Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

NKHANI YAKUSAMBIRA 39

‘Wonani! Mzinda Ukuru’

‘Wonani! Mzinda Ukuru’

‘Wonani! mzinda ukuru, uwo pakaŵavya munthu wakamanya kuwupenda, ukimilira panthazi pa chitengo na panthazi pa Mwana wa mberere.’—CHIVU. 7:9.

SUMU 60 Ŵanthu Ŵangapona

CHILATO CHA NKHANI IYI *

1. Kasi umoyo wa mpositole Yohane ukaŵa wuli mu 95 C.E.?

MU 95 C.E., mpositole Yohane wakaŵa mu suzgo yikuru chomene. Wakaŵa muchekuru chomene, ndipo wakaŵa pa chirwa cha Patimo. Kweniso vikulongora kuti panyengo iyi ndiyo yekha mpositole uyo wakaŵa kuti wachali wamoyo. (Chivu. 1:9) Wakamanyanga kuti ŵakususka ŵakusambizga visambizgo vyautesi ndipo ŵakupangiska Ŵakhristu kuŵa ŵakugaŵikana. Nakuti vikaŵa nga kuti Ŵakhristu ŵaunenesko ŵali pafupi kumara.—Yuda 4; Chivu. 2:15, 20; 3:1, 17.

Mpositole Yohane wakawona “mzinda ukuru” wavwara minjilira yituŵa ndipo mu mawoko ghawo muli minthavi ya vintchindo (Wonani ndime 2)

2. Kuyana na Chivumbuzi 7:9-14, kasi ni mboniwoni wuli yakukondweska iyo Yohane wakawona? (Wonani chithuzi cha pa chikopi.)

2 Apo Yohane wakaŵa mu suzgo iyi, wakawona mboniwoni yakukondweska yakuyowoya ivyo vichitikenge munthazi. Mu mboniwoni iyi, ŵangelo ŵakaphalirika kuti ŵakore mphepo zakuparanyira charu chapasi m’paka gulu la ŵazga ŵa Chiuta limare kudindika. (Chivu. 7:1-3) Gulu ili likupangika na ŵa 144,000, awo ŵamuwusa na Yesu kuchanya. (Luka 12:32; Chivu. 7:4) Pamanyuma Yohane wakawona gulu linyake. Chifukwa chakuti ŵanthu awo ŵali mu gulu ili mbanandi chomene, Yohane wakati: ‘Wonani!’ Mazgu agha ghakulongora kuti Yohane wakazizwa chomene na ivyo wakawona. Kasi Yohane wakawona vichi? Wakawona “mzinda ukuru, uwo pakaŵavya munthu wakamanya kuwupenda, ukafuma mu mitundu yose na mafuko na ŵanthu na malulimi, ukimilira panthazi pa chitengo na panthazi pa Mwana wa mberere.” (Ŵazgani Chivumbuzi 7:9-14.) Yohane wakwenera wakakondwa chomene kumanya kuti munthazi, pazamuŵa ŵanthu ŵanandi awo ŵazamusopa Chiuta munthowa yakuzomerezgeka.

3. (a) Chifukwa wuli mboniwoni ya Yohane yingakhozga chipulikano chithu? (b) Kasi tisambirenge vichi mu nkhani iyi?

3 Mboniwoni iyi yikwenera yikakhozga chipulikano cha Yohane. Ntheura ise ndise tikwenera kukhozgeka chomene, chifukwa tili mu nyengo iyo mboniwoni iyi yikufiskika. Mu nyengo yithu yino, ŵanthu mamiliyoni ghanandi ŵali kwamba kusopa Yehova ndipo ŵakugomezga kuti ŵazamupona pa suzgo yikuru na kuŵa na umoyo wamuyirayira pa charu chapasi. Mu nkhani iyi, tisambirenge umo Yehova wawovwilira ŵanthu ŵake kuti ŵaumanye makora mzinda ukuru kuluska vyaka 80 ivyo vyajumpha. Pamanyuma tiwonenge fundo ziŵiri zakukhwaskana na mzinda uwu: (1) ngukuru chomene ndipo (2) ukufuma ku ŵanthu ŵamitundu yose pa charu chose. Fundo izi zikhozgenge chomene chipulikano cha wose awo ŵali mu gulu ili.

KASI MZINDA UKURU UZAMUKHALA NKHU?

4. Kasi ni unenesko wuli wa mu Malemba uwo visopa vikuwupulikiska yayi, ndipo kasi Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakawupulikiska wuli?

4 Visopa vyautesi vikusambizga unenesko yayi uwo uli mu Malemba wakuti ŵanthu ŵakupulikira ŵazamukhala pa charu chapasi. (2 Kor. 4:3, 4) Mazuŵa ghano, visopa vinandi vikusambizga kuti ŵanthu ŵawemi wose ŵakuluta kuchanya para ŵafwa. Kweni ndimo vikaŵira yayi na Ŵasambiri ŵa Baibolo awo ŵakalembanga Gongwe la Mulinda kwamba mu 1879. Ŵakapulikiska fundo yakuti Chiuta wazamuzgora charu chapasi kuŵaso Paradiso, ndipo ŵanthu ŵakupulikira mamiliyoni ghanandi ŵazamukhala pano pa charu chapasi, kuchanya yayi. Ndipouli, vikaŵatolera nyengo kuti ŵaŵamanye makora ŵanthu ŵakupulikira aŵa.—Mat. 6:10.

5. Kasi Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakagomezganga vichi pa nkhani ya ŵa 144,000?

5 Kweniso Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakamanya fundo ya mu Malemba yakuti ŵanthu ŵanyake ‘ŵazamugulika ku charu chapasi’ kuti ŵakawuse na Yesu kuchanya. (Chivu. 14:3) Gulu ili lizamupangika na Ŵakhristu ŵakujipatulira 144,000 awo ŵateŵetera Chiuta mwakugomezgeka pa charu chapasi. Kweni wuli pakuyowoya za mzinda ukuru?

6. Kasi Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakagomezganga vichi pa nkhani ya mzinda ukuru?

6 Mu mboniwoni yake, Yohane wakawona gulu ili likimilira “panthazi pa chitengo na panthazi pa Mwana wa mberere.” (Chivu. 7:9) Mazgu agha ghakapangiska Ŵasambiri ŵa Baibolo kugomezga kuti mzinda ukuru nawo ukuluta kuchanya. Usange ŵa 144,000 na ŵa mzinda ukuru wose ŵamukhala kuchanya, kasi magulu ghaŵiri agha ghaŵenge ghakupambana wuli? Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakaghanaghananga kuti mzinda ukuru Mbakhristu awo ŵakaŵa na chipulikano chichoko mwa Chiuta apo ŵakaŵa pa charu chapasi. Nangauli ŵakulondezga fundo za mu Baibolo, kweni kuti waka ŵanyake ŵachali ku matchalitchi ghautesi. Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakati ŵanthu aŵa ŵakumutemwako Chiuta kweni mbakwenelera yayi kuti ŵakawuse na Yesu. Kweniso ŵakati chifukwa chakuti ŵakamutemwanga pachoko Chiuta, ŵamzinda ukuru ŵazamuluta kuchanya kweni ŵamwimilira waka panthazi pa chitengo, ŵamukhala pa vitengo yayi.

7. Kasi Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakagomezganga kuti mbanjani ŵazamukhala pa charu chapasi mu nyengo ya Muwuso wa Khristu wa Vyaka 1,000? Ndipo kasi Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakagomezganga vichi pa nkhani ya ŵanalume ŵakale ŵakugomezgeka?

7 Ipo kasi mbanjani awo ŵazamukhala pa charu chapasi? Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakagomezganga kuti para ŵa 144,000 na ŵamzinda ukuru ŵaluta kuchanya, ŵanthu ŵanyake mamiliyoni ghanandi ŵazamukhala pa charu chapasi na kusangwa na vitumbiko vinandi mu Muwuso wa Khristu wa Vyaka 1,000. Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakaghanaghananga kuti ŵanthu aŵa ŵazamwamba kuteŵetera Yehova para Muwuso wa Khristu wa Vyaka 1,000 wayamba. Ŵakaghanaghananga kuti ŵanthu aŵa ŵazamusambizgika vya Yehova mu nyengo iyi. Kufuma apo, awo ŵapulikira fundo za Yehova ŵazamukhala muyirayira pa charu chapasi, kweni awo ŵatondeka kupulikira ŵazamuparanyika. Kweniso Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakaghanaghananga kuti pa nyengo iyi, ŵanyake ŵazamuŵa “ŵakaronga” pa charu chapasi. Ŵakatenge pa ŵakaronga pazamuŵa ‘ŵanthu ŵakale’ (ŵanalume ŵakugomezgeka awo ŵakafwa pambere Khristu wandize pa charu chapasi) awo ŵazamuwuskika, ndipo ŵazamuluta kuchanya paumaliro wa Muwuso wa Khristu wa Vyaka 1,000.—Sal. 45:16.

8. Kasi Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakagomezganga kuti pali magulu wuli ghatatu?

8 Ntheura, Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵakagomezganga kuti pali magulu ghatatu: (1) ŵa 144,000, awo wamuwusa na Yesu kuchanya; (2) mzinda ukuru wa Ŵakhristu ŵakulimbikira pachoko, awo ŵamwimilira panthazi pa chitengo cha Yesu kuchanya; na (3) ŵanthu mamiliyoni ghanandi awo ŵazamusambizgika vya Yehova pa charu chapasi mu nyengo ya Muwuso wa Khristu wa Vyaka 1,000. * Ndipouli, pa nyengo yakwenelera ya Yehova, ungweru waunenesko ukamba kuŵalirapo pa nkhani iyi.—Zinth. 4:18.

UNGWERU WAUNENESKO UKAŴALIRAPO

Ŵanandi awo ŵakaŵa na chilindizga cha kuzakakhala pa charu chapasi ŵakabatizika pa ungano wa mu 1935 (Wonani ndime 9)

9. (a) Kasi mzinda ukuru pa charu chapasi ungimilira “panthazi pa chitengo na panthazi pa Mwana wa mberere” munthowa wuli? (b) Chifukwa wuli kapulikiskiro kasono ka lemba la Chivumbuzi 7:9 nkhakupulikikwa?

9 Mu 1935 Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakapulikiska fundo yakukhwaskana na mzinda ukuru uwo Yohane wakawona mu mboniwoni. Ŵakamanya kuti mzinda ukuru ukeneranga kwimilira nadi “panthazi pa chitengo na panthazi pa Mwana wa mberere” yayi. Kweni ukwimilira panthazi mwakuyelezgera waka. Nangauli ŵakukhala pa charu kweni ŵa mzinda ukuru ŵangimilira “panthazi pa chitengo” para ŵangamanya kuti Yehova ndiyo ni muwusi wa Chilengiwa Chose na kujilambika ku muwuso wake. (Yes. 66:1) Ŵangimilira “panthazi pa Mwana wa mberere” para ŵangaŵa na chipulikano mu sembe yakuwombora ya Yesu. Mwakuyana waka, pa Mateyu 25:31, 32 pakuti “mitundu yose” kusazgapo ŵanthu ŵaheni, “yizamuwungana panthazi” pa Yesu uyo wakhala pa chitengo chake chauchindami. Apa vikulongolerathu kuti mitundu yose iyi yili kuchanya yayi, kweni pa charu chapasi. Fundo iyo yikalongosorekaso makora mu 1935 njakupulikikwa nadi. Yikulongosora chifukwa icho Baibolo likulekera kuyowoyera kuti mzinda ukuru uzamuluta kuchanya. Kweni gulu limoza pera ndilo lizamuluta kuchanya, awo mba 144,000 awo ‘ŵazamuwusa charu chapasi nga ni mathemba’ pamoza na Yesu.—Chivu. 5:10.

10. Chifukwa wuli ntchakukhumbikwa kuti mzinda ukuru usambizgike nthowa za Yehova pambere Muwuso wa Khristu wa Vyaka 1,000 undayambe?

10 Kwambira mu 1935, Ŵakaboni ŵa Yehova ŵapulikiska kuti mzinda ukuru uwo Yohane wakawona mu mboniwoni Mbakhristu ŵakugomezgeka awo ŵakulindilira kuzakakhala pa charu chapasi muyirayira. Kweni kuti ŵazakapone pa suzgo yikuru, ŵamzinda ukuru ŵakwenera kusambizgika vya Yehova na kwamba kumusopa pambere Muwuso wa Khristu wa Vyaka 1,000 undayambe. Ŵakwenera kulongora kuti ŵali na chipulikano chakukhora mwakuti ‘ŵapone ku vinthu vyose ivyo vichitikenge’ pambere Muwuso wa Khristu wa Vyaka 1,000 undayambe.—Luka 21:34-36.

11. Chifukwa wuli Ŵasambiri ŵa Baibolo ŵanyake ŵakaghanaghananga kuti ŵanthu ŵanyake ŵazamuluta kuchanya para Muwuso wa Khristu wa Vyaka 1,000 wamara?

11 Kweni wuli pakuyowoya za fundo yakuti ŵanthu ŵanyake ŵazamuluta kuchanya para Muwuso wa Khristu wa Vyaka 1,000 wamara? Fundo iyi yikayowoyeka mu Gongwe la Mulinda la Febuluwale 15, 1913. Panji ŵanyake ŵakaghanaghananga kuti, ‘Chifukwa wuli ŵanalume ŵakugomezgeka ŵa mu nyengo yakale ndiwo ŵazamukhala pa charu chapasi apo Ŵakhristu awo ŵakaŵa na chipulikano chichoko ndiwo ŵazamuluta kuchanya?’ Ŵakaghanaghananga nthena chifukwa ŵakagomezganga fundo zakubudika zakuti: (1) mzinda ukuru ukuluta kuchanya ndipo (2) mzinda uwu ngwakupangika na Ŵakhristu awo ŵali na chipulikano chichoko.

12-13. Kasi ŵakuphakazgika na ŵa mzinda ukuru ŵakumanya vichi za njombe yawo?

12 Ndipouli, nga umo tawonera kuti kwamba mu 1935, Ŵakaboni ŵa Yehova ŵapulikiska makora kuti awo ŵazamupona pa Aramagedoni mba mzinda ukuru awo Yohane wakawona mu mboniwoni. Ŵazamufuma “mu suzgo yikuru” pano pa charu chapasi, ndipo ŵazamuchemerezganga “na mazgu ghakuru, kuti: “Chiponosko chithu chafuma kwa Chiuta withu, uyo wakukhala pa chitengo, na kwa Mwana wa mberere.’” (Chivu. 7:10, 14) Kweniso, Malemba ghakusambizga kuti awo ŵakuwuskikira kuchanya ŵakupokera “chinthu chiwemi chomene” kuluska icho ŵazamupokera ŵanalume ŵakugomezgeka ŵakale. (Heb. 11:40) Ntheura ŵabali ŵithu ŵakamba kupharazgira ŵanthu mwakuthukutera kuti ŵateŵetere Yehova mwakuti ŵazakakhale pa charu chapasi.

13 Ŵa mzinda ukuru ŵakukondwa chomene na chigomezgo chawo. Ŵakumanya kuti Yehova ndiyo wakusankha uko ŵateŵeti ŵake ŵakugomezgeka ŵazamuteŵetera, kwali nkhuchanya panji pa charu chapasi. Wose ŵakuphakazgika na ŵa mzinda ukuru ŵakumanya kuti ŵazamupokera njombe yawo chifukwa cha lusungu lukuru lwa Yehova ulo wakalongora kwizira mu sembe yakuwombora ya Yesu Khristu.—Rom. 3:24.

NGUKURU CHOMENE

14. Chaka cha 1935 chikati chajumpha, chifukwa wuli ŵanyake ŵakajifumbanga umo uchimi wakukhwaskana na ŵa mzinda ukuru uzamufiskikira?

14 Fundo iyo ŵanthu ŵa Chiuta ŵakagomezganga yakukhwaskana na mzinda ukuru yikati yalongosolekaso makora mu 1935, ŵanandi ŵakajifumbanga umo uchimi uwu uzamufiskikira. Mwachiyelezgero, Ronald Parkin wakaŵa na vyaka 12 apo fundo ya mzinda ukuru yikalongosoreka mwakupulikikwa makora. Iyo wakuti: “Panyengo iyi pa charu chose pakaŵa ŵapharazgi pafupifupi 56,000 ndipo ŵanandi, panji kuti pafupifupi waka wose ŵakaŵa ŵakuphakazgika. Ntheura mzinda ukuru ukawonekanga kuti ngukuru chomene yayi.”

15. Kasi mulimo wakuwunganya mzinda ukuru waluta wuli panthazi?

15 Ndipouli, mu vyaka vyakulondezgapo ŵamishonale ŵakatumizgika mu vyaru vinandi, ndipo chiŵelengero cha Ŵakaboni ŵa Yehova chikalutilira kukura. Pamanyuma, mu 1968, pakayambika pulogiramu yakusambira Baibolo na ŵanthu, ndipo ŵakasambizgiranga buku la Unenesko Weneuwo Ukulongozgera ku Umoyo Wa Muyirayira. Ŵanthu ŵanandi ŵakanweka chomene na unenesko kuluska kumanyuma kose chifukwa chakuti buku ili likalongosoranga unenesko munthowa yipusu. Mu vyaka vinayi pera, ŵanthu ŵakujumpha hafu miliyoni ŵakabatizika. Apo Tchalitchi la Katolika likamba kuchepa nkhongono mu vyaru vya ku Latin America na vinyake, kweniso mulimo withu ukati wazomerezgekaso ku Eastern Europe na vyaru vinyake ku Africa, ŵanthu mamiliyoni ghanandi ŵakabatizika. (Yes. 60:22) Mu vyaka vyasonosono apa, gulu la Yehova lapanga vinthu vinandi kuti viwovwire ŵanthu kumanya ivyo Baibolo likusambizga. Tikukayika yayi kuti mzinda ukuru pasono wawunganyiskika, ndipo sono ŵamzinda ukuru ŵalipo ŵakujumpha 8 miliyoni.

UKUFUMA KU ŴANTHU ŴAMITUNDU YOSE PA CHARU CHOSE

16. Kasi mzinda ukuru ukufuma nkhu?

16 Pakulemba mboniwoni yake, Yohane wakati mzinda ukuru uzamufuma “mu mitundu yose na mafuko na ŵanthu na malulimi.” Ntchimi Zekariya yikaŵa kuti yayowoyerathu kale fundo yakuyanako na iyi. Yikalemba kuti: “Mu mazuŵa agho, ŵanthu 10 ŵakufuma mu mitundu ya viyowoyero vyose ŵazamukora, enya, ŵazamukoleska munjilira wa Muyuda, na kuyowoya kuti: ‘Tikukhumba kuluta namwe, pakuti tapulika kuti Chiuta wali namwe mwaŵanthu imwe.’”—Zek. 8:23.

17. Kasi pachitika vichi kuti ŵanthu ŵakufuma mu mitundu yose na malulimi ŵawovwirike?

17 Kuti ŵanthu ŵa mitundu yose ŵawunganyiskike, Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakumanya kuti makani ghawemi ghakwenera kupharazgika mu viyowoyero vinandi. Lekani tang’anamura mabuku ghakulongosora Baibolo kwa vyaka vyakujumpha 130 kufika sono. Kweni sono mulimo uwu ndipo ngukuru chomene kuluska kumanyuma kose, chifukwa palijeso ŵanyake awo ŵakung’anamura mu viyowoyero vinandi nthena. Apa vikulongolerathu kuti Yehova wachita munthondwe mu nyengo yithu yino, wakuwunganya mzinda ukuru kufuma mu mitundu yose. Chifukwa chakuti chakurya chauzimu chikusangika mu viyowoyero vinandi, vyawovwira kuti gulu ili lisopenge Yehova mwakukolerana nangauli likufuma mu vyaru vyose pa charu chapasi. Ndipo Ŵakaboni ŵakumanyikwa chifukwa chakuti ŵakutemwana kweniso ŵakulimbikira kupharazga. Ichi ntchakukhozga chomene.—Mat. 24:14; Yoh. 13:35.

KASI MBONIWONI IYI YILI NA NG’ANAMURO WULI KWA ISE?

18. (a) Kuyana na Yesaya 46:10, 11, chifukwa wuli tikuzizwa yayi kuti Yehova wafiska uchimi wakukhwaskana na mzinda ukuru? (b) Chifukwa wuli awo ŵakulindilira kuzakakhala pa charu chapasi ŵakujiwona kuti mbapasi yayi?

18 Tili ŵakukondwa chomene na uchimi uwu wakukhwaskana na mzinda ukuru. Tikuzizwa yayi kuti Yehova wafiska uchimi uwu munthowa yapadera chomene iyi. (Ŵazgani Yesaya 46:10, 11.) Ŵamzinda ukuru ŵakuwonga chomene chigomezgo icho Yehova waŵapa. Ŵakujiwona kuti mbapasi yayi chifukwa chakuti ŵandaphakazgike na mzimu wa Chiuta kuti ŵakateŵetere na Yesu kuchanya. Mu Malemba, tikuŵazga za ŵanalume na ŵanakazi ŵakugomezgeka awo ŵakalongozgekanga na mzimu utuŵa; kweni ŵali chigaŵa cha ŵa 144,000 yayi. Yohane Mubatizi njumoza wawo. (Mat. 11:11) Munyakeso ni Davide. (Mil. 2:34) Wose aŵa na ŵanyake ŵanandi ŵazamuwuskika na kuŵa na umoyo pa charu chapasi. Kweniso wose aŵa pamoza na ŵamzinda ukuru ŵazamuŵa na mwaŵi kulongora kugomezgeka kwawo kwa Yehova na ku muwuso wake.

19. Para tingamanya ng’anamuro la mboniwoni ya Yohane ya mzinda ukuru, kasi tichitenge vichi?

19 Aka nkhakwamba kuti Chiuta wawunganye ŵanthu mamiliyoni kufuma mu mitundu yose kuti ŵamusope iyo pamoza. Kwali tikuluta kuchanya panji tizamukhala pa charu chapasi, tikwenera kovwira ŵanthu ŵanandi kuti nawo ŵaŵe ŵamzinda ukuru wa “mberere zinyake.” (Yoh. 10:16) Sonosono apa, Yehova wizenge na suzgo yikuru iyo yizamuparanya maboma na visopa ivyo vyapangiska ŵanthu kutambura na masuzgo ghanandi. Ŵamzinda ukuru wose ŵali na mwaŵi wapadera chomene. Ŵazamuteŵetera Yehova pa charu chapasi kwamuyirayira.—Chivu. 7:14.

SUMU 139 Mujiwone Kuti Muli mu Charu Chiphya

^ ndime 5 Nkhani iyi yilongosorenge mboniwoni ya Yohane yakuyowoya za “mzinda ukuru.” Tikukayika yayi kuti yikhozgenge chomene chipulikano cha wose awo mba mzinda ukuru.

^ ndime 8 Wonani buku la Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom, pp. 159-163.