Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

NKHANI YAKUSAMBIRA 43

Mungavukanga Chara!

Mungavukanga Chara!

“Tileke kuvuka pakuchita icho ntchiwemi.”​—GAL. 6:9.

SUMU 68 Kuseŵa Mbuto za Ufumu

IVYO VILI MU NKHANI IYI *

1. Chifukwa wuli tikukondwa kweniso kunotha kuti ndise Ŵakaboni ŵa Yehova?

 TILI ŵakukondwa chomene kweniso tikunotha kuti ndise Ŵakaboni ŵa Yehova! Tikumanyikwa na zina la Chiuta ndipo tikuchita vinthu kuyana na zina ili pakuchitako mulimo wa kupharazga na kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri. Para tawovwira munthu uyo wali na “maghanoghano ghakwenelera umoyo wamuyirayira” kwamba kugomezga, tikukondwa chomene. (Mil. 13:48) Nase tikujipulika nga ni Yesu, uyo “wakakondwa chomene,” ŵasambiri ŵake ŵati ŵamuphalira viwemi ivyo ŵakasanga apo ŵakaluta kukapharazga.​—Luka 10:1, 17, 21.

2. Kasi tingalongora wuli kuti mulimo withu wakupharazga tikuwuwona mwakupepuka yayi?

2 Mulimo wakupharazga tikuwuwona mwakupepuka yayi. Mpositole Paulosi wakachiska Timote kuti: “Nyengo zose, uŵe maso na ivyo ukuchita na kusambizga.” Paulosi wakatiso: “Usange ukuchita vinthu ivi, ujiponoskenge wekha na awo ŵakukupulika.” (1 Tim. 4:16) Ntheura nkhani nja umoyo panji nyifwa. Tikuŵikako mahara chomene chifukwa chakuti ndise ŵenekaya ŵa Ufumu wa Chiuta. Tikukhumba kuti ivyo tikuchita nyengo zose vipelekenge malumbo kwa Yehova kweniso vikoleranenge na makani ghawemi agho tikupharazga. (Fil. 1:27) Tikulongora kuti ‘tili maso na ivyo tikusambizga’ para tikunozgekera makora uteŵeti kweniso para tikulomba Yehova kuti watovwire pambere tindapharazgire ŵanthu.

3. Kasi tikwenera kukhazga kuti waliyose wapokelerenge uthenga wa Ufumu? Yowoyani chiyelezgero.

3 Kweni nanga tingayezgayezga wuli, nyengo zinyake mbanthu ŵanandi yayi, awo ŵangapokelera uthenga wa Ufumu mu chigaŵa chithu. Pulikani vya Mubali Georg Lindal, uyo wakapharazganga yekha na yekha mu vigaŵa vinandi vya ku Iceland kwambira mu 1929 m’paka 1947. Wakagaŵira mabuku ghanandi chomene, kweni pakaŵavya na munthu yumoza uyo wakasambirapo unenesko. Mubali uyu wakalemba kuti: “Ŵanthu ŵanyake ŵakawonekanga kuti uthenga wa mu Baibolo ŵakuwutinkha, kweni ŵanandi ŵakaŵikangako waka mahara yayi.” Pamanyuma ku chigaŵa ichi ŵakatumako ŵamishonale awo ŵakasambira Sukulu ya Giliyadi. Nawo ŵati ŵafika ŵakapharazga chomene, kweni vyawaka pera. Paumaliro, pati pajumpha vyaka 9 ndipo ŵanthu ŵanyake ŵa mu charu ichi ŵakajipeleka kwa Yehova na kubatizika. *

4. Kasi tingajipulika wuli usange ŵanthu ŵakukhumba yayi kusambira Baibolo?

4 Para ŵanthu ŵakukhumba yayi kusambira Baibolo vikutikwenyerezga. Nase tingajipulika nga ni Paulosi, uyo wakaŵa na “chitima chikuru na vyakuŵinya vyambura kumara” chifukwa Ŵayuda ŵanandi ŵakakana kugomezga kuti Yesu ni Mesiya uyo wakalayizgika. (Rom. 9:1-3) Kweni wuli usange mukulimbikira kusambizga munthu kweniso kumulombera, kweni chamahara chikuwoneka yayi ndipo mukuwona kuti ntchiwemi mulekezge waka kusambira nayo? Panji wuli usange imwe mundawovwirepo munthu kufika pakubatizika? Kasi mukwenera kujipa mulandu, pakughanaghana kuti panji Yehova wakukondwa nawo yayi uteŵeti winu? Mu nkhani iyi, tizgorenge mafumbo ghaŵiri: (1) Kasi ntchivichi chikulongora kuti uteŵeti withu ukwenda makora? (2) Kasi tikwenera kukhazga vichi para tikupharazgira ŵanthu?

KASI NTCHIVICHI CHIKULONGORA KUTI MUNTHU UTEŴETI UKUMWENDERA MAKORA?

5. Chifukwa wuli nyengo zinyake mulimo uwo tikuchitira Yehova ungafumiska yayi vipambi ivyo takhazganga?

5 Pakuyowoya vya munthu uyo wakuchita khumbo la Chiuta, Baibolo likuti: “Chilichose icho wakuchita chendenge makora.” (Sal. 1:3) Kweni ichi chikung’anamura kuti chilichose icho tikuchitira Yehova chendenge waka makora nga umo ise tikukhumbira yayi. Umoyo wa taŵanthu ‘ngwakuzura na masuzgo’ chifukwa cha kupeleŵera kwithu kweniso kwa ŵanji. (Yob 14:1) Chinyake ntchakuti awo ŵakutisuska nyengo zinyake ŵangatikanizga kupharazga pakweru. (1 Kor. 16:9; 1 Tes. 2:18) Ipo kasi Yehova wakumanya wuli usange uteŵeti withu ukwenda makora? Wonani fundo zinyake za mu Baibolo izo zingatovwira kuzgora fumbo ili.

Yehova wakukondwa na mulimo withu, kwali tikupharazgira ŵanthu maso na maso, mu makalata, panji pa telefoni (Wonani ndime 6)

6. Kasi Yehova wakuwonera vichi kuti uteŵeti withu ukwenda makora?

6 Yehova wakuwona chomene kulimbikira na kuzizipizga kwithu. Yehova wakuwona kuti uteŵeti ukutiyendera makora usange tikulimbikira kuwuchita kweniso usange tikuwuchita chifukwa cha chitemwa, nanga ŵanthu ŵangaŵa kuti ŵakukhumba yayi kutegherezga. Paulosi wakalemba kuti: “Chiuta ngwambura urunji yayi kuti waluwe mulimo winu na chitemwa icho mukalongora ku zina lake pakuteŵetera ŵatuŵa ndipo mukulutilira kuŵateŵetera.” (Heb. 6:10) Yehova wakukumbuka mulimo kweniso chitemwa chithu, nanga vingaŵa kuti tindawovwirepo munthu kufika pakubatizika. Lekani namwe mungalondezga fundo iyo Paulosi wakaphalira Ŵakorinte yakuti: “Mulimo winu uwo mukuchita mwa Fumu ngwawaka yayi,” nanga vingaŵa kuti mulimo winu ukufumiska yayi vipambi ivyo imwe mukukhumba.​—1 Kor. 15:58.

7. Kasi umo mpositole Paulosi wakalongosolera uteŵeti wake vikutisambizgachi?

7 Mpositole Paulosi wakaŵa mishonale wakuchita makora chomene, wakambiska mipingo mu misumba yinandi. Ndipouli, apo wakajivikiliranga kuti ngwakwenelera kuŵa muteŵeti wa Khristu, wakazunurapo yayi vya ŵanthu awo wakaŵawovwira kunjira Chikhristu. M’malo mwake, pakususka mautesi gha awo ŵakakhumbanga kujikwezga pachanya pa iyo, Paulosi wakalemba kuti: “Nachita milimo yinandi.” (2 Kor. 11:23) Nga ni Paulosi, tikumbukenge kuti kulimbikira kweniso chitatata chithu ndivyo ni vyakuzirwa Yehova.

8. Kasi tikwenera kukumbuka vichi pa nkhani ya uteŵeti withu?

8 Uteŵeti withu ukukondweska Yehova. Yesu wakatuma ŵasambiri 70 kuti ŵakapharazge uthenga wa Ufumu, ndipo ŵati ŵamara kupharazga, “ŵakawerako na chimwemwe.” Chifukwa wuli ŵakakondwa? Iwo ŵakati: “Na viŵanda wuwo vikatipulikira mu zina linu.” Kweni Yesu wakaŵaphalira kuti: “Lekani kusekelera chifukwa chakuti mizimu yikamupulikirani, kweni sekelerani chifukwa chakuti mazina ghinu ghalembeka kuchanya.” (Luka 10:17-20) Yesu wakamanyanga kuti ni nyengo zose yayi apo vinthu vizamuŵayendera makora nthena ŵasambiri ŵake. Futiso tikumanya yayi unandi wa ŵanthu awo pakwamba ŵakategherezga ku ŵasambiri na kuzgoka Ŵakhristu. Ŵasambiri ŵakeneranga kukondwa na ivyo ŵakafiska, kweni chakuzirwa chomene ŵakeneranga kukondwa pakumanya kuti Yehova wakakondwa na chitatata chawo.

9. Kasi lemba la Ŵagalatiya 6:7-9 likuti chizamuchitika ntchivichi usange tikuvuka chara pakupharazga?

9 Usange talutilira kuchita uteŵeti withu, tizamusanga umoyo wamuyirayira. Apo tikuŵikapo mtima kuseŵa mbuto za Ufumu na kuzipwelelera, tikuseŵaso ‘ku mzimu’ pakuzomerezga mzimu utuŵa wa Chiuta kugwira ntchito mu umoyo withu. Chikuru tikugongowa yayi panji kuvuka, Yehova wakutisimikizgira kuti tizamuvuna umoyo wamuyirayira, kwali tawovwirapo munthu kujipeleka kwa Chiuta panji yayi.​—Ŵazgani Ŵagalatiya 6:7-9.

KASI TIKWENERA KUKHAZGA VICHI PARA TIKUPHARAZGA?

10. Chifukwa wuli ŵanyake ŵakutegherezga para tikupharazga kweni ŵanyake ŵakukana?

10 Vikuthemba pa mtima wa munthu kuti wapulike uthenga panji yayi. Yesu wakalongosora fundo iyi mu ntharika yake ya mumiji uyo wakaseŵa mbuto pa dongo lakupambanapambana. Kweni pa dongo limoza pera ndipo mbuto zikapambika. (Luka 8:5-8) Yesu wakayowoya kuti dongo likwimira ŵanthu ŵakupambanapambana awo ŵakupokeleraso “mazgu gha Chiuta” mwakupambana. (Luka 8:11-15) Nga ni mumiji, ndise yayi tingakuzga mbuto za Ufumu mu ŵanthu, pakuti vyose vikuthemba pa mtima wa uyo wakupulikizga. Udindo withu ise ngwa kulutilira waka kuseŵa mbuto yiwemi ya uthenga wa Ufumu. Mpositole Paulosi wakayowoya kuti, “munthu waliyose wazamupoka njombe yake kuyana na mulimo wake,” kuti kuyana na vipambi vya mulimo wake yayi.​—1 Kor. 3:8.

Nangauli Nowa wakapharazga mwakugomezgeka kwa vyaka vinandi, kweni palije uyo wakanjira nayo mu chingalaŵa padera pa muwoli wake, ŵana ŵake, na ŵakamwana ŵake. Kweni Nowa wakapulikira Yehova ndipo wakafiska mulimo uwo Chiuta wakamupa! (Wonani ndime 11)

11. Chifukwa wuli Yehova wakakondwa nayo Nowa pakuŵa “mupharazgi murunji”? (Wonani chithuzi cha pa chikopi.)

11 Ukaboni ukulongora kuti kwamba kale ŵateŵeti ŵa Yehova ŵanandi ŵakapharazgiranga ŵanthu awo ŵakakhumbanga yayi kutegherezga. Mwachiyelezgero, Nowa wakaŵa “mupharazgi wa urunji,” panji kwa vyaka pafupifupi 40 panji 50. (2 Pet. 2:5) Tikukayika yayi kuti wakakhazganga kuti ŵanthu ŵapulikirenge para waŵapharazgira, kweni Yehova wakayowoyapo yayi kuti ndivyo vichitikenge. M’malo mwake, apo wakaphaliranga Nowa kuti wazenge chingalaŵa, Chiuta wakati: “Unjire mu chingalaŵa, iwe, ŵana ŵako ŵanalume, muwoli wako, na ŵakamwana ŵako.” (Gen. 6:18) Nakuti pakuwona ukuru na usani wa chingalaŵa icho Chiuta wakamuphalira kuti wazenge, Nowa wakwenera kuti wakamanyirathu kuti mbanthu ŵachoko waka awo ŵazamukwanamo. (Gen. 6:15) Nga umo tikumanyira, pakaŵavya munthu na yumoza uyo wakapulikira apo Nowa wakapharazganga. (Gen. 7:7) Kasi Yehova wakawona kuti Nowa ngwakutondeka? Yayi nthe! Chiuta wakakondwa nayo Nowa chifukwa iyo wakachita ivyo Yehova wakamuphalira kuti wachite.​—Gen. 6:22.

12. Chifukwa wuli ntchimi Yeremiya yikakondwanga na uteŵeti wake nangauli ŵanthu ŵakapulikanga yayi kweniso kuyisuska?

12 Ntchimi Yeremiya nayo yikapharazga vyaka vinandi nangauli ŵanandi ŵakapulikanga yayi kweniso ŵakalimbananga nayo. Nyengo yinyake Yeremiya wakakwenyelera chomene chifukwa cha ‘misinjiro na kuhoya’ ivyo ŵakususka ŵakamuchitiranga mwakuti wakaghanaghana vyakuti waleke waka uteŵeti wake. (Yer. 20:8, 9) Kweni Yeremiya wakavuka chara! Kasi ntchivichi chikamovwira kuti watonde maghanoghano ghaheni na kulutilira kukondwa na uteŵeti wake? Iyo wakaŵika mtima pa fundo ziŵiri zakuzirwa. Yakwamba, uthenga wa Chiuta uwo Yeremiya wakaphaliranga ŵanthu ukaŵa na “munthazi muwemi na chigomezgo.” (Yer. 29:11) Yachiŵiri, Yehova wakamusora Yeremiya kuti wakamuyowoyere ku ŵanthu. (Yer. 15:16) Nase tili na uthenga wa chigomezgo ku ŵanthu, ndipo tikunyamura zina la Yehova pakuŵa Ŵakaboni ŵake. Para tikuŵika mtima pa fundo ziŵiri zakuzirwa izi, tiŵenge ŵakukondwa kwali ŵanthu ŵakupulika panji yayi.

13. Kasi tikusambirako vichi ku ntharika ya Yesu iyo yili pa Mariko 4:26-29?

13 Vikuchitika pachokopachoko kuti munthu wakure mwauzimu. Yesu wakasambizga fundo iyi mu ntharika yake ya mumiji uyo wakugona. (Ŵazgani Mariko 4:26-29.) Mumiji wati waseŵa mbuto, zikakuranga pachokopachoko ndipo pakaŵavya chakuti iyo wangachita kuti zikure luŵiro. Mwakuyana waka, nase pangatora nyengo kuti tambe kuwona vipambi vya mulimo withu wakuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri. Chifukwa ntchakuti vikuchitika pachokopachoko kuti uthenga unjire mu ŵanthu. Mulimi wangachichizga yayi mbuto zake kuti zikure luŵiro umo iyo wakukhumbira. Nase tingamuchichizga yayi munthu uyo tikusambira nayo Baibolo kuti wakure luŵiro mwauzimu umo ise tikukhumbira. Ntheura kugongowa panji kuvuka yayi usange mukuwona kuti munthu wakutora nyengo kuluta panthazi mwauzimu. Mulimo wakuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri ukuyana waka na ulimi, ukukhumbikwira kuzikira.​—Yak. 5:7, 8.

14. Kasi ni vichi vikulongora kuti pangatora nyengo kuti tambe kuwona vipambi vya uteŵeti withu?

14 Mu vigaŵa vinyake, pangatora vyaka vinandi chomene kuti vipambi vya uteŵeti withu viwoneke. Pulikani ivyo vikachitikira Gladys na Ruby Allen, awo mphaukuru na pa unung’una. Mu 1959, ŵadumbu aŵa ŵakatumika kukachita upayiniya wanyengozose mu tawuni yinyake ya Quebec, * Canada. Mu tawuni iyi ŵanthu ŵakakhumbanga yayi kutegherezga uthenga wa Ufumu chifukwa cha kopa ŵanyawo kweniso ŵalaraŵalara ŵa tchalitchi la Katolika. Gladys wakati: “Tikendanga nyumba na nyumba maora 8 pa zuŵa, kweni m’paka vyaka viŵiri pakaŵavya munthu wakuzomera kuyowoya nase. Ŵanthu ŵakafikanga waka pamulyango, ndipo para ŵawona kuti ndise, ŵakajarangako waka na kuluta. Kweni tikavuka yayi.” Nyengo yati yajumphapo, ŵanthu ŵakamba kusintha ndipo ŵanyake ŵakamba kutegherezga. Pasono mu tawuni iyi muli mipingo yitatu.​—Yes. 60:22.

15. Kasi tikusambirapo vichi pa 1 Ŵakorinte 3:6, 7 pa nkhani ya kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri?

15 Pakukhumbikwa wovwiri wa ŵanthu ŵanandi kuti munthu waŵe msambiri. Waliyose mu mpingo wangawovwirapo kuti munthu wafike pakubatizika. (Ŵazgani 1 Ŵakorinte 3:6, 7.) Mwachiyelezgero, mubali wagaŵira thirakiti panji magazini ku munthu wakunweka. Kweni mubali uyu wakuwona kuti wangakwaniska yayi kuti wawelereko kwa munthu yura chifukwa cha nthangwanika, mbwe wakupempha mupharazgi munyake kuti waluteko. Mupharazgi uyu wakwamba kusambira Baibolo na munthu yura. Kufuma apo, wakupempha ŵabali kweniso ŵadumbu kuti ŵakamulinde ku sambiro ili, ndipo waliyose wakumukhozga msambiri yura munthowa zakupambanapambana. Mubali panji mudumbu waliyose uyo msambiri wakumana nayo wakovwira kuthilira mbuto za unenesko. Ntheura, nga umo Yesu wakayowoyera, wakuseŵa na wakuvuna ŵangasekelera pamoza para munthu yura wafika pakubatizika.​—Yoh. 4:35-38.

16. Chifukwa wuli namwe mungakondwa na uteŵeti winu nanga mungaŵa ŵalwari panji nkhongono zikuchepa?

16 Wuli usange pasono vikumusuzgani kupharazga na kusambizga makani ghawemi chifukwa cha ulwari panji nkhongono zikupeleŵera? Namwe mungaŵa ŵakukondwa nipera na ivyo mukuchita pa mulimo wa kuvuna. Pulikani vya Themba Davide. Nyengo yinyake iyo na ŵanthu ŵake ŵakathaska mbumba zawo kweniso vinthu vyawo ku Ŵaamaleki awo ŵakaŵawukira. Ŵanalume 200 ŵakavuka chomene mwakuti ŵakaŵa kuti ŵangarwaso yayi nkhondo, ntheura ŵakakhala ku nkhondo na kulinda waka vikatundu. Ŵati ŵatonda nkhondo yira, Davide wakalangura kuti vinthu ivyo ŵakapoka pa nkhondo ŵagaŵane wose mwakuyana. (1 Sam. 30:21-25) Ndimo viliri na mulimo withu wakuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri uwo ukuchitika pa charu chose. Waliyose uyo wakuyezgayezga, nayo wakukondwa chomene para munthu yumoza wathaskika na kovwirika kwamba kwenda pa nthowa ya ku umoyo.

17. Chifukwa wuli tikuwonga Yehova?

17 Tikuwonga Yehova chifukwa cha umo wakuwonera uteŵeti uwo tikumuchitira. Iyo wakumanya kuti ŵanthu tingaŵachichizga yayi kuti ŵatitegherezge na kwamba kumusopa. Kweni iyo wakuwona chitatata chithu kweniso umo tikumutemwera, ndipo wakutipa njombe. Wakutisambizgaso umo tingaŵira ŵakukondwa na ivyo tikuchita pa mulimo ukuru wa kuvuna. (Yoh. 14:12) Tili na chigomezgo chose kuti Chiuta walutilirenge kukondwa nase usange tikuvuka chara!

SUMU 67 “Pharazga Mazgu”

^ ndime 5 Tikukondwa chomene para ŵanthu ŵakuzomera kusambira nawo Baibolo, kweni tikukwenyelera para ŵakukana uthenga withu. Kasi mukujipulika wuli usange munthu uyo mukusambira nayo Baibolo wakuluta panthazi yayi? Panji wuli usange imwe mundawovwirepo munthu kufika pakubatizika? Kasi ichi chikulongora kuti ndimwe ŵakutondeka pa ntchito ya kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri? Mu nkhani iyi, tiwonenge chifukwa icho tingayowoyera kuti uteŵeti withu ukwenda makora na kulutilira kuŵa ŵakukondwa, kwali ŵanthu ŵakuzomera panji kukana uthenga withu.

^ ndime 14 Wonani nkhani yakulongosora umoyo wa Gladys Allen ya mutu wakuti, “Sindingasinthe Kanthu!,” mu Gongwe la Mulinda la Chichewa la Seputembala 1, 2002.