Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

NKHANI YAKUSAMBIRA 43

Vinjeru Vyenecho Vikuchemerezga

Vinjeru Vyenecho Vikuchemerezga

“Vinjeru vyenecho vikuchemerezga mu msewu. Vikutumphuska mazgu ghake mu maluŵaza.”—ZINTH. 1:20.

SUMU 88 Nimanyiskani Mendero Ghinu

IVYO VILI MU NKHANI IYI *

1. Kasi ŵanthu ŵanandi ŵakuchita wuli na vinjeru vyakufuma mu Baibolo? (Zintharika 1:20, 21)

 MU VYARU vinandi, kanandi tikuwona ŵabali na ŵadumbu ŵithu ŵimilira mu malo agho mukujumpha ŵanthu ŵanandi. Ŵakumwemwetera na kuŵagaŵira ŵanthu aŵa mabuku ghithu. Kasi namwe muli kuchitapo upharazgi wanthena? Usange muli kuchitapo, panji muli kughanaghanirapo mazgu gha mu buku la Zintharika, ghakuti vinjeru vikuchemerezga mu msewu, mwakuti ŵanthu ŵapulike ulongozgi wake. (Ŵazgani Zintharika 1:20, 21.) Mu Baibolo na mu mabuku ghithu muli “vinjeru vyenecho,” ivyo ni vinjeru vya Yehova. Vinjeru ivi ndivyo ŵanthu ŵakukhumbikwira mwakuti ŵazakasange umoyo wamuyirayira. Nakuti tikukondwa chomene para munyake wazomera kupoka limoza mwa mabuku ghithu. Kweni ni wose yayi awo ŵakuzomera kupoka. Ŵanyake ŵakukhumba yayi kumanya ivyo Baibolo likuyowoya. Ŵanyake ŵakutiseka. Ŵakughanaghana kuti Baibolo ni buku lakale ndipo ŵakuwona kuti ndambura ntchito. Ŵanyake ŵakususka ivyo Baibolo likusambizga pa nkhani ya makhaliro ghawemi, ndipo ŵakuti awo ŵakulondezga fundo za mu Baibolo mbambura lusungu kweniso ŵakujiwona nga mbarunji chomene. Kweni mwachitemwa Yehova wakulutilira kupeleka vinjeru vyake kwa waliyose. Kasi wakupeleka wuli?

2. Kasi vinjeru vyenecho tingavisanga nkhu, kweni ŵanthu ŵakusankha kuchita wuli?

2 Nthowa yimoza iyo Yehova wakupelekera vinjeru vyenecho nkhwizira mu Mazgu ghake, Baibolo. Buku ili lili pafupi na munthu waliyose. Kweni wuli pakuyowoya za mabuku ghithu ghakulongosora Baibolo? Tikuwongaso Yehova chifukwa mabuku agha ghalipo mu viyowoyero vyakujumpha 1,000. Awo ŵakutegherezga, kung’anamura kuti awo ŵakuŵerenga na kulondezga ivyo ŵasambira, ŵakusanga chandulo. Ndipouli, ŵanandi ŵakukana kutegherezga kwa Yehova. Para ŵakukhumba kusankha chakuchita pa nkhani yinyake, ŵakuthemba vinjeru vyawo panji ŵanthu ŵanyawo. Nyengo zinyake ŵakutiyuyura panji kutiwona kuti ndise ŵapasi, chifukwa chakuti tikulondezga ivyo Baibolo likuyowoya. Mu nkhani iyi, tidumbiskanenge chifukwa icho ŵanthu ŵakuchitira nthena. Kweni chakwamba, tiyeni tiwone umo tingasangira vinjeru vyakufuma kwa Yehova.

KUMANYA YEHOVA KUTOVWIRENGE KUTI TIŴE NA VINJERU

3. Kasi vinjeru vyenecho vikusazgapo vichi?

3 Vinjeru tingati ni luso lwa kugwiliskira ntchito ivyo tikumanya kuti tisankhe makora vinthu. Ndipouli, vinjeru vyenecho vikusazgapo vinandi kuluska apa. Baibolo likuti: “Kopa Yehova ni jando la vinjeru, na kumumanya Mutuŵa Chomene ndiko nkhupulikiska vinthu.” (Zinth. 9:10) Ntheura para pali nkhani yakuzirwa yakuti tisankhe tikwenera kumanya umo Yehova wakuwonera nkhani iyo. Tingachita nthena para tikuŵerenga Baibolo na mabuku ghithu ghakulongosora Baibolo. Para tichitenge nthena, tilongorenge kuti tili na vinjeru vyenecho.—Zinth. 2:5-7.

4. Chifukwa wuli Yehova pera ndiyo wangatipa vinjeru vyenecho?

4 Ni Yehova pera uyo wangatipa vinjeru vyenecho. (Rom. 16:27) Chifukwa wuli tikuyowoya kuti vinjeru vyenecho vikufuma kwa Yehova? Chakwamba, iyo pakuŵa Mlengi, wakumanya chilichose chakukhwaskana na ivyo wali kulenga. (Sal. 104:24) Chachiŵiri, chilichose icho Yehova wakuchita chikulongora kuti ngwavinjeru. (Rom. 11:33) Chachitatu, ulongozgi uliwose wa Yehova nyengo zose ukuŵa wakovwira ku awo ŵakuwulondezga. (Zinth. 2:10-12) Usange tikukhumba kuŵa ŵavinjeru nadi, tikwenera kulondezga fundo zake za mu Baibolo na kuzomerezga kuti ndizo zitilongozgenge para tikupanga vyakusankha kweniso pa vyakuchita vithu.

5. Kasi ntchivichi chachitika pakuti ŵanthu ŵakukana kulondezga vinjeru vyenecho ivyo vikufuma kwa Yehova pera?

5 Ŵanandi awo tikusangana nawo mu uteŵeti ŵakuzomerezga kuti vinthu ivyo ŵakuwona mu chilengiwa ni vyakutowa chomene, kweni iwo ŵakutiso kulije Mlengi. Ŵanyake awo tikusangana nawo ŵakuti ŵakugomezga mwa Chiuta, kweni ŵakuwona kuti ivyo Baibolo likusambizga ni vyakale ndipo iwo ŵakulondezga waka fundo zawo. Kasi paŵa vyakufumapo wuli? Kasi sono charu ntchiwemi pakuti ŵanthu ŵakulondezga vinjeru vyawo m’malo mwakulondezga vinjeru vya Chiuta? Kasi chimwemwe chanadi ŵachisanga panji chigomezgo chiwemi cha munthazi? Ivyo tikuwona mu charu ichi vikutisimikizgira fundo yaunenesko iyi, yakuti: “Kulije vinjeru, umanyi, nanga ni fundo ivyo vingimikana na Yehova.” (Zinth. 21:30) Fundo iyi yikutichiska kuti tilutilire kulomba Yehova kuti watipe vinjeru vyenecho. Chachitima ntchakuti ŵanthu ŵanandi ŵakukhumba yayi. Chifukwa wuli?

CHIFUKWA ICHO ŴANTHU ŴAKUKANIRA VINJERU VYENECHO

6. Kuyana na Zintharika 1:22-25, kasi mbanjani awo ŵakukana kutegherezga vinjeru vyenecho?

6 Ŵanandi ŵakukana kutegherezga para vinjeru vyenecho “vikuchemerezga mu msewu.” Kuyana na Baibolo, pali magulu ghatatu gha ŵanthu agho ghakukana vinjeru vyenecho: “Ŵazeleza,” “ŵakugoska,” na “vindere.” (Ŵazgani Zintharika 1:22-25.) Tiyeni tiwone mwakupwelelera mikhaliro yitatu iyo yikupangiska ŵanthu aŵa kukana vinjeru vya Chiuta kweniso umo ise tingagegera mikhaliro iyi.

7. Chifukwa wuli ŵanyake ŵakusankha kukhalilira “ŵazeleza”?

7 Ŵanthu “ŵazeleza” ni ŵanthu awo ŵakugomezga waka chilichose icho ŵapulika ndipo ŵakupuluskika luŵiro. (Zinth. 14:15) Kanandi tikusangana nawo ŵanthu aŵa mu uteŵeti. Mwachiyelezgero, ghanaghanirani ŵanthu mamiliyoni ghanandi awo ŵakupusikika na ŵavisopa panji ŵandyali. Ŵanandi ŵakuzakazizwa chomene para ŵamanya kuti ŵalongozgi aŵa ŵakaŵapusikanga. Kweni ŵanthu awo ŵakuzunulika pa Zintharika 1:22 ŵakusankha kukhalilira kuŵa ŵazeleza chifukwa ŵakutemwa kuŵa nthena. (Yer. 5:31) Ŵakukondwa kulondezga maghanoghano ghawo ndipo ŵakukhumba yayi kusambira ivyo Baibolo likuyowoya panji kupulikira malango ghake. Ŵanandi ŵakuchita nga mama munyake uyo wakajipelekanga chomene ku chisopa chake wa ku Quebec, Canada, uyo wakaphalira Kaboni munyake kuti: “Usange muliska withu wakutipusika, mulandu ngwake, ngwithu yayi.” Tikwenera yayi kuŵa nga ŵanthu aŵa awo ŵakusulako mwadala vinjeru vya Chiuta.—Zinth. 1:32; 27:12.

8. Kasi ntchivichi chitovwirenge kuŵa ŵavinjeru?

8 Baibolo likutichiska kuti tileke kukhalilira ŵazeleza kweni ‘tiŵe ŵalara mu kapulikiskiro.’ Ndipo pali chifukwa chiwemi icho likutichiskira nthena. (1 Kor. 14:20) Tikuŵa na vinjeru para tikulondezga fundo za mu Baibolo pa umoyo withu. Ndipo para tachita nthena, tiwonenge umo Baibolo lingatovwilira kugega masuzgo kweniso kusankha makora vinthu. Tingachita makora para tingasanda umo tikuchitira pa nkhani iyi. Mwachiyelezgero, usange mukusambira Baibolo na kwiza pa maungano kweni muchali mundajipeleke kwa Yehova na kubatizika, mukwenera kughanaghanirapo chifukwa icho m’paka sono mundajipelekere na kubatizika. Usange muli kubatizika, kasi mukuluta panthazi pakuŵa mupharazgi na msambizgi wa makani ghawemi? Kasi ivyo mukusankha vikulongora kuti mukulongozgeka na fundo za mu Baibolo? Kasi mukulongora mikhaliro Yachikhristu apo mukuchita vinthu na ŵanji? Para tikuwona kuti pali panyake pakuti tisinthe, tighanaghanirepo chomene pa fundo za Yehova, izo ‘muzeleza zikumuzgora wavinjeru.’—Sal. 19:7.

9. Kasi “ŵakugoska” ŵakulongora wuli kuti ŵakukana vinjeru vya Chiuta?

9 Gulu lachiŵiri la ŵanthu awo ŵakukana vinjeru vya Chiuta nda ŵanthu “ŵakugoska.” Nyengo zinyake tikukumana nawo ŵanthu ŵanthena mu uteŵeti. Ŵakukondwa para ŵakugoska ŵanji. (Sal. 123:4) Baibolo likachenjezgerathu kuti mu mazuŵa ghaumaliro, kuzamuŵa ŵakugoska ŵanandi. (2 Pet. 3:3, 4) Nga umo ŵakaŵira ŵakweni ŵa munthu wakugomezgeka Loti, mazuŵa ghano napo ŵanthu ŵanyake ŵakuŵikako mahara yayi ku machenjezgo gha Chiuta. (Gen. 19:14) Ŵanandi ŵakuŵaseka awo ŵakulondezga fundo za mu Baibolo. Ŵakuchita nthena chifukwa ŵakukhumba kulondezga “makhumbiro ghawo na kuchita vinthu vyakususkana na khumbo la Chiuta.” (Yuda 7, 17, 18) Umo Baibolo likuŵalongosolera ŵanthu ŵakugoska aŵa, vikukolerana chomene na nkharo ya ŵakugaluka na ŵanyake awo ŵakukana Yehova.

10. Kuyana na Salimo 1:1, kasi tingachita wuli kuti tigege kuŵa ŵakugoska?

10 Kasi tingachita wuli kuti nase tileke kuŵa ŵakugoska? Nthowa yimoza iyo tikwenera kuchita, nkhugega kuchezga na ŵanthu awo ŵakutemwa kudandawuradandawura panji kususka waka pa chilichose. (Ŵazgani Salimo 1:1.) Ichi chikung’anamura kuti tikwenera kugega kutegherezga panji kuŵazga chilichose chakukhwaskana na ŵakugaluka. Tikwenera kuŵa maso kuti tileke kuŵa na mzimu wakutemwa kudandawuradandawura pa chilichose kweniso kukayikira Yehova na ulongozgi uwo tikupokera kufuma ku gulu lake. Ntheura tikwenera kujifumba kuti: ‘Kasi nkhutemwa kudandawuradandawura para tapokera ulongozgi uphya panji fundo yinyake yasintha? Kasi nkhutemwa kusanga tuvifukwa awo ŵakulongozga?’ Para tikuchitapo kanthu mwaluŵiro para tawona kuti kamzimu aka kamba kutiyambukira, Yehova wakondwenge nase.—Zinth. 3:34, 35.

11. Kasi “vindere” vikuziwona wuli fundo za Yehova za makhaliro ghawemi?

11 Gulu lachitatu la ŵanthu awo ŵakukana vinjeru vya Chiuta nda ŵanthu awo ni “vindere.” Ŵanthu aŵa ni vindere chifukwa ŵakukana kulondezga fundo za Chiuta za makhaliro ghawemi. Iwo ŵakuchita waka ivyo ŵakuwona kuti ni viwemi mu maso ghawo. (Zinth. 12:15) Ŵanthu aŵa ŵakukana Yehova, uyo ni Mwenecho wa vinjeru. (Sal. 53:1) Kanandi para takumana nawo mu uteŵeti, ŵakutisuska chifukwa chakuti tikulondezga fundo za mu Baibolo. Kweni iwo palije icho ŵangatipa kuti tiŵe na umoyo uwemi. Baibolo likuti: “Vinjeru vyeneko vili kutali chomene na chindere. Walije chakuyowoya mu chipata cha msumba.” (Zinth. 24:7) Ŵanthu awo ni vindere ŵalije ulongozgi uliwose wavinjeru uwo ŵangapeleka. Lekani Yehova wakutichenjezga kuti ‘tikhale kutali na chindere’!—Zinth. 14:7.

12. Kasi ntchivichi chitovwirenge kugega kuchita vinthu nga ni vindere?

12 Mwakupambana na ŵanthu awo ŵakutinkha vinjeru vya Chiuta, ise tingasambira kutemwa nthowa za Chiuta, kusazgapo fundo zake za makhaliro ghawemi. Tingalutilira kuzitemwa para tingayaniska vyakufumapo ivyo vikuŵapo para munthu wakupulikira na para wakupulikira yayi fundo za Yehova. Ghanaghanirani masuzgo agho ŵanthu ŵakujichemera ŵekha chifukwa cha kukana ulongozgi wavinjeru wa Yehova. Kufuma apo muwoneso umo imwe mukupindulira chifukwa cha kupulikira Chiuta.—Sal. 32:8, 10.

13. Kasi Yehova wakutichichizga kuti tipulikire ulongozgi wake wavinjeru?

13 Yehova wakupeleka vinjeru vyake kwa waliyose, kweni wakuchichizga munthu yayi kuti wazomere kupokera. Ndipouli, wakulongosora ivyo vikuchitika para munthu wakukana kutegherezga vinjeru vyake. (Zinth. 1:29-32) Awo ŵasankha kukana kupulikira Yehova ‘ŵazamukhawura chifukwa cha mendero ghawo.’ Para kanyengo kajumphapo, ŵazamusangana na vyakuŵinya kweniso masuzgo ghanandi chifukwa cha kuleka kupulikira, ndipo paumaliro Yehova wazamuŵaparanya. Kweni awo ŵakupulikira ulongozgi wavinjeru wa Yehova na kuwulondezga, Yehova wakuŵalayizga kuti: “Uyo wakunipulikira, wakhalenge mwakufwasa, ndipo wayungwenge yayi chifukwa cha kopa soka.”—Zinth. 1:33.

VINJERU VYENECHO TIKUPINDURA NAVYO

Para tikuzgorapo pa maungano tikukhozga ubwezi withu na Yehova (Wonani ndime 15)

14-15. Kasi tikusambirapo vichi pa Zintharika 4:23?

14 Para tikulondezga vinjeru vya Chiuta, nyengo zose tikupindura navyo. Nga umo tadumbiskirana kale, Yehova wakupangiska vinjeru vyake kuŵa chipusu kuvisanga. Mwachiyelezgero, mu buku la Zintharika, Yehova wakupeleka vinjeru vyambura kutchujuka, ivyo vingatovwira kusintha umoyo withu usange tingavilondezga. Tiyeni tiwonepo viyelezgero vinayi vya ulongozgi wavinjeru uwu.

15 Vikilirani mtima winu wakuyelezgera. Baibolo likuti: “Pa vyose ivyo ukuvikilira, vikilira chomene mtima wako, pakuti ndimo muli chisimi cha umoyo.” (Zinth. 4:23) Ghanaghanirani ivyo tikwenera kuchita kuti tivikilire mtima withu wanadi. Tikukhumbikwira kurya vyakurya viwemi, kuchita maseŵero ghakukhozga thupi mwakukwana, na kugega vizgoŵi viheni. Kuti tivikilireso mtima withu wakuyelezgera tikweneraso kuchita mwakuyana waka. Zuŵa lililose tikwenera kuŵazga Mazgu gha Chiuta. Tikweneraso kunozgekera maungano kweniso kufikapo na kuzgorapo. Kweniso tikwenera kujipeleka chomene pa mulimo wakupharazga. Ndipo tikweneraso kugega vizgoŵi viheni mwakukana kuchita chilichose icho chingananga maghanoghano ghithu, nga ni vyakusanguluska viheni kweniso kuchezga na ŵanthu ŵa nkharo ziheni.

Para tikuwona ndalama mwakwenelera vikutovwira kukhorwa na ivyo tili navyo (Wonani ndime 16)

16. Chifukwa wuli lemba la Zintharika 23:4, 5 ndakovwira chomene mazuŵa ghano?

16 Mukhorwenge na ivyo muli navyo. Baibolo likupeleka ulongozgi uwu wakuti: “Ungajivuskanga yayi kuti usange usambazi. . . . Para wadodoliska maso ghako pa iwo, mbwenu palije, pakuti umerenge mapapindo nga ni nombo na kudukira kuchanya.” (Zinth. 23:4, 5) Chuma ntchakugomezgeka yayi ntchakuti chingamara nyengo yiliyose. Ndipo ŵanthu ŵasambazi na ŵakavu wuwo wose ŵakwenjerwa na umo ŵangasangira ndalama. Lekani kanandi ŵakuchita vinthu ivyo vikunanga lumbiri lwawo, ubwezi wawo, kweniso umoyo wawo. (Zinth. 28:20; 1 Tim. 6:9, 10) Kweni vinjeru vikovwira kuti tiwonenge mwakwenelera ndalama. Ivi vikutovwira kuti tigege kuŵa ŵaryezi, ndipo tikuŵa ŵakukhorwa na ivyo tili navyo kweniso tikuŵa ŵakukondwa.—Muph. 7:12.

Para tikughanaghanirapo dankha pambere tindayowoye tikugega kuyowoya mazgu agho ghangapweteka ŵanyithu (Wonani ndime 17)

17. Kasi tingachita wuli kuti tiŵe na “lulimi lwa wavinjeru,” nga umo pakuyowoyera pa Zintharika 12:18?

17 Mughanaghanirengepo dankha pambere mundayowoye. Para tingaŵa maso yayi, tingananga vinthu na ivyo tikuyowoya. Baibolo likuti: “Kayowoyero kawakawaka kali nga nkhulasa kwa lupanga, kweni lulimi lwa wavinjeru lukuchizga.” (Zinth. 12:18) Tikusungilira mtende para tikugega kusesa ŵanyithu. (Zinth. 20:19) Para tikukhumba kuti ivyo tikuyowoya nyengo zose vipembuzgenge ŵanyithu m’malo mwa kuŵalasa, tikwenera kuŵazga Mazgu gha Chiuta nyengo zose na kughanaghanirapo. (Luka 6:45) Para tikughanaghanirapo pa ivyo Baibolo likuyowoya, mazgu ghithu ghaŵenge nga ‘ntchisimi cha vinjeru,’ ndipo ghakhozgenge ŵanji.—Zinth. 18:4.

Para tingalondezga ulongozgi uwo gulu likupeleka vingatovwira kuti tipharazgenge mwaluso mu uteŵeti (Wonani ndime 18)

18. Kasi kulondezga lemba la Zintharika 24:6 kungatovwira wuli mu uteŵeti?

18 Mulondezgenge ulongozgi. Baibolo likupeleka ulongozgi wakovwira chomene uwu, wakuti: “Na ulongozgi wavinjeru urwenge nkhondo yako, ndipo mu ŵakupeleka fundo ŵanandi muli chiponosko.” (Zinth. 24:6, mazgu ghamusi) Ghanaghanirani waka umo kulondezga ulongozgi uwu kungatovwilira kuti tipharazgenge na kusambizga mwaluso. M’malo mwa kupharazga waka munthowa zithu, tikuyezgayezga kulondezga masachizgo agho tikupika. Tikupokera ulongozgi wavinjeru pa maungano ghithu, ndipo tikusambira nthowa ziwemi izo ŵanji ŵakusambizga kufuma mu Baibolo. Kweniso gulu la Yehova latipa vinthu vyakovwira chomene nga ni mabuku na mavidiyo, ivyo vingawovwira ŵanthu kupulikiska Baibolo. Mungachita makora para mungasambira umo mungagwiliskilira ntchito mwaluso vinthu ivi.

19. Kasi mukujipulika wuli na vinjeru ivyo Yehova wakupeleka? (Zintharika 3:13-18)

19 Ŵazgani Zintharika 3:13-18. Tikuwonga chomene chifukwa cha ulongozgi uwemi uwo ukusangika mu Mazgu gha Chiuta. Mphanyi tilinkhu ise kwambura ulongozgi uwu! Mu nkhani iyi, tawona ulongozgi wakovwira uwo ukusangika mu buku la Zintharika. Nakuti Baibolo lose lili na ulongozgi wavinjeru wakufuma kwa Yehova. Tiyeni tiŵikepo mtima nyengo zose kulondezga ulongozgi uwo Yehova wakupeleka. Ŵanthu ŵanandi ŵakuzirwiska yayi vinjeru vya Chiuta, kweni ise tili kukhorwa kuti “awo ŵakuvikoleska [vinjeru] ŵachemekenge ŵakukondwa.”

SUMU 36 Tikuvikilira Mitima Yithu

^ Vinjeru ivyo Yehova wakupeleka ni vyapachanya chomene kuluska chilichose icho charu chingapeleka. Mu nkhani iyi, tiwonenge mazgu ghakukondweska gha mu buku la Zintharika. Mazgu agha ngakuti vinjeru vikuchemerezga mu msewu. Tidumbiskanenge umo tingasangira vinjeru vyenecho, chifukwa icho ŵanyake ŵakukanira vinjeru vya Yehova, kweniso umo tikupindulira para tikutegherezga ku vinjeru vyake.