Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

NKHANI YAKUSAMBIRA 14

‘Na Ichi Wose Ŵamanyenge Kuti Ndimwe Ŵasambiri Ŵane’

‘Na Ichi Wose Ŵamanyenge Kuti Ndimwe Ŵasambiri Ŵane’

“Usange mukutemwana, wose ŵamanyenge kuti ndimwe ŵasambiri ŵane.”—YOH. 13:35.

SUMU 106 Kuŵa na Chitemwa

IVYO VILI MU NKHANI IYI a

Kasi pakuŵa uwemi wuli para ŵanthu awo Mbakaboni yayi ŵakuwona chitemwa icho chili pakati pa ŵanthu ŵa Yehova? (Wonani ndime 1)

1. Kasi ntchivichi chikuŵakondweska ŵanthu ŵanandi awo ŵiza kakwamba pa maungano ghithu? (Wonaniso chithuzi.)

 TIYELEZGERE kuti mfumu na muwoli ŵiza kakwamba pa maungano ghithu pa Nyumba ya Ufumu. Iwo ŵakondwa chomene chifukwa chakuti taŵapokelera makora kweniso chitemwa icho ŵawona pakati pithu. Apo ŵakuwera, muwoli wakuyowoya na mfumu wake kuti: ‘Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakupambana chomene na ŵanthu ŵanyake awo tili kukumanapo nawo, ndipo nakondwa chomene pakuŵa nawo.’

2. Chifukwa wuli ŵanyake ŵali kukhuŵara?

2 Chitemwa icho chili pakati pa ŵanthu ŵa Yehova mu mpingo Wachikhristu ntchapadera chomene. Kweni Ŵakaboni ŵa Yehova nawo mbambura kufikapo. (1 Yoh. 1:8) Ntheura apo tikulutilira kuŵamanya makora ŵabali na ŵadumbu mu mpingo, timanyengeso ivyo ŵakutondeka kuchita makora. (Rom. 3:23) Chachitima ntchakuti ŵanyake ŵali kuleka kuteŵetera Yehova chifukwa cha kukhuŵara na tumaubudi twa ŵabali na ŵadumbu.

3. Kasi chimanyikwiro cha ŵalondezgi ŵaunenesko ŵa Yesu ntchivichi? (Yohane 13:34, 35)

3 Wonaniso lemba ilo pajintha mutu wa nkhani iyi. (Ŵazgani Yohane 13:34, 35.) Kasi chimanyikwiro cha Ŵakhristu ŵaunenesko ntchivichi? Ntchitemwa, kuŵa ŵakufikapo yayi. Wonaniso fundo iyi, Yesu wakayowoyapo yayi kuti: ‘Usange mukutemwana mumanyenge kuti ndimwe ŵasambiri ŵane.’ Kweni wakati: “Usange mukutemwana, wose ŵamanyenge kuti ndimwe ŵasambiri ŵane.” Apa Yesu wakayowoyanga vya ŵalondezgi ŵake pera yayi, kweni wakayowoyangaso vya ŵanthu awo ŵakuteŵetera Yehova yayi, kuti ŵamanyenge ŵalondezgi ŵake ŵaunenesko chifukwa cha chitemwa chanadi icho ŵakulongorana yumoza na munyake.

4. Kasi ŵanyake ŵangakhumba kumanya vichi vyakukhwaskana na Ŵakhristu ŵaunenesko?

4 Ŵanthu ŵanyake awo Mbakaboni ŵa Yehova yayi ŵangajifumba kuti: ‘Kasi chitemwa chikovwira wuli kumanya ŵalondezgi ŵaunenesko ŵa Yesu? Kasi Yesu wakalongora wuli kuti wakuŵatemwa ŵapositole ŵake? Kasi ntchamachitiko mazuŵa ghano kuyezga Yesu pa nkhani iyi?’ Ise Taŵakaboni tingachita makora chomene kughanaghanirapo pa mazgoro gha mafumbo agha. Kuchita nthena kutovwirenge kuti tilongorenge chomene chitemwa, chomene para ŵanyithu ŵatibudira.—Efe. 5:2.

CHIFUKWA WULI CHITEMWA NDICHO CHOMENE NTCHIMANYIKWIRO CHA ŴALONDEZGI ŴAUNENESKO ŴA YESU?

5. Longosorani mazgu gha Yesu agho ghakusangika pa Yohane 15:12, 13.

5 Yesu wakayowoya mwakupulikikwa makora kuti ŵalondezgi ŵake ŵazamumanyikwa chifukwa cha chitemwa chapadera chomene. (Ŵazgani Yohane 15:12, 13.) Wonani kuti Yesu wakaŵaphalira kuti: Mutemwanenge nga umo ine namutemwerani.” Kasi apa wakang’anamurangachi? Yesu wakalongosora kuti ichi ntchitemwa chakujipata, chitemwa icho chingatuma Mkhristu kufwa chifukwa cha Mkhristu munyake usange ntchakwenelera. b

6. Kasi Mazgu gha Chiuta ghakudidimizga wuli kuti chitemwa ntchakuzirwa chomene?

6 Mazgu gha Chiuta ghakudidimizga chomene mukhaliro wa chitemwa. Mwachiyelezgero, mavesi ghanyake agho ŵanthu ŵanandi ŵakughatemwa chomene ni agha: “Chiuta ntchitemwa.” (1 Yoh. 4:8) ‘Utemwenge mzengezgani wako nga umo ukujitemwera wamwene.’ (Mat. 22:39) “Chitemwa chikubenekelera zakwananga zinandi.” (1 Pet. 4:8) “Chitemwa chikumara yayi.” (1 Kor. 13:8) Mavesi agha na ghanyake ghakulongolerathu pakweru kuti ntchakuzirwa chomene kulongora mukhaliro uwemi chomene uwu.

7. Chifukwa wuli Satana wangapangiska yayi ŵanthu kuti ŵaŵe ŵakukolerana na kutemwana zanadi?

7 Ŵanthu ŵanandi ŵakufumba kuti: ‘Kasi ningamanya wuli chisopa icho ntchaunenesko? Visopa vyose vikuti vikusambizga unenesko, kweni chilichose chikusambizga fundo yinyake yakupambana yakukhwaskana na Chiuta.’ Satana wali kwambiska visopa vinandi vyautesi, ndipo ichi chapangiska kuŵa chakusuzga kuti ŵanthu ŵamanye icho ntchisopa chaunenesko. Ndipo iyo wangapangiska yayi kuti ŵanthu ŵaŵe ŵakukolerana pa charu chapasi na kutemwana yumoza na munyake. Yehova pera ndiyo wangachita nthena. Fundo iyi njakupulikikwa chifukwa chitemwa chanadi chikufuma kwa Yehova pera, ndipo ŵanthu ŵekha awo ŵali na mzimu wa Yehova na vitumbiko vyake ndiwo ŵali na chitemwa ichi pakati pawo. (1 Yoh. 4:7) Lekani Yesu wakayowoya kuti ŵalondezgi ŵake ŵaunenesko ŵazamumanyikwa chifukwa cha kulongorana chitemwa chambura upusikizgi.

8-9. Kasi ŵanandi ŵakhwaskika wuli chifukwa cha kuwona chitemwa icho chili pakati pa Ŵakaboni ŵa Yehova?

8 Nga umo Yesu wakayowoyerathu, ŵanthu ŵanandi ŵamanya awo mbalondezgi ŵake ŵaunenesko chifukwa cha kuŵa na chitemwa pakati pawo. Mwachiyelezgero, mubali munyake zina lake Ian wakukumbukira ungano wakwamba uwo wakafikapo, uwo ukachitikira mu sitediyamu yinyake yakufupi na kwawo. Myezi yichoko waka kumanyuma Ian wakizako ku sitediyamu iyi kuzakawonelera maseŵero. Iyo wakuti: “Ŵanthu awo ŵakaŵa pa ungano ŵakaŵa ŵakupambana chomene na awo ŵakiza kuzakawonelera maseŵero. Ŵakaboni ŵakaŵa ŵakuzika kweniso ŵakavwara mwantchindi, ndipo ŵana ŵawo nawo ŵakaŵa na nkharo yiwemi.” Ian wakutiso: “Chakuluska vyose ntchakuti ŵanthu aŵa ŵakawonekanga ŵakukhorwa kweniso ŵamtende, chinthu icho ine nkhakhumbanga chomene pa umoyo wane. Nkhukumbukira nkhani yiliyose yayi ya pa ungano uwu, kweni icho nkhukumbuka ni nkharo ya Ŵakaboni ŵa Yehova.” c Tili na nkharo yanthena chifukwa chakuti tikutemwana zanadi. Pakuti tikuŵatemwa ŵabali na ŵadumbu, tikuchita nawo vinthu mwalusungu kweniso mwantchindi.

9 Mubali munyake zina lake John, nayo wakajipulika nthena wati wiza kakwamba pa maungano ghithu gha mpingo. Iyo wakuti: “Nkhakondwa chifukwa cha mtima wawo waubwezi . . . uwo waliyose wakaŵa nawo, mwakuti nkhawonanga nga iwo mbakufikapo. Nkhakhorwa kuti nasanga chisopa chaunenesko chifukwa cha chitemwa chawo.” d Vyakuchitika ivi na vinyake vinandi vikulongora kuti ŵanthu ŵa Yehova ndiwo Mbakhristu ŵaunenesko.

10. Kasi mphanyengo wuli apo chomene tili na m’pata wakulongolera kuti tikuŵatemwa ŵabali na ŵadumbu ŵithu? (Wonaniso mazgu ghamusi.)

10 Nga umo tayowoyera kale, Ŵakaboni ŵanyithu mbakufikapo yayi. Nyengo zinyake, nawo ŵayowoyenge panji kuchita vinthu ivyo vingatikhuŵazga. e (Yak. 3:2) Panyengo zanthena izi, ndipo chomene tili na m’pata wakulongolera kuti tikuŵatemwa ŵabali na ŵadumbu ŵithu. Ipo kasi tingasambirako vichi kwa Yesu?—Yoh. 13:15.

KASI YESU WAKALONGORA WULI CHITEMWA KU ŴAPOSITOLE ŴAKE?

Yesu wakachitanga nawo vinthu mwachitemwa ŵapositole para ŵabudiska vinthu (Wonani ndime 11-13)

11. Kasi Yakobe na Yohane ŵakalongora mikhaliro wuli yiheni? (Wonaniso chithuzi.)

11 Yesu wakakhazganga kuti ŵalondezgi ŵake ŵachitenge vinthu mwakufikapo yayi. Kweni mwachitemwa wakaŵawovwira kuti ŵasinthe nkharo zawo mwakuti ŵakondweskenge Yehova. Zuŵa linyake, ŵapositole ŵaŵiri, Yakobe na Yohane, ŵakatuma amama ŵawo kuti ŵakaŵalombere kwa Yesu kuti wazakaŵape malo ghapachanya mu Ufumu. (Mat. 20:20, 21) Apa Yakobe na Yohane ŵakalongora mzimu wakujighanaghanira ŵekha kweniso wakujikuzga.—Zinth. 16:18.

12. Kasi Yakobe na Yohane ndiwo pera awo ŵakalongora mikhaliro yiheni? Longosorani.

12 Yakobe na Yohane ndiwo pera yayi ŵakalongora mikhaliro yiheni pa nyengo iyi. Wonani umo ŵapositole ŵanyake ŵakachitira. Baibolo likuti: “Ŵanyawo 10 ŵara ŵakati ŵapulika, ŵakaŵakwiyira chomene ŵaŵiri aŵa.” (Mat. 20:24) Tingaghanaghanira umo Yakobe na Yohane kweniso ŵapositole ŵanyake ŵara ŵakakanganirana. Panji ŵapositole ŵanyake ŵara ŵakati: ‘Kasi imwe mukujitora kuti ndimwe anjani pakupempha malo ghapachanya mu Ufumu? Nase tateŵetera mwamwamphu na Yesu, ndimwe pera yayi tu. Nase tili ŵakwenelera malo ghapachanya nga umo muliri imwe!’ Mulimose umo vikaŵira, pa nyengo iyi ŵapositole ŵakaluwa kuti nyengo zose ŵakwenera kulongorana chitemwa na lusungu.

13. Kasi Yesu wakachita wuli na ŵapositole ŵake nangauli ŵakabudiskanga vinthu vinyake? (Mateyu 20:25-28)

13 Kasi Yesu wakachita nawo wuli? Wakaŵakwiyira yayi. Nesi kuyowoyapo kuti sono wapenjenge ŵapositole ŵawemi, ŵanthu awo mbakujiyuyura chomene kweniso awo nyengo zose ŵalongoranenge chitemwa. M’malo mwake wakayowoya nawo mwakuzikira chifukwa wakamanyanga kuti nawo ŵakaŵa ŵakukhumbisiska kuchita icho ntchiwemi. (Ŵazgani Mateyu 20:25-28.) Wakalutilira kuchita nawo vinthu mwachitemwa, nangauli ŵakagazgananga mwakuwerezgawerezga vya uyo ni mukuru pakati pawo.—Mrk. 9:34; Luka 22:24.

14. Kasi ŵapositole ŵa Yesu ŵakakulira mu mutheto wuli?

14 Tikukayika yayi kuti Yesu wakakumbukiraso kuti mutheto uwo ŵapositole ŵake ŵakakuliramo nawo ukakhwaska chomene umo ŵakachitiranga vinthu. (Yoh. 2:24, 25) Ŵakakulira mu mutheto uwo ŵalongozgi ŵa chisopa ŵakadidimizganga chomene kuti udindo na kumanyikwa ni vyakuzirwa chomene. (Mat. 23:6; yaniskani na vidiyo ya mutu wakuti Vitengo Vyakunthazi mu Sunagoge iyo yili pa jw.org.) Ŵalongozgi ŵachisopa Ŵachiyuda ŵakajiwonangaso kuti mbarunji chomene kuluska ŵanji. f (Luka 18:9-12) Yesu wakamanya kuti kaghanaghaniro aka kakakhwaska umo ŵapositole ŵake ŵakajiwoneranga kweniso umo ŵakawoneranga ŵanji. (Zinth. 19:11) Iyo wakakhazganga kuti ŵasambiri ŵake ŵalekenge kubudiska yayi, lekani wakazikiranga nawo para ŵabudiska. Wakamanya kuti ŵakaŵa na mtima uwemi, ntheura mwakuzikira wakaŵawovwira kuti ŵalongorenge chitemwa ŵanji m’malo mwa kujikuzga na kujiwona kuti mbarunji chomene kuluska ŵanyawo.

KASI TINGAMUYEZGA WULI YESU?

15. Kasi tingasambirapo vichi pa ivyo vikachitika pakati pa Yakobe na Yohane na ŵapositole ŵanyake?

15 Tingasambirapo vinandi pa nkhani ya Yakobe na Yohane. Ŵakachita makora yayi kulomba malo ghapachanya mu Ufumu. Kweni ŵapositole ŵanyake nawo ŵakachita makora yayi pakuzomerezga kuti ivyo Yakobe na Yohane ŵakachita vitimbanizge mtende. Ndipouli, Yesu wakachita nawo mwalusungu kweniso mwachitemwa ŵapositole ŵake wose 12. Kasi tikusambirapo vichi apa? Tikusambirapo kuti chakuzirwa chomene ni ivyo ŵanyithu ŵatiyowoyera yayi, kweni umo ise tichitirenge na maubudi ghawo. Ipo kasi chingatovwira ntchivichi? Para Mkhristu munyithu watikhuŵazga, tingachita makora kujifumba kuti: ‘Chifukwa wuli ivyo wachita vyanikhuŵazga chomene? Kasi vikuvumbura suzgo linyake ilo ine nili nalo lakuti nigwilirepo ntchito? Kasi vingaŵa kuti munthu uyo wanikhuŵazga wakulimbana na suzgo linyake? Nanga ningaŵa na chifukwa chiwemi chakukhuŵalira, kasi nimulongore waka chitemwa mwa kusulako waka ivyo wanibudira?’ Para tikuchita vinthu mwachitemwa na ŵanyithu, tilongorenge kuti ndise ŵalondezgi ŵaunenesko ŵa Khristu.

16. Kasi ntchivichi chinyake icho tingasambirako kwa Yesu?

16 Chiyelezgero cha Yesu chikutisambizgaso kuti tiyezgeyezgenge kuŵamanya makora Ŵakhristu ŵanyithu. (Zinth. 20:5) Mbunenesko kuti Yesu wakusanda mitima, apo ise tingasanda yayi. Kweni tingazikira nawo ŵabali na ŵadumbu ŵithu usange ŵatibudira panji ŵatikhuŵazga. (Efe. 4:1, 2; 1 Pet. 3:8) Ntchipusu kuchita nthena usange tingamanya umo ŵali kukulira. Wonani chiyelezgero ichi.

17. Kasi pakaŵa uwemi wuli mulaŵiliri wa dera munyake wati wamumanya makora mubali munyake?

17 Mulaŵiliri munyake wa dera uyo wakuteŵetera ku East Africa wakukumbukira mubali munyake uyo pakwamba wakamuwonanga nga ngwambura lusungu. Kasi wakachita wuli mulaŵiliri wa dera uyu? Iyo wakuti: “M’malo mwa kumugega mubali uyu, nkhawona kuti ntchiwemi nimumanye makora.” Mulaŵiliri wa dera uyu wakati wapatura nyengo ya kumumanya makora mubali uyu, wakamanya umo mubali uyu wakalelekera kweniso umo ivi vili kukhwaskira umo wakuchitira vinthu na ŵanji. Mulaŵiliri wa dera uyu wakutiso: “Nati namanya umo chikaŵira chakusuzga kuti mubali uyu wasinthe mwakuti wachitenge makora vinthu na ŵanji kweniso umo wasinthira, wakanikondweska chomene. Tikaŵa paubwezi uwemi.” Nadi, para tikuyezgayezga kuŵamanya makora ŵabali na ŵadumbu ŵithu, kanandi chikuŵa chipusu kuŵalongora chitemwa.

18. Kasi tikwenera kujifumba mafumbo wuli para Mkhristu munyithu watikhuŵazga? (Zintharika 26:20)

18 Nyengo zinyake tingawona kuti tidumbe nayo Mkhristu munyithu uyo watikhuŵazga. Ndipouli, chakwamba tingachita makora kujifumba kuti: “Kasi nkhumanya makora ivyo vikachitika nadi?” (Zinth. 18:13) ‘Kasi vingaŵa kuti wakachita mwangozi waka?’ (Muph. 7:20) ‘Kasi nane nili kuchitapo vyanthena ivi?’ (Muph. 7:21, 22) ‘Kasi para nadumba nayo ndipo nipangiskenge kuti nkhani iyi yikure chomene?’ (Ŵazgani Zintharika 26:20.) Para tingaghanaghanirapo dankha pa mafumbo agha, chitemwa chithu pa mubali withu chingatichiska kuti tisuleko waka ivyo watibudira.

19. Kasi mwaŵikapo mtima kuchita vichi?

19 Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakulongora nadi kuti mbasambiri ŵaunenesko ŵa Yesu. Waliyose payekhapayekha wakulongora nadi kuti ni mulondezgi wa Yesu pakulongora chitemwa chanadi ku ŵabali na ŵadumbu nangauli mbambura kufikapo. Para tikulongora chitemwa chanadi, tingawovwira ŵanji kumanya kuti chisopa chithu ntchaunenesko kweniso ŵangamba kusopa nase Yehova, Chiuta wachitemwa. Ntheura tiyeni tiŵikepo mtima kulutilira kulongora chitemwa icho ntchimanyikwiro cha Ŵakhristu ŵaunenesko.

SUMU 17 “Nkhukhumba”

a Ŵanthu ŵanandi ŵakukopeka na unenesko chifukwa cha chitemwa chanadi icho ŵakuwona pakati pithu. Kweni pakuti tili ŵambura kufikapo, nyengo zinyake tingatondeka kuchita vinthu mwachitemwa kwa Mkhristu munyithu. Tiyeni tiwone chifukwa icho chitemwa ntchakuzirwa chomene kweniso umo tingayezgera Yesu para ŵanyithu ŵatibudira.

c Wonani nkhani yakuti “Sono Umoyo Wane Uli na Chandulo,” mu Gongwe la Mulinda, Novembala 1, 2012, pp. 13-14.

d Wonani nkhani yakuti “Nkhawonanga Umoyo Kuŵa Wakunozga,” mu Gongwe la Mulinda, Meyi 1, 2012, pp. 18-19.

e Nkhani iyi yikulongosora vya zakwananga zikuru yayi izo zikwenera kupwelelereka na ŵalara, nga izo zili pa 1 Ŵakorinte 6:9, 10.

f Lipoti linyake likuti rabi munyake panji kuti msambizgi, wakayowoya kuti: “Pa charu chapasi, vikulongora kuti pali ŵanalume 30 panji kujumpha, awo mbarunji nga Abrahamu. Usange ŵalipo 30, ine na mwana wane munyamata, tili ŵamoza ŵawo; usange ŵalipo 10; ine na mwana wane munyamata, tili ŵamoza ŵawo; usange ŵalipo 5, ine na mwana wane munyamata, tili ŵamoza ŵawo; usange ŵalipo ŵaŵiri; ndikuti ndine na mwana wane munyamata; usange walipo yumoza, ndikuti ndine.”