Kuzgani Citemwa Cinu
Kuzgani Citemwa Cinu
“Utemwenge Yehova Ciuta wako na mtima wako wose, na mzimu wako wose, na vinjeru vyako vyose.” —MATEYU 22:37.
1. (a) Kasi ni mikhaliro wuli iyo Mkristu wakwenera kurongora? (b) Ni mukhaliro wuli uwo ngwakuzirwa comene kwa Mkristu, ndipo ncifukwa wuli?
MKRISTU wakwenera kurongora mikhaliro yinandi kuti waŵe mteŵeti wakuya pantazi. Buku la Zintharika likurongora kuzirwa kwa mahara, umanyi, na vinjeru. (Zintharika 2:1-10) Mpostole Paulos wakayowoya za kukhumbikwa kwa cipulikano cakukhora ndiposo cilindizga. (Ŵaroma 1:16, 17; Ŵakolose 1:5; Ŵahebere 10:39) Kuzizipizga na kujikora navyoso nvyakuzirwa comene. (Milimo 24:25; Ŵahebere 10:36) Ndipouli, pali cintu cimoza ico usange palije mbwenu cipangiskenge mikhaliro yinyake yose kuŵa yawakawaka na yambura kuzirwa. Cintu ici ncitemwa.—1 Ŵakorinte 13:1-3, 13.
2. Ni mwauli umo Yesu wakarongolera kuzirwa kwa citemwa, ndipo ici cikuwuska mafumbo wuli?
2 Yesu wakarongora kuzirwa kwa citemwa peneapo wakayowoya kuti: “Na ceneici ndico ŵantu ŵose ŵati ŵamanyirenge kuti muli ŵasambiri ŵane, para mukutemwana.” (Yohane 13:35) Cifukwa cakuti citemwa ncimanyikwiro ca Ŵakristu ŵaunenesko, tikwenera kufumba mafumbo gha nga ni agha, Kasi citemwa ncivici? Ncifukwa wuli citemwa cili cakuzirwa comene kwakuti Yesu wakayowoya za ico kuti cikuruska cintu cilicose, ndipo ncimanyikwiro ca ŵasambiri ŵake? Ni mwauli umo tingakuzgira citemwa? Kasi ninjani uyo tikwenera kumutemwa? Tiyeni tisande mafumbo agha.
Kasi Citemwa Ncivici?
3. Ni mwauli umo citemwa cingakonkoskekera, ndipo ncifukwa wuli mtima na maghanoghano vyose vikunjizgikamo?
3 Ng’anamuro limoza la citemwa ni ‘kaghanaghaniro ka ubwezi panji kuŵa ŵakukondweskeka na ŵanji.’ Ni ukhaliro uwo ukuciska ŵantu kuti ŵacitirenge ŵanji viweme, nyengo zinyake pakuŵa kujipereka kukuru. Citemwa, nga ni umo cikukonkoskekera mu Baibolo, mtima na maghanoghano vikunjizgikamo. Mahara, panji vinjeru, vikugwira ncito cifukwa muntu uyo wakutemwa wakucita ivi mwacimanyisko, wakumanya kuti iye ndiposo na ŵantu awo wakuŵatemwa wose ŵali na mikhaliro yiweme na yiheni wuwo. Mahara ghakunjizgikamo cifukwa pali ŵantu awo Mkristu wakuŵatemwa—nyengo zinyake, mutepanji ici cingamikana na mikhaliro yake yiheni yakubabika nayo—cifukwa wakumanya kwizira mu kuŵazga kwake Baibolo kuti Ciuta wakukhumba kuti wacite mwanteura. (Mateyu 5:44; 1 Ŵakorinte 16:14) Kweni citemwa nyengo zose cikufumira mu mtima. Baibolo likuvumbura kuti citemwa ceneko kuti ncakuzikika pa mahara pera cara. Ico cikufumira pasi pamtima ndipo cikupangiska muntu kuti wajiperekenge mukacitiro ka vintu.—1 Petros 1:22.
4. Ni mwauli umo citemwa ciliri cakukakira ca kukhora?
4 Ŵantu awo mbacigolo mwakanandi ŵalije citemwa ceneko cifukwa muntu uyo wakutemwa ngwakunozgeka kupwererera vyakukhumba vya ŵanji kuruska vyake. (Ŵafilipi 2:2-4) Mazgu gha Yesu ghakuyowoya kuti “muli cimwemwe cikuru mukupereka kuruska kupokera” ngaunenesko nadi comene-comene para kupereka uko kukuciskika na citemwa. (Milimo 20:35, NW) Citemwa ncakukakira cakukhora. (Ŵakolose 3:14) Mwakanandi ubwezi ukunjizgikamo, kweni vyakukakira vya citemwa nvyakukhora kuruska vya ubwezi. Ubwezi uwo wukuŵapo pakati pa mufumu na muwoli wake nyengo zinyake ukukonkoskeka kuŵa citemwa; ndipouli, citemwa ico Baibolo likuticiska kuti tikuzge ncakukhalirira kuruska kutowa kwa thupi. Para ŵantu ŵakutorana ŵakutemwana nadi, ŵakukhalira lumoza nanga pangaŵa vyakusuzga vinyake vya thupi nga ndi matenda agho ghakwiza cifukwa ca ucekuru panji cifukwa cakuti yumoza wa iwo ngwambura kubaba.
Citemwa—Mukhaliro Wakuzirwa Comene
5. Ncifukwa wuli citemwa ncakukhumbikwa comene kwa Mkristu?
5 Ncifukwa wuli citemwa ni mukhaliro wakuzirwa comene kwa Mkristu? Cakwamba, ncifukwa cakuti Yesu wakalangura ŵarondezgi ŵake kuti ŵatemwanenge. Iye wakati: “Imwe muli ŵabali ŵane, usange mukucita vyeneivyo nkumulangulirani. Nkumulangulirani vyeneivi, mwakuti mutemwanenge.” (Yohane 15:14, 17) Caciŵiri, ncifukwa cakuti mukhaliro ukuru wa Yehova ni citemwa, mwanteura ŵasopi ŵake ŵakwenera kumuyezga iye. (Ŵaefeso 5:1; 1 Yohane 4:16) Baibolo likuyowoya kuti kumumanya Yehova na Yesu cikung’anamura umoyo wamuyirayira. Kasi tingayowoya wuli kuti tikumumanya Ciuta usange tikuyezgayezga cara kuti tiŵe nga ndiye? Mpostole Paulos wakayowoya fundo yakuti: “Uyo wakuwura kutemwa, kuti wakumanya Ciuta cara; pakuti Ciuta nkutemwa.”—1 Yohane 4:8.
6. Ni mwauli umo citemwa cingawovwilira kulinganizga vigaŵa vyakupambana-pambana vya umoyo withu?
6 Cifukwa cacitatu ico citemwa ncakukhumbikwira: Citemwa cikutovwira kuti tiŵe ŵakulinganizga makora vintu vyakupambana-pambana vya umoyo withu na kuticiska kuti tirutirizge kucita vintu viweme. Mwaciyerezgero, ncakuzirwa comene kurutirizga kusambira Mazgu gha Ciuta. Kwa Mkristu, cimanyisko ca nga ni ici cili nga ni cakurya. Cikumovwira kuti wakule na kucita vintu mwakukolerana na khumbo la Ciuta. (Salmo 119:105; Mateyu 4:4; 2 Timote 3:15, 16) Ndipouli, Paulos wakacenjezga kuti: ‘Cimanyisko cikutukumuska, kweni citemwa cikuzenga.’ (1 Ŵakorinte 8:1) Enya, palije suzgo na cimanyisko cakufikapo. Suzgo ndise—usange tili na mikhaliro yiheni. (Genesis 8:21) Usange palije citemwa, cimanyisko cingapangiska muntu kujitukumura, kughanaghana kuti iye ngwapacanya kuruska ŵanyake. Ici cingacitika cara usange iye wali na citemwa. “Kutemwa kukujirumba cara, kuti kukutukumuka cara.” (1 Ŵakorinte 13:4) Mkristu mweneuyo wakuciskika na citemwa wakujikuzga cara nanga wangaŵa na cimanyisko cinandi. Citemwa cikumupangiska kuti ŵawe wakujipepula na kumuvikilira kuti waleke kujikuzga na cilato cakuti wamanyikwe na ŵantu.—Salmo 138:6; Yakobe 4:6.
7, 8. Kasi ni mwauli umo citemwa cikutovwilira kuti ticite vintu ivyo nvyakuzirwa comene?
7 Paulos wakalembera Ŵafilipi kuti: “Ndipo ici ndico nkuromba, cakuti kutemwa kwinu kuzarire-zarire mu kamanyiro na mu kapatuliro kose; kuti murombe ivyo nvyakuzirwa.” (Ŵafilipi 1:9, 10) Citemwa ca Cikristu citovwirenge kuti tirondezge cikhuŵirizgo ici kuti ticitenge vintu ivyo nvyakuzirwa comene. Mwaciyerezgero, aghanaghanirani za mazgu agho Paulos wakaphalira Timote: “Usange muntu wakupenja mulimo wa ulaŵiriri, wakukhumba mulimo uweme.” (1 Timote 3:1) Mu cirimika ca uteŵeti ca 2000, ciŵerengero ca mipingo cikasazgikira na 1,502, kupanga ciŵerengero cipya ca mipingo 91,487. Kweni pali kusoŵerwa kukuru kwa ŵarara, ndipo awo ŵakupenja mulimo wa ulaŵiriri ŵakwenera kuwongeka comene.
8 Ndipouli, awo ŵakupenja mulimo wa ulaŵiriri ŵasungilire kimiro kawo kaweme usange ŵakumanya cilato ca mulimo uwo. Kuŵa waka na mazaza panji kumanyikwa kuti ni cintu cakuzirwa cara. Ŵarara awo ŵakukondweska Yehova ŵakuciskika na citemwa ca pa iye na ca pa ŵabali ŵawo. Iwo ŵakukhumba kumanyikwa panji mazaza cara. Panyuma pakunjirikizga ŵarara ŵa mpingo kuti ŵarutirizge kuŵa na nkaro yiweme, mpostole Petros wakadidimizgira kukhumbikwa kwa “kujiyuyura mtima.” Iye wakanjirikizga wose mu mpingo kuti: ‘Ŵajiyuyure pasi woko la mankharo la Ciuta.’ (1 Petros 5:1-6) Waliyose uyo wakupenja mulimo wa ulaŵiliri wangacita makora kughanaghanira ciyerezgero ca ŵarara ŵanandi kuzingilira caru cose awo ŵakuteŵetera mwakulimbikira, mwakujipepula, ndipo iwo ni thumbiko ku mipingo yawo.—Ŵahebere 13:7
Cikhuŵirizgo Ciweme Cikutovwira Kuzizipizga
9. Ncifukwa wuli Ŵakristu ŵakusungilira vilayizgo vya Yehova?
9 Kuzirwa kwa kuciskika na citemwa kukuwoneka mu ntowa zinyake. Kwa awo ŵakujipereka kwa Ciuta cifukwa ca citemwa, Baibolo likuŵalayizga uzari wa vitumbiko sono ndiposo muntazi mwa vitumbiko viweme vyambura mapendeko. (1 Timote 4:8) Mkristu uyo wakugomezga nadi malayizgano agha ndiposo uyo wakukhorwa kuti Yehova “[wakutumbika, NW] ŵeneaŵo ŵakumupenja,” wakovwirika kuti waŵe wakukhora mu cipulikano. (Ŵahebere 11:6) Ŵanandi ŵa ise tikunweka kufiskika kwa vilayizgo vya Ciuta ndipo tikuzomerezga mazgu gha mpostole Yohane kuti “Amen: zaninge, Fumu Yesu.” (Civumbuzi 22:20) Enya, kuranguruka pa vitumbiko vya muntazi usange tili ŵakugomezgeka kutikhozgenge kuti tizizipizge, nga ni umo kughanaghanira za “cimwemwe ico caŵikika pa ntazi zake” kukamovwirira Yesu kuti wazizipizge.—Ŵahebere 12:1, 2.
10, 11. Ni mwauli umo kuciskika na citemwa kukutovwilira kuti tizizipizge?
10 Kasi tikuteŵetera Yehova na khumbo lakuti tizakakhale mu caru cipya? Usange ni nteura mbwenu ciŵenge cipusu kuŵa ŵambura kuzizipizga panji kuleka kukhorwa para vintu vyasuzga panji peneapo vintu vikucitika cara nga ni umo tikaghanaghaniranga. Tingaŵa mu suzgo likuru panji kuleka kuteŵetera. (Ŵahebere 2:1; 3:12) Paulos wakayowoya za munyake wakale wakucemeka Dema mweneuyo wakamusida. Ncifukwa wuli wakamusida? Cifukwa cakuti ‘wakatemwa caru cino ca lero.’ (2 Timote 4:10) Waliyose uyo wakuteŵetera na cilato ca uryezi wali pangozi ya kucita nteura. Iwo ŵanganyengeka na vintu ivyo caru cikupereka panyengo iyi na kuŵa ŵambura kunweka kuti ŵajipereke sono na cilindizga cakuti ŵazamupokera vitumbiko ivyo vikwiza muntazi.
11 Peneapo ncakwenelera kuŵa na khumbo la kawiro la kupokera vitumbiko vya muntazi panji kulindizga kuzakasutuka ku viyezgo, citemwa cikukuzga kuwongera kwithu vintu ivyo nvyakuzirwa mu umoyo withu. Ni khumbo la Yehova, lithu cara, ici ndico ncakuzirwa comene. (Luka 22:41, 42) Enya, citemwa cikutizenga. Cikutipangiska kuŵa ŵakukhorwa pakulindirira mwakuzizipizga Ciuta withu, kuŵa ŵakukhorwa na vitumbiko vyose ivyo wakupereka ndiposo kuŵa na cigomezgo cakuti mu nyengo yake yakuŵikika tizamupokera cilicose ico Ciuta wali kulayizga—na vinyake vinandi. (Salmo 145:16; 2 Ŵakorinte 12:8, 9) Panyengo yasono, citemwa cikutovwira kuteŵetera mwambura cigolo cifukwa “kutemwa . . . kuti kukupenja vyake pera cara.”—1 Ŵakorinte 13:4, 5.
Ninjani Uyo Ŵakristu Wakwenera Kumutemwa?
12. Mwakuyana na umo Yesu wakayowoyera, kasi ninjani uyo tikwenera kumutemwa?
12 Mwakukora marango ghaŵiri kufuma mu Dango la Moses, Yesu wakapereka languro lakukhwaskana na uyo tikwenera kumutemwa. Iye wakayowoya kuti: “Utemwenge Yehova Ciuta wako na mtima wako wose, na mzimu wako wose, na vinjeru vyako vyose” ndiposo “Utemwenge munyako nga ndi wamwene.”—Mateyu 22:37-39.
13. Kasi tingasambira wuli kumutemwa Yehova nangauli iye ngwambura kuwoneka?
13 Yesu wakayowoya kuti cintu cakwamba ndiposo cakuzirwa comene ico tikwenera kucita ndico kutemwa Yehova. Ndipouli, kuti tikubabika na citemwa cakufikapo ca pa Yehova cara. Ici ni cintu ico tikwenera kugwirirapo ncito. Apo tikapulika za iye kwanyengo yakwamba, tikatoreka mtima na ivyo tikapulika. Pacoko na pacoko, tikasambira umo iye wakalengera caru kuti ŵantu ŵakhalengemo. (Genesis 2:5-23) Tikasambira za umo wacitira na ŵantu, iye wakatileka waka cara apo kwananga kukanjira mu mbumba ya ŵantu, kweni wakapanga manozgero ghakutiwombora. (Genesis 3:1-5, 15) Wakacita mwacitemwa na ŵantu awo ŵakaŵa ŵakugomezgeka, ndipo panyuma pake wakapereka Kananda wake kuti zakwananga zithu zigowokereke. (Yohane 3:16, 36) Cimanyisko cakusazgikira ici cikapangiska kuti kuwongera kwithu Yehova kukure. (Yesaya 25:1) Themba Davide likayowoya kuti likamutemwa Yehova cifukwa ca pwererero Lake la citemwa. (Salmo 116:1-9) Lero, Yehova wakutipwererera, kutirongozga, kutikhozga, na kutikhuŵirizga. Para tikusambira vinandi vyakukhwaskana na iye, citemwa cithu cikukura.—Salmo 31:23; Zefaniya 3:17; Ŵaroma 8:28.
Ni Mwauli umo Tingarongorera Citemwa Cithu?
14. Ni mwauli umo tingarongorera kuti tikumutemwa nadi Ciuta?
14 Mbunenesko kuti ŵantu ŵanandi pa caru capasi ŵakuyowoya kuti ŵakumutemwa Ciuta, kweni ivyo ŵakucita vikupambana na ivyo ŵakuyowoya. Kasi tingamanya wuli kuti tikumutemwa nadi Yehova? Tingayowoya naye kwizira mu lurombo na kumuphalira umo tikughanaghanira. Ndiposo tingacita vintu mu ntowa iyo yikurongora citemwa cithu. Mpostole Yohane wakayowoya kuti: “Uyo wakusunga mazgu [gha Ciuta], mwa iyo nadi kutemwa kwa Ciuta kwafiskika. Nteura ndimo tikumanyira kuti tiri mwa Iyo.” (1 Yohane 2:5; 5:3) Mazgu gha Ciuta ghakutiphaliraso kuti tiwunganenge pamoza na kukhala na umoyo wakutowa, wa mikhaliro yiweme. Mwanteura tikutceŵa upusikizgi, tikuyowoya unenesko, na kuŵa na kaghanaghaniro kaweme. (2 Ŵakorinte 7:1; Ŵaefeso 4:15; 1 Timote 1:5; Ŵahebere 10:23-25) Tikurongora citemwa mwakupereka vintu vyakuthupi kwa awo mbakusoŵerwa. (1 Yohane 3:17, 18) Ndipo tikuleka cara kuphalira ŵanji za Yehova. Ici cikusazgapo kutoramo cigaŵa mu ncito yakupharazga makani ghaweme gha Ufumu. (Mateyu 24:14; Ŵaroma 10:10) Kupulikira Mazgu gha Ciuta mu vintu ivi mbukaboni wakuti Citemwa cithu pa Yehova nceneko nadi.
15, 16. Kasi ŵantu ŵanandi ŵakakhwaskika wuli na citemwa ca pa Yehova cirimika cajumpa?
15 Kutemwa Yehova kukovwira ŵantu kuti ŵapange vyakusanka viweme. Cirimika cajumpa, citemwa ca nga ni ici cikapangiska ŵantu ŵakukwana 288,907 kujipereka kwa Ciuta na kumanyikwiska cakusanka cawo kwizira mu ubapatizo wa mu maji. (Mateyu 28:19, 20) Cakusanka cawo cikaŵa cacandulo nadi. Cikarongora masintiro mu umoyo wawo. Mwaciyerezgero, Gazmend wakaŵa yumoza wa nkhwanta ya masoŵero gha basketball ku Albania. Kwa virimika vicoko waka, iye na muwoli wake ŵakasambira Baibolo kwambura kupwererako kantu za vyakujandizga ndipo panyuma pake ŵakenereskeka kuŵa ŵapharazgi ŵa Ufumu. Cirimika cajumpa, Gazmend wakabapatizika, wakaŵa yumoza wa ŵantu 366 aŵo ŵakabapatizika mu Albania mu cirimika ca uteŵeti ca 2000. Nyuzipepala yinyake yikalemba za iye kuti: “Umoyo wake wuli na candulo, cifukwa ca ici, iye na mbumba yake mazuŵa ghano ŵakusangwa comene na umoyo wawo. Iye wakuwona kuti ncakuzirwa cara kupenjerezga ntowa izo wangasangira wanduzgi, mu malo mwake wakuwona kuti ncacandulo kuwovwira ŵanji.”
16 Mwakuyana waka, mudumbu wakubapatizika mwacasono mweneuyo wakugwira ncito mu kamupani yakuguliska mafuta gha galimoto ku Guam, wakapika ncito yapacanya yeneiyo yikaŵa ciyezgo kwa iye. Panyuma pakugwira ncito mu kamupani iyo kwa virimika vinandi, iye wakapika mwaŵi wa kuŵa pulezidenti waciŵiri wakwamba wacanakazi, cintu ico cikaŵa cindacitikepo na kale mu mdauko wa kamupani iyo. Ndipouli, iye wakaŵa kuti wajipatulira kale kwa Yehova. Mwanteura, panyuma pakudumbiskana na mufumu wake za nkani iyi, mudumbu uyu wakakana ncito yapacanya iyo, mu malo mwake wakapenja ncito iyo yikamupanga mupata wakuti warute pantazi mu uteŵeti wanyengo zose, upayiniya. Kutemwa Yehova kukamuciska kuti wamuteŵetere iye nga ni mupayiniya mu malo mwakupenjerezga vyuma vya caru ici. Mwanadi, citemwa ca nga ni ici cikapangiska ŵantu ŵakukwana 805,205 pacaru cose kuti ŵatoremo cigaŵa mu uteŵeti wa upayiniya mu cirimika ca uteŵeti ca 2000. Mwee, naco ncitemwa na cipulikano ico ŵapayiniya awo ŵakarongora!
Tikuciskika Kumutemwa Yesu
17. Nciyerezgero wuli ciweme ca citemwa ico tikuciwona mwa Yesu?
17 Yesu nciyerezgero ciweme ca muntu uyo wakaciskika na citemwa. Pambere wakaŵa kuti wandize pano pa caru, iye wakaŵatemwa Ŵadada ŵake ndipo wakatemwaso ŵantu. Nga ni muntu wakukhumbikwa wa vinjeru, iye wakayowoya kuti: “Nkaŵapo ine pafupi naye nga ndi fundi; ndipo zuŵa na zuŵa nkaŵa wakumukondweska, naneso nkakondwa pamaso pake rutaruta, kukondwera mu caru cake cakukhalamo ŵantu, na kukondweraso mu ŵana ŵa ŵantu.” (Zintharika 8:30, 31) Citemwa ico Yesu wakaŵa naco cikamupangiska kuti waleghelezge malo ghake ghakucanya na kubabika nga ni kabonda. Wakacita mwacitemwa ndiposo mwalusungu na ŵantu ŵakuzika na ŵakuyuyulika ndipo wakazikizgika na ŵarwani ŵa Yehova. Paumaliro pake, wakafwira ŵantu wose pa khuni lakusuzgikirapo. (Yohane 3:35; 14:30, 31; 15:12, 13; Ŵafilipi 2:5-11) Mwee, naco nciyerezgero ciweme ca kukhuŵirizgika na citemwa!
18. (a) Ni mwauli umo tikukuzgira citemwa cithu pa Yesu? (b) Ni mu ntowa wuli iyo tikurongolera kuti tikumutemwa Yesu?
18 Peneapo ŵantu awo mbanenesko mtima ŵakuŵazga nkani zakuyowoya umoyo wa Yesu mu Makani Ghaweme na kuranguruka pa vitumbiko ivyo iwo ŵasanga cifukwa ca kugomezgeka kwake, ici cikuŵapangiska kuti citemwa cawo pa iye cikure comene. Ise tiri nga ni ŵantu awo Petros wakaŵaphalira kuti: ‘Nanga mulive kumuwona [Yesu] sono, ndipo uli [mukumutemwa, NW].’ (1 Petros 1:8) Citemwa cithu cikuwoneka apo tikurongora cipulikano mwa iye na kurondezga umoyo wake wakujipereka. (1 Ŵakorinte 11:1; 1 Ŵatesalonika 1:6; 1 Petros 2:21-25) Pa April 19, 2000, ŵantu ŵakukwana 14,872,086 ŵakakumbuskika za vifukwa ivyo ŵakwenera kumutemwa Yesu apo ŵakawungana pa Cikumbusko ca nyifwa yake. Mwee, ico cikaŵa ciŵerengero cikuru nadi! Ndipo ncakukhozga comene kumanya kuti ŵantu ŵanandi mbakukondweskeka na ciponosko ico cikusangika kwizira mu sembe ya Yesu! Mwanadi, tikuzengeka na citemwa ico Yehova na Yesu ŵakurongora pa ise ndiposo na citemwa cithu pa iwo.
19. Ni mafumbo wuli ghakukhwaskana na citemwa agho ghazamuzgoreka mu nkani yakurondezgapo?
19 Yesu wakayowoya kuti tikwenera kutemwa Yehova na mtima withu wose, umoyo, vinjeru, na nkongono. Ndipo wakayowoyaso kuti tikwenera kutemwa ŵanyithu nga ndise taŵene. (Marko 12:29-31) Kasi ici cikusazgamo njani? Ni mwauli umo kutemwa ŵanyithu kukutovwilira kuti tiŵe na kimiro kaweme na kaghanaghaniro kaweme? Mafumbo agha ghazamuzgoreka mu nkani yakulondezgapo.
Kasi Mukukumbukira?
• Ncifukwa wuli citemwa ni mukhaliro wakuzirwa comene?
• Kasi tingasambira wuli kumutemwa Yehova?
• Ni mwauli umo nkaro yithu yikurongolera kuti tikumutemwa Yehova?
• Ni mwauli umo tikurongolera kuti tikumutemwa Yesu?
[Mafumbo]
[Vithuzithuzi pa peji 20, 21]
Citemwa cikutovwira kulindirira ciponosko mwakufwasa
[Cithuzithuzi pa peji 22]
Sembe yikuru ya Yesu yikuticiska kuti timutemwe iye