Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

NKHANI YAKUSAMBIRA 44

Kasi Ŵana Ŵinu Ŵazamumuteŵetera Chiuta Para Ŵakura?

Kasi Ŵana Ŵinu Ŵazamumuteŵetera Chiuta Para Ŵakura?

“Yesu wakalutilira kukura, vinjeru vyake vikasazgikiranga ndipo wakatemwekanga na Chiuta kweniso ŵanthu.”—LUKA 2:52.

SUMU 134 Chiuta Wamuŵikizgani Ŵana

CHILATO CHA NKHANI IYI *

1. Kasi chinthu chakuzirwa chomene icho waliyose wangasankha ni vichi?

KANANDI, vinthu ivyo ŵapapi ŵakusankha, vikukhwaska ŵana ŵawo kwa nyengo yitali. Para ŵapapi ŵakusankha makora yayi vinthu, vingapangiska kuti ŵana ŵawo ŵasangane na masuzgo. Kweni para ŵasankha makora vinthu, ŵakovwira ŵana ŵawo kuti ŵaŵe na umoyo wakukondwa. Ŵana nawo ŵakwenera kusankha makora vinthu. Chinthu chakuzirwa chomene icho waliyose wangasankha, nkhuteŵetera Dada withu wachitemwa, Yehova.—Sal. 73:28.

2. Kasi Yesu na ŵapapi ŵake ŵakasankha makora vichi?

2 Yosefe na Mariya, ŵakaŵikapo mtima kovwira ŵana ŵawo kuteŵetera Yehova. Ivyo ŵakasankha, vikalongora kuti kuteŵetera Yehova ndicho chikaŵa chinthu chakuzirwa chomene pa umoyo wawo. (Luka 2:40, 41, 52) Yesu nayo wakasankha makora vinthu, ndipo ivi vikamovwira kuchita ivyo Yehova wakakhumbanga. (Mat. 4:1-10) Yesu wakaŵaso walusungu, wakugomezgeka, na wachikanga. Ndipo ŵapapi wose awo ŵakutemwa Yehova ŵangakondwa kuŵa na mwana wanthena.

3. Kasi tizgorenge mafumbo wuli mu nkhani iyi?

3 Mu nkhani iyi, tizgorenge mafumbo ghakulondezgapo agha: Kasi Yehova wakasankha makora vichi pa nkhani ya kubabika kwa Yesu? Kasi ŵapapi mazuŵa ghano ŵangasambirapo vichi pa umo Yosefe na Mariya ŵakasankhira vinthu? Ndipo kasi ŵawukirano ŵangasambirako vichi kwa Yesu pa nkhani yakusankha vinthu?

SAMBIRANI KWA YEHOVA

4. Kasi ntchivichi chakuzirwa chomene icho Yehova wakasankha pa nkhani ya Mwana wake?

4 Yehova wakasankha ŵapapi ŵawemi chomene kuti ndiwo ŵalere Yesu. (Mat. 1:18-23; Luka 1:26-38) Mazgu ghakufumira pasi pamtima gha Mariya agho ghali kulembeka mu Baibolo, ghakulongora kuti wakamutemwanga chomene Yehova kweniso Mazgu ghake. (Luka 1:46-55) Kweniso umo Yosefe wakachitira na ulongozgi wakufuma kwa Yehova, vikulongora kuti wakamutemwanga chomene Chiuta ndipo wakakhumbanga kumukondweska.—Mat. 1:24.

5-6. Kasi ni vichi ivyo Yehova wakazomerezga kuti Mwana wake wakumane navyo?

5 Wonani kuti Yehova wakasankha ŵapapi ŵasambazi yayi kuti ndiwo ŵalere Yesu. Sembe iyo Yosefe na Mariya ŵakapeleka Yesu wati wababika, yikulongora kuti ŵakaŵa ŵakavu. (Luka 2:24) Yosefe wakwenera kuti wakaŵa na kashopu kachoko waka pafupi na nyumba yake ku Nazarete ako wakachitirangamo ukalipentara. Umo umoyo wawo ukaŵira vikulongora kuti ŵakaŵa na ndalama zinandi yayi panji vinthu vinandi. Panyengo iyi mbumba yawo yikaŵa kuti njikuru, ŵakaŵa na ŵana 7 panji kujumpha.—Mat. 13:55, 56.

6 Nangauli Yehova wakamuvikiliranga Yesu ku vinthu vinyake vyakofya, kweni wakamuvikiliranga ku masuzgo ghose yayi. (Mat. 2:13-15) Mwachiyelezgero, Yesu wakaŵa na ŵabali ŵake awo ŵakagomezganga yayi mwa iyo. Ghanaghanirani waka umo vikamuŵinyira Yesu kuwona kuti ŵamunyumba yakwawo ŵakugomezga yayi kuti ni Mesiya. (Mrk. 3:21; Yoh. 7:5) Kweniso Yosefe wakwenera kuti wakafwa apo Yesu wakaŵa kuti wachali muchoko. Ivi vikwenera kuti vikamuŵinya chomene Yesu. Ntheura, Yesu pakuŵa mwana wakwamba ndiyo wakeneranga kwamba kuchita milimo iyo Yosefe wakachitanga kuti wawovwire ŵamumbumba yakwawo. (Mrk. 6:3) Apo Yesu wakakuranga, wakasambira umo wangapwelelera ŵamumbumba yakwawo. Wakeneranga kulimbikira kugwira ntchito kuti wasange vinthu vyakukhumbikwira pa nyumba. Ntheura wakamanyanga kuti para munthu wagwira ntchito zuŵa lose wakuŵa wakuvuka chomene.

Ŵapapi, wovwirani ŵana ŵinu kumanya ivyo ŵangasangana navyo pa umoyo wawo, ndipo muŵasambizgenge kuti ŵagomezgenge ulongozgi wa mu Baibolo para ŵasangana na suzgo (Wonani ndime 7) *

7. (a) Kasi ni mafumbo wuli agho ghangawovwira ŵakutorana pakulera ŵana ŵawo? (b) Kasi lemba la Zintharika 2:1-6 lingawovwira wuli ŵapapi pakusambizga ŵana ŵawo?

7 Usange ndimwe ŵakutorana ndipo mukukhumba kuŵa na ŵana, jifumbani kuti: ‘Kasi ndise ŵakujiyuyura ndipo tikutemwa Yehova na Mazgu ghake? Kasi Yehova wangatisankha kuti tipwelelere mwana uyo ngwakuzirwa chomene?’ (Sal. 127:3, 4) Usange ndimwe mupapi kale, jifumbani kuti: ‘Kasi nkhusambizga ŵana ŵane kuti ŵalimbikirenge ntchito?’ (Muph. 3:12, 13) ‘Kasi nkhuŵikapo mtima kuvikilira ŵana ŵane ku ivyo vingaŵapweteka, kweniso ku nkharo zaukazuzi izo zili mu charu cha Satana ichi?’ (Zinth. 22:3) Mungaŵavikilira yayi ŵana ŵinu ku masuzgo ghose agho ŵangasangana nagho. Kweni mungaŵawovwira kunozgekera umo ŵangazakachitira para ŵasangana na masuzgo. Mungachita nthena para mukuŵasambizga mwachitemwa kuti ŵagomezgenge ulongozgi wakufuma mu Baibolo. (Ŵazgani Zintharika 2:1-6.) Mwachiyelezgero, para mubali winu waleka kuteŵetera Yehova, lutilirani kovwira ŵana ŵinu kumanya kuti ntchakuzirwa chomene kulutilira kugomezgeka kwa Yehova. (Sal. 31:23) Panji para munyake uyo mukumutemwa wafwa, longorani ŵana ŵinu mavesi gha mu Baibolo agho ghangaŵawovwira kuchepeska chitima na kusanga mtende.—2 Kor. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16.

SAMBIRANI KWA YOSEFE NA MARIYA

8. Kasi ni ulongozgi wuli wa pa Dotoronome 6:6, 7 uwo Yosefe na Mariya ŵakalondezga?

8 Yosefe na Mariya ŵakamulera makora chomene Yesu chifukwa chakuti ŵakalondezganga ulongozgi uwo Yehova wali kupeleka ku ŵapapi. (Ŵazgani Dotoronome 6:6, 7.) Yosefe na Mariya ŵakamutemwanga chomene Yehova, ndipo chilato chawo chikaŵa kovwira ŵana ŵawo kuti nawo ŵamutemwenge chomene.

9. Kasi ni vichi vyakuzirwa ivyo Yosefe na Mariya ŵakasankha?

9 Yosefe na Mariya ŵakasankha kusopa Yehova nyengo zose pamoza na ŵana ŵawo. Tikukayika yayi kuti sabata yiliyose ŵakalutanga ku sunagoge ku Nazarete, kweniso ku chiphikiro cha Paska ku Yerusalemu, icho chikachitikanga chaka chilichose. (Luka 2:41; 4:16) Panji pa maulendo agha ŵakasangirangapo mwaŵi wakusambizga Yesu na ŵanung’una ŵake ivyo vikachitikira ŵanthu ŵa Yehova kumasinda, kweniso kwendera malo ghanyake agho ghakuzunulika mu Baibolo. Ŵati ŵamba kuŵa na ŵana ŵanandi, chikwenera kuti chikaŵa chipusu yayi kwa Yosefe na Mariya kuluta ku sunagoge nyengo zose kukasopa Yehova. Kweni ŵakatumbikika chomene chifukwa chakuchita nthena. Pakuti ŵakadangizganga kusopa Yehova, mbumba yawo yikaŵa paubwezi wakukhora na Yehova.

10. Kasi ŵapapi Ŵachikhristu ŵangasambirako vichi kwa Yosefe na Mariya?

10 Kasi ŵapapi awo ŵakopa Yehova ŵangasambirako vichi kwa Yosefe na Mariya? Chakuzirwa chomene ntchakuti mulongorenge ŵana ŵinu kuti mukumutemwa chomene Yehova kwizira mu ivyo mukuyowoya na kuchita. Manyani kuti chawanangwa chikuru chomene icho mungaŵapa, nkhuŵawovwira kuti ŵatemwenge Yehova. Ndipo sambiro lakuzirwa ilo mungaŵasambizga, nkhuŵawovwira kuti ŵasambirenge Baibolo nyengo zose, ŵalombenge, ŵalutenge ku maungano kweniso ŵapharazgenge. (1 Tim. 6:6) Mbunenesko nadi kuti ŵana ŵithu tikwenera kuŵapa ivyo ŵakukhumbikwira pa umoyo. (1 Tim. 5:8) Kweni kuluwa yayi kuti ubwezi wawo na Yehova ndiwo uzamuŵawovwira kupona paumaliro wa charu cha Satana ichi na kunjira mu charu chiphya, vinthu vyakuthupi yayi. *Ezek. 7:19; 1 Tim. 4:8.

11. (a) Kasi ulongozgi uwo uli pa 1 Timote 6:17-19 ukovwira wuli ŵapapi kusankha makora vinthu para ŵakulera ŵana ŵawo? (b) Kasi ni vilato wuli ivyo mbumba yinu yikwenera kughanaghanirapo, ndipo yingasanga vitumbiko wuli? (Wonani bokosi lakuti “ Ni Vilato Wuli Ivyo Mukukhumba Kufiska?”)

11 Ntchakukondweska chomene kuwona ŵapapi ŵanandi awo ŵakusopa Yehova ŵakusankha makora vinthu kuti ŵawovwire ŵana ŵawo kutemwa Yehova. Nyengo zose ŵakusopera pamoza. Ŵakuluta ku maungano gha mpingo kweniso ku maungano gha chigaŵa. Kweniso ŵakupharazga makani ghawemi. Ndipo mbumba zinyake zikupharazga ku malo uko ŵanthu ŵakupharazgako viŵi yayi. Ŵanyake ŵakuluta kukawona malo ku Beteli panji kovwirapo pa mulimo wakuzenga mu gulu la Yehova. Mbumba izo zikuchita nthena zikunanga ndalama zinandi, ndipo nyengo zinyake chikuŵa chakusuzga. Kweni Yehova wakuŵatumbika chomene chifukwa chakujipeleka kwawo. (Ŵazgani 1 Timote 6:17-19.) Ŵana awo ŵalereka mu mbumba zanthena kanandi ŵakulutilira kuchita vinthu ivyo ŵapapi ŵawo ŵaŵasambizga, ndipo ŵakukondwa chomene kuti ŵapapi ŵawo ŵakaŵalera makora. *Zinth. 10:22.

Ntchakukondweska chomene kuwona ŵapapi awo ŵakusopa Yehova ŵakusankha makora vinthu mu mbumba yawo (Wonani ndime 11) *

SAMBIRANI KWA YESU

12. Kasi Yesu wakakhumbikwiranga kuchita vichi apo wakakuranga?

12 Adada ŵa Yesu ŵakuchanya, nyengo zose ŵakusankha makora vinthu, ndipo ŵapapi ŵake ŵa pa charu chapasi nawo ŵakasankhanga mwamahara vinthu. Ndipouli, apo Yesu wakakuranga, wakeneranga kusankha yekha vinthu. (Gal. 6:5) Nga umo viliri kwa tose, nayo wakaŵa na wanangwa wakusankha. Wakhumbenge mphanyi wakasankha kuchita ivyo iyo wakukhumba m’malo mwa kuchita khumbo la Chiuta. Kweni wakasankha kulutilira kuŵa paubwezi uwemi na Yehova. (Yoh. 8:29) Kasi chiyelezgero chake chingawovwira wuli ŵawukirano mazuŵa ghano?

Mwaŵana, kukana yayi ulongozgi wakufuma ku ŵapapi ŵinu (Wonani ndime 13) *

13. Kasi Yesu wakasankha chinthu wuli chakuzirwa apo wakaŵa muchoko?

13 Apo Yesu wakaŵa muchoko, wakasankha kupulikira ŵapapi ŵake. Wakalekapo yayi kuŵapulikira ŵapapi ŵake chifukwa chakuti waka wakamanyanga vinandi kujumpha iwo. Kweni “wakalutilira kujilambika kwa iwo.” (Luka 2:51) Kweniso pakuti wakaŵa mwana wakwamba mu mbumba, tikukayika yayi kuti wakalimbikira kufiska maudindo ghake agho wakaŵa nagho. Wakalimbikira kusambira ukalipentara kwa Yosefe kuti ŵasangenge ndalama zakovwilira mbumba yawo.

14. Kasi tikumanya wuli kuti Yesu wakasambiranga Mazgu gha Chiuta?

14 Ŵapapi ŵake ŵakwenera kuti ŵakamuphalira munthondwe uwo ukachitika kuti wababike kweniso ivyo Mungelo wa Chiuta wakayowoya vyakukhwaskana na iyo. (Luka 2:8-19, 25-38) Kweni Yesu wakakhorwanga waka na ivyo ŵakamuphaliranga yayi, nayo payekha wakasambiranga Malemba. Kasi tikumanya wuli kuti Yesu wakasambiranga Mazgu gha Chiuta payekha? Apo wakaŵa msepuka, ŵasambizgi mu Yerusalemu “ŵakazizwa chomene chifukwa wakapulikiskanga luŵiro vinthu kweniso wakaŵazgoranga makora.” (Luka 2:46, 47) Ndipo apo wakaŵa na vyaka 12 pera, Yesu wakaŵa kuti wakhorwa kale kuti Yehova ni Dada wake.—Luka 2:42, 43, 49.

15. Kasi Yesu wakalongora wuli kuti wakasankha nadi kuteŵetera Yehova?

15 Yesu wati wasambira ivyo Yehova wakakhumbanga kuti wachite, wakasankha kuchita khumbo la Yehova. (Yoh. 6:38) Wakamanya kuti ŵanthu ŵanandi ŵamutinkhenge, ndipo ivi vikwenera kuti vikamukhwaskanga chomene para wakughanighanirapo. Kweni nipera wakasankha kupulikira Yehova. Yesu wati wabatizika mu 29 C.E, chinthu chakuzirwa chomene kwa iyo chikaŵa kuchita khumbo la Yehova. (Heb. 10:5-7) Nanga ni apo wakafwanga pa khuni lakusuzgikirapo, wakalutilira kuchita khumbo la Adada ŵake.—Yoh. 19:30.

16. Kasi ni sambiro wuli ilo ŵana ŵangasambirako kwa Yesu?

16 Pulikirani ŵapapi ŵinu. Nga umo ŵakaŵira Yosefe na Mariya, ŵapapi ŵinu nawo mbambura kufikapo. Ndipouli, ŵapapi ŵinu ndiwo Yehova wali kuŵapa udindo wakumuvikilirani, kumusambizgani, na kumulongozgani. Ntheura para mukuŵapulikira na kuŵachindika, ‘vimuŵiraninge makora.’—Efe. 6:1-4.

17. Kuyana na Joshuwa 24:15, kasi ŵawukirano ŵakwenera kusankha vichi?

17 Sankhani uyo mumuteŵeterenge. Pamwekha mukwenera kumumanya makora Yehova, kumanya khumbo lake, kweniso umo mungachitira khumbo lake. (Rom. 12:2) Ivi vimovwiraninge kuti musankhe chinthu chakuzirwa chomene pa umoyo winu, icho nkhuteŵetera Yehova. (Ŵazgani Joshuwa 24:15; Muph. 12:1) Para mulondezgenge ndondomeko yinu ya kuŵerenga Baibolo na kusambira, chitemwa chinu pa Yehova chilutilirenge kukura ndipo chipulikano chinu mwa iyo chiŵenge chakukhora.

18. Kasi ŵawukirano ŵakwenera kusankha vichi, ndipo paŵenge uwemi wuli para ŵachitenge nthena?

18 Sankhani kuŵika pakwamba khumbo la Yehova mu umoyo winu. Charu cha Satana ichi chikulayizga kuti para mugwiliskirenge ntchito luso ulo muli nalo kuti mujikhorweske waka mwekha, muŵenge ŵakukondwa. Kweni unenesko ngwakuti awo ŵakuŵika mtima wawo pa vinthu vyakuthupi ŵakujipweteka ŵekha na “vyakuŵinya vinandi.” (1 Tim. 6:9, 10) Kweni imwe para mupulikirenge Yehova na kuŵika pakwamba khumbo lake, ‘muchitenge vinthu mwavinjeru’ ndipo muŵenge na umoyo uwemi.—Josh. 1:8.

KASI MUSANKHENGE KUCHITA VICHI?

19. Kasi ŵapapi ŵakwenera kukumbuka vichi?

19 Ŵapapi, ŵikanipo mtima kovwira ŵana ŵinu kuteŵetera Yehova. Mugomezgani, ndipo wamovwiraninge kuti musankhe vinthu mwamahara. (Zinth. 3:5, 6) Kumbukani kuti ivyo mukuchita ndivyo vingawovwira chomene ŵana ŵinu kuluska ivyo mukuyowoya. Ntheura sankhani vinthu ivyo vingawovwira ŵana ŵinu kuti Yehova waŵatemwenge.

20. Kasi ŵawukirano ŵazamusanga vitumbiko wuli para ŵasankha kuteŵetera Yehova?

20 Ŵawukirano, ŵapapi ŵinu ŵangamovwirani kusankha vinthu mwamahara pa umoyo winu. Kweni namwe mukwenera kusankha vinthu mwamahara kuti mukondweske Chiuta. Ntheura yezgani Yesu ndipo sankhani kuteŵetera Adada ŵinu ŵakuchanya. Usange mwachita nthena, muŵenge ŵakutangwanika na vinthu vyauzimu, mutumbikikenge, ndipo nanga ni sono muŵenge ŵakukondwa na umoyo. (1 Tim. 4:16) Kweniso munthazi muzamusanga umoyo wakukondweska chomene.

SUMU 133 Sopani Yehova mu Uwukirano

^ ndime 5 Ŵapapi awo ŵakuteŵetera Chiuta, ŵakukhumba kuti ŵana ŵawo ŵaŵe ŵakukondwa ndiposo ŵazakalutilire kuteŵetera Yehova para ŵakura. Kasi ŵangasankha vichi ivyo vingawovwira ŵana ŵawo kuti ŵazakafiske vilato vyawo munthazi? Kasi ŵawukirano ŵakwenera kusankha vichi kuti ŵazakaŵe na umoyo wakukondwa? Nkhani iyi yizgorenge mafumbo agha.

^ ndime 10 Wonani buku lakuti Yehova Wawezgerapo Kusopa Kutuŵa! pp.69-70, ndime 7-18.

^ ndime 11 Wonani bokosi lakuti “Makolo Anga Ndi Anthu Abwino Kwambiri” mu Galamukani!, ya Okutobala 2011, p. 20, na nkhani yakuti “Kalata Yapadera Yopita kwa Makolo Awo” mu Galamukani!, Malichi 8, 1999, p.25.

^ ndime 66 MAZGU GHAKULONGOSORA CHITHUZI: Mariya ndiyo wakwenera kuti wakasambizga Yesu kutemwa chomene Yehova apo wakaŵa muchoko. Ŵamama nawo mazuŵa ghano ŵangawovwira ŵana ŵawo kutemwa chomene Yehova.

^ ndime 68 MAZGU GHAKULONGOSORA CHITHUZI: Yosefe wakwenera kuti wakazirwiskanga chomene kukasopa ku sunagoge pamoza na mbumba yake. Mazuŵa ghano napo, ŵadada ŵakwenera kuwona kuti ntchakuzirwa chomene kusangikapo pa maungano gha mpingo pamoza na mbumba yawo.

^ ndime 70 MAZGU GHAKULONGOSORA CHITHUZI: Yesu wakasambira luso kwa Adada ŵake. Mazuŵa ghano napo, ŵawukirano ŵangasambiraso maluso kufuma ku ŵadada ŵawo.