1. Chifukwa wuli awo ŵakusopa Yehova mbanthu ŵakukondwa? (Wonani chithuzi chakwamba.)

ŴAKABONI ŴA YEHOVA mbanthu ŵakukondwa chomene. Pa maungano gha mpingo, maungano ghakurughakuru, kweniso para ŵakuchezga waka ŵakumanyikwa kuti mbanthu ŵakukondwa chomene kweniso ŵakuseka. Chifukwa wuli mbakukondwa chomene? Chifukwa chikuru ntchakuti ŵakumumanya Yehova, “Chiuta wakukondwa,” na kumuteŵetera kweniso ŵakufwilirapo kuchita vinthu nga ndiyo. (1 Tim. 1:11; Sal. 16:11) Pakuti Yehova ni Chiuta wakukondwa, iyo wakukhumba kuti nase tikondwenge, ndipo wakutipa vifukwa vinandi vyakuŵira ŵakukondwa.—Doto. 12:7; Muph. 3:12, 13.

2, 3. (a) Kasi kuŵa wakukondwa chikung’anamurachi? (b) Chifukwa wuli chingaŵa chakusuzga kuŵa ŵakukondwa?

² Imwe ke? Kasi ndimwe ŵakukondwa? Kasi mungachita wuli kuti muŵe ŵakukondwa chomene? Kuŵa wakukondwa chikung’anamura kujipulika makora, kuŵa wakukhorwa na umoyo kweniso kuŵa wachimwemwe chomene. Baibolo likulongora kuti munthu uyo ngwakukondwa zanadi ni uyo wali paubwezi na Yehova. Nangauli  vili nthena, kweni mazuŵa ghano chingaŵa chakusuzga kuŵa wakukondwa. Chifukwa wuli?

³ Masuzgo agho ghangatiwira ghangatipoka chimwemwe. Masuzgo agha ni nyifwa ya uyo tikumutemwa, panji para wasezgeka, ndiposo para nthengwa panji ntchito yamara. Chingaŵaso chakusuzga kuŵa ŵakukondwa para pa nyumba palije mtende kweniso para mukuyowoyeskana makora yayi. Kweniso chimwemwe chithu chingachepa para awo tikusambira nawo sukulu panji awo tikugwira nawo ntchito ŵakutinena. Chingachepaso para tikutambuzgika chifukwa cha chisopa chithu, panji para tajalirika mu jele. Usange talwara, panji tasangika na nthenda yambura kukonda munkhwala, panji talwara nthenda ya kusuzgika maghanoghano, tingaŵa ŵakukondwa yayi. Nangauli vili nthena, Yesu Khristu, “uyo wali na chimwemwe kweniso mazaza ghakuru,” wakupembuzga na kovwira ŵanthu kuti ŵaŵe ŵakukondwa. (1 Tim. 6:15; Mat. 11:28-30) Mu Upharazgi wake wa pa Phiri, Yesu wakayowoya vinthu ivyo vingatovwira kuti tiŵe ŵakukondwa nangauli mu charu cha Satana muli masuzgo.

4, 5. Kasi tingachita wuli kuti tiŵe ŵakukondwa muyirayira?

⁴ Chinthu chakuzirwa chakwamba icho Yesu wakayowoya ntchakuti: “Mbakukondwa awo ŵakumanya kuti ŵali na njara yauzimu, pakuti Ufumu wakuchanya ngwawo.” (Mat. 5:3) Kasi tingalongora wuli kuti tili na njara yauzimu? Tingalongora para tikutemwa vinthu vyauzimu, tikurya chakurya chauzimu kweniso tikuŵika pakwamba nkhani ya kusopa Chiuta wakukondwa. Para tichitenge vinthu ivi, tiŵenge ŵakukondwa chomene. Tikhozgenge chipulikano chithu chakuti Chiuta wafiskenge ivyo wali kulayizga. Ndipo tikhozgekenge na “chigomezgo chakukondweska” icho Mazgu gha Chiuta ghakutipa.—Tito 2:13.

⁵ Kuti tiŵe ŵakukondwa muyirayira, chakuzirwa chomene nkhuŵa paubwezi wakukhora na Yehova. Mpositole Paulosi wakachiskika kulemba kuti: “Sekelerani mu Fumu [Yehova] nyengo zose. Nkhuwerezgaso kuti, Sekelerani!” (Fil. 4:4) Kuti tikondwe na ubwezi wakuzirwa uwu, tikwenera kuŵa na vinjeru vya Chiuta. Mazgu gha Chiuta ghakuti: “Ngwakukondwa munthu uyo wakusanga vinjeru, na munthu uyo wakusanga umanyi. Ni khuni la umoyo ku awo ŵakuskepelera kwa ivyo, ndipo awo ŵakuvikoleska ŵachemekenge ŵakukondwa.”—Zinth. 3:13, 18.

6. Kasi tikwenera kuchita vichi kuti tilutilire kuŵa ŵakukondwa?

⁶ Chakuzirwa chomene ntchakuti tikwenera kuŵazga Mazgu gha Chiuta na kuchita ivyo tasambira kuti tilutilire kuŵa ŵakukondwa. Kuti walongore kuti ntchakuzirwa kuchita ivyo tikusambira Yesu wakati: “Usange mukumanya vinthu ivi, ŵakukondwa ndimwe usange mukuvichita.” (Yoh. 13:17; ŵerengani Yakobe 1:25.) Fundo iyi njakuzirwa chomene kuti tikhorweske njara yithu yauzimu na kuŵa ŵakukondwa kwamuyirayira. Kweni kasi tingaŵa wuli ŵakukondwa nangauli pali vinthu vinandi ivyo vingatipoka chimwemwe? Tiyeni tiwone fundo zakulondezgapo izo Yesu wakayowoya pa Upharazgi wake wa pa Phiri.

7. Kasi awo ŵakutengera ŵangaŵa wuli ŵakukondwa?

⁷ “Mbakukondwa awo ŵakutengera, pakuti ŵazamusanguluskika.” (Mat. 5:4) Ŵanyake ŵangajifumba kuti, ‘Kasi vingachitika wuli kuti awo ŵakutengera ŵaŵe ŵakukondwa?’ Yesu wakayowoyanga za wose awo ŵakutengera yayi. Chifukwa nanga mbanthu ŵaheni nawo ŵakutengera na masuzgo agho ŵakukumana nagho mu “nyengo zinonono na zakusuzga” izi. (2 Tim. 3:1) Chifukwa chakuti ŵaheni  ŵakujighanaghanira ŵekha pakutengera, ŵakuŵa kutali na Yehova ndipo ŵakuŵa ŵakukondwa yayi. Yesu wakwenera kuti wakayowoyanga za ŵanthu awo ŵakumanya kuti ŵali na njara yauzimu ndipo ŵakutengera chifukwa chakuti ŵanthu ŵanandi ŵamukana Chiuta ndipo ŵakulondezga yayi malango ghake. Kweniso ŵakumanya kuti iwo mbakwananga ndipo ŵakuwona vinthu viheni ivyo vyachitika chifukwa cha kwananga kwa ŵanthu. Yehova wakuŵawona ŵanthu aŵa, ndipo wakuŵapembuzga mwauzimu na kuŵatumbika na umoyo wakukondwa.—Ŵerengani Ezekiyeli 5:11; 9:4.

8. Kasi kuŵa wakuzika kungawovwira wuli munthu kuti waŵe wakukondwa? Longosorani.

⁸ “Mbakukondwa awo mbakuzika, pakuti ŵazamuhara charu chapasi.” (Mat. 5:5) Kasi kuŵa wakuzika kungawovwira wuli kuti munthu waŵe wakukondwa? Ŵanthu ŵakusintha para ŵasambira unenesko. Ŵanthu ŵanyake kumanyuma ŵakaŵa ŵakusuzga, ŵakutemwa kupindana na ŵanyawo kweniso ŵakali. Kweni sono ŵavwara “wunthu uphya” ndipo ŵakulongora “mtima wa chiwuravi, lusungu, kujiyuyura, kuzika, na kuzikira.” (Kol. 3:9-12) Chifukwa cha ivi, iwo mbakukondwa, ŵakukhala mwamtende, kweniso ŵakukhala makora na ŵanthu. Ŵanthu ŵanthena, Mazgu gha Chiuta ghakuŵalayizga kuti “ŵazamuhara charu chapasi.”—Sal. 37:8-10, 29.

9. (a) Kasi ŵakuzika “ŵazamuhara charu chapasi” mu nthowa wuli? (b) Chifukwa wuli awo ŵali na “njara na nyota yaurunji” ŵangaŵa ŵakukondwa?

⁹ Kasi ‘ŵakuzika ŵazamuhara charu chapasi’ mu nthowa wuli? Ŵakuphakazgika ŵazamuhara charu chapasi apo ŵazamuwusa charu chapasi nga ni mathemba kweniso ŵasembe. (Chivu. 20:6) Kweni ŵanyake awo mbakuphakazgika yayi ŵazamuhara charu chapasi apo ŵazamukhala mwenemumo kwamuyirayira, mwamtende, mwakukondwa, kweniso ŵazamuŵa ŵakufikapo. Aŵa ndiwo Yesu wakati mbakukondwa chifukwa chakuti ŵali na “njara na nyota yaurunji.” (Mat. 5:6) Njara yawo yauzimu na nyota yawo yaurunji vizamukhorweskeka mwakukwana mu charu chiphya. (2 Pet. 3:13) Para Chiuta wazakawuskapo ŵaheni wose, ŵarunji ŵazamuŵa ŵakukondwa ndipo ŵazamutengeraso yayi chifukwa cha vinthu ivyo ŵanthu ŵaheni ŵakuchita.—Sal. 37:17.

10. Kasi kuŵa ŵalusungu chikung’anamurachi?

¹⁰ “Mbakukondwa awo mbalusungu, pakuti ŵazamulongoreka lusungu.” (Mat. 5:7) Verebu Lachihebere ilo likuyowoya vya lusungu likung’anamura “kugolera, kuchitira chitima awo ŵakusuzgika, kweniso kuŵa na chiwuravi.” Verebu Lachigiriki nalo likung’anamura kulengera lusungu munthu. Kweni lusungu likusazgapo vinandi. Mu Baibolo, likusazgapo kuŵalengera chitima ŵanthu na kuchitapo kanthu kuti tiŵawovwire.

11. Kasi ntharika ya Musamariya muwemi yikutisambizga vichi?

¹¹ Ŵerengani Luka 10:30-37. Ntharika ya Yesu ya Musamariya muwemi yikulongora ng’anamuro la kuŵa ŵalusungu. Chifukwa chakuti Musamariya uyu wakaŵa na chiwuravi kweniso lusungu, wakachitapo kanthu kuti wawovwire munthu uyo wakapwetekeka. Yesu wakati wamara kuyowoya ntharika iyi, wakati: “Lutanga ndipo nawe ukachitenge nthena.” Nase tingajifumba kuti: ‘Kasi nane nkhuchita nga umo Musamariya muwemi wakachitira? Kasi nane ningachita vinandi kuti nilongore lusungu na uwemi ku awo ŵakusuzgika? Mwachiyelezgero, kasi ningawovwira Ŵakhristu ŵachekuru, vyokoro, na ŵana awo ŵapapi ŵawo Mbakaboni yayi? Kasi ningayowoya ‘mwakupembuzga kwa awo ŵakusuzgika maghanoghano’?’—1 Tes. 5:14; Yak. 1:27.

12. Chifukwa wuli tikuŵa ŵakukondwa para tikulongora lusungu ŵanji?

 ¹² Kweni, kasi kuŵa ŵalusungu kukupangiska wuli munthu kuŵa wakukondwa? Para tikulongora lusungu ku ŵanji, tikuŵa ŵakukondwa chifukwa cha kupeleka. Kweniso tikumanya kuti tikukondweska Yehova. (Mil. 20:35; ŵerengani Ŵahebere 13:16.) Pakuyowoya za awo ŵakulongora lusungu, Themba Davide likati: “Yehova wamuvikilirenge na kumusunga wamoyo. Wachemekenge wakukondwa mu charu chapasi.” (Sal. 41:1, 2) Para tikulongora lusungu na chiwuravi ku ŵanji, Yehova nayo watilongorenge lusungu ndipo tiŵenge ŵakukondwa muyirayira.—Yak. 2:13.

13, 14. Chifukwa wuli awo “mbakutowa mu mtima” mbakukondwa?

¹³ Yesu wakati: “Mbakukondwa awo mbakutowa mu mtima, pakuti ŵazamuwona Chiuta.” (Mat. 5:8) Kuti tiŵe ŵakutowa mu mtima, tikwenera kulutilira kuŵa na maghanoghano na makhumbiro ghawemi. Tikwenera kulutilira kuŵa na maghanoghano ghawemi kuti Yehova wakondwenge na kasopero kithu.—Ŵerengani 2 Ŵakorinte 4:2; 1 Tim. 1:5.

¹⁴ Awo mbakutowa mu mtima ŵangaŵa ŵakwenelera pamaso pa Yehova, uyo wakayowoya kuti: “Ŵakukondwa ni awo ŵakuchapa minjilira yawo.” (Chivu. 22:14) Kasi “ŵakuchapa minjilira yawo” mu nthowa wuli? Ŵakhristu ŵakuphakazgika “ŵakuchapa minjilira yawo” chifukwa chakuti mbakutowa mu maso gha Yehova ndipo ŵazamupika umoyo wambura kufwa kweniso ŵamuŵa ŵakukondwa kuchanya muyirayira. Ŵa mzinda ukuru awo ŵali na chilindizga cha kuzakakhala pa charu chapasi, Chiuta waŵazomerezga kuŵa ŵabwezi ŵake chifukwa wakuŵawona kuti mbarunji. Nawo ŵakuchapa “minjilira yawo na kuyituŵiska mu ndopa za Mwana wa mberere.”—Chivu. 7:9, 13, 14.

15, 16. Kasi awo mbakutowa mu mtima ‘ŵakuwona wuli Chiuta’?

¹⁵ Kweni kasi awo mbakutowa mu mtima ‘ŵakumuwona wuli Chiuta’ pakuti “palije munthu uyo wangawona chisko [cha Chiuta] na kuŵa wamoyo”? (Eks. 33:20) Lizgu Lachigiriki ilo lili kung’anamulika kuti ‘kuwona’ lingang’anamura “kuwona chinthu mu maghanoghano ndiposo kuchimanya.” Awo ŵakuwona Chiuta na “maso gha mtima” ni awo ŵakumumanya makora na kutemwa mikhaliro yake. (Efe. 1:18) Yesu wakalongora mikhaliro ya Chiuta, lekani wakayowoya kuti: “Waliyose uyo wawona ine wawona na Adada wuwo.”—Yoh. 14:7-9.

¹⁶ Padera pa kumanya mikhaliro ya Chiuta, ŵasopi ŵaunenesko ‘ŵakuwona Chiuta’ para ŵawona umo wakuŵawovwilira. (Yobu 42:5) Kweniso ‘maso ghawo gha mtima’ ghakulaŵiska pa vitumbiko ivyo Chiuta wakulayizga awo ŵakuyezgayezga kulutilira kuŵa ŵakutowa ndiposo  kumuteŵetera mwakugomezgeka. Kweni ŵakuphakazgika ŵamuwona nadi Yehova para ŵapokera njombe yawo kuchanya.—1 Yoh. 3:2.

17. Kasi mtende ukovwira wuli kuti tiŵe ŵakukondwa?

¹⁷ Yesu wakayowoyaso kuti: “Mbakukondwa awo mbamtende.” (Mat. 5:9) Awo ŵakuyezgayezga kuŵa pa mtende ŵali na chifukwa chiwemi chakuŵira ŵakukondwa. Msambiri Yakobe wakalemba kuti: “Chipambi cha urunji, mbuto yake yikuseŵeka mu mtende chifukwa cha awo ŵakusungilira mtende.” (Yak. 3:18) Para tili pa mtende yayi na munthu munyake mu mpingo panji mu banja, tikwenera kuŵeyelera Chiuta kuti watovwire kuŵa pa mtende. Ntheura, Yehova watipenge mzimu utuŵa uwo utovwirenge kulongora mikhaliro Yachikhristu, ndipo tiŵenge ŵakukondwa. Yesu wakayowoya kuti ntchakuzirwa chomene kuyezgayezga kuŵa pa mtende, wakati: “Usange ukwiza na chawanangwa chako ku jotchero ndipo penepara wakumbuka kuti mubali wako wali nawe na kafukwa, uchileke chawanangwa chako penepapo panthazi pa jotchero. Ulute, ukawezgerepo dankha mtende na mubali wako. Para wawerako ndipo upeleke chawanangwa chako.”—Mat. 5:23, 24.

18, 19. Chifukwa wuli Ŵakhristu ŵakusekelera nanga ni para ŵakutambuzgika?

¹⁸ “Ŵakukondwa ndimwe para ŵanthu ŵakumutombozgani na kumutambuzgani ndiposo kumuteterani uheni wa mtundu uliwose chifukwa cha ine.” Kasi Yesu wakang’anamurangachi? Iyo wakalutilira kuyowoya kuti: “Sekelerani na kukondwa chomene, pakuti njombe yinu njikuru kuchanya, chifukwa ndimo ŵakatambuzgira ntchimi izo zikaŵako pambere imwe mundaŵeko.” (Mat. 5:11, 12) Ŵapositole ŵakati ŵatimbika na kukanizgika kupharazga, “ŵakafumapo panthazi pa Khoti Likuru,” ŵakusekelera. Ŵakasekelera chifukwa cha kuthyapulika yayi, kweni “pakuti ŵakapimika ŵakwenelera kuyuyulika chifukwa cha zina la Yesu.”—Mil. 5:41.

¹⁹ Mazuŵa ghano napo, ŵanthu ŵa Yehova ŵakuzizipizga na chimwemwe para ŵakutambuzgika chifukwa cha zina la Yesu panji para ŵakumana na viyezgo. (Ŵerengani Yakobe 1:2-4.) Nga mbapositole, nase tikukondwa yayi para tikusuzgika. Kweni para tikulutilira kuŵa ŵakugomezgeka kwa Chiuta pa nyengo ya viyezgo, Yehova watovwirenge kuti tizizipizge. Mwachiyelezgero, mu Ogasiti 1944, pa nyengo ya muwuso wa nkhaza, ŵalara ŵa boma ŵakakaka Henryk Dornik na mukuru wake na kuŵatumizga ku msasa wakuyuzgirako ŵanthu. Kweni, ŵakususka ŵakati: “Chingachitika yayi kuŵakopa ŵanthu aŵa na chinthu chilichose. Ŵakuŵa ŵachimwemwe nanga mungaŵatambuzga.” Mubali Dornik wakalongosora kuti: “Nangauli nkhachita nthena kuti nimanyikwe chifukwa cha kufwira unenesko yayi, kweni nkhaŵa wakukondwa chifukwa chakuti nkhazizipizga mwachikanga kweniso nkhagomezgeka kwa Yehova. . . . Malurombo gha kuŵeyelera ghakanovwira kuti niŵe pafupi chomene na Yehova, ndipo wakanovwira nadi.”

20. Chifukwa wuli ndise ŵakukondwa kuteŵetera “Chiuta wakukondwa”?

²⁰ Para Yehova, “Chiuta wakukondwa,” wakukondwa nase, tiŵenge ŵakukondwa nanga ni para tingatambuzgika, para ŵamumbumba yithu ŵakutisuska, para talwara, panji para tachekura. (1 Tim. 1:11) Tikuŵaso ŵakukondwa chifukwa cha ivyo Chiuta, “uyo wakuteta yayi” wali kulayizga. (Tito 1:2) Para Yehova wazakafiska malayizgo ghake tizamuŵa ŵakukondwa ndipo tizamukumbukaso yayi masuzgo ghose agho tikukumana nagho sono. Mu Paradiso, Yehova wazamutitumbika chomene kujumpha umo tikughanaghanira. Ndipo tizamuŵa ŵakukondwa chomene. Nadi ‘tizamukondwa chomene na mtende ukuru.’—Sal. 37:11.