Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Ciharo Cithu Cakuzirwa—Kasi Cikung’anamuraci kwa Imwe?

Ciharo Cithu Cakuzirwa—Kasi Cikung’anamuraci kwa Imwe?

Ciharo Cithu Cakuzirwa—Kasi Cikung’anamuraci kwa Imwe?

“Zaninge, mwa ŵakutumbikika ŵa Ŵadada, muhare Ufumu uwo ukamunozgekerani kufuma ku mtendeko wa caru.”—MATEYU 25:34.

1. Kasi ni vintu wuli ivyo ŵantu ŵapokera nga nciharo?

 ŴANTU wose ŵali na vintu ivyo ŵali kuhara. Kweni ŵanyake ciharo cingaŵa umoyo uweme wakusambazgika. Kweniso ku ŵanji ungaŵa umoyo wamasuzgo na waukavu. Kulwande linyake, muwiro wakale, cifukwa ca ivyo ukakumana navyo panji kupulika, ukalekera thinko likuru ku muwiro unyake wakurondezgapo. Ndipouli, ise tose tili na cintu cimoza cakuyana waka. Tose tili kupokera ciharo ca kwananga kufuma kwa muntu wakudanga Adamu. Mukuruta kwa nyengo ciharo ici cikurongozgera ku nyifwa.—Mupharazgi 9:2, 10; Ŵaroma 5:12.

2, 3. Kasi nciharo wuli ico Yehova wakapereka ku ŵana ŵa Adamu na Heva, ndipo ncifukwa wuli iwo ŵakacipokera cara?

2 Yehova, nga ndi Dada wacitemwa wakucanya, pakwambilira peneco wakapereka ku ŵantu ciharo cakuzirwa comene—umoyo wamuyirayira wambura masuzgo wa mu Paradiso. Ŵapapi ŵithu ŵakudanga, Adamu na Heva, ŵakapika umoyo waurunji, wambura kwananga. Yehova Ciuta wakapereka Caru capasi ku mtundu wa ŵantu nga ncawanangwa. (Salmo 115:16) Iye wakapereka munda wa Eden nga nciyerezgero ca umo caru cose capasi cikeneranga kuzakaŵira kuntazi ndiposo wakapereka ncito yakukondweska comene ku ŵapapi ŵithu ŵakudanga. Iwo ŵakeneranga kubaba ŵana, kupwererera caru na vyakumera vyake vyose na vinyama, ndiposo kukuzga mphaka za Paradiso pa caru cose. (Genesis 1:28; 2:8, 9, 15) Ŵana ŵawo ŵakeneranga kutoramo cigaŵa mu ncito iyi. Mwee, nawo mbuweme wa ciharo ico kuti cipike kwa iwo!

3 Ndipouli, kuti iwo ŵasangwe na ncito iyi, Adamu na Heva ndiposo ŵana ŵawo ŵakeneranga kuŵa na ubwezi uweme na Ciuta. Iwo ŵakeneranga kurongora citemwa na kupulikira Yehova, kweni Adamu na Heva ŵakatondeka kuwongera ivyo Ciuta wakaŵapa ndipo ŵakaleka kurondezga marango ghake. Mwanteura iwo ŵakataya cikaya cawo ca Paradiso na muntazi muweme umo Ciuta wakaŵanozgera. Mwanteura, iwo ŵakatondeka kupereka vintu viweme ivi ku ŵana ŵawo.—Genesis 2:16, 17; 3:1-24.

4. Ndi mwauli umo tingasangira ciharo ceneico Adamu wakataya?

4 Mwalusungu, Yehova wakapanga manozgero ghakuti ŵana ŵa Adamu na Heva ŵasange mwaŵi wakupokera ciharo ico Adamu wakacitaya. Mwauli? Panyengo yakuŵikika ya Ciuta, Mwana wake Yesu Kristu, wakapereka umoyo wake waurunji nga ndi sembe cifukwa ca ŵana ŵa Adamu. Kwizira mu ntowa iyi Kristu wakaŵawombora wose. Ndipouli, ciharo kuti cikaŵa cawo mwambura kugwirirapo ncito cara. Iwo ŵakakhumbikwira kuŵa na kimiro kakuzomerezgeka na Ciuta, kenekako ŵakenera kukasanga mwakuŵa na cipulikano mu sembe ya Yesu yakugowokera zakwananga ndiposo kurongora cipulikano mwakupulikira. (Yohane 3:16, 36; 1 Timote 2:5, 6; Ŵahebere 2:9; 5:9) Kasi kacitiro kinu kavintu kakurongora kuti mukuwongera manozgero agha?

Ciharo Cikaperekeka Kwizira mwa Abrahamu

5. Ndi mwauli umo Abrahamu wakarongolera kuwongera ubwezi wake na Yehova?

5 Penepapo wakalutirizga kucita khumbo lake kurazga ku caru capasi, Yehova wakacita mu ntowa yapadera na Abrahamu. Ciuta wakamuphalira mwanarumi wakugomezgeka uyu kuti wasame mu caru cake na kuya ku caru ico iye wakenera kumulongora. Abrahamu wakazomera na mtima wose. Penepapo Abrahamu wakati wafika ku malo agho, Yehova wakayowoya kuti mpapu ya Abrahamu, kulekapo Abrahamu iyemwene, yizamupokera caru nga nciharo. (Genesis 12:1, 2, 7) Kasi ndi mwauli umo Abrahamu wakacitira? Iye wakakhumbisiska kuteŵetera Yehova kulikose ndiposo mulimose umo Ciuta wakamuphalirira mwakuti mpapu yake yizakapokere ciharo. Abrahamu wakateŵetera Yehova mu caru cacilendo cira kwa virimika 100, mupaka apo wakafwira. (Genesis 12:4; 25:8-10) Kasi imwe nga mukacita ici? Yehova wakayowoya kuti Abrahamu wakaŵa “bwezi” lake.—Yesaya 41:8, NW.

6. (a) Kasi Abrahamu wakarongoraci mwakukhumbisiska kwake kupereka mwana wake sembe? (b) Nciharo wuli ico Abrahamu wakenera kupereka ku mpapu yake?

6 Abrahamu wakalindilira kwa virimika vinandi kuti ŵawe na mwana, Yisake, mweneuyo wakamutemwa comene. Penepapo Yisake wakati wakura, Yehova wakamuphalira Abrahamu kuti watore mwana wake na kumupereka sembe. Abrahamu wakamanyanga cara kuti kukakhala pacoko waka kuti walongore ico Ciuta iyemwene wazamucita mwakupereka Mwana wake nga nciwombolero; ndipouli iye wakapulikira ndipo wakakhala pacoko waka kuti wapereke Yisake nga ndi sembe penepapo mungelo wa Yehova wakamulekeska. (Genesis 22:9-14) Yehova wakaŵa kuti wayowoya kale kuti vilayizgo vyake kwa Abrahamu vizamufiskika kwizira mwa Yisake. Mwanteura, Abrahamu wakaŵa na cigomezgo kuti, usange cingaŵa camacitiko, Ciuta wangamuwuska Yisake ku ŵakufwa, nangauli cintu ca nga ndi ici cikaŵa kuti cindacitikepo na kale. (Genesis 17:15-18; Ŵahebere 11:17-19) Cifukwa Abrahamu wakakanizga cara mwana wake, Yehova wakayowoya kuti: “Mu mpapu yako mitundu yose ya caru tiyitumbikike.” (Genesis 22:15-18) Ici cikurongora kuti Mpapu yakuzunurika pa Genesis 3:15, Mesiya mponoski, wakenera kwiza kufumira mu mpapu ya Abrahamu. Mwee, naco nciharo cakuzirwa comene cakuti ciperekeke ku mpapu yake!

7. Ndi mwauli umo Abrahamu, Yisake, na Yakobe ŵakarongorera kuwongera ciharo cawo?

7 Abrahamu wakamanya cara kuzirwa kwa ivyo Yehova wakacitanga panyengo iyo; nanga wangaŵa mwana wake Yisake na muzukuru wake Yakobe, awo ŵakazakaŵa, “ŵahariri ŵamoza na iyo ŵa layizgano leneilo.” Kweni wose aŵa ŵakaŵa na cipulikano mwa Yehova. Iwo ŵakajibatika cara ku maufumu gha mu caru cifukwa ŵakalindiriranga cintu cinyake ciweme, “msumba uwo uli na vyakuzikapo, weneuwo mzengi na cata ndi Ciuta.” (Ŵahebere 11:8-10, 13-16) Ndipouli, kuti ni mpapu zose cara za Abrahamu izo zikawongera ciharo cakuzirwa ceneico cikapika kwa iwo kwizira mwa Abrahamu.

Ŵanji Ŵeneawo Ŵakayuyura Ciharo

8. Kasi ndi mwauli umo Esau wakarongorera kuti wakawongera cara ciharo cake cakuzirwa?

8 Esau, mwana muŵere wa Yisake, wakatondeka kuzirwiska uŵere wake. Iye wakawongera cara vintu vyakupatulika. Mwanteura zuŵa linyake penepapo Esau wakaŵa na njara, iye wakaguriska uŵere wake ku munung’una wake Yakobe. Kasi wakaguriska na vici? Wakasintaniska na sima na ntchunga! (Genesis 25:29-34; Ŵahebere 12:14-17) Mtundu weneuwo vilayizgo vya Ciuta kwa Abrahamu vikenera kufiskika ukafumira mwa Yakobe, mweneuyo zina lake likasintika na Ciuta kuŵa Israyeli. Kasi ciharo ici cikajura mwaŵi wuli kwa iwo?

9. Cifukwa ca ciharo cawo cakumzimu, kasi nciponosko wuli ico mpapu ya Yakobe, panji kuti Israyeli, yikapokera?

9 Munyengo ya njara, Yakobe na mbumba yake ŵakasamira ku Egupto. Ku caru cira ŵakandana na kuŵa ŵanandi comene, kweniso ŵakazgoka ŵazga. Ndipouli, Yehova wakaruwa cara pangano lake na Abrahamu. Panyengo yakuŵikika ya Ciuta, iye wakaponoska ŵana ŵa Israyeli ku wuzga na kuŵamanyiska iwo kuti wamuŵanjizga mu “caru cakuzara na sulu na uci,” ceneico iye wakamulayizga Abrahamu.—Exodus 3:7, 8; Genesis 15:18-21.

10. Pa Lupiri lwa Sinai, kasi ncintu wuli cakuzirwa ico cikacitika mwakukolerana na ciharo ca ŵana Ŵaisrayeli?

10 Penepapo ŵana ŵa Israyeli ŵakarutanga ku Caru ca Layizgano, Yehova wakaŵawunganya iwo pa Lupiri lwa Sinai. Ndipo Yehova wakayowoya nawo kuti: “Nteura sono, usange timupulikire mazgu ghane nadi na kusunga pangano lane, apo timuŵenge usambazi wane wa padera pacanya pa ŵantu ŵose; pakuti caru cose ncane, ndipo timuŵenge kwa Ine ufumu wa ŵapristi na mtundu wakupatulika.” (Exodus 19:5, 6) Panyuma pakuti ŵantu wose wakazomera na mtima umoza, Yehova wakalutirizga kupereka Dango lake kwa iwo—cintu ceneico wakaŵa wandacitepo na mtundu wuliwose.—Salmo 147:19, 20.

11. Kasi ni vintu wuli vinyake ivyo vikasazgikamo mu ciharo cakumzimu ca ŵana Ŵaisrayeli?

11 Mwee, naco nciharo cakumzimu ico mtundu upya wura ukaŵa naco! Iwo ŵakasopanga Ciuta waunenesko yekha. Iwo ŵakafumiskika na iyo ku Egupto ndipo ŵakawona na maso vyakucitika vyakuzizwiska penepapo Dango likaperekeka pa Lupiri lwa Sinai. Ciharo cawo cikakhozgeka comene penepapo ŵakapokera “mazgu ghakupatulika gha Ciuta” ghakusazgikira kwizira mu ncimi. (Ŵaroma 3:1, 2, NW) Iwo ŵakasankika na Yehova kuti ŵaŵe ŵakaboni ŵake. (Yesaya 43:10-12) Mpapu ya Mesiya yikenera kuzakawoneka kwizira mu mtundu wawo. Dango likayowoyerathu za iye, kumumanyikwiska iye, ndipo likawovwira iwo kumanya za kukhumbikwa kwake. (Ŵagalatiya 3:19, 24) Mwakusazgirapo, iwo ŵakenera kupika mwaŵi wakuteŵetera mwakukolerana na Mpapu ya Mesiya nga mbasofi ŵa ufumu ndiposo nga ndi mtundu wakupatulika.—Ŵaroma 9:4, 5.

12. Nangauli ŵakanjira mu Caru ca Layizgano, kasi Ŵaisrayeli wakatondeka kusanga vici? Ndipo ncifukwa wuli?

12 Yehova ngwakugomezgeka ku vilayizgo vyake, iye wakaŵarongozgera Ŵaisrayeli ku Caru ca Layizgano. Kweni nga ndi umo mpostole Paulos wakayowoyera, cifukwa ca kuleka kuŵa na cipulikano, caru cira ‘cikaŵa ca mupumulo’ cara. Nga ndi mtundu, iwo ŵakanjira cara mu ‘mupumulo wa Ciuta’ cifukwa ŵakatondeka kumanya na kuteŵeta mwakukolerana na khumbo la Ciuta la zuŵa la kupumula, leneilo likamba panyuma pa kulengeka kwa Adamu na Heva.—Ŵahebere 4:3-10.

13. Cifukwa ca kutondeka kuwongera ciharo cawo cakumzimu, kasi ncici ico Ŵaisrayeli ŵakataya ngani mtundu?

13 Ŵaisrayeli ŵakuthupi mpanyi ŵakapereka ciŵerengero cakukwana ca awo ŵakwenera kukateŵetera na Mesiya mu Ufumu wake wakucanya nga ndi ufumu wa ŵapristi na mtundu wakupatulika. Kweni ŵakawongera cara ciharo cawo cakuzirwa. Mba Israyeli ŵacoko waka ŵakuthupi awo ŵakazomerezga Mesiya penepapo wakiza. Nga ncakufumapo cake, ciŵerengero cicoko waka cikasazgikapo mu ufumu wa ŵasofi uwo ukayowoyekerathu. Ufumu ukatolekamo mu mawoko gha Ŵaisrayeli ŵakuthupi ndipo ‘ukaperekeka ku mtundu wakupasa vipasi.’ (Mateyu 21:43) Kasi uwo ndi mtundu wuli?

Ciharo ca Kucanya

14, 15. Panyuma pa nyifwa ya Yesu, kasi ndi mwauli umo ŵamitundu ŵakambira kutumbikikira kwizira mu “mpapu” ya Abrahamu? (b) Kasi viŵaro vya ‘Israyeli wa Ciuta’ vikupokeraci nga nciharo?

14 Ufumu uwo ukaperekeka ku mtundu wa “Ŵaisrayeli ŵa Ciuta,” Israyeli wakumzimu, weneuwo ukupangika na ŵantu 144,000, ŵarondezgi ŵa Yesu Kristu ŵakuphakazgika na mzimu. (Ŵagalatiya 6:16; Civumbuzi 5:9, 10; 14:1-3) Ŵanji ŵa 144,000 ŵakaŵa Ŵayuda ŵakuthupi, kweni ŵanandi ŵa iwo ŵakaŵa ŵa Mitundu yinyake. Mu ntowa iyi, layizgano la Yehova kwa Abrahamu, lakuti kwizira mu “mpapu” yake mitundu yose yitumbikikenge likamba kufiskika. (Milimo 3:25, 26; Ŵagalatiya 3:8, 9) Pakufiskika kwake kwakwamba, ŵantu ŵamitundu ŵakaphakazgika na mzimu mutuŵa ndipo ŵakacemeka na Yehova Ciuta nga mbana ŵakumzimu, ŵabali ŵa Yesu Kristu. Mwanteura iwo nawo ŵakaŵa cigaŵa caciŵiri ca “mpapu” iyo.—Ŵagalatiya 3:28, 29.

15 Peneapo wakaŵa wandafwe, Yesu wakarongora viŵaro vipya vyakugomezgeka vya mtundu wa Ŵayuda pangano lipya leneilo likakhazikiskika na ndopa zake. Kwizira mu cipulikano cawo mu sembe yakuzirwa iyo, awo ŵakasankikira mu pangano ilo ŵakenera ‘kutuŵiskika.’ (Ŵahebere 10:14-18) Iwo ŵali ‘kurunjiskika’ ndipo zakwananga zawo zili kugowokereka. (1 Ŵakorinte 6:11) Mwanteura muntowa iyi, iwo ŵali nga ndi Adamu penepapo wakaŵa wandanange. Ndipouli, aŵa ŵazamukhala mu paradiso wa pa caru capasi cara. Yesu wakayowoya kuti wakuruta kukaŵanozgera malo kucanya. (Yohane 14:2, 3) Iwo ŵakuleghelezga cilindizga cawo ca kukhala pa caru capasi mwakuti ŵaŵe na ‘ciharo ico ciri kulimbikira iwo kucanya.’ (1 Petros 1:4) Kasi ŵakucitaci kucanya? Yesu wakayowoya kuti “Ine nkumwimikirani Ufumu.”—Luka 22:29.

16. Ni uteŵeti wuli wakukondweska uwo Ŵakristu ŵakuphakazgika ŵazamucita?

16 Kufuma kucanya, awo ŵazamuwusa lumoza na Kristu ŵazamugwira ncito zinyake nga ndi kufumyapo ucigaruka wose wakwimikana na muwuso wa Yehova pa caru capasi. (Civumbuzi 2:26, 27) Nga ncigaŵa caciŵiri ca mpapu yakumzimu ya Abrahamu, iwo ŵazamutoramo cigaŵa pakupereka vitumbiko vya umoyo waurunji ku ŵantu ŵa mitundu yose. (Ŵaroma 8:17-21) Mwee, nako nkuzirwa kwa ciharo ico ŵali naco!—Ŵaefeso 1:16-18.

17. Kasi ncigaŵa wuli ca ciharo cawo ico Ŵakristu ŵakuphakazgika ŵakusangwa naco penepapo ŵacali pa caru capasi?

17 Kweni ciharo ca ŵarondezgi ŵa Yesu ŵakuphakazgika kuti nca muntazi pera cara. Mu kacitiro ako palije muntu uyo wangacita, Yesu wakaŵawovwira iwo kumumanya Yehova, Ciuta waunenesko yekha. (Mateyu 11:27; Yohane 17:3, 26) Kwizira mu mazgu na ciyerezgero, iye wakaŵasambizga ico cikung’anamura ‘kugomezga mwa Yehova’ na ivyo vikunjizgikamo pa kupulikira Yehova. (Ŵahebere 2:13; 5:7-9) Yesu wakaŵapa cimanyisko ca unenesko cakukhwaskana na khumbo la Ciuta ndipo wakaŵasimikizgira kuti mzimu mutuŵa uzamuŵarongozga kuti ŵapulikiske ici. (Yohane 14:24-26) Iye wakadidimizgira mu mitima yawo na maghanoghano kukhumbikwa kwa Ufumu wa Ciuta. (Mateyu 6:10, 33) Yesu wakaŵapaso ncito yakucitira ukaboni na kupanga ŵasambiri mu Yerusalemu, Yudeya, Samariya, na ku umariro wa caru.—Mateyu 24:14; 28:19, 20; Milimo 1:8.

Ciharo Cakuzirwa Comene ca Mzinda Ukuru

18. Kasi ni mwauli umo layizgano la Yehova lafiskikira lero lakuti mitundu yose yizamutumbikika kwizira mu “mpapu” ya Abrahamu?

18 Mwambura kukayika, ciŵerengero ca Israyeli wakumzimu, “kamskambo kacoko” cili kusankika kale. (Luka 12:32) Kwa virimika vinandi, sono Yehova wakuŵika pwererero likuru pa kuwunganiska mzinda ukuru kufuma ku mitundu yose. Anteura, layizgano la Yehova kwa Abrahamu lakuti kwizira mu “mpapu” yake mitundu yose yizamutumbikika likufiskika pa cigaŵa cikuru. Mwacimwemwe, ŵakutumbikika aŵa nawo ŵakucita uteŵeti wakupatulika kwa Yehova na kumanya kuti ciponosko cawo cikuthemba pa kuŵa na cipulikano mu Mwana-mberere, Yesu Kristu. (Civumbuzi 7:9, 10) Kasi mwazomerezga ncemo ya Yehova yalusungu yakuŵa cigaŵa ca gulu la cimwemwe ili?

19. Kasi nciharo wuli ico mitundu iyo yikutumbikika sono yikulindizga?

19 Kasi nciharo wuli ico Yehova wakupereka kwa awo mba kamskambo kacoko cara? Kuti nciharo ca kucanya cara. Kweni nciharo ceneico Adamu wakenera kupereka ku mpapu yake—cilindizga ca kuŵa na umoyo waurunji wamuyirayira mu paradiso uyo wazamuŵa pacaru cose capasi. Cizamuŵa caru ceneico ‘nyifwa yizamuŵakoso cara; panji nesi citengero kuti cizamuŵakoso cara, nesi kulira, panji nesi kuŵinya.’ (Civumbuzi 21:4) Mazgu ghakufunyilirika gha Ciuta ghakuyowoya na imwe kuti: “Tamira Yehova, cita uweme; ndipo nteura tiukhalenge mu caru na kulereka makoraghene. Jikondweskaso mwa Yehova ndipo Iye tiwakupe ivyo mtima wako ukukhumbiska. Kwakhala kanyengo, ndipo muheni kuti tiwaŵepo cara . . . Ŵakuzika ndiŵo tiŵaharenge caru, tiŵakondwenge na kusakata comene. Ŵakunyoroka ŵamkuhara caru na kukhara mwenemumo kwandanda.”—Salmo 37:3, 4, 10, 11, 29.

20. Ndi mwauli umo “mberere zinyake” zikusangwira comene na ciharo cakumzimu ca Ŵakristu ŵakuphakazgika?

20 “Mberere zinyake” za Yesu zili na ciharo pacaru capasi cakuwusika na Ufumu wakucanya. (Yohane 10:16a) Nangauli izo zizamuŵa kucanya cara, vinandi vya ciharo cakumzimu ivyo ŵakuphakazgika ŵakusangwa navyo vikuperekekaso kwa izo. Ivyo vikuperekeka kwizira mu wupu wa ŵakuphakazgika, “muzga wa magomezgeko na wa vinjeru,” ndipo ŵa mberere zinyake ŵakupulikiska vilayizgo vyakuzirwa vya mu Mazgu gha Ciuta. (Mateyu 24:45-47; 25:34) Ŵakuphakazgika pamoza na mberere zinyake ŵakumanya na kusopa Ciuta waunenesko yekha, Yehova. (Yohane 17:20, 21) Ŵakuwongera lumoza Ciuta cifukwa ca sembe ya kugowokera zakwananga ya Yesu. Ŵakuteŵetera lumoza nga ndi mskambo umoza pasi pa muliska yumoza, Yesu Kristu. (Yohane 10:16a) Wose ŵali cigaŵa cimoza ca ubali wacitemwa wa pacaru cose. Ŵakusangwira lumoza mwaŵi wakuŵa Ŵakaboni ŵa Yehova ndiposo ŵa Ufumu wake. Enya, usange muli wakujipatulira ndiposo mteŵeti wakubapatizika wa Yehova, vyose ivi vikusazgikamo mu ciharo cinu cakumzimu.

21, 22. Ndi mwauli umo ise tose tingarongorera kuti tikuwongera ciharo cithu cakumzimu?

21 Ndi mwauli umo ciharo ici ciliri cakuzirwa kwa imwe? Kasi mukucizirwiska mwakuŵika vyakukhumba vya Ciuta pa malo ghakwamba mu umoyo winu? Nga mbukaboni wa ici, kasi mukupulikira urongozgi wa Mazgu ghake na gulu lake mwakusangikapo pa maungano gha mpingo Wacikristu nyengo zose? (Ŵahebere 10:24, 25) Kasi ciharo ici ncakuzirwa kwa imwe mwakuti mukulutirizga kuteŵetera Ciuta mwambura kupwererako kantu za masuzgo? Kasi kuwongera kwinu ciharo nkhwakukhora comene mwakuti mukutonda ciyezgo cilicose ceneico cingamutondeskani kucivikilira?

22 Mpanyi waliyose wa ise wavikilira ciharo cakumzimu ceneico Ciuta watipa. Penepapo tikulindizga na mtima wose Paradiso wa muntazi, tiyeni tose titoremo cigaŵa mwakukwanira mu mwaŵi wakumzimu weneuwo Yehova wakutipa ise sono. Mwakurutilira kuŵa pa ubwezi wakukhora na Yehova, tikulongora ukaboni wa umo ciharo cithu cakupika na Ciuta ciliri cakuzirwa kwa ise. Mpanyi taŵa ŵamoza ŵa awo ŵakuyowoya kuti: “Ndimucindikenge, Ciuta wane, Yehova, na kutumbika zina linu muyirayira swi-i.”—Salmo 145:1.

Kasi Mungalongosora Wuli?

• Usange Adamu waŵenge wakugomezgeka kwa Ciuta, kasi iye mpanyi wakapereka ciharo wuli kwa ise?

• Ndi mwauli umo mpapu ya Abrahamu yikacitira na ciharo ico cikapika kwa iwo?

• Kasi ncici ico cikusazgikamo mu ciharo ca ŵarondezgi ŵa Kristu ŵakuphakazgika?

• Kasi ciharo ca mzinda ukuru ni vici, ndipo ndi mwauli umo ŵangarongolera kuti ŵakuwongera nadi ciharo ici?

[Mafumbo]

[Vithuzithuzi pa peji 29]

Mpapu ya Abrahamu yikapokera layizgano la ciharo cakuzirwa

[Vithuzithuzi pa peji 31]

Kasi mukuwongera ciharo cinu cakumzimu?