Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Baibolo Likutovwira Kuteŵetera Yehova Mwakukolerana

Baibolo Likutovwira Kuteŵetera Yehova Mwakukolerana

“Yehova wali kujintha charu chapasi mu vinjeru. Wali kukhozga machanya mu umanyi.”—ZINTH. 3:19.

SUMU: 105, 107

1, 2. (a) Kasi ŵanthu ŵanyake ŵakuti wuli pa nkhani yakuti Chiuta wali na gulu? (b) Kasi mu nkhani iyi tidumbiskanenge vichi?

KASI Yehova wali na gulu? Ŵanthu ŵanyake ŵakuyowoya kuti: “Icho chikukhumbikwa nkhuŵa waka paubwezi na Chiuta.” Kasi fundo iyi njaunenesko? Kasi Baibolo likuti wuli pa nkhani iyi?

2 Mu nkhani iyi, tidumbiskanenge ukaboni wakulongora kuti Yehova wali na gulu kweniso kuti iyo ni Chiuta wandondomeko. Tidumbiskanengeso umo tingachitira na ulongozgi uwo tikupokera kufuma ku gulu lake. (1 Kor. 14:33, 40) Kufuma kale, Mazgu gha Chiuta ghawovwira chomene gulu la Yehova pa charu chapasi pa nkhani ya kupharazga makani ghawemi. Pakuti tikulondezga chomene ulongozgi wa mu Baibolo na gulu la Yehova, tikuŵa ŵatuŵa, ŵakukolerana, kweniso tikuŵa pamtende na ŵanyithu mu mpingo.

YEHOVA NI CHIUTA WANDONDOMEKO

3. Chifukwa wuli imwe mukugomezga kuti Yehova ni Chiuta wandondomeko?

3 Vinthu ivyo Yehova wali kulenga vikulongora kuti iyo ni Chiuta wandondomeko kuluska waliyose. Baibolo likuti: “Yehova wali kujintha charu chapasi mu vinjeru. Wali kukhozga machanya mu umanyi.” (Zinth. 3:19) Ise tikumanya waka ‘tuvigaŵa tuchoko waka twa nthowa za Chiuta’ ndipo “tikupulika waka kuphwepwerezga kwake!” (Yobu 26:14) Kweni vinthu vichoko waka ivyo tikumanya vyakukhwaskana na mapulaneti, nyenyezi, kweniso vipingausiku, vikutovwira kugomezga kuti Yehova wali kuviŵika nadi vinthu mu ndondomeko yiwemi. (Sal. 8:3, 4) Vipingausiku vili na nyenyezi mamiliyoni ghanandi chomene, ndipo vyose vikwenda mu ndondomeko kuyana na umo Yehova wali kuvipangira. Mapulaneti ghose ghakwenda makora mu ndondomeko yake pakuzingilira zuŵa, ndipo ghakwenda nga kuti nagho ghali kupika malango gha pa msewu. Kuyowoya unenesko umo vinthu ivi vikwendera mu ndondomeko, vikutovwira kumanya kuti Yehova, uyo wali “kulenga kuchanya mwaluso” na charu chapasi, ndiyo tikwenera kumulumba na kumusopa.—Sal. 136:1, 5-9.

4. Chifukwa wuli ŵasayansi ŵatondeka kuzgora mafumbo ghanandi?

4 Ŵasayansi ŵavumbura vinthu vinandi ivyo Yehova wali kulenga kuchanya na pa charu chapasi. Kweniso ŵatovwira kumanya vinthu vinyake ivyo ni vyakuzirwa chomene pa umoyo withu. Nangauli ŵasayansi ŵavumbura vinthu vinandi nthena, kweni pali mafumbo ghanandi agho ŵakutondeka kuzgora. Mwachiyelezgero, ŵanthu awo ŵakusanda vinthu vyakuchanya, ŵangayowoya yayi umo vinthu vikalengekera kweniso chifukwa icho tikukhalira pa charu chapasi apo pali vyamoyo vinandi chomene. Kweniso ŵanthu ŵanandi ŵangalongosora yayi chifukwa icho ŵanthu waliri na khumbo lakukhalilira kwamuyirayira. (Muph. 3:11) Chifukwa wuli pali mafumbo ghanandi agho ŵanthu ŵakutondeka kughazgora? Chifukwa chinyake ntchakuti ŵasayansi kweniso ŵanthu ŵanyake ŵakusambizga kuti Chiuta kulije. Kweniso ŵakuti vinthu vyose vikachita kusintha kufuma ku vinyake. Kweni Yehova wali na Buku ilo likuzgora mafumbo ghose agho ghakutangwaniska ŵanthu ŵanandi.

5. Chifukwa wuli tikuthemba malango agho Chiuta wali kuŵika?

5 Tose tikuthemba malango ghambura kusintha agho Yehova wali kuŵika mu vinthu ivyo wali kulenga. Awo ŵakunozga vyamagesi, maji, mainjiniya, awo ŵakwendeska ndege, na madokotala, wose ŵakuthemba malango agho Chiuta wali kuŵika kuti ŵachite makora ntchito yawo. Mwachiyelezgero, madokotala ghakumanya umo viŵaro vya thupi vili kukhalira mu munthu waliyose ndipo kuti vikusintha yayi malo ghawo. Ntheura ŵakutangwanika na kupenja yayi muthupi la mulwari kuti ŵasange apo pali mtima. Nakuti tose tikuchindika malango agho Yehova wali kuŵika mu vinthu ivyo wali kulenga. Usange tingachita vinthu mwakupambana na nkhongono ya charu yakuguza vinthu, tingafwa.

CHIUTA WAKUTILONGOZGA MUNDONDOMEKO

6. Chifukwa wuli ŵateŵeti ŵa Yehova ŵakwenera kuchita vinthu mu ndondomeko?

6 Vinthu ivyo Yehova wali kulenga vili kuŵikika mu ndondomeko yiwemi nadi. Ichi chikulongora kuti Yehova wakukhumba kuti awo ŵakumusopa nawo ŵachitenge vinthu mu ndondomeko. Lekani watipa Baibolo kuti litovwire kuŵa ŵakukolerana. Usange taleka kukolerana na gulu la Yehova kweniso fundo zake, tisanganenge na masuzgo ghakofya.

7. Kasi ntchivichi icho chikulongora kuti Baibolo ndakukolerana?

7 Baibolo lili na mabuku agho ghakalembeka mu Chihebere na Chigiriki. Kweni pali vinandi ivyo tikwenera kumanya pa nkhani ya Baibolo. Baibolo ni buku ilo lili kupelekeka na Chiuta ndipo lili na uthenga uwo ngwakukolerana chomene. Buku lililose la mu Baibolo ndakukolerana na ghanyake. Baibolo lose, kwambira Genizesi m’paka Chivumbuzi, lili na fundo yikuru yimoza. Fundo yake njakuti Ufumu wa Chiuta wakuwusika na Khristu uyo ni “mphapu” yakulayizgika, uzamuthuwuska muwuso wa Yehova na kufiska khumbo lake pa charu chapasi.—Ŵerengani Genizesi 3:15; Mateyu 6:10; Chivumbuzi 11:15.

8. Chifukwa wuli tikuti Ŵaisrayeli ŵakachitanga vinthu mwandondomeko?

8 Ŵaisrayeli ŵakaŵa chiyelezgero chiwemi chomene pa nkhani yakuchita vinthu mwandondomeko. Mwachiyelezgero, Dango la Mozesi likuti pakaŵa “ŵanakazi awo ŵakateŵeteranga [mwandondomeko] pa mulyango wa chihema chakukumanamo.” (Eks. 38:8) Ŵaisrayeli ŵakakolerananga pakusamuska mahema ghawo kweniso chihema chakukumanamo. Pamanyuma, Themba Davide likagaŵa mwandondomeko Ŵalevi na ŵasembe kuti ŵaŵe mu magulu ghawo. (1 Mid. 23:1-6; 24:1-3) Ŵaisrayeli ŵakatumbikikanga chomene para ŵapulikira Yehova, ntheura ŵakachitanga vinthu mwandondomeko, mwakukolerana, ndiposo ŵakaŵanga pamtende.—Doto. 11:26, 27; 28:1-14.

9. Kasi ntchivichi icho chikulongora kuti mipingo yakwambilira yikaŵanga yakukolerana?

9 Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakachitanga vinthu mwa ndondomeko, chifukwa ŵakapokeranga ulongozgi kufuma ku ŵapositole awo ŵakaŵa mu wupu wakulongozga. (Mil. 6:1-6) Pamasinda, pakasoleka ŵabali ŵanyake awo ŵakaŵa ŵapositole yayi kuti ŵaŵe mu wupu wakulongozga. (Mil. 15:6) Mipingo yikapokeranga makalata agho ghakaŵanga na ulongozgi kufuma ku ŵabali ŵa mu wupu wakulongozga, kweniso ŵanji awo ŵakateŵeteranga na wupu uwu. (1 Tim. 3:1-13; Tito 1:5-9) Kasi pakaŵanga uwemi wuli para mipingo yalondezga ulongozgi wakufuma ku wupu wakulongozga?

10. Kasi ntchivichi icho chikachitikanga mu nyengo ya Ŵakhristu ŵakwambilira para ŵabali na ŵadumbu ŵalondezga malango? (Wonani chithuzi chakwamba.)

10 Ŵerengani Milimo 16:4, 5Ŵabali ŵakwendakwenda awo ŵakatumikanga na wupu wakulongozga ŵakaphaliranga mipingo “malango agho ŵapositole na ŵalara awo ŵakaŵa mu Yerusalemu ŵakadumura.” Para ŵabali na ŵadumbu ŵapulikira ulongozgi, “mipingo yikalutilira kukhozgeka mu chipulikano ndipo zuŵa lililose ŵanthu ŵakasazgikiranga mu mpingo.” Nase tikwenera kusambirapo kanthu pa ivyo mipingo iyi yikachitanga kuti vitovwire kukolerana mu gulu la Yehova mazuŵa ghano.

KASI MUKUPULIKIRA ULONGOZGI?

11. Kasi ŵabali awo ŵali na udindo ŵakwenera kuchita wuli na ulongozgi wakufuma ku gulu la Yehova?

11 Kasi Komiti ya Munthavi, ŵalaŵiliri ŵakwendakwenda, kweniso ŵalara ŵakwenera kuchitachi para ŵapokera ulongozgi kufuma ku gulu la Yehova mazuŵa ghano? Baibolo, ilo ni buku la Yehova likuti tose tikwenera kupulikira na kujilambika. (Doto. 30:16; Heb. 13:7, 17) Chiuta wakukhumba yayi kuti ŵateŵeti ŵake ŵalongorenge mzimu wachigaluka panji nkharo yiliyose yiheni, chifukwa mikhaliro iyi yingatimbanizga mtende, chitemwa, kweniso umoza withu. Ŵakhristu awo mbakugomezgeka, ŵakwenera yayi kuŵa nga Diyoterefe uyo wakaŵa wambura ntchindi na wambura kugomezgeka. (Ŵerengani 3 Yohane 9, 10.) Tikwenera kujifumba kuti: Kasi nkhovwira ŵabali na ŵadumbu kuti ŵalutilire kutemwa vinthu vyauzimu? Kasi nkhupulikira luŵiro na kukhozgera ulongozgi wakufuma ku ŵabali awo ŵakulongozga?

12. Kasi ŵalara na ŵateŵeti ŵakovwira ŵakwimikika wuli mazuŵa ghano?

12 Ghanaghanirani za ulongozgi uphya wakufuma ku Wupu Wakulongozga uwo uli mu Gongwe la Mulinda la Novembala 15, 2014. Pa chigaŵa cha ‘Mafumbo Ghakufumira ku Ŵaŵazgi,’ pali nkhani iyo yikulongosora ndondomeko yiphya yakwimikira ŵalara na ŵateŵeti ŵakovwira mu mpingo. Magazini iyi yikalongosora kuti wupu wakulongozga mu nyengo ya Ŵakhristu ŵakwambilira yikapeleka mazaza ku ŵalaŵiliri ŵakwendakwenda kuti ndiwo ŵimikenge ŵalara na ŵateŵeti ŵakovwira. Ntheura kwamba pa Seputembala 1, 2014, ŵalaŵiliri ŵa dera ndiwo ŵali na mazaza ghakwimika ŵalara na ŵateŵeti ŵakovwira. Mulaŵiliri wa dera wakuwoneseska kuti waŵamanya makora ŵabali awo ŵalara ŵasachizga ndipo usange ntchakwenelera, wakuluta nawo mu upharazgi. Mulaŵiliri wa dera wakuwonaso umo mabanja ghawo ghakuchitira. (1 Tim. 3:4, 5) Wupu wa ŵalara pamoza na mulaŵiliri wa dera ŵakusanda mwakupwelelera fundo za mu Malemba kuti ŵawone usange mubali ngwakwenelera kuŵa mulara panji muteŵeti wakovwira.—1 Tim. 3:1-10, 12, 13; 1 Pet. 5:1-3.

13. Kasi tingalongora wuli kuti tikupulikira ŵalara pa mpingo?

13 Nyengo zose tikwenera kupulikira ulongozgi wa mu Baibolo uwo ŵalara ŵakutipa. Gulu la Yehova likutipa ŵaliska ŵakugomezgeka awo ŵakulongozgeka na “mazgu ghaunenesko” agho ghakusangika mu Buku la Chiuta, Baibolo. (1 Tim. 6:3) Mwachiyelezgero, wonani ivyo Paulosi wakalemba pa nkhani ya awo ŵakwenda uheni panji kuti mwambura kwenelera mu mpingo. Paulosi wakati ŵanyake “ŵakugwira ntchito yiliyose yayi, kweni ŵakunjilirapo pa nkhani izo zikuŵakhwaska yayi.” Ŵanthu aŵa ŵakachenjezgeka na ŵalara, kweni ŵakakhumbanga yayi kuleka nkharo zawo. Kasi mpingo ukeneranga kuchita wuli na ŵanthu ŵanthena? Paulosi wakati: “Mumuŵanike munthu wanthena, ndipo muleke kwendezgana nayo.” Kweni ŵabali na ŵadumbu mu mpingo ŵakeneranga kuŵawona mwakwenelera ŵanthu ŵanthena, nga mbalwani yayi. (2 Tes. 3:11-15) Mazuŵa ghano napo, ŵalara ŵangayowoya nkhani yakuchenjezga usange ŵawona kuti ŵanyake ŵamba kuŵa na nkharo yiheni iyo yingananga mpingo, nga kusongana na munthu wakuwaro. (1 Kor. 7:39) Kasi imwe mukuchita wuli para ŵalara ŵayowoya nkhani yanthena? Usange mukumanyapo mubali panji mudumbu munyake uyo nkhani iyi yamukhwaska, kasi mulutilirenge kuchezga nayo? Para mukumutemwa nadi, mupulikirenge ulongozgi wa ŵalara ndipo ivi vingamovwira kuti munthu uyo waleke nkharo yake yiheni. [1]

LUTILIRANI KUŴA ŴATUŴA, ŴAKUKOLERANA, KWENISO ŴAMTENDE

14. Kasi tingawovwira wuli kuti mpingo ulutilire kuŵa utuŵa?

14 Para tikulondezga ulongozgi wa mu Mazgu gha Chiuta, tikovwira kuti mpingo ulutilire kuŵa utuŵa. Wonani ivyo vikachitikanga mu mpingo wa Korinte. Paulosi wakajipeleka na mtima wose kupharazga mu msumba wa Korinte, ndipo wakatemwanga chomene ŵabali na ŵadumbu ŵa mu msumba uwu awo ŵakachemekangaso “ŵatuŵa.” (1 Kor. 1:1, 2) Kweni kasi Paulosi wakajipulika wuli kuwona kuti mpingo wa Korinte ukulekelera ŵabali na ŵadumbu ŵanyake awo ŵakachitanga uzaghali? Nkhani iyi yikwenera kuti yikamusuzga chomene maghanoghano. Ntheura wakaphalira ŵalara ŵa mu mpingo uwu kuti ŵakwenera kumupeleka kwa Satana panji kumusezga mu mpingo waliyose uyo wakachitanga uzaghali. Ŵalara ŵakeneranga nadi kutaya “nthukumusi” yiliyose kuti mpingo ulutilire kuŵa utuŵa. (1 Kor. 5:1, 5, 6, 12) Mazuŵa ghano napo, para tikukolerana na ivyo ŵalara ŵadumura kuti munthu wakwananga uyo ngwambura kupera wasezgeke, tikovwira kuti mpingo ulutilire kuŵa utuŵa. Kweniso nyengo zinyake kuchita nthena kungawovwira munthu wakwananga kuti wapere na kupempha Yehova kuti wamugowokere.

15. Kasi tingachita wuli kuti mtende ulutilire mu mpingo?

15 Mu mpingo wa Korinte mukaŵaso suzgo linyake. Ŵabali ŵanyake para ŵabudirana, ŵakatolerananga ku khoti. Ntheura Paulosi wakaŵafumba fumbo lakuti ŵaghanaghanirepo. Wakati: “Mwalekerachi kuzomera waka kuti ŵamubudirani?” (1 Kor. 6:1-8) Vinthu vyanthena ivi vikuchitikaso mu mpingo mazuŵa ghano. Nyengo zinyake, mtende ukutimbanizgika pakati pa ŵabali na ŵadumbu usange ŵapambana maghanoghano pa nkhani ya bizinesi mwakuti munyake wakuwona kuti ŵanyake ŵamwibira. Para vyaŵa nthena, Ŵakhristu ŵanyake ŵakutolera ŵanyawo ku khoti. Kweni Baibolo likutovwira kuwona kuti ntchiwemi kubudilika kuluska kuchita vinthu ivyo vingatukiska zina la Chiuta panji kutimbanizga mtende wa mu mpingo. [2] Nyengo zose tikwenera kupulikira ulongozgi wa Yesu usange tikukhumba kumazga masuzgo na mphindano zikuru izo zingaŵapo pakati pithu. (Ŵerengani Mateyu 5:23, 24; 18:15-17.) Para ndimo tikuchitira, viwovwirenge chomene kuti tose ise tikusopa Yehova tiŵe ŵakukolerana.

16. Chifukwa wuli ŵateŵeti ŵa Chiuta ŵakwenera kuŵa ŵakukolerana?

16 Mazgu gha Yehova, Baibolo, ghakutiphalira chifukwa icho tikwenera kuŵira ŵakukolerana nyengo zose. Wamasalimo wakimba kuti: “Wonani! Ntchiwemi na chakukondweska nadi kuti ŵabali ŵakukhala pamoza mwakukolerana!” (Sal. 133:1) Nyengo zose para Ŵaisrayeli ŵapulikira Yehova, ŵakaŵanga ŵakukolerana kweniso ŵakachitanga vinthu mwandondomeko. Yehova wakayowoyerathu kuti mazuŵa ghano, ŵanthu ŵake ŵazamuŵa ŵakukolerana. Iyo wakati: “Nizamuŵaŵika pamoza nga ni mberere mu chiŵaya.” (Mika 2:12) Kweni Yehova wakaphalira ntchimi Zefaniya kuti: “Nizamusintha kayowoyero ka ŵanthu kuŵa kayowoyero katuŵa [ka unenesko wa mu Malemba], kuti wose ŵachemenge pa zina la Yehova, na kumuteŵetera na mtima umoza.” (Zef. 3:9) Ntheura tikukondwa chomene kuti tikuteŵetera Yehova mwakukolerana panji kuti na mtima umoza.

Ŵalara ŵakovwira mwauzimu waliyose uyo wamba kupuluka (Wonani ndime 17)

17. Kasi ŵalara ŵakwenera kuchita wuli na awo ŵabuda kuti mpingo ulutilire kuŵa utuŵa kweniso wakukolerana?

17 Ŵalara ŵakwenera kuchitapo kanthu mwaluŵiro kweniso mwachitemwa pa nkhani zose zakukhwaskana na cheruzgo kuti mpingo ulutilire kuŵa utuŵa ndiposo wakukolerana. Paulosi wakamanyanga kuti Yehova wakutemwa nadi ŵanthu awo ŵakuchita khumbo lake kweniso wakulekelera yayi vinthu viheni. (Zinth. 15:3) Lekani mwaluŵiro, Paulosi wakalemba kalata Yakwamba ya Ŵakorinte iyo yikaŵa na ulongozgi wankhongono kweniso wachitemwa. Pakati pajumpha myezi yichoko waka kufuma apo Paulosi wakalembera kalata yakwamba, wakalembaso kalata Yachiŵiri ya Ŵakorinte. Kalata iyi yikulongora kuti ŵalara ŵakalondezga ulongozgi uwo ŵapositole ŵakaŵaphalira, ndipo ivi vikawovwira kuti mpingo usinthe nkharo zinyake zawakawaka. Usange Mkhristu wapuluka kwambura kumanya, ŵalara ŵakwenera kumovwira na mzimu wakuzika.—Gal. 6:1.

18. (a) Kasi ulongozgi wa mu Baibolo ukawovwira wuli Ŵakhristu ŵakwambilira? (b) Kasi nkhani yakulondezgapo yizamulongosora vichi?

18 Mu nkhani iyi, tawona kuti Buku la Chiuta, Baibolo, likawovwira Ŵakhristu ŵakwambilira ŵa ku Korinte kweniso ŵanyake kulutilira kuŵa ŵatuŵa, ŵakukolerana, kweniso kuŵa pamtende. (1 Kor. 1:10; Efe. 4:11-13; 1 Pet. 3:8) Ivi vikawovwira kuti ŵabali na ŵadumbu mu nyengo yakale ŵachite vinandi pa ntchito yakupharazga. Lekani Paulosi wakayowoya kuti makani ghawemi “ghakapharazgika mu chilengiwa chose kusi ku mtambo.” (Kol. 1:23) Mazuŵa ghano napo, ŵabali na ŵadumbu ŵakukolerana chomene pa ntchito yakupharazga. Ivi vyawovwira ŵanthu ŵanandi pa charu chose chapasi kuti ŵamanye khumbo la Chiuta. Nkhani yakulondezgapo yikulongosora maukaboni ghanyake agho ghakulongora kuti ŵabali na ŵadumbu ŵakuzirwiska nadi Baibolo ndipo ŵakuŵikapo mtima kulumba Yehova uyo ni Fumu ya chilengiwa chose.—Sal. 71:15, 16.

^ [1] (ndime 13) Wonani Ŵakunozgeka Kuchita Khumbo la Yehova, peji 135-136.

^ [2] (ndime 15) Usange mukukhumba kumanya apo Mkhristu wangasankha kutolera Mkhristu munyake ku khoti, ŵerengani mazgu ghamusi pa peji 223 mu buku la “Mujisungilire mu chitemwa cha Chiuta.”