Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

NKHANI YAKUSAMBIRA 13

Gwiliskirani Ntchito Chilengiwa Kuti Musambizge Ŵana Ŵinu vya Yehova

Gwiliskirani Ntchito Chilengiwa Kuti Musambizge Ŵana Ŵinu vya Yehova

“Ni njani wali kulenga vinthu ivi?”—YES. 40:26.

SUMU 11 Chilengiwa Chikulumba Chiuta

IVYO VILI MU NKHANI IYI a

1. Kasi ŵapapi ŵakuŵakhumbira vichi ŵana ŵawo?

 ŴAPAPI, tikumanya kuti mukukhumba kovwira ŵana ŵinu kumanya na kutemwa Yehova. Kweni Chiuta wakuwoneka yayi. Kasi mungaŵawovwira wuli ŵana ŵinu kumanya kuti Chiuta ngwanadi kweniso kuti ŵasendelere kwa iyo?—Yak. 4:8.

2. Kasi ŵapapi ŵangasambizga wuli ŵana ŵawo mikhaliro ya Yehova?

2 Nthowa yakuzirwa yakovwilira ŵana ŵinu kusendelera kwa Yehova nkhusambira nawo Baibolo. (2 Tim. 3:14-17) Kweni, Baibolo likuyowoyaso nthowa yinyake iyo ŵana ŵangasambilira vya Yehova. Mu buku la Zintharika, dada wakulongora kuti wakukumbuska mwana wake kuti waleke kuluwa mikhaliro ya Yehova, iyo yikuwoneka mu chilengiwa. (Zinth. 3:19-21) Mu nkhani iyi, tiwonenge nthowa zinyake izo ŵapapi ŵangasambizgira ŵana ŵawo vya Yehova kwizira mu chilengiwa.

UMO MUNGAGWILISKIRA NTCHITO CHILENGIWA KUSAMBIZGIRA ŴANA ŴINU

3. Kasi ŵapapi ŵakwenera kuŵawovwira wuli ŵana ŵawo?

3 Baibolo likuyowoya kuti “kwambira apo Chiuta wakalengera charu, makhaliro ghake ghambura kuwoneka, . . . ghakuwoneka makora chomene chifukwa ghakumanyikwa kwizira mu vinthu ivyo wali kulenga.” (Rom. 1:20) Ŵapapi mukwenera kuti mukukondwa chomene kupatura nyengo kuchezga na ŵana ŵinu ku malo ghanyake. Gwiliskirani ntchito nyengo iyi kovwilira ŵana ŵinu kuwona kukolerana uko kulipo pakati pa ‘vilengiwa’ na mikhaliro yakukondweska ya Yehova. Pa nkhani iyi, tiyeni tiwone ivyo ŵapapi ŵangasambirako kwa Yesu pa umo wakasambizgiranga.

4. Kasi Yesu wakagwiliskira wuli ntchito chilengiwa kuti wasambizge ŵasambiri ŵake? (Luka 12:24, 27-30)

4 Wonani umo Yesu wakasambizgira kwizira mu vilengiwa. Nyengo yinyake wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti ŵalaŵiske ŵachaholi na maluŵa. (Ŵazgani Luka 12:24, 27-30.) Yesu wakatenge wazunurenge nyama yiliyose panji chakumera chilichose, kweni wakasankha kuzunura viyuni na maluŵa ivyo ŵasambiri ŵake ŵakavimanyanga makora. Ŵasambiri ŵakwenera kuti ŵakawonanga ŵachaholi ŵakuduka kweniso maluŵa ghakuzota mu thondo. Muŵe nga mukuwona kuti Yesu wakulongora vinthu ivi apo wakuyowoya. Kasi wakachita vichi wati wazunura vinthu ivi? Wakasambizga ŵasambiri ŵake sambiro lakuzirwa lakukhwaskana na Adada ŵake kuti mbalusungu na ŵakupa. Sambiro lake ndakuti Yehova walyeskenge na kuvwalika ŵateŵeti ŵake ŵakugomezgeka nga umo wakuchitira na ŵachaholi na maluŵa gha mu thondo.

5. Kasi ŵapapi ŵangagwiliskira wuli ntchito vilengiwa kusambizgira mwana wawo vya Yehova?

5 Kasi ŵapapi mungamuyezga wuli Yesu apo mukusambizga ŵana ŵinu? Mungaŵaphalira ŵana ŵinu chilengiwa chinyake icho mukuchitemwa, yingaŵa nyama iyo yikumukondweskani panji chakumera. Apo mukuŵaphalira ŵana ŵinu, muŵalongosolerengeso ivyo chilengiwa icho chikuvumbura vyakukhwaskana na Yehova. Pamanyuma namwe mungafumbaso mwana winu nyama panji chakumera icho chikumukondweska chomene. Iyo wategherezgenge chomene para mukumusambizga mikhaliro ya Yehova usange mukugwiliskira ntchito vilengiwa ivyo vikumukondweska.

6. Kasi tingasambirako vichi kwa amama ŵa Christopher?

6 Kasi ŵapapi ŵakukhumbikwira kumalirapo nyengo yinandi kupenjerezga vya nyama yinyake panji chakumera chinyake, pambere ŵandambe kudumbiskana na mwana wawo ivyo chilengiwa icho chikumusambizga vya Yehova? Viŵi yayi. Yesu wakalongosora vinandinandi yayi vya umo ŵachaholi ŵakulyeskekera panji umo maluŵa ghakukulira. Mbunenesko kuti nyengo zinyake mwana winu wakukondwa chomene usange mukumulongosolera vinandi vya chilengiwa chinyake, kweni nyengo zinyake kumulongosolera waka mwakudumura panji kumufumba fumbo lipusu waka, ni vyakukwana kuti wapulikiske. Mubali munyake zina lake Christopher wakukumbuka umo ŵakamusambizgiranga apo wakaŵa mwana, iyo wakuti: “Amama ŵakayowoyanga mwakudumura kuti ŵatovwire kuti tiwonenge kuti chilengiwa ntchakuzirwa. Mwachiyelezgero, para tikwenda pafupi na mapiri, ŵakayowoyanga kuti: ‘Wonani ukuru na kutowa kwa mapiri agha. Yehova ngwakuzizwiska ŵati?’ Para tili pafupi na nyanja, ŵakatenge: ‘Wonani umo majigha ghaliri na nkhongono! Asi ndikuti Chiuta ngwankhongono chomene?’” Christopher wakuti: “Mazgu ghapusu na ghakufika pamtima agha, ghakatovwira kuti tighanaghanirepo chomene.”

7. Kasi mungasambizga wuli ŵana ŵinu kuti ŵaghanaghanirengepo pa chilengiwa?

7 Apo ŵana ŵinu ŵakukura, mungaŵasambizga kuti ŵaghanaghanirengepo chomene pa chilengiwa na kusambirapo mikhaliro ya Yehova. Mungayowoya chinthu chimoza icho Yehova wali kulenga na kufumba ŵana ŵinu kuti: “Kasi chilengiwa ichi chikumusambizgani vichi vya Yehova?” Mungazizwa namwe kuwona ivyo ŵana ŵinu ŵangalongosora.—Mat. 21:16.

KASI MPHAWULI APO MUNGAGWILISKIRA NTCHITO CHILENGIWA KUSAMBIZGIRA ŴANA ŴINU?

8. Kasi ŵapapi Ŵachiisrayeli ŵakaŵa na mwaŵi wuli para ŵakwenda “pa nthowa”?

8 Ŵapapi Ŵachiisrayeli ŵakachiskika kuti ŵasambizgenge ŵana ŵawo malango gha Yehova para ŵakwenda “pa nthowa.” (Doto. 11:19) Mu Israyeli nthowa zikaŵa waka palipose. Nyama zakupambanapambana, viyuni, na maluŵa navyo vikaŵa palipose. Ntheura para mbumba Zachiisrayeli zikwenda pa nthowa, ŵapapi ŵakaŵa na mwaŵi wakusambizga ŵana ŵawo vinthu ivyo Yehova wali kulenga. Namwe ŵapapi muli na mwaŵi wakuyanako waka wakusambizgira ŵana ŵinu kwizira mu chilengiwa. Wonani umo ŵapapi ŵanyake ŵachitira nthena.

9. Kasi mungasambirako vichi kwa Punitha na Katya?

9 Mama munyake zina lake Punitha, uyo wakukhala mu msumba ukuru ku India, wakuti: “Para tikuluta kukaya kukawona ŵanthu, tikuwona kuti ni mwaŵi wakovwilira ŵana ŵithu kuti ŵasambire vinthu vyakukondweska ivyo Yehova wali kulenga. Nkhuwona kuti ŵana ŵane ŵakupulikiska makora vya chilengiwa para ŵali kutali na msumba wa ŵanthu ŵanandi kweniso magalimoto.” Ŵapapi, manyani kuti ŵana ŵinu ŵazamuluwa yayi nyengo iyo ŵakuŵira namwe lumoza kuwona chilengiwa chakutowa. Katya, mudumbu wa ku Moldova, wakuti: “Nyengo zakukondweska chomene izo nkhukumbuka chomene apo nkhaŵa mwana, ni nyengo izo nkhaŵiranga na ŵapapi ŵane para tamutembeya ku malo ghanyake. Nkhuŵawonga chomene chifukwa chakuti ŵakanisambizga kwambira waka pa uchoko kuti niyimenge na kuwona ivyo Yehova wali kulenga na kusambirako mikhaliro yake.”

Nanga mungaŵa mu tawuni, mungasanga vilengiwa vyakupambanapambana ivyo mungasambizgira ŵana ŵinu vya Yehova (Wonani ndime 10)

10. Kasi ŵapapi ŵangachita wuli usange ntchakusuzga kuti ŵalute kutali na tawuni? (Wonani bokosi lakuti “ Vyakovwira Ŵapapi.”)

10 Kasi mungachita wuli usange mungafiska yayi kuluta ku malo gha ku mizi? Amol, uyo nayo wakukhala ku India, wakuti: “Uko nkhukhala, ŵapapi ŵakugwira ntchito kwa maora ghanandi, ndipo ulendo wakuluta ku malo ghakutali na tawuni ngwakudura chomene. Ndipouli, wamunthu ungawona chilengiwa cha Yehova na kuyowoya vya mikhaliro yake para uli mu kapaki kanyake panji para uli pachanya pa nyumba zitalizitali panji kuti zakudikanya.” Para mungalaŵisiska mwakupwelelera, ntchakuwonekerathu kuti pafupi na nyumba yinu mungasanga vilengiwa vinandi ivyo mungalongora ŵana ŵinu. (Sal. 104:24) Musangenge tuyuni, vibenene, vyakumera, na vinyake vyantheura. Karina, wa ku Germany, wakuti: “Amama ŵakughatemwa chomene maluŵa, ntheura apo nkhaŵa mwana, ŵakanilongoranga maluŵa ghakutowa nyengo yiliyose para tamutembeya.” Ŵapapi, mungagwiliskiraso ntchito mavidiyo na mabuku ghithu ghakukhwaskana na chilengiwa agho gulu lili kufumiska kuti musambizgire ŵana ŵinu. Nadi, kwali mukukhala nkhu, mungawovwira ŵana ŵinu kusanda vinthu ivyo Chiuta wali kulenga. Tiyeni sono tiwone mikhaliro yinyake ya Yehova iyo mungaphalira ŵana ŵinu kufuma ku chilengiwa.

‘MAKHALIRO GHA YEHOVA GHAMBURA KUWONEKA, GHAKUWONEKA MAKORA CHOMENE’

11. Kasi ŵapapi ŵangawovwira wuli ŵana ŵawo kumanya kuti Yehova ngwachitemwa?

11 Kuti movwire ŵana ŵinu kumanya kuti Yehova ngwachitemwa, mungaŵalongora umo nyama zinandi zikulelera twana twawo mwachitemwa. (Mat. 23:37) Mungayowoyaso vinthu viwemi vyakupambanapambana ivyo tikusangwa navyo chomene mu chilengiwa. Karina, uyo tamuzunura kale wakuti: “Apo tikatembeyanga, amama ŵakanichiskanga kuti niyimenge na kuwona umo luŵa lililose liliri lapadera kweniso umo kutowa kwake kukulongolera kuti Yehova ngwachitemwa. Nangauli vyaka vyajumphapo sono, kweni nichali kuwona mwakupwelelera maluŵa ghakupambanapambana umo ghali kupangikira kweniso mtundu wake. Ghakulutilira kunikumbuska kuti Yehova wakutitemwa chomene.”

Mungayowoya umo thupi lithu lili kupangikira mwakuzizwiska kuti musambizge ŵana ŵinu vyakukhwaskana na vinjeru vya Chiuta (Wonani ndime 12)

12. Kasi ŵapapi ŵangawovwira wuli ŵana ŵawo kumanya kuti Chiuta ngwavinjeru? (Salimo 139:14) (Wonaniso chithuzi.)

12 Wovwirani ŵana ŵinu kumanya vinjeru vya Chiuta. Yehova ngwavinjeru chomene kuluska ise. (Rom. 11:33) Mwachiyelezgero, mungaŵaphalira ŵana ŵinu umo maji ghakulutira kuchanya na kupanga mabingu ndipo pamanyuma umo mabingu agha ghakwendera malo ghakupambanapambana. (Yobu 38:36, 37) Mungaŵaphaliraso umo thupi la munthu lili kupangikira mwakuzizwiska. (Ŵazgani Salimo 139:14.) Wonani umo dada munyake zina lake Vladimir wakachitira nthena. Iyo wakuti: “Zuŵa linyake mwana withu msepuka wakawa pa njinga na kujipweteka. Mazuŵa ghachoko waka ghati ghajumphapo chilonda chikapora. Ine na muwoli wane tikamulongosolera kuti Yehova wali kulenga thupi lithu munthowa yakuti lijichizgenge lekha. Tikamuphalira kuti vyanthena ivi vikuchitika yayi mu vinthu vyakupangika na ŵanthu. Mwachiyelezgero, galimoto yingajinozga yekha yayi para yachita ngozi. Chiyelezgero ichi chikamovwira mwana withu kumanya kuti Yehova ngwavinjeru chomene.”

13. Kasi ŵapapi ŵangawovwira wuli ŵana ŵawo kumanya kuti Chiuta ngwankhongono? (Yesaya 40:26)

13 Yehova wakutipempha kuti maso ghithu tilaŵiske kuchanya na kughanaghanira umo nkhongono zake zakuzizwiska zikuŵikira nyenyezi zose pa malo ghake. (Ŵazgani Yesaya 40:26.) Mungaŵachiska ŵana ŵinu kuti ŵalaŵiskenge kuchanya na kughanaghanirapo ivyo ŵakuwona. Tingting, mudumbu wa ku Taiwan, wakukumbuka chinthu chinyake icho chikachitika apo wakaŵa muchoko. Iyo wakuti: “Para amama ŵaluta nane kukatembeya ku malo ghanyake, nausiku tikalaŵiskanga kuchanya na kuwona nyenyezi zinandi izo tikaziwonanga yayi para tili mu tawuni. Panyengo iyo, nkhafipanga mtima kuti nifiskenge yayi kulutilira kuteŵetera Yehova chifukwa ŵanyane ŵakanichichizganga kuti nileke kuŵa wakugomezgeka. Amama ŵakanichiska kuti nighanaghanire nkhongono izo Yehova wakagwiliskira ntchito pakulenga nyenyezi zose na kukumbuka kuti wangagwiliskiraso ntchito nkhongono zake izi kunovwira kutonda chiyezgo chilichose icho ningakumana nacho. Nati nawona chilengiwa pa ulendo uwu, vikanovwira kumumanya makora Yehova, ndipo nkhaŵikapo mtima chomene kumuteŵetera.”

14. Kasi ŵapapi ŵangagwiliskira wuli ntchito chilengiwa kuti ŵawovwire ŵana ŵawo kumanya kuti Yehova ni Chiuta wakukondwa?

14 Chilengiwa cha Yehova chikuvumbura kuti Chiuta ngwakukondwa ndipo wakukhumba kuti nase tikondwenge. Ŵasayansi ŵasanga kuti nyama zinandi zikuseŵera, kusazgapo tuyuni na somba wuwo. (Yobu 40:20) Kasi ŵana ŵinu ŵali kusekapo ŵati ŵawona kuti nyama zikuseŵera? Panji ŵali kuwonapo kuti kachona kakuseŵereska bola panji tuntcheŵe tukuseŵera. Ulendo unyake para mwazakawona ŵana ŵinu ŵakuseka chifukwa chakuti nyama yachita chinthu chakusekeska, muzakaŵakumbuske kuti tikuteŵetera Chiuta uyo ngwakukondwa.—1 Tim. 1:11.

SANGWANI NA CHILENGIWA CHA YEHOVA NGA MBUMBA

Ŵana ŵinu ŵangafwatuka na kuŵa ŵakukhumbisiska kuyowoya maghanoghano ghawo para mungasangwiranga pamoza kulaŵiska chilengiwa (Ŵonani ndime 15)

15. Kasi ntchivichi chingawovwira ŵapapi kumanya maghanoghano gha ŵana ŵawo? (Zintharika 20:5) (Wonaniso chithuzi.)

15 Nyengo zinyake ŵapapi chingaŵaŵira chakusuzga kuti ŵana ŵawo ŵafwatuke kuŵaphalira masuzgo agho ŵakusangana nagho. Usange ndimo viliri kwa imwe, yezgani kumanya maghanoghano gha ŵana ŵinu. (Ŵazgani Zintharika 20:5.) Ŵapapi ŵanandi chikuŵaŵira chipusu kuchita nthena para ŵakulaŵiska chilengiwa lumoza na ŵana ŵawo. Chifukwa wuli? Chifukwa chimoza ntchakuti pakuŵavya vyakutimbanizga vinandi ku ŵana na ŵapapi wuwo. Dada munyake ku Taiwan zina lake Masahiko wakuyowoya chifukwa chinyake. Iyo wakuti: “Para tapatura nyengo ya kutembeya na ŵana ŵithu, kwali taluta kukakwera mapiri panji kuluta ku nyanja, kanandi ŵakuŵa ŵakufwatuka chomene. Ntheura chikutiŵira chipusu kuti timanye ivyo ŵakughanaghana.” Katya, uyo tamuzunura kale wakuti: “Para nawera ku sukulu kanandi amama ŵakalutanga nane ku paki. Ku malo ghanthena, nkhafwatukanga kuŵaphalira ivyo vyanichitikira ku sukulu panji ivyo nkhufipa navyo mtima.”

16. Kasi mbumba zingachita wuli kuti zisangwirenge pamoza pakulaŵiska chilengiwa cha Yehova?

16 Chilengiwa cha Yehova chingawovwiraso mbumba kuŵa na nyengo yakusangwira pamoza, ndipo ivi vingawovwira kuti ubwezi wawo ukhore. Baibolo likuyowoya kuti pali “nyengo ya kuseka” na “nyengo ya kudenya.” (Muph. 3:1, 4, mazgu ghamusi) Yehova wali kulenga malo ghanandi ghakutowa pa charu chapasi uko tingachitirako vinthu vyakupambanapambana ivyo tikutemwa. Mbumba zinandi zikutemwa kulutira lumoza ku malo ghakutowa nga nkhu mapiri, ku nyanja na kunyake kwantheura. Ŵana ŵanyake ŵakutemwa kuchimbira na kuseŵera mu paki, ŵanyake ŵakutemwa kuwona vinyama, ndipo ŵanyake ŵakutemwa kuskamba mu milonga panji mu nyanja. Tili na mipata yinandi chomene yakusangwira na chilengiwa icho Yehova wali kulenga.

17. Chifukwa wuli ŵapapi ŵakwenera kovwira ŵana ŵawo kusangwa na chilengiwa cha Chiuta?

17 Mu charu chiphya cha Chiuta, ŵapapi na ŵana ŵawo ŵazamusangwa chomene na chilengiwa cha Yehova kuluska kumanyuma kose. Panyengo iyo, pazamuŵavya chifukwa cha kopera vinyama nesi navyo kopa ise. (Yes. 11:6-9) Tizamusangwa kwamuyirayira na ivyo Yehova wali kulenga. (Sal. 22:26) Kweni ŵapapi tikumuchiskani kuti yambanipo sono kovwira ŵana ŵinu kusangwa na chilengiwa, kulindilira kuti charu chiphya chifike dankha yayi. Para mukugwiliskira ntchito chilengiwa kusambizgira ŵana ŵinu vya Yehova, nawo ŵakoleranenge na mazgu agho Themba Davide likayowoya ghakuti: “A Yehova, kulije milimo iyo yikuyana na yinu.”—Sal. 86:8.

SUMU 134 Chiuta Wamuŵikizgani Ŵana

a Ŵabali na ŵadumbu ŵanandi ŵakukumbuka nyengo yakukondweska apo ŵakaŵira lumoza na ŵapapi ŵawo Ŵachikhristu kusangwa na chilengiwa. Ŵakukumbukira kuti ŵapapi ŵawo ŵakagwiliskira ntchito nyengo iyi kuŵasambizgira mikhaliro ya Yehova. Usange muli na ŵana, kasi mungagwiliskira wuli ntchito chilengiwa kusambizga ŵana ŵinu mikhaliro ya Chiuta? Nkhani iyi yikuzgora fumbo ili.