1, 2. Kasi Davide wakalongora wuli kugomezgeka kwa Chiuta apo Abishayi wakakhumbanga kukoma Sauli? (Wonani chithuzi chakwamba.)

SAULI na ŵasilikari ŵake 3,000, ŵakapenjanga kukoma Davide uyo wakabisama mu mapopa gha Yudeya. Kweni usiku unyake, Davide na ŵanalume ŵake ŵakaluta uko kukaŵa Themba Sauli na ŵasilikari ŵake, ndipo ŵakasanga kuti wose ŵali mu tulo. Davide na Abishayi ŵakasolota mukati mwa ŵasilikari ŵa Sauli na kufika apo pakaŵa Sauli. Abishayi wakaphwepwerezga kwa Davide kuti: “Nizomerezgani kuti nimugwaze kamoza pera m’paka mkondo pasi, nichitenge kaŵiri chara.” Kweni Davide wakamuzomerezga yayi kuti wakome Sauli. Davide wakati kwa Abishayi: “Ungamupwetekanga chara. Pakuti ni njani wangatumphuskira woko lake wakuphakazgika wa Yehova na kuŵa wambura mulandu?” Kweniso Davide wakati: “Ntchambura kwenelera pamaso pa Yehova kuti ine nitumphuske woko lane kwimikana na wakuphakazgika wa Yehova.”​—1 Sam. 26:8-12.

² Davide wakamanyanga ivyo wakeneranga kuchita kuti walutilire kugomezgeka kwa Yehova. Wakeneranga kuchindika Sauli. Davide  wakaŵavya maghanoghano ghakupweteka Sauli chifukwa Sauli wakasankhika na Yehova kuŵa themba la Israyeli. Mazuŵa ghano napo, Yehova wakukhumba kuti ŵateŵeti ŵake ŵaŵe ŵakugomezgeka kwa iyo na kuchindika awo waŵapa mazaza.​—Ŵazgani Mika 6:7.

3. Kasi Abishayi wakalongora wuli kuti wakaŵa wakugomezgeka kwa Davide?

³ Abishayi wakachindikanga Davide chifukwa wakamanya kuti Davide wakasankhika na Chiuta kuŵa themba. Kweni Davide wati waŵa themba, wakachita zakwananga zikuru. Iyo wakachita uleŵi na muwoli wa Uriya. Pamasinda, Davide wakaphalira Yowabu kuti Uriya wakomeke ku nkhondo. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15; 1 Mid. 2:16) Abishayi wakaŵa munung’una wa Yowabu, ntheura wakwenera kuti wakapulika ivyo Davide wakachita. Ndipouli, Abishayi wakalutilira kuchindika Davide. Kweniso Abishayi wakhumbenge mphanyi wakapoka ufumu wa Israyeli chifukwa nayo wakaŵa mulongozgi wa ŵasilikari. M’malo mwake, iyo wakalutilira kuteŵetera Davide na kumuvikilira ku ŵalwani ŵake.​—2 Sam. 10:10; 20:6; 21:15-17.

4. (a) Kasi Davide wakalongora wuli kuti wakaŵa wakugomezgeka kwa Chiuta? (b) Kasi mu nkhani iyi tisambirenge vichi?

⁴ Davide wakaŵa wakugomezgeka kwa Yehova umoyo wake wose. Apo wakaŵa muwukirano, wakakoma Goliyati kuti wavikilire Ŵaisrayeli kweniso zina la Yehova. (1 Sam. 17:23, 26, 48-51) Davide wati waŵa themba wakachita zakwananga zikuru, ndipo Yehova wakatuma ntchimi Natani kuti yikamuchenye. Davide wakazomera kuchenyeka na kuleka zakwananga zake. (2 Sam. 12:1-5, 13) Apo Davide wakaŵa muchekuru wakapeleka vyuma ivyo vikawovwira pakuzenga tempile la Yehova. (1 Mid. 29:1-5) Nangauli Davide wakachita zakwananga zikuru, kweni wakalutilira kugomezgeka kwa Yehova. (Sal. 51:4, 10; 86:2) Mu nkhani iyi tisambirenge umo nase tingaŵira ŵakugomezgeka kwa Yehova nga umo wakachitira Davide na ŵanthu ŵanyake ŵa mu nyengo yake. Tidumbiskanengeso mikhaliro iyo yingatovwira kuti tiŵe ŵakugomezgeka kwa Yehova.

5. Kasi tikusambirako vichi kwa Abishayi?

⁵ Abishayi wakakhumbanga kukoma Sauli kuti walongore kuti ngwakugomezgeka kwa Davide. Davide wakamukanira Abishayi kukoma Sauli chifukwa Sauli wakaŵa “wakuphakazgika wa Yehova.” (1 Sam. 26:8-11) Apa tikusambirapo sambiro lakuzirwa chomene. Tikwenera kughanaghanira dankha fundo za mu Baibolo pambere tindasankhe uyo tikwenera kumuŵika pakwamba pa nkhani yakugomezgeka.

6. Kasi tikwenera kukumbuka vichi para mubali panji mubwezi withu waleka unenesko?

⁶ Kanandi tikukhumba kulongora kugomezgeka kwa mubwezi panji mubali withu. Kweni nyengo zinyake mtima withu ungatipuluska chifukwa ndise ŵakwananga. (Yer. 17:9) Ntheura para munthu uyo tikumutemwa wachita kwananga na kuleka unenesko, tikumbuke kuti chinthu chakuzirwa chomene icho ise tikwenera kuchita nkhuŵa ŵakugomezgeka kwa Yehova.​—Ŵazgani Mateyu 22:37.

7. Kasi Mudumbu Ani wakalongora wuli kuti ngwakugomezgeka kwa Chiuta?

⁷ Lutilirani kugomezgeka kwa Yehova nanga ni para munyake mu mbumba yinu wasezgeka mu mpingo. Mwachiyelezgero, anyina ŵa Mudumbu Ani ŵakaŵa ŵakusezgeka. ^[1][2] Zuŵa linyake ŵakamuyimbira foni kuti ŵakukhumba kwiza kuti ŵazakamuwone. Anyina ŵa Ani ŵakati ŵakukondwa yayi chifukwa ŵamumbumba yawo ŵakakananga kuyowoya nawo. Ani wakachita chitima, ndipo wakaŵaphalira kuti waŵalemberenge kalata. Pambere wandaŵalembere kalata, Ani wakaghanaghanirapo ivyo Baibolo likuyowoya pa nkhani ya ŵakusezgeka. (1 Kor. 5:11; 2 Yoh. 9-11) Mu kalata yake, Ani wakalongosolera anyina mwalusungu kuti ŵali kujipatura ŵekha ku mbumba yawo apo ŵakachita kwananga na kukana kusintha nkharo yiheni. Ani wakaphalira amama ŵake kuti ŵangaŵaso ŵakukondwa pekha para ŵangawelera kwa Yehova.​—Yak. 4:8.

8. Kasi ni mikhaliro wuli iyo yingatovwira kuti tilutire kugomezgeka kwa Yehova?

 ⁸ Ŵateŵeti ŵakugomezgeka ŵa Chiuta awo ŵakaŵako mu nyengo ya Davide, ŵakaŵaso ŵakujiyuyura, ŵalusungu, na ŵachikanga. Tiyeni sono tidumbiskane umo mikhaliro iyi yingatovwilira ise kuŵa ŵakugomezgeka kwa Yehova.

9. Chifukwa wuli Abineri wakakhumbanga kukoma Davide?

⁹ Yonatani na Abineri mulongozgi wa nkhondo, ŵakaŵapo apo Davide wakiza na mutu wa Goliyati kwa Themba Sauli. Ivi vikachiska Yonatani kuŵa paubwezi na Davide ndipo wakalutilira kugomezgeka kwa iyo. (1 Sam. 17:57–18:3) Kweni Abineri wakachita nthena yayi. Nakuti nyengo yinyake wakawovwira Sauli apo wakakhumbanga kukoma Davide. (Sal. 54:3; 1 Sam. 26:1-5) Yonatani na Abineri ŵakamanyanga kuti Chiuta wasankha Davide kuti waŵe themba lakulondezgapo la Israyeli. Sauli wakati wafwa, Abineri wakakana nipera kuŵa ku chigaŵa cha Davide. M’malo mwake Abineri wakayezgayezga kuti Ishibosheti mwana wa Sauli ndiyo waŵe themba. Pamanyuma, Abineri wakakhumbanga kuti iyo ndiyo waŵe themba. Panji lekani Abineri wakagona na mwanakazi munyake wa Themba Sauli. (2 Sam. 2:8-10; 3:6-11) Yonatani wakaŵa wakujiyuyura ndiposo wakugomezgeka kwa Yehova lekani wakaŵa ku chigaŵa cha Davide. Kweni Abineri wakaŵa wakujikuzga lekani wakakana kuŵa ku chigaŵa cha Davide.

10. Chifukwa wuli Abisalomu wakaŵa wakugomezgeka yayi kwa Chiuta?

¹⁰ Abisalomu mwana wa Themba Davide, wakaŵa wakugomezgeka yayi kwa Chiuta chifukwa wakaŵa wambura kujiyuyura. Abisalomu wakakhumbanga kuŵa themba, ntheura “wakajinozgera magileta na mahachi, na ŵanthu 50 kuti ŵachimbirenge panthazi pake.” (2 Sam. 15:1) Iyo wakakopa Ŵaisrayeli ŵanandi kuti ŵamulondezgenge. Abisalomu wakakhumbanga kukoma Davide nangauli wakamanyanga kuti Yehova wakamusankha kuŵa themba la Israyeli.​—2 Sam. 15:13, 14; 17:1-4.

11. Kasi tikusambirako vichi kwa Abineri, Abisalomu, na Baruki?

¹¹ Munthu wambura kujiyuyura uyo wakukhumba waka mazaza, wangaŵa wakugomezgeka yayi kwa Chiuta. Pakuti ise tikutemwa Yehova, tikukhumba yayi kuŵa nga ni Abineri na Abisalomu awo ŵakaŵa ŵaryezgi na ŵambura kujiyuyura. Ntheura tikwenera kuŵa maso kuti tileke kutemweska ndalama panji ntchito zapachanya na chilato chakuti tiŵe ŵakutchuka. Para tingaŵa na maghanoghano ghanthena, mbwenu ubwezi withu na  Yehova unangikenge. Mwachiyelezgero, nyengo yinyake Baruki mulembi wa Yeremiya, wakaleka kukondwa pakuteŵetera Yehova chifukwa wakapenjanga vinthu vyapachanya. Kweni Yehova wakamuphalira kuti: “Wona! Nkhubwangandura icho nazenga, ndipo nkhuzgura icho napanda, enya, charu chose. Kweni iwe ukujipenjera vinthu vikuru. Leka kujipenjera vinthu ivi.” (Yer. 45:4, 5) Baruki wakapulikira ivyo Yehova wakamuphalira. Nase tikwenera kupulikira ivyo Yehova wakutiphalira chifukwa sonosono apa waparanyenge charu chiheni ichi.

12. Kasi tikusambirako vichi kwa Mubali Daniyeli?

¹² Mubali Daniyeli wa ku Mexico, wakeneranga kusankha pakati kugomezgeka kwa Chiuta na ivyo iyo wakakhumbanga. Iyo wakakhumbanga kutora mwanakazi wambura kusopa Yehova. Daniyeli wakati: “Nangauli nkhamba upayiniya, kweni nkhalutilira kulembera makalata mwanakazi uyu.” Pamasinda, Daniyeli wakamanya kuti ivyo wakakhumbanga vikaŵa vyambura kwenelera. Iyo wakaŵa wakugomezgeka chara kwa Yehova, ndipo wakakhumbikwiranga kujiyuyura. Ntheura wakaphalira mulara nkhani iyi. Pamanyuma, Daniyeli wakati: “Mubali uyu wakati ningaŵa wakugomezgeka kwa Chiuta pekha para ningaleka kulembera makalata mwanakazi wambura kusopa Yehova uyo nkhaŵa nayo pachibwezi. Nkhalomba kwa Yehova kuti wanovwire uku nkhulira. Nati nalomba nkhamazga chibwezi, ndipo nkhamba kuteŵetera Yehova mwakukondwa.” Pasono Daniyeli wali kutora mwanakazi uyo wakusopa Yehova, kweniso Daniyeli ni mulaŵiliri wa dera.

13. Kasi Natani wakalongora wuli kuti wakaŵa wakugomezgeka kwa Yehova na kwa Davide?

¹³ Munthu uyo ngwakugomezgeka kwa Yehova, wakuŵaso wakugomezgeka ku ŵanyake na kuŵawovwira. Ntchimi Natani yikaŵa yakugomezgeka kwa Yehova kweniso kwa Davide. Davide wakati wagona na muwoli wamwene na kukomeska mweneko wa mwanakazi, Yehova wakatuma Natani kuti wakachenye Davide. Natani wakaŵa wachikanga lekani wakapulikira Yehova. Kweni pakuyowoya na Davide, wakayowoya nayo mwavinjeru kweniso mwalusungu. Iyo wakakhumbanga kovwira Davide kuti wamanye ukuru wa zakwananga zake. Ntheura wakayowoya nkhani ya munthu musambazi uyo wakatora kamberere kamoza pera ka munthu mukavu. Davide wakati wapulika nkhani iyi, wakamukwiyira chomene munthu musambazi uyu. Pamasinda, Natani wakati: “Munthu uyu ndimwe.” Apa Davide wakamanya kuti wanangira Yehova.​—2 Sam. 12:1-7, 13.

14. Kasi lusungu lungamovwirani wuli kuti muŵe ŵakugomezgeka kwa Yehova ndiposo ku ŵanyinu?

 ¹⁴ Para muli na lusungu, namwe mungaŵa ŵakugomezgeka kwa Yehova ndiposo ku ŵanyinu. Mwachiyelezgero, mungaŵa na ukaboni wakuti mubali wachita kwananga kukuru. Kweni nyengo zinyake mungabisa kwananga kwake kuti mulongore kugomezgeka kwa iyo, chomenechomene para ni mubwezi winu panji wamumbumba yinu. Ndipouli kumbukani kuti chakuzirwa chomene nkhuŵa wakugomezgeka kwa Yehova. Ntheura, nga ni Natani pulikirani Yehova kweniso longorani lusungu kwa mubali uyo wachita kwananga. Muchiskani kuti mwaluŵiro waphalire ŵalara kuti ŵamovwire. Para watondeka kuŵaphalira, mbwenu imwe mukwenera kuŵamanyiska. Usange mwachita nthena, ndikuti mwalongora kuti ndimwe wakugomezgeka kwa Yehova. Kweniso mwalongora lusungu kwa uyo wachita kwananga chifukwa ŵalara ŵamovwirenge kuti waŵeso paubwezi na Yehova.​—Ŵazgani Levitiko 5:1; Ŵagalatiya 6:1.

15, 16. Chifukwa wuli Hushayi wakakhumbikwiranga chikanga?

¹⁵ Hushayi wakaŵa mubwezi wakugomezgeka wa Themba Davide. Apo ŵanthu ŵakakhumbanga kuvwalika uthemba Abisalomu, Hushayi wakakhumbikwiranga chikanga kuti walutilire kugomezgeka kwa Davide na Chiuta. Hushayi wakamanya kuti Abisalomu na ŵasilikari ŵake ŵafika ku Yerusalemu, ndiposo kuti Davide wachimbira. (2 Sam. 15:13; 16:15) Kasi Hushayi wakachitachi? Kasi wakaleka kuŵa ku chigaŵa cha Davide na kuŵa ku chigaŵa cha Abisalomu? Chara. Nangauli Davide wakaŵa muchekuru kweniso ŵanthu ŵanandi ŵakakhumbanga kumukoma, kweni Hushayi wakalutilira kugomezgeka kwa Davide. Iyo wakamanyanga kuti Yehova ndiyo wasankha Davide kuŵa themba la Israyeli. Ntheura Hushayi wakaluta ku Phiri la Maolive kuti wakakumane na Davide.​—2 Sam. 15:30, 32.

¹⁶ Davide wakapempha Hushayi kuti wawelere ku Yerusalemu na kukapusikizgira kuti wali ku chigaŵa cha Abisalomu mwakuti Abisalomu waleke kwendera fundo za Ahitofeli. Hushayi wakaŵika umoyo wake pangozi chifukwa wakaŵa wakugomezgeka kwa Davide na Yehova. Davide wakalomba Yehova kuti wawovwire Hushayi, ndipo Yehova wakamovwira nadi. Ntheura Abisalomu wakapulikira ulongozgi wa Hushayi m’malo mwa ulongozgi wa Ahitofeli.​—2 Sam. 15:31; 17:14.

17. Chifukwa wuli tikukhumbikwira chikanga?

¹⁷ Nase tikukhumbikwira chikanga kuti tilutilire kugomezgeka kwa Yehova. Chikanga chitovwirenge kuti tipulikirenge Chiuta m’malo mwa kuchita waka ivyo ŵakukhumba ŵamumbumba yithu, ŵanyithu ŵa ku ntchito, panji ŵamazaza. Mwachiyelezgero, apo Taro wa ku Japan wakaŵa msepuka, wakachitanga chilichose kuti wakondweske ŵapapi ŵake. Iyo wakapulikiranga ndipo wakaŵa wakugomezgeka ku ŵapapi ŵake chifukwa wakaŵatemwanga. Kweni Taro wakati wamba kusambira Baibolo na Ŵakaboni ŵa Yehova, ŵapapi ŵake ŵakati waleke. Taro wakasuzgika chomene maghanoghano na nkhani iyi, ndipo chikaŵa chakusuzga kuti waŵaphalire kuti wakukhumba kwamba kuwungana na Ŵakaboni ŵa Yehova. Taro wakati: “Ŵapapi ŵane ŵakakwiya chomene ndipo kwa vyaka vinandiko ŵakanikanizga kufika pa nyumba yawo. Nkhalomba kwa Yehova kuti wanovwire kuŵa wachikanga. Pasono ŵapapi ŵane ŵakunizomerezga kuti niŵawonenge nyengo zose.”​—Ŵazgani Zintharika 29:25.

18. Kasi imwe nkhani iyi yamovwirani wuli?

¹⁸ Nga ni Davide, Yonatani, Natani, na Hushayi nase tiŵenge ŵakukondwa para tilutilirenge kugomezgeka kwa Yehova. Tikukhumba chara kuŵa nga ni Abineri na Abisalomu awo ŵakaŵa ŵambura kugomezgeka kwa Chiuta. Nangauli ndise ŵanthu ŵakwananga, kweni tikwenera kulutilira kugomezgeka kwa Yehova chifukwa ndicho chinthu chakuzirwa chomene pa umoyo wa munthu.