndipouli, nga umo mutu wa nkhani iyi ukuyowoyera, awo ŵakukhumba kuŵa paubwezi wakukhora na Yehova ŵakwenera ‘kumopa.’—Ŵazgani Salimo 25:14.

² Kwali tateŵetera Yehova kwanyengo yitali wuli, waliyose wa ise wakwenera kulutilira kumopa. Kweni kasi kopa Chiuta chikung’anamurachi? Kasi tingamopa wuli Yehova? Ndipo kasi tingasambirako vichi pa nkhani ya kopa Chiuta kwa muteŵeti wakugomezgeka Obadiya, Wasembe Mukuru Yehoyada, na Themba Yehowashi?

3. Longosorani ivyo vingapangiska kuti tiŵe na wofi kweniso umo wofi ungatovwilira.

³ Tingachita wofi usange tamanya kuti tikumanenge na suzgo linyake panji kupwetekeka. Kopa uku nkhuwemi waka, ndipo kungatipangiska kuti tichite vinthu mwamahara. Kopa kuti tingawa kungatovwira kuti tileke kwenda mumphepete chomene mwa malo ghakusendemuka. Kopa kuti tingapwetekeka kukutovwira kuti tigege vinthu ivyo vingatipweteka. Kopa kunanga ubwezi withu na  munthu uyo tikumutemwa, kukutovwira kuti tileke kuyowoya panji kuchita chinthu icho wangakhuŵara nacho.

4. Kasi Satana wakukhumba kuti ŵanthu ŵamopenge wuli Yehova?

⁴ Satana wakukhumba kuti ŵanthu ŵawopenge Yehova mu nthowa yambura kwenelera. Iyo wakukhuŵilizga ivyo Elifazi wakayowoya vyakuti, Yehova ni Chiuta wakusanga waka vifukwa ŵanthu, kweniso ni mukali, ndipo tingamukondweskapo yayi. (Yobu 4:18, 19) Satana wakukhumba kuti topenge Yehova mwakujumphizga mwakuti tileke kumuteŵetera. Kuti tigege chipingo ichi, tikwenera kumopa Chiuta mu nthowa yakwenelera.

5. Kasi kopa Chiuta chikung’anamurachi?

⁵ Munthu uyo wakopa Chiuta mwakwenelera wakulongora kuti wakutemwa Chiuta, ndipo wakuchita yayi chinthu chilichose icho chingananga ubwezi wake na iyo. Yesu wakaŵa na wofi wanthena uwu. (Heb. 5:7) Iyo wakawonanga Yehova nga ntchinthu chakofya yayi. (Yes. 11:2, 3) M’malo mwake, wakamutemwanga chomene ndipo wakaŵa wakukhumbisiska kumupulikira. (Yoh. 14:21, 31) Nga ni Yesu, nase tikumuchindika chomene Yehova chifukwa iyo ngwachitemwa, ngwavinjeru, ni murunji, kweniso ngwankhongono. Nase tikumanya kuti Yehova wakutitemwa chomene ndipo wakukhwaskika na umo tikuchitira na ulongozgi wake. Tingamukwenyerezga Yehova panji tingakondweska mtima wake.—Sal. 78:41; Zinth. 27:11.

6. Kasi ni nthowa wuli yimoza iyo tingasambilira kumopa Chiuta? (Salimo 34:11)

⁶ Kopa Yehova tikuchita kubabika nako yayi; kweni tikuchita kusambira. (Ŵazgani Salimo 34:11.) Nthowa yimoza iyo tingachitira nthena nkhusanda chilengiwa. Para tamanya umo vinthu ivyo Chiuta wali kulenga vikulongolera vinjeru vyake, nkhongono zake, na chitemwa chake pa ise, timuchindikenge na kumutemwa chomene. (Rom. 1:20) Mudumbu munyake zina lake Adrienne wakuti: “Vinjeru vya Yehova ivyo vikuwoneka mu chilengiwa vikunizizwiska chomene, ndipo vikunovwira kumanya kuti iyo wakumanya icho ntchakwenelera nadi kwa ine.” Chifukwa chakuti nyengo zose wakaghanaghanirangapo, iyo wakatiso: “Nkhukhumba yayi kuchita chilichose icho chingananga ubwezi wane na Yehova uyo wali kunipa umoyo.” Namwe paturani nyengo mu sabata iyi kuti mughanaghanirepo pa ivyo Yehova wali kulenga. Kuchita nthena kumovwiraninge kukuzga chitemwa chinu pa Yehova na kumuchindika chomene.—Sal. 111:2, 3.

7. Kasi lurombo lungatovwira wuli kuti tiŵe na wofi wakwenelera kwa Yehova?

⁷ Nthowa yinyake iyo yingatovwira kumopa Chiuta ndiyo kulomba nyengo zose. Para tikulomba chomene kwa Yehova, Yehova wakuŵaso wanadi kwa ise. Nyengo yiliyose iyo talomba Yehova kuti watipe nkhongono zakuzizipizgira chiyezgo, tikukumbuskika za nkhongono zake zakuzizwiska. Para tikumuwonga chifukwa cha chawanangwa cha Mwana wake, vikutikumbuska chitemwa icho Yehova wali nacho kwa ise. Ndipo para tamuŵeyelera Yehova kuti watovwire pa suzgo ilo tili nalo, vikutikumbuska kuti iyo ngwavinjeru chomene. Malurombo ghanthena agha ghakutovwira kuti timuchindikenge chomene Yehova. Ghakutovwiraso kuti tiŵikepo mtima chomene kuleka kuchita chilichose icho chingananga ubwezi withu na iyo.

8. Kasi tikwenera kuchita vichi kuti tilutilire kopa Chiuta mwakwenelera?

⁸ Tingalutilira kopa Chiuta, para tikusambira Baibolo na chilato chakuti tisambireko ku ŵanthu awo ni viyelezgero viwemi, kweniso ku awo ni viyelezgero viheni. Sono tiyeni tidumbiskane za ŵateŵeti ŵaŵiri ŵakugomezgeka ŵa Yehova: Obadiya uyo wakalaŵiliranga vya mu nyumba ya Themba Ahabu, na Wasembe Mukuru Yehoyada. Tiwonengeso ivyo tingasambirako kwa Themba Yehowashi la ku Yuda, ilo  pakwamba likateŵeteranga Yehova, kweni pamanyuma likaleka.

9. Kasi kopa Yehova kukamovwira wuli Obadiya? (1 Mathemba 18:3, 12)

⁹ Apo Baibolo likuyowoya vya Obadiya b kakwamba likuti: “Obadiya wakawopanga chomene Yehova.” (Ŵazgani 1 Mathemba 18:3, 12.) Kasi kopa chomene Yehova uku kukamovwira wuli Obadiya? Chinthu chimoza ntchakuti, kukamovwira kuŵa munthu wakuchita vinthu mwaunenesko kweniso mwakugomezgeka; lekani themba likamwimika kuti walaŵilirenge vya panyumba yachifumu. (Yaniskani na Nehemiya 7:2.) Kopa Chiuta kukamovwiraso Obadiya kuti waŵe na chikanga chomene—mukhaliro uwo wakakhumbikwiranga nadi. Iyo wakaŵako mu nyengo iyo Themba Ahabu likawusanga, ilo ‘likaŵa liheni chomene pamaso pa Yehova kuluska mathemba ghose agho ghakaŵako pambere ilo lindaŵeko.’ (1 Mathe. 16:30) Kweniso muwoli wake, Yezebeli, uyo wakasopanga Baala, wakatinkhanga chomene Yehova mwakuti wakafika na pa kuyezgayezga kuwuskapo kusopa kutuŵa mu chigaŵa chose cha ufumu wa mafuko 10 gha Israyeli. Nakuti wakakoma ntchimi zinandi za Chiuta. (1 Mathe. 18:4) Apa ntchakuwonekerathu kuti Obadiya wakasopanga Yehova mu nyengo yakusuzga chomene.

10. Kasi Obadiya wakalongora wuli kuti wakaŵa wachikanga chomene?

¹⁰ Kasi Obadiya wakalongora wuli kuti wakaŵa wachikanga chomene? Apo Yezebeli wakamba kupenja ntchimi za Chiuta kuti wazikome, Obadiya wakabisa ntchimi 100 mu mphanji, ‘mu magulu gha ŵanthu 50 ndipo wakazipanga chingwa na maji.’ (1 Mathe. 18:13, 14) Yezebeli wamanyenge ivyo Obadiya wakachita mphanyi wakamukoma. Pakuŵa munthu, Obadiya nayo wakaŵa na wofi ndipo wakakhumbanga yayi kufwa. Kweni Obadiya wakatemwanga chomene Yehova na ŵateŵeti ŵake kuluska umoyo wake.

11. Kasi ŵateŵeti ŵa Yehova ŵa mazuŵa ghano ŵakuyana wuli na Obadiya? (Wonaniso chithuzi.)

¹¹ Mazuŵa ghano napo, ŵateŵeti ŵanandi ŵa Yehova ŵakukhala mu vyaru ivyo mulimo withu ngwakukanizgika. Nga Obadiya, ŵabali na ŵadumbu ŵithu ŵakutemweka aŵa ŵakukana kuleka kusopa Yehova, nangauli ŵakulutilira kulongora  ntchindi ku awo ŵakulamulira. (Mat. 22:21) Ŵakulongora kuti ŵakopa Chiuta mwa kupulikira iyo m’malo mwa ŵanthu. (Mil. 5:29) Ŵakuchita nthena mwakulutilira kupharazga makani ghawemi kweniso kulutilira kuwungana mwakubisilizga. (Mat. 10:16, 28) Kweniso ŵakuyezgayezga kuti ŵabali na ŵadumbu ŵawo ŵasangenge chakurya chauzimu chakukwana. Wonani chiyelezgero cha Mubali Henri, uyo wakukhala ku charu chinyake ku Africa, uko mulimo withu ukakanizgika kwanyengo yitali. Mu nyengo ya bani, Henri wakajipeleka kuti wapelekerenge magazini na mabuku ku Ŵakaboni ŵanyake. Iyo wakalemba kuti: “Mwakawiro ndine munthu wasoni. Ntheura nkhukhorwa kuti chifukwa chakuti nkhumuchindika chomene Yehova ndivyo vikanovwira kuŵa na chikanga icho nkhakhumbikwiranga.” Kasi namwe mukuwona kuti mungaŵa na chikanga nga umo wakaŵira Henri? Namwe mungaŵa nacho para mungasambira kopa Chiuta mwakwenelera.

12. Kasi Wasembe Mukuru Yehoyada na muwoli wake ŵakalongora wuli kuti ŵakaŵa ŵakugomezgeka chomene kwa Yehova?

¹² Wasembe Mukuru Yehoyada wakawopanga Yehova, ndipo kopa uku ndiko kukamovwira kuti waŵe wakugomezgeka kweniso kuchiska ŵanji kuti nawo ŵasopenge Yehova. Ivi vikawonekera mu nyengo iyo mwana mwanakazi wa Yezebeli, Ataliya, wakajizgora yekha kuŵa fumukazi na kwamba kuwusa mu Yuda. Ŵanthu ŵakaŵa na vifukwa vyakupulikikwa vyakopera Ataliya. Wakaŵa wankhaza kweniso wakawukhumbanga chomene ufumu mwakuti wakayezgayezga kuti wakome mzere wose wachifumu, awo ŵakaŵa ŵazukuru ŵake na ŵake. (2 Mid. 22:10, 11) Kweni Yehowashi uyo wakaŵa yumoza wa ŵana aŵa wakapona chifukwa chakuti muwoli wa Yehoyada, Yehoshabeti, wakamuponoska. Iyo na mfumu wake ŵakamubisa mwana uyu na kwamba kumupwelelera. Chifukwa cha kuchita nthena Yehoyada na Yehoshabeti ŵakawovwira kuti mzere wachifumu wa nyumba ya Davide ulutilire kuŵapo. Yehoyada wakaŵa wakugomezgeka kwa Yehova ndipo wakaleka yayi kuchita icho ntchakwenelera chifukwa cha kopa Ataliya.—Zinth. 29:25.

13. Kasi Yehoyada wakalongoraso wuli kuti wakaŵa wakugomezgeka apo Yehowashi wakaŵa na vyaka 7?

¹³ Apo Yehowashi wakaŵa na vyaka 7, Yehoyada wakalongoraso kuti wakaŵa wakugomezgeka kwa Yehova. Wakapanga pulani yakuti usange yayenda makora Yehowashi uyo wakaŵa wa mu mzere wa Davide ndiyo waŵenge themba, pakuti ndiyo wakaŵa wakwenelera. Kweni vikaŵa kuti para pulani iyi yatondeka Yehoyada wakomekenge. Na wovwiri wa Yehova, pulani iyi yikenda makora. Yehoyada, mwakovwirika na ŵalongozgi na Ŵalevi, wakimika Yehowashi kuŵa themba na kulangura kuti Ataliya wakomeke. (2 Mid. 23:1-5, 11, 12, 15; 24:1) Pamanyuma Yehoyada “wakachita phangano pakati pa Yehova na themba kweniso ŵanthu, kuti ŵaŵenge ŵanthu ŵa Yehova.” (2 Mathe. 11:17) Yehoyada “wakaŵikaso ŵalinda pa vipata vya nyumba ya Yehova, mwakuti paŵavye munthu wakufipirwa munthowa yiliyose wanjiremo.”—2 Mid. 23:19.

14. Kasi Yehoyada wakatumbikika wuli chifukwa chakuŵa wakugomezgeka kwa Yehova?

¹⁴ Kumanyuma Yehova wakayowoya kuti: “Awo ŵakunichindika niŵachindikenge.” Nakuti nadi, Yehova wakamutumbika Yehoyada. (1 Sam. 2:30) Mwachiyelezgero, wali kuwoneseska kuti mbiri ya Yehoyada yilembeke mu Baibolo na chilato chakuti tisambireko kanthu. (Rom. 15:4) Ndipo Yehoyada wati wafwa, wakapika ntchindi zapadera, ŵakamusunga “mu Msumba wa Davide pamoza na mathemba, chifukwa wakachita uwemi mu Israyeli, kwa Chiuta waunenesko na nyumba yake.”—2 Mid. 24:15, 16.

15. Kasi tikusambirako vichi ku nkhani ya Yehoyada? (Wonaniso chithuzi.)

¹⁵ Nkhani ya Yehoyada yingawovwira waliyose  wa ise kuŵa na wofi wakwenelera kwa Chiuta. Ŵalara ŵangamuyezga Yehoyada para nyengo zose ŵakupenjerezga nthowa za umo ŵangavikililira mpingo. (Mil. 20:28) Awo mbalara mu vyaka, nawo ŵangasambirako kwa Yehoyada kuti para ŵakopa Yehova na kulutilira kuŵa ŵakugomezgeka, Yehova wangaŵagwiliskira ntchito kufiska khumbo lake. Iyo wakuŵasurako waka yayi. Ŵawukirano ŵangasambirako kwa Yehova pa umo wakachitira vinthu na Yehoyada. Ŵangasambirako kulongora ntchindi ku ŵabali na ŵadumbu ŵachekuru, chomenechomene awo ŵateŵetera Yehova kwanyengo yitali. (Zinth. 16:31) Paumaliro, tose tingasambirako kwa ŵalongozgi na Ŵalevi awo ŵakawovwira Yehoyada. Tose tingachita makora kukhozgera na mtima wose “awo ŵakulongozga” pakati pithu mwa kuŵapulikira.—Heb. 13:17.

16. Kasi ntchivichi chikulongora kuti Themba Yehowashi likaŵa lambura kugomezgeka?

¹⁶ Yehoyada wakamovwira chomene Yehowashi kuti waŵe munthu muwemi. (2 Mathe. 12:2) Ndipo apo themba ili likaŵa liwukirano, likayezgayezganga kupulikira Yehova. Kweni Yehoyada wati wafwa, Yehowashi wakamba kutegherezga ku ŵakaronga ŵakugaluka. Kasi vyakufumapo vyake vikaŵa vichi? Yehowashi na ŵanthu ŵake ‘ŵakamba kuteŵetera vikhuni vyakupatulika na vikozgo.’ (2 Mid. 24:4, 17, 18) Ivi vikamuŵinya chomene Yehova. Ndipouli, wakalutilira ‘kutuma ntchimi pakati pawo kuti ziŵawezge, kweni ŵakakana kupulikira.’ Ŵakakana nanga nkhupulikira Zekariya mwana wa Yehoyada, uyo padera pakuŵa wasembe na ntchimi ya Yehova, wakaŵaso muvyara wa Yehowashi. Nakuti Themba Yehowashi likafika na pakuzomerezga kuti Zekariya  wakomeke, uyo mbumba yakwake yikawovwirapo chomene kuti iyo waleke kukomeka apo wakaŵa mwana.—2 Mid. 22:11; 24:19-22.

17. Kasi vinthu vikamumalira wuli Yehowashi?

¹⁷ Yehowashi wakalutilira kuleka kopa Yehova, ndipo vinthu vikamwendera makora yayi. Yehova wakayowoya kuti: “Awo ŵakunipepura ŵayuyulikenge.” (1 Sam. 2:30) Pamanyuma ŵankhondo ŵa Siriya ŵachoko waka ŵakathereska “ŵankhondo ŵanadi chomene” ŵa Yehowashi ndipo iyo ‘wakapwetekeka chomene.’ Ŵasiriya ŵakati ŵafumako, Yehowashi wakakomeka na ŵateŵeti ŵake chifukwa chakuti wakakoma Zekariya. Chifukwa chakuti themba ili likaŵa liheni chomene, ŵanthu ŵakakhumba yayi kuti lisungike “mu malaro gha mathemba.”—2 Mid. 24:23-25.

18. Kuyana na Yeremiya 17:7, 8, kasi tingagega wuli kuŵa nga Yehowashi?

¹⁸ Kasi tikusambirapo vichi pa umo Yehowashi wakachitira? Yehowashi wakaŵa nga ni khuni ilo misisi yake njambura kujintha pasi ndipo likukholera waka makuni ghanyake. Yehoyada uyo wakamovwiranga Yehowashi wati wafwa, Yehowashi wakamba kutegherezga ku visambizgo vya ŵachigaluka, wakaleka kuŵa wakugomezgeka kwa Yehova. Chiyelezgero ichi chikulongora kuti tikwenera yayi kupulikira Chiuta chifukwa cha kulondezga waka ŵamumbumba yithu kweniso ŵanji mu mpingo. Kuti tilutilire kuŵa paubwezi wakukhora na Yehova, tikwenera kukhozga chitemwa chithu kwa iyo kweniso kumuchindika chomene mwakusambira mazgu gha Chiuta nyengo zose, kughanaghanirapo, na kulomba.—Ŵazgani Yeremiya 17:7, 8; Kol. 2:6, 7.

19. Kasi Yehova wakutipempha kuchitachi?

¹⁹ Yehova wakukhumba vinandi yayi kwa ise. Ivyo wakukhumba, ni ivyo vili pa Mupharazgi 12:13, apo pakuti: “Wopenge Chiuta waunenesko na kusunga malango ghake, pakuti ichi ndicho munthu wakwenera kuchita.” Para tikopa Chiuta, tilutilirenge kuŵa ŵakugomezgeka kwa iyo nanga tingakumana na viyezgo wuli munthazi. Nase tiŵenge nga Obadiya na Yehoyada ndipo palije icho chizamutimbanizga ubwezi withu na Yehova.