1, 2. (a) Chifukwa wuli tingafumba kuti: “M’paka pawuli?” (b) Kasi tikukhozgeka wuli na ŵateŵeti ŵa Chiuta ŵakugomezgeka ŵa mu nyengo yakale?

“M’PAKA pawuli?” Yesaya na Habakuku awo ŵakaŵa ntchimi zakugomezgeka za Chiuta, ndiwo ŵakafumba fumbo ili. (Yes. 6:11; Hab. 1:2) Apo Fumu Davide wakimbanga Salimo 13, nayo wakafumbapo fumbo ili. Wakafumba kanayi kuti: “M’paka pawuli?” (Sal. 13:1, 2) Fumu yithu Yesu Khristu nayo wakafumbapo fumbo ili apo wakaŵa na ŵanthu ŵambura chipulikano. (Mat. 17:17) Ntheura tingazizwanga yayi para nase tikufumba fumbo ili.

² Chifukwa wuli tingafumba kuti: “M’paka pawuli?” Nyengo zinyake tingafumba fumbo ili para ŵanthu ŵatibudira. Panji tikuzizipizga uchekuru na matenda, panji masuzgo ghanyake agho ghakuchitika mu “mazuŵa ghaumaliro,” agho ‘nganonono na ghakusuzga.’ (2 Tim. 3:1) Panji tingajifumba fumbo ili chifukwa cha ivyo ŵanthu ŵanyake ŵakuchita. Mulimose umo vingaŵira, tikukhozgeka kumanya kuti ŵateŵeti ŵa Yehova ŵakugomezgeka ŵa mu nyengo yakale nawo ŵakafumbanga fumbo ili, ndipo Chiuta wakakwiya nawo yayi.

3. Ntchivichi chingatovwira para tasangana na masuzgo?

 ³ Kweni ntchivichi chingatovwira para tasangana na masuzgo ghanthena? Yakobe, uyo wakaŵa msambiri kweniso munung’una wa Yesu, wakalemba kuti: “Ŵabali, zikirani m’paka pa kuŵapo kwa Fumu.” (Yak. 5:7) Tose tikukhumbikwira kuzikira. Kweni kasi tikwenera kuŵa na mikhaliro wuli kuti tiŵe ŵakuzikira?

4, 5. (a) Kasi munthu wakuzikira wakuŵaso na mikhaliro wuli? (b) Kasi Yakobe wakayaniska munthu wakuzikira na vichi? (Wonani chithuzithuzi chakwamba.)

⁴ Kuyana na Baibolo, kuzikira ntchipambi cha mzimu utuŵa. Taŵanthu ŵakwananga tingaŵa yayi ŵakuzikira kwambura wovwiri wa Chiuta. Kuzikira ntchawanangwa chakufuma kwa Chiuta, kweniso ni nthowa yikuru yakulongolera kuti tikumutemwa Chiuta. Kweniso para ndise ŵakuzikira tikulongora kuti tikutemwa ŵanyithu. Chitemwa pakuŵavya para palije kuzikira. Ŵanthu ŵakutemwana chomene para mbakuzikira. (1 Kor. 13:4; Gal. 5:22) Kuti munthu waŵe wakuzikira wakwenera kuŵa na mikhaliro yinyake Yachikhristu. Kuzikira vikwendera lumoza na kuzizipizga. Mikhaliro iyi yikutovwira kuti tizizipizge masuzgo na kulutilira kuwona vinthu mwakwenelera. (Kol. 1:11; Yak. 1:3, 4) Kuzikira vikwenderaso lumoza na kuleka kuwezgera. Munthu wakuzikira wakuwezgera yayi, wakulutilira kuŵa wakukhora na kuzizipizga masuzgo ghose agho wangakumana nagho. Kweniso Baibolo likutichiska kuti tikwenera kuŵa ŵakuzikira. Fundo iyi yili kulongosoreka pa Yakobe 5:7, 8. (Ŵerengani.)

⁵ Chifukwa wuli tikwenera kuzikira na kulindilira kuti Yehova ndiyo wachitepo kanthu? Yakobe wakayaniska umo vinthu viliri kwa ise na mulimi. Nangauli mulimi wangalimbikira kupanda mbuto, kweni palije icho wangachita kuti vula yiwe makora panji kuti mbuto yake yikure. Palije icho wangachita kuti nyengo yakuvunira yikwane luŵiro. Iyo wakwenera kulindilira waka mwakuzikira “chipambi chakuzirwa cha charu.” Mwakuyana waka, pali vinandi ivyo palije icho tingachitapo. Tikwenera waka kulindilira nyengo iyo Yehova wazamufiskira ivyo wali kulayizga. (Mrk. 13:32, 33; Mil. 1:7) Tikwenera kulindilira mwakuzikira nga umo mulimi wakuchitira.

6. Kasi tingasambirako vichi kwa ntchimi Mika?

⁶ Vinthu ivyo vikuchitika mazuŵa ghano, vikuyana waka na ivyo vikachitikanga mu nyengo ya ntchimi Mika. Mika wakaŵako mu nyengo iyo Fumu Ahazi yikalamuliranga, ndipo pakachitikanga vimbundi vinandi. Ŵanthu ŵakaŵa “nkhwantha pakuchita icho ntchiheni.” (Ŵerengani Mika 7:1-3.) Mika wakamanyanga kuti palije icho wangachita kuti vinthu viŵe makora. Kasi wakeneranga kuchita wuli? Mika wakutiphalira kuti: “Kweni ine, nilutilirenge kulaŵiska kwa Yehova. Nilindilirenge waka [panji kuti, “Nilindilirenge zikiti,” mazgu ghamusi] Chiuta wa chiponosko chane. Chiuta wane wanipulikenge.” (Mika 7:7) Nase tikwenera kuŵa na mtima ‘wakulindilira waka’ nga ni Mika.

7. Kasi tikwenera kuchita wuli apo tikulindilira Yehova kuti wafiske ivyo wali kulayizga?

⁷ Para tili na chipulikano nga cha Mika, tilindilirenge Yehova mwakukhumbisiska. Ise tikupambana na mukayidi uyo wali mu selo, kulindilira kukomeka. Mukayidi uyu wakuchichizgika waka kulindilira, wakulindilira mwakukondwa yayi. Ndimo viliri yayi kwa ise. Ise tikulindilira Yehova na mtima wose chifukwa tikumanya kuti wafiskenge ivyo wali kutilayizga. Wali kutilayizga umoyo wamuyirayira uwo watipenge pa nyengo yakwenelera. Lekani ‘tikuzizipizga vinthu vyose  ndiposo tikuzikira na kuŵa na chimwemwe.’ (Kol. 1:11, 12) Yehova wangakondwa yayi para tikulindilira uku tikudandawura, na kukwenyelera kuti wakuchedwa kuchitapo kanthu.—Kol. 3:12.

8. Kasi tikwenera kukumbuka vichi para tikughanaghanira ivyo ŵateŵeti ŵakale ŵakugomezgeka ŵakachita?

⁸ Tingalindilira mwakunweka para tingakumbukira ŵateŵeti ŵakugomezgeka ŵakale awo ŵakalindilira Yehova mwakuzikira kuti wafiske ivyo walayizga. (Rom. 15:4) Para tikughanaghanira ivyo ŵakachita, tingachita makora kukumbuka utali wa nyengo iyo ŵakalindilira, chifukwa icho ŵakalindililira, kweniso vitumbiko ivyo ŵakasanga chifukwa cha kuzikira.

9, 10. Kasi Abrahamu na Sara ŵakeneranga kulindilira Yehova kwa utali wuli?

⁹ Tiyeni tiwone ivyo Abrahamu na Sara ŵakachita. Iwo mbamoza mwa ŵanthu awo ‘ŵazamuhara malayizgo chifukwa ŵakaŵa na chipulikano ndiposo ŵakazikira.’ Malemba ghakutiphalira kuti, “Abrahamu wakati walongora kuzikira, wakapokera” layizgo lakuti Yehova wamutumbikenge na kwandaniska mphapu yake. (Heb. 6:12, 15) Chifukwa wuli Abrahamu wakeneranga kuzikira? Chifukwa pakeneranga kutora nyengo kuti Chiuta wafiske ivyo wakamulayizga. Phangano ilo Yehova wakapangana na Abrahamu likamba kufiskika pa Nisani 14, 1943 B.C.E. Panyengo iyi, Abrahamu na Sara pamoza na ŵamunyumba yawo ŵakaŵa kuti ŵambuka Mlonga wa Yufurate na kunjira mu Charu cha Layizgano. Abrahamu wakeneranga kulindilira vyaka 25 kuti mwana wake Yisake wababike mu 1918 B.C.E. Kweniso wakeneranga kulindilira vyaka vinyake 60 kuti ŵazukuru ŵake,  Esau na Yakhobe, ŵababike mu 1858 B.C.E.—Heb. 11:9.

¹⁰ Kasi Abrahamu wakahara charu? Tikuŵerenga kuti: “[Yehova] wakamupa chiharo chara [Abrahamu] mu charu ichi, nanga ntchakukandapo lundi pera. Kweni wakalayizga kuti wamupenge charu ichi kuŵa chake, ndipo pamanyuma pake ku mphapu yake, uku pa nyengo iyo wakaŵavya mwana.” (Mil. 7:5) Abrahamu wakati wambuka Mlonga wa Yufurate, pakajumpha vyaka 430 ndipo ŵazukuru ŵake ŵakaŵa mtundu uwo ukahara charu icho Chiuta wakamulayizga.—Eks. 12:40-42; Gal. 3:17.

11. Chifukwa wuli Abrahamu wakaŵa wakunozgeka kulindilira Yehova? Ndipo wakulindilira vitumbiko wuli?

¹¹ Abrahamu wakaŵa wakunozgeka kulindilira chifukwa wakaŵa na chipulikano mwa Yehova. (Ŵerengani Ŵahebere 11:8-12.) Abrahamu wakalindiliranga mwakukondwa nangauli ni malayizgo ghose yayi agho wakawona na maso ghake kuti ghafiskika. Kweni wazamukondwa chomene para wazakawuskika na kuŵa mu paradiso pa charu chapasi. Wazamuzizwa chomene kuwona mbiri yake na ya ŵazukuru ŵake kuti yili kulembeka mu malo ghanandi mu Baibolo. * Abrahamu wazamukondwa chomene para wazakamanya kuti ivyo wakachita vikawovwira kuti khumbo la Yehova lifiskike lakukhwaskana na mphapu iyo yikalayizgika. Tikukayika yayi kuti Abrahamu wazamuwona kuti chikaŵa chakuzirwa nadi kulindilira.

12, 13. Chifukwa wuli Yosefe wakeneranga kulindilira, ndipo wakachita wuli?

¹² Muzukuru wa Abrahamu, Yosefe, nayo wakazikira. Ŵanthu ŵakamuchitira vinthu viheni chomene. Pakwamba, ŵakuru ŵake ŵakamuguliska ku wuzga apo wakaŵa na vyaka 17. Pamanyuma, ŵakamupusikizgira kuti wakakhumbanga kukolelera muwoli wa bwana wake, ndipo ŵakamujalira mu jele. (Gen. 39:11-20; Sal. 105:17, 18) Iyo wakawonanga kuti wakulangika pawaka, chifukwa pakaŵavya icho wakabuda. Kweni vinthu vikasintha pakati pajumpha vyaka 13. Ŵakamufumiska mu jele, na kumupa udindo ukuru chomene. Wakaŵa wachiŵiri kwa Themba mu Eguputo.—Gen. 41:14, 37-43; Mil. 7:9, 10.

¹³ Kasi Yosefe wakakwiya na vinthu viheni ivyo ŵanthu ŵakamuchitira? Kasi wakaleka kugomezga Chiuta wake, Yehova? Yayi. Ntchivichi chikawovwira Yosefe kulindilira mwakuzikira? Wakaŵa na chipulikano mwa Yehova. Wakalekera Yehova nkhani yose. Fundo iyi yikukolerana chomene na ivyo wakaphalira ŵakuru ŵake. Wakati: “Mungopanga yayi. Kasi ine natora malo gha Chiuta? Nangauli imwe mukakhumbanga kunichitira viheni, kweni Chiuta wakavizgora viwemi kuti wasungilire umoyo wa ŵanthu ŵanandi, nga umo wachitira muhanya uno.” (Gen. 50:19, 20) Yosefe wakawona kuti wakachita makora chomene kulindilira.

14, 15. (a) Kasi Davide wakalongora wuli kuzikira? (b) Ntchivichi chikawovwira Davide kulindilira mwakuzikira?

¹⁴ Fumu Davide nayo ŵanthu ŵakamuchitira vinthu viheni vinandi. Davide wakaphakazgika apo wakaŵa muchoko kuti wazakaŵe fumu ya Israyeli. Kweni wakeneranga kulindilira vyaka 15 kuti wambe kulamulira ŵanthu ŵa fuko lake. (2 Sam. 2:3, 4) Panyengo iyo Davide wakalindiliranga, Fumu yambura kugomezgeka Sauli, yikakhumbanga kumukoma. * Ntheura Davide wakakhaliranga waka kuchimbira. Nyengo zinyake wakachimbiliranga ku  charu chinyake ndipo nyengo zinyake wakabisamanga mu mphanji mu mapopa. Kweniso Sauli wakati wakomeka ku nkhondo, Davide wakeneranga kulindiliraso vyaka 7 kuti wambe kulamulira mtundu wose wa Israyeli.—2 Sam. 5:4, 5.

¹⁵ Chifukwa wuli Davide wakalindilira mwakuzikira? Wakutizgora mu salimo ilo wakafumba kanayi kuti: “M’paka pawuli?” Iyo wakuti: “Kweni ine nkhuthemba lusungu lwinu. Mtima wane usekelerenge mu chiponosko chinu. Niyimbirenge Yehova, pakuti wanichitira vikuru chomene.” (Sal. 13:5, 6) Davide wakagomezganga kuti Yehova wakumutemwa na kumulengera lusungu. Iyo wakalindiliranga kuti Yehova wamuponoskenge, kweniso wakaghanaghaniranga umo wakamovwilira kumanyuma. Davide nayo wakawona yekha kuti wakachita makora kulindilira.

16, 17. Kasi Yehova na Yesu ŵalongora wuli kuti ŵakulindilira?

¹⁶ Para Yehova wakutiphalira kuti tizikirenge, wakutiphalira chinthu icho iyo wakuchita. Iyo ntchiyelezgero chiwemi chomene pa nkhani ya kulindilira. (Ŵerengani 2 Petrosi 3:9.) Yehova walindilira vyaka vinandi kuti nkhani iyo yikawuka mu munda wa Edeni, ya uyo ngwakwenelera kulamulira, yimare makora. Iyo wakuzikira na ‘kulindilira’ nyengo iyo zina lake lizamutuŵiskikirathu. Pamanyuma, wose awo ‘ŵakumulindilira mwakunweka’ ŵazamutumbikika chomene.—Yes. 30:18.

¹⁷ Yesu nayo wakalindiliranga. Nangauli apo wakayezgekanga pa charu chapasi wakalutilira kugomezgeka na kupeleka sembe yakuwombora mu 33 C.E., kweni wakeneranga kulindilira m’paka mu 1914 kuti wambe kulamulira. (Mil. 2:33-35; Heb. 10:12, 13) Kweniso wakwenera kulindilira m’paka paumaliro wa vyaka 1000 ivyo wazamulamulira kuti ŵalwani ŵake wose ŵazakamalirethu. (1 Kor. 15:25) Yesu walindilirenge nyengo yitali. Kweni wazamutumbikika chomene chifukwa cha kulindilira.

18, 19. Ntchivichi chingatovwira kuti tilindilirenge mwakuzikira?

¹⁸ Tikukayika yayi kuti waliyose wakwenera kulindilira mwakuzikira. Kweni kasi chingatovwira ntchivichi kuchita nthena? Tikwenera kulomba mzimu wa Chiuta. Kumbukani kuti kuzikira ntchipambi cha mzimu. (Efe. 3:16; 6:18; 1 Tes. 5:17-19) Lombani Yehova kuti wamovwirani kuti muzizipizgenge mwakuzikira.

¹⁹ Kumbukani ivyo vikawovwira Abrahamu, Yosefe, na Davide kuti ŵalindilire mwakuzikira ivyo Yehova wakalayizga. Icho chikaŵawovwira ntchipulikano mwa Yehova kweniso ŵakamugomezganga chomene. Iwo ŵakajighanaghaniranga ŵekha yayi na kuchita ivyo ŵakhumba. Para tikughanaghanira umo Chiuta wakaŵatumbikira ŵanthu aŵa, nase vitovwirenge kuti tilutilire kulindilira.

20. Kasi tikwenera kuŵikapo mtima kuchita vichi?

²⁰ Nangauli tikukumana na masuzgo na viyezgo, kweni taŵikapo mtima kuti ‘tilindilirenge waka.’ Mbunenesko kuti nyengo zinyake tingafumba kuti: “A Yehova, . . . m’paka pawuli?” (Yes. 6:11) Kweni na wovwiri wa mzimu utuŵa wa Chiuta, waliyose wangayowoya mazgu agho Yeremiya wakayowoya, ghakuti: “Yehova ntchigaŵa chane, lekani nilindilirenge waka iyo.”—Chit. 3:21, 24.