Wanangwa Winu wa Kugomezga Ivyo Mukukhumba

Kwambura kukayika, mukuwongera wanangwa uwo muli nawo wa kugomezga vintu ivyo mukukhumba. Muntu waliyose ndimo wakucitira. Cifukwa cakuŵa na wanangwa uwu, ŵantu 6 biliyoni pacaru capasi ŵali na vigomezgo vyakupambana-pambana. Nga ni umo kupambana kwa mtundu, kawonekero ka vintu, kunowa, sungu, na mazgu, kuliri kwakukondweska, kupambana kwa vigomezgo nako nyengo zinandi kukupangiska umoyo kuŵa wakukondweska. Kupambana kwa vintu kungapangiska nadi umoyo kuŵa wakukondweska.—Salmo 104:24.

NANGAULI vili nteura, kweni tikwenera kuŵa maso. Vigomezgo vinyake vingaŵa vyakofya. Mwaciyerezgero, kukwambiliro kwa virimika vya mu handiredi la 20, ŵantu ŵanyake ŵakamba kugomezga kuti Ŵayuda ŵakaŵa na mapulani gha “kuzimwa Cikristu ndiposo kuti caru cose capasi ciŵe pasi pa muwuso wawo.” Trakiti lakuti Protocols of the Learned Elders of Zion ndilo likapharazga za cigomezgo ici. Trakiti ili likayowoya kuti mapulani agha ghakasazgapo kulipiriska msonko ukuru, kurutiska pantazi virwero vya nkondo, kukhuŵirizga kuti malonda ghose ghaŵe pasi pa kamupani yimoza mwakuti ‘usambazi wa vyaru vinyake umare nyengo yimoza,’ kusinta kendeskero ka masambiro mwakuti ‘awo ŵakaŵa Ŵayuda cara ŵaŵe nga ni vinyama vyambura kughanaghana,’ ndiposo kupanga msewu wa pasi mwakuti ŵarara Ŵaciyuda ‘ŵatonde ŵantu ŵakususka wose mwa kuŵakoma.’

Mwaunenesko, wose uwu ukaŵa utesi pera weneuwo cilato cake cikaŵa kukhuŵirizga maghanoghano gha awo ŵakatinkanga Ŵayuda. Mwanarumi munyake Mark Jones wa ku malo ghakusungirako vintu vyakale gha ku Britain wakati: ‘Nkani yakwata iyi yikathandazgika comene mupaka ku Russia,’ uko yikalembeka mu nyuzipepala mu 1903. Yikalembekaso mu nyuzipepala ya The Times ya ku London ya May 8, 1920. Pakati pajumpa cirimika cimoza, nyuzipepala ya The Times yikavumbura kuti nkani iyi yikaŵa yautesi. Utesi uwu ukanangiska vintu vinandi comene. Jones wakuti: ‘Utesi wa nga ni uwu ngwakusuzga kuwumazga.’ Para wathandazgika, utesi uwu ukupangiska ŵantu kuŵa ŵankaza, ndipo mwakanandi vyakufumapo vyake vikuŵa vyakofya nga ni umo mdauko wa virimika vya mu handiredi la 20 warongorera.—Zintharika 6: 16-19.

Vigomezgo Vyautesi na Unenesko

Inya nadi, kuti ni utesi wose cara uwo ŵantu ŵakugomezga ukuŵa wakuŵajirapo. Nyengo zinyake tikaŵazga panji tikapulikiska makora cara vintu. Mbantu ŵalinga awo ŵakufwa cifukwa ca kucita cintu ico ŵakagomezganga kuti ncaunenesko? Ndiposo, nyengo zinandi tikugomezga cintu cifukwa cakuti tikukhumba waka kucita nteura. Musambizgi munyake wa pa Pellegrino University wakayowoya kuti nanga mbasayansi “nyengo zinandi ŵakuzirwiska comene ivyo ŵakughanaghana na  ivyo ŵasanga.” Vigomezgo vyawo ndivyo vikuŵapangiska kuti ŵatondeke kuwona vintu mwakwenelera. Ndipo ŵangamalira umoyo wawo wose pawaka kukhozgera vigomezgo vyautesi.—Yeremiya 17:9.

Umu ndimo viliriso na vigomezgo vya cisopo. Ŵantu ŵali na vigomezgo vyakupambana-pambana. (1 Timote 4:1; 2 Timote 4:3, 4) Muntu munyake wali na cipulikano cakukhora mwa Ciuta. Munyake wakuti ŵantu “ŵali na cipulikano mwa Ciuta kweni ŵalije ukaboni wakukhozgera cipulikano cawo.” Muntu munyake wakugomezga kuti ŵantu ŵali na mzimu wambura kufwa uwo ukupona para muntu wafwa. Munyake wakugomezga kuti para muntu wafwa wakuruta ku malo ghanyake cara, kweni wakumalira penepapo. Inya nadi, vigomezgo vyakupambana vya nga ni ivi vingacitika cara kuti vyose viŵe vyaunenesko. Ipo kasi ncamahara yayi kuti musimikizge kuti ivyo mukugomezga nvyaunenesko nadi mu malo mwa kugomezga waka ivyo mukukhumba? (Zintharika 1:5) Kasi ni mwauli umo mungacitira ici? Nkani yakurondezgapo yikuzgora fumbo ili.

[Cithuzithuzi pa peji 3]

Nkani ya mu trakiti ya “Protocols of the Learned Elders of Zion” iyo yikalembeka mu cirimika ca 1921