YEHOVA wakawovwira mpositole Paulosi kulemba mikhaliro 9 iyo munthu wangaŵa nayo para wali na mzimu utuŵa. (Gal. 5:22, 23) Paulosi wakalongosora kuti mikhaliro yakuzirwa iyi ni “vipambi vya mzimu.” * Para munthu wali na vipambi ivi, wakuŵa na “wunthu uphya.” (Kol. 3:10) Nga umo khuni likupambikira vipambi para lapwelelereka makora, munthu nayo wakulongora vipambi vya mzimu para nyengo zose wakuŵa na mzimu utuŵa.—Sal. 1:1-3.

Mukhaliro wakwamba uwo ntchigaŵa cha vipambi vya mzimu, uwo Paulosi wakalongosora ntchitemwa. Chifukwa wuli chitemwa ntchakuzirwa? Paulosi wakati para walije chitemwa, ndikuti iyo ni “kanthu yayi.” (1 Kor. 13:2, mazgu ghamusi) Kweni kasi chitemwa ni vichi? Tingachita wuli kuti tiŵe na chitemwa? Kweniso tingalongora wuli chitemwa zuŵa lililose?

Nangauli ntchakusuzga kulongosora ng’anamuro leneko la chitemwa, kweni Baibolo likulongosora umo chitemwa chiliri. Mwachiyelezgero, tikuŵerenga kuti chitemwa “chikuzikira ndipo ntchalusungu.” Kweniso kuti “chikusekelera na unenesko,” ndiposo “chikubenekelera vinthu vyose, chikupulikana vinthu vyose, chikugomezga vinthu vyose, chikuzizipizga vinthu vyose.” Munthu uyo wali na chitemwa, wakutemwa ŵanyake kufumira pasi pa mtima, kuŵaghanaghanira, na kuŵalengera lusungu. Kweni munthu uyo walije chitemwa, wakuŵa wa sanji, wakunyada, wakuŵa na mikhaliro yiheni, wakujighanaghanira yekha, wakusunga vyakusingo, kweniso wambura kugowoka. Kweni munthu uyo wali na chitemwa wakupambana na uyo wali na mikhaliro yawakawaka iyi chifukwa ‘wakupenja vyake pera yayi.’—1 Kor. 13:4-8.

“Chiuta ntchitemwa.” Yehova ndiyo mweneko wa chitemwa. (1 Yoh. 4:8) Ivyo wali kulenga na ivyo wakuchita vikulongora kuti wali na chitemwa. Wakalongora kuti wakutitemwa chomene taŵanthu apo wakatuma mwana wake Yesu kuti wasuzgike na kutifwira. Mpositole Yohane wakalemba kuti: “Chitemwa cha Chiuta chikawoneka kwa ise mu nthowa iyi, Chiuta wakatuma Mwana wake wapadera mu charu, mwakuti tisange umoyo kwizira mwa iyo. Chitemwa chili nthena, ise tikamutemwa Chiuta yayi, kweni iyo ndiyo wakatitemwa na kutuma Mwana wake kuŵa sembe yakuphepiskira zakwananga zithu.” (1 Yoh. 4:9, 10) Chifukwa chakuti Chiuta wakutitemwa, lekani wakutigowokera, kweniso tikulindilira viwemi munthazi, ndiposo umoyo uwemi.

Yesu wakalongora kuti wakutitemwa apo wakapeleka umoyo wake chifukwa cha ise kweniso kuti khumbo la Chiuta lifiskike. Paulosi wakalemba kuti: “[Yesu] wakatiso: ‘Wonani, niza kuzakachita khumbo linu.’ . . . Kwizira mu “khumbo” ili, tatuŵiskika na sembe ya thupi la Yesu Khristu ilo likapelekeka kamoza pera.” (Heb. 10:9, 10) Palije munthu uyo wangalongora chitemwa chanthena. Yesu wakati: “Palije uyo wali na chitemwa chikuru kuluska ichi, chakuti munthu wapeleke umoyo  wake chifukwa cha ŵabwezi ŵake.” (Yoh. 15:13) Kasi taŵanthu ŵakwananga tingaŵa na chitemwa nga icho Yehova na Yesu ŵakalongora? Enya. Tiyeni tidumbiskane umo tingachitira.

Paulosi wakutichiska kuti: “Pakuti ndimwe ŵana ŵakutemweka, yezgani Chiuta. Lutilirani kwenda mu chitemwa, nga umo Khristu nayo wakamutemwerani ndipo wakapeleka umoyo wake m’malo mwa ise.” (Efe. 5:1, 2) ‘Tikulutilira kwenda mu chitemwa’ para nyengo zose tikutemwa ŵanyithu. Chitemwa ichi tikuyowoya waka pamlomo yayi, kweni tikulongora mu vyakuchita. Yohane wakalemba kuti: “Mwatwana tingatemwananga na mazgu pera yayi nesi lulimi, kweni mu milimo na unenesko.” (1 Yoh. 3:18) Tikulongora kuti tikwenda mu chitemwa para tikutemwa Chiuta na ŵazengezgani ŵithu. Ndipo para tikuŵatemwa, tiŵapharazgirenge “makani ghawemi gha Ufumu.” (Mat. 24:14; Luka 10:27) Tikulongoraso kuti tikwenda mu chitemwa para ndise ŵakuzikira, ŵalusungu, kweniso tikugowokera ŵanyithu. Lekani Baibolo likutipa ulongozgi wakuti: “Nga umo Yehova wakamugowokelerani na mtima wose, ndimo namweso muchitirenge.”—Kol. 3:13.

Chitemwa chanadi chikuŵa chambura kwenelera yayi. Mwachiyelezgero, mupapi uyo wali na chitemwa chambura kwenelera, wakupa mwana wake chilichose icho wakulilira kuti wachetame. Kweni mupapi uyo wakutemwa mwana wake, wakuchita nthena yayi. Mwakuyana waka, nangauli Chiuta ntchitemwa, kweni “wakulanga awo wakuŵatemwa.” (Heb. 12:6) Para tikwenda mu chitemwa, nase tipelekenge chilango kwa mwana withu usange ntchakwenelera. (Zinth. 3:11, 12) Apo tikuchita nthena, tikwenera kukumbuka kuti nase ndise ŵakwananga ndipo nyengo zinyake tikutondeka kulongora chitemwa. Lekani pali vinthu vinyake ivyo tose tikwenera kusintha kuti tiŵe na chitemwa. Kasi tingachita wuli nthena? Tiyeni tiwone vinthu vitatu.

Chakwamba, tikwenera kupempha mzimu wa Chiuta kuti utovwire kuŵa na chitemwa. Yesu wakati Yehova wakupeleka “mzimu utuŵa ku awo ŵakuŵalomba.” (Luka 11:13) Para tikulomba mzimu utuŵa na kuyezgayezga ‘kutilira kwenda mwa mzimu,’ vyakuchita vithu vilongorenge kuti tili na chitemwa nyengo zose. (Gal. 5:16) Mwachiyelezgero, para ndimwe mulara mu mpingo, mungapempha mzimu utuŵa kuti umovwirani kupeleka ulongozgi wa mu Malemba mwachitemwa. Usange ndimwe mupapi, mungapempha mzimu wa Chiuta kuti umovwirani kuti mulangenge ŵana ŵinu mwachitemwa, mwankhaza yayi.

Chachiŵiri, tikwenera kughanaghanira umo Yesu wakalongolera chitemwa nanga ni apo ŵanthu ŵakamwambanga. (1 Pet. 2:21, 23) Tikwenera kughanaghanira umo Khristu wakachitira, chomenechomene para ŵanthu ŵatikhuŵazga panji ŵatichitira vinthu viheni. Para vyaŵa nthena, tingachita makora kujifumba kuti, ‘Kasi waŵenge Yesu wate wachitenge wuli?’ Mudumbu Leigh wakawona kuti kujifumba fumbo ili kukamovwira kuti waghanaghanenge dankha pambere wandachite chilichose. Wakalongosora kuti: “Uyo nkhagwiranga nayo ntchito wakatumizga imelo ku ŵanyane na kulembamo viheni vya ine na umo nkhagwiliranga ntchito. Ivi vikanipweteka chomene. Kweni nkhajifumba kuti, ‘Kasi ningamuyezga wuli Yesu pa nkhani iyi?’ Nkhati naghanaghanira umo Yesu wakate wachitirenge pa nkhani iyi, nkhawona kuti nisuleko waka nkhani iyi na kuleka kuchitapo chilichose. Pamanyuma, nkhasanga kuti munyane uyo nkhagwiranga nayo ntchito wakaŵa kuti wakulwara matenda ghakuru ndipo wakasuzgikanga maghanoghano. Nkhawamo kuti wakalemba vinthu ivi kwambura kumanya, panji kwambura kughanaghanirapo. Nati naghanaghanira umo Yesu wakalongoleranga chitemwa nanga ni para ŵanthu ŵakamuyambanga, vikanovwira kuti nane nichite nthena kwa munyane uyo nkhagwiranga nayo ntchito.” Nadi, para tiyezgenge Yesu, nyengo zose tichitenge vinthu mwachitemwa.

Chachitatu, tikwenera kulongora chitemwa chakujipata. Chitemwa ichi ndicho ntchimanyikwiro cha Ŵakhristu ŵaunenesko. (Yoh. 13:34, 35) Pa nkhani iyi, Malemba ghakutichiska kuti tikwenera kuŵa na “maghanoghano” agho Yesu wakaŵa nagho. Apo wakaleka malo ghawemi kuchanya, “wakajikhutura” chifukwa cha ise “m’paka nyifwa.” (Fil. 2:5-8) Para tikuyezga chitemwa  icho Yesu wakalongora, maghanoghano ghithu na vyakuchita vithu viyanenge na vya Khristu. Ndipo tambenge kuŵika vyakukhumba vya ŵanyithu pakwamba m’malo mwa vithu. Kasi uwemi unyake wa kulongora chitemwa ngwakuti wuli?

Pali viwemi vinandi para tikulongora chitemwa ŵanyithu. Tiyeni tiwonepo viŵiri.

• UBALI WITHU WA PA CHARU CHOSE: Chifukwa chakuti tikutemwana yumoza na munyake, tikumanya kuti mpingo uliwose uwo tingalutako pa charu chose chapasi, ŵabali na ŵadumbu ŵamutipokelera na mawoko ghaŵiri. Ni mwaŵi ukuru chomene kutemweka na ‘ŵabali ŵithu wose awo ŵali mu charu.’ (1 Pet. 5:9) Padera pa ŵanthu ŵa Chiuta, kulije kunyake uko tingasanga chitemwa chanthena.

• MTENDE: Para ‘tikuzizipizgirana mu chitemwa’ vikutovwira kuti tikondwenge na “chakukakira cha mtende.” (Efe. 4:2, 3) Tikuŵa na mtende uwu para tili pa maungano gha mpingo, gha dera, na gha chigaŵa. Kasi mungazomerezga yayi kuti mtende uwu ukusoŵa mu charu ichi? (Sal. 119:165; Yes. 54:13) Para tikuŵa pa mtende na ŵanyithu, tikulongora kuti tikuŵatemwa chomene, ndipo ivi vikukondweska chomene Adada ŵithu ŵakuchanya.—Sal. 133:1-3; Mat. 5:9.

Paulosi wakalemba kuti: “Chitemwa chikuzenga.” (1 Kor. 8:1) Kasi chitemwa chikuzenga wuli? Mu chaputara 13 cha kalata yakwamba iyo Paulosi wakalembera Ŵakorinte, iyo ŵanyake ŵakuti ni “Salimo la Chitemwa,” wakalongosora umo chitemwa chikuzengera. Mwachiyelezgero, chitemwa chikupenja vyakukhumba vya ŵanyake. (1 Kor. 10:24; 13:5) Kweniso para munthu wali na chitemwa wakughanaghanirapo pambere wandachite chilichose, wakughanaghanira ŵanyake, wakuzikira, kweniso wakuŵa walusungu. Ivi vikovwira kuti ŵanthu ŵakondwenge mu banja kweniso ŵakoleranenge mu mpingo.—Kol. 3:14.

Chitemwa icho tikulongora Chiuta ntchakuzirwa chomene ndipo chikutizenga. Chitemwa ichi, chikovwira kuti ŵanthu ŵa mafuko ghose, mitundu yose, na viyowoyero vyose ŵakoleranenge na kuteŵetera Yehova na “mtima umoza,” kweniso mwakukondwa. (Zef. 3:9) Tiyeni tose tiŵikepo mtima kuti zuŵa lililose tilongorenge chitemwa icho ntchigaŵa cha vipambi vya mzimu utuŵa wa Chiuta.