Yehova ni Malo Ghithu Ghakubisamamo
Yehova ni Malo Ghithu Ghakubisamamo
“Cifukwa watora Yehova kuŵa mpanji yako, . . .soka kuti tilikuwirenge cara.”—SALMO 91:9, 10.
1. Cifukwa wuli tingayowoya kuti Yehova ni malo ghithu ghakubisamamo?
YEHOVA ni malo ghakubisamamo gha ŵantu ŵake. Usange tajipatulira nkanira kwa iye, nangauli ‘tingazingizgika, kweni tikufinyirizgika cara; tingazizikika, kweni tikuwa nkumbi cara; tingazikizgika, kweni tikusidika cara; tingatitimizgikira pasi, kweni tikuparanyika cara.’ Cifukwa wuli? Cifukwa Yehova wakutipa ‘nkongono zakuruska.’ (2 Ŵakorinte 4:7-9) Enya, Dada withu wakucanya wakutovwira kuti tirondezge ntowa iyo wakukhumba, pa cifukwa ici, tiyeni tigomezge mazgu gha wamasalmo ghakuti: “Cifukwa watora Yehova kuŵa mpanji yako, Wapacanyapose kuŵa cikhazi cako, soka kuti tilikuwirenge cara.”—Salmo 91:9, 10.
2. Kasi mungayowoyapo vici za Salmo 91 ndipo likurongosoraci?
2 Salmo 91 likwenera kuti likalembeka na Moses. Mazgu yakwambilira mu Salmo 90 yakurongora kuti Moses ndiyo wakimba sumu iyi, ndipo Salmo 91 likwamba kwambura kuzunura uyo wakalemba. Panyake Salmo 91 likimbika mwakupokerana; panji muntu yumoza ndiyo wakamba kwimba (91:1, 2), pamanyuma pake ŵanyake ŵakamupokera (91:3-8). Kufuma apo, mazgu gha muntu yumoza ndigho ghakapulikikwa (91:9a) ndipo pamanyuma pake wose ŵakakoŵerana (91:9b-13). Paumaliro pake muntu yumoza wakamarizga mazgu gha salmo ili (91:14-16). Kwali ndimo ŵakimbiranga panji yayi, kweni Salmo 91 likurongosora za civikiliro cauzimu ca Ŵakristu ŵakuphakazgika na ca ŵanyawo awo mba mzinda ukuru. a Mwakuyana na ŵateŵeti wose ŵa Yehova, tiyeni sono tiwone Salmo ili.
Kubisama mu ‘Malo gha Ciuta’
3. (a) Kasi ‘malo ghakubisamamo gha Wapacanyapose’ ni vici? (b) Kasi tikuŵa na vici para ‘tikukhalirira mu mfwiri wa Mwenenkongonozose’?
3 Wamasalmo wakimba kuti: “Uyo wakukhala mu cakubisamamo ca Wapacanyapose, na kukhalirira mu mfwiri wa Mwenenkongonozose, tiwanene kwa Yehova, kuti, ‘Ndimwe ciphokwero cane na linga lane; ndimwe Ciuta wane, mweneuyo nkudinganyamo.’” (Salmo 91:1, 2) ‘Malo ghakubisamamo gha Wapacanyapose’ ni malo ghakuyerezgera agho tikujoŵamo, comene-comene Ŵakristu ŵakuphakazgika, ŵeneawo Diabolosi wali nawo maso nkanira. (Civumbuzi 12:15-17) Usange tiŵavyenge civikiliro ca nga ni ico ŵali naco awo ŵakubisama mwa Ciuta, mpanyi Satana wali kutimara kale. Kweni tikuvikilirika mwa “kukhalirira mu mfwiri wa Mwenenkongonozose.” (Salmo 15:1, 2; 121:5) Palije malo ghanyake panji linga lakukhora kuruska Fumu yithu ya cilengiwa cose, Yehova.—Zintharika 18:10.
4. Ni virwero wuli ivyo ‘muthyezi,’ Satana, wakugwiriskira ncito, ndipo kasi ise tikupona wuli?
4 Wamasalmo wakusazgirapo kuti: ‘Iye [Yehova] tiwakuthaske ku cipingo ca muthyezi na ku ntenda iyo yikumara ŵantu.’ (Salmo 91:3) Mu nyengo ya Ŵaisrayeli, muthyezi wakakoranga tuyuni na vipingo panji madiŵa. Vinyake mwa vipingo vya ‘muthyezi,’ ni ŵarondezgi ŵa Satana na “mauryarya” ghake. (Ŵaefeso 6:11) Satana wakuthya vipingo mwakubisika kuti watikore na kutiguzira ku uheni mwakuti wakome umoyo withu wauzimu. (Salmo 142:3) Cifukwa cakuti taleka uheni, ‘umoyo withu wuli nga nkayuni ako kafwantamuka mu cipingo.’ (Salmo 124:7, 8) Tiwonge Yehova cifukwa cakuti watithaska kwa ‘muthyezi’ uyo ni murwani!—Mateyu 6:13.
5, 6. Kasi ni “ntenda” wuli iyo ‘yasuzga’ ŵantu, kweni ncifukwa wuli ŵantu ŵa Yehova ŵakufwa nayo yayi?
5 Wamasalmo wakazunuraso “ntenda iyo yikumara ŵantu.” Nga ni muliri wa ntenda iyo yikwambukira, paliso ntenda iyo ‘yikusuzga’ ŵantu ŵanandi pamoza na ŵantu awo ŵakurumba muwuso wa Yehova. Mwakuyana na nkani iyi, Arnold Toynbee mumanyi mudauko wakalemba kuti: “Kufuma apo Nkondo Yaciŵiri ya Caru Cose yikamalira, kusankana mitundu kwaruta pantazi comene . . . Ŵantu ŵanandi sono ŵali na mtima wakugaŵikana.”
6 Mu virimika vyose ivi, mafumu yanyake yacitiska ŵantu ŵa vyaru na vyaru kuti ŵatimbanenge. Iwo ŵaphaliraso ŵantu kuti ŵaŵasopenge panji kujikamira vikozgo. Kweni Yehova wandazomerezgepo kuti ŵantu ŵake ŵafwe na “ntenda” iyi. (Daniel 3:1, 2, 20-27; 6:7-10, 16-22) Mwakuyana na ubali wa pacaru cose, tikusopa Yehova yekha na mtima withu wose, kudemelera ku ivyo Malemba ghakuyowoya, ndipo muntu nanga wangaŵa wa mtundu wuli kweni usange “wakumopa [Ciuta] na kucita urunji ngwa mapokereko na iyo.” (Milimo 10:34, 35; Exodus 20:4-6; Yohane 13:34, 35; 17:16; 1 Petros 5:8, 9) Nangauli ‘tikusuzgika’ cifukwa ca Cikristu, kweni tili ŵakukondwa na ŵakuvikilirika mwauzimu mu ‘Malo ghakubisamamo gha Wapacanyapose.’
7. Kasi Yehova wakutivikilira wuli “na mapapindo ghake”?
7 Pakuti Yehova ni malo ghithu ghakubisamamo, tikusanguluka na mazgu agha: ‘Ndiye tiwakubenekerere na mapapindo ghake, ndipo utiupanjwe kusi ku mapapa ghake; unenesko wake ndi nguru na ngunya.’ (Salmo 91:4) Ciuta wakutivikilira nga ni umo ciyuni cikuvikilira twana twake. (Yesaya 31:5) Enya, ‘wakutibenekerera na mapapindo ghake.’ Ciyuni cikutandaura mapapindo ghake na kubenekerera twana twake mwakuti civikilire twana ku virwani. Nga ni twana tucoko, ise tikujoŵa kusi ku mapapindo ghakuyerezgera gha Yehova cifukwa tabisama mu gulu launenesko la Cikristu.—Ruth 2:12; Salmo 5:1, 11.
8. Ni mwauli umo “unenesko” wa Yehova wuliri ciskango cikuru na cipanga?
8 Tikuthemba “unenesko” wake panji kugomezgeka kwake. Enya, unenesko wake wuli nga nciskango ca mu nyengo yakale, ciskango cikuru ico cikujara thupi lose la muntu. (Salmo 5:12) Tikufwatuka ku wofi cifukwa tikumanya kuti tili ŵakuvikilirika. (Genesis 15:1; Salmo 84:11) Nga ni umo ciliri cipulikano cithu, unenesko wa Ciuta nciskango cikuru ico cikuŵekha mivwi ya Satana na kuzimwa ukari wa murwani. (Ŵaefeso 6:16) Unenesko wake wuliso cipanga cakukhora ico mukati mwake tikukhala mwakufwasa.
‘Tiwopenge Cara’
9. Cifukwa wuli usiku ni nyengo yakofya, kweni ncifukwa wuli tikopa cara?
9 Pakumanya kuti Ciuta wakuvikilira, wamasalmo wakati: “Nta tiwopenge citente ca usiku, nanga ndi muvwi wakuwuruka na mhanya, nanga ndi ntenda iyo yikuŵenda mu mdima, nanga ndi paraniko ilo likuparanya na mhanya.” (Salmo 91:5, 6) Pakuti mu mdima mukucitika viheni vinandi, nyengo ya usiku yingaŵa yakofya nkanira. Mu mdima wauzimu uwo wabenekelera caru lero, ŵarwani ŵithu kanandi ŵakucita milimo yacisisi mwakuti ŵakome umoyo withu wauzimu na kulekeska ncito yithu yakupharazga. Kweni ‘tiwopenge cara citente ca usiku’ cifukwa Yehova wali nase.—Salmo 64:1, 2; 121:4; Yesaya 60:2.
10. (a) Kasi “muvwi wakuwuruka na mhanya” ungayerezgereka na vici, ndipo tikucitapoci? (b) Kasi yili wuli “ntenda iyo yikuŵenda mu mdima,” ndipo ncifukwa wuli tikopa cara?
10 “Muvwi wakuwuruka na mhanya” ungayerezgereka na kayowoyero kaheni ako ŵantu ŵakutiyowoyera. (Salmo 64:3-5; 94:20) Apo nyengo na nyengo tikupharazga unenesko, kayowoyero kaheni kurazga ku mulimo withu wakupatulika kakugwira ncito cara. Ndiposo tikopa cara nanga ni “ntenda iyo yikuŵenda mu mdima.” Iyi ni ntenda yakuyerezgera iyo yikwandana mu mdima wa caru ici cirwari mu mikhaliro na kasopero—caru ici cili mu nkongono za Satana. (1 Yohane 5:19) Caru ici, ico cili mu mukhaliro wakufwa, cikucitiska ŵantu kuleka kumanya za Yehova, khumbo lake, na vintu ivyo wakutipa mwawanangwa. (1 Timote 6:4) Tikutentema cara pakati pa mdima uwu, cifukwa tili na ungweru unandi wauzimu.—Salmo 43:3.
11. Mbanjani awo ‘ŵakuparanyika na mhanya’?
11 Tikutentemaso cara na “paraniko ilo likuparanya na mhanya.” “Mhanya” ungayerezgereka na ivyo vikucemeka vinjeru vya caru. Awo ŵakurondezga vinjeru vya caru ici ŵakuparanyika mwauzimu. (1 Timote 6:20, 21) Para tikupharazga uthenga wa Ufumu mwacikanga, tikopa cara murwani withu waliyose, cifukwa Yehova ni Muvikiliri withu.—Salmo 64:1; Zintharika 3:25, 26.
12. Kasi ŵantu vikwi ‘ŵakuwira’ patchiri pa njani, ndipo mwawuli?
12 Wamasalmo wakurutizga: ‘Ŵantu cikwi tiŵawire patchiri pako, na vikwi khumi ku woko lako lamaryero; kweni nta yiteghererenge kwako. Na maso ghako pera tiulaŵiskenge na kuwona njombe ya ŵaheni.’ (Salmo 91:7, 8) Cifukwa cakuti ŵakuleka kubisama mwa Yehova, ŵanandi ‘ŵakuwa’ mu nyifwa yauzimu ‘patchiri’ pithu. Kulwande linyake, ŵantu ‘vikwi khumi’ ŵawira pa ‘woko lamaryero’ la Ŵaisrayeli ŵauzimu. (Ŵagalatiya 6:16) Kwali ndise Ŵakristu ŵakuphakazgika panji ndise ŵanyawo awo ŵajipatulira kwa Ciuta, kweni tili ŵakuvikilirika mu malo ghake ‘ghakubisamamo.’ ‘Tikulaŵiska na kuwona njombe ya ŵaheni’ awo ŵakuvuna ivyo ŵakumija mu malonda, mu visopo, na mu vyakucitika vinyake.—Ŵagalatiya 6:7.
‘Soka Litiwirenge Cara’
13. Ni masoka wuli ayo yakutiwira cara, ndipo ncifukwa wuli?
13 Nangauli civikiliro ca caru ici cikumara, kweni tikuthemba mwa Ciuta na kukhwimiskika na mazgu gha wamasalmo agha: “Cifukwa watora Yehova kuŵa mpanji yako, Wapacanyapose kuŵa cikhazi cako, soka kuti tilikuwirenge cara, nanga ndi cilengo kuti cifike pafupi pa hema lako cara.” (Salmo 91:9, 10) Enya, Yehova ni mpanji yithu. Kweniso, Ciuta Wapacanyapose ni malo ghithu ‘ghakukhalamo,’ mwenemumo tikusungika makora. Tikurumba Yehova cifukwa ni Fumu ya cilengiwa cose, ‘tikukhala’ mwa iyo pakuti ndiyo wakutivikilira, ndipo tikupharazga makani ghawemi gha Ufumu wake. (Mateyu 24:14) Pa cifukwa ici, ‘soka litiwirenge cara’—palije masoka yangatiwira ayo yalongosoreka kale mu salmo ili. Nangauli masoka ya nga ni vindindindi, kavuluvulu mukuru, kututuka kwa maji, njara, na nkondo yangatiwira, kweni vyose ivi vingaparanya cara cigomezgo panji civikiliro cithu cauzimu.
14. Nga mbateŵeti ŵa Yehova, ncifukwa wuli miliri yakukoma mwauzimu yikutiwira cara?
14 Ŵakristu ŵakuphakazgika ŵali nga mbalendo awo ŵakukhala mu mahema—kulekana na caru ici. (1 Petros 2:11) Enya, ‘nanga ndi cilengo kuti cifikenge pa hema lawo cara.’ Kwali cilindizga cithu nca kucanya panji pano pasi, kweni tili ŵa caru cara, ndipo tikukoreka cara na miliri yakukoma mwauzimu nga ni uzaghali, kutemwa vintu vyakuthupi, kusopa kwautesi, na kusopa “cikoko” na “cikozgo” cake, United Nations.—Civumbuzi 9:20, 21; 13:1-18; Yohane 17:16.
15. Kasi ŵangelo ŵakutovwira wuli?
15 Kuyana na civikiliro ico tili naco, wamasalmo wakasazgirapo kuti: “Iye [Yehova] tiwalangulire ŵangelo ŵake kukusunga mu ntowa zako zose. Pa mawoko ghaŵo tiŵakukwezge, mzire pakunji ujibwaske rundi pa libwe.” (Salmo 91:11, 12) Ŵangelo ŵalikupika nkongono zakuti ŵatithaskenge. (2 Mathemba 6:17; Salmo 34:7-9; 104:4; Mateyu 26:53; Luka 1:19) Iwo ŵakutivikilira ‘mu ntowa zithu zose.’ (Mateyu 18:10) Tili na civikiliro ca ŵangelo cifukwa tili ŵapharazgi ŵa Ufumu ndipo kuti tikukhuŵara cara mwauzimu. (Civumbuzi 14:6, 7) Nanga ni “libwe,” uko nkukanizga ncito yakupharazga, likutiwiska cara kuti tilekane naco citemwa ca Ciuta.
16. Kasi umo ‘nkaramo’ yikuwukira nyama yikupambana wuli na umo “cipiri” cikucitira, ndipo ise tikucitapo vici?
16 Wamasalmo wakarutilira kuti: “Tiukandenge nkaramo na cipiri, kankaramo na njoka tiudyakenge pasi.” (Salmo 91:13) Nga ni umo nkaramo yikutomokera kuti yikore nyama, ŵantu ŵanyake awo ŵakutitinka ndimo ŵakucitira pakulimbana na ncito yithu mwa kuŵika marango ghakuti ŵalekeske mulimo wakupharazga. Padera pa kutitomokera, paliso ntowa yinyake iyo ŵakucita ndiyo kutijoŵelera na kutingoza nga ni umo yikucitira njoka ya cipiri para yabisama. Mwambura kuwonekera, ŵarara ŵa visopo nyengo zinyake ŵakutiwukira kwizira mwa awo ŵakuŵika marango, ŵeruzgi, na ŵanyake. Kweni na covwiro ca Yehova, tikumazga mwamtende nkani iyi mu khoti, mwanteura ‘tikuvikilira na kukhozga ivangeli.’—Ŵafilipi 1:7; Salmo 94:14, 20-22.
17. Ni mwauli umo tikukandira pasi ‘nkaramo’?
17 Wamasalmo wakayowoya za kukandira pasi ‘nkaramo na cipiri.’ Nkaramo njakofya comene, cipiri naco ncikoko cakukhwaŵa cakofya ndipo ncikuru pacoko. (Yesaya 31:4) Nanga nkaramo yiŵe yakofya wuli para yikutomoka, tiyikandirenge pasi mwakuyerezgera, kweniso mwa kupulikira Ciuta kuruska ŵantu panji mawupu gha mukhaliro wa nga ni nkaramo. (Milimo 5:29) Mwanteura, ‘nkaramo’ yakofya yitipwetekenge cara mwauzimu.
18. Kasi “njoka” yikuru yikutikumbuska za njani, ndipo tikwenera kucitaci para yatipomba?
18 Malemba gha Cigiriki naghoso ghakuyowoya za “njoka” yikuru. Ici cikutikumbuska za ‘cinjoka cikuru . . . ca ciyamwaka, ico ni Musesi na Satana.’ (Civumbuzi 12:7-9; Genesis 3:15) Iye wali nga ncikoko cakukhwaŵa ico cikuvwambatira na kumira nyama zinyake. (Yeremiya 51:34) Para Satana watipomba na kutifyenya na vyakucitika vya caru, tiyeni timumijire pasi na kudyakapo pa “njoka” iyi. (1 Petros 5:8) Ŵakristu ŵakuphakazgika awo ŵalikukhalira ŵakwenera kucita ici usange ŵakukhumba kucitira lumoza mulimo uwo ukuyowoyeka pa Ŵaroma 16:20.
Yehova Ndiyo Ciponosko Cithu
19. Ncifukwa wuli tikubisama mwa Yehova?
19 Kuyana na musopi waunenesko, Yehova wakayowoya kwizira mwa wamasalmo: “Pakuti wamanca kunditemwa, reka tindimutaske; tindimukwezge, cifukwa wamanya zina lane.” (Salmo 91:14) Mazgu ghakuti “tindimukwezge” ghakung’anamura ‘kuŵika muntu pacanya nkanira’ pambura kufika kantu kalikose. Tikubisama mwa Yehova pakuti ndise ŵasopi ŵake comene-comene cifukwa cakuti ‘tikumutemwa.’ (Marko 12:29, 30; 1 Yohane 4:19) Ndico cifukwa cake Ciuta ‘wakutithaska’ ku ŵarwani ŵithu. Iwo ŵazamutiparanyirathu cara. Mu malo mwake, tizamupona cifukwa tamanya zina la Ciuta ndipo tikucema pa ilo na cipulikano. (Ŵaroma 10:11-13) Tasimikizga nkanira kuti ‘tendenge mu zina la Ciuta withu muyaya na muyaya.’—Mika 4:5; Yesaya 43:10-12.
20. Kasi Yehova wakulayizga vici kwa muteŵeti wake wakugomezgeka mu mavesi ghaumaliro gha Salmo 91?
20 Mu mavesi ghaumaliro gha Salmo 91, Yehova wakuphalira muteŵeti wake wakugomezgeka kuti: “Watiwandiceme, ine ndicemekenge; tindiŵenge naye mu suzgo, tindimuponoske na kumucindika. Tindimukhorweske na umoyo wa mazuŵa ghanandi, na kumurongora ciponosko cane.” (Salmo 91:15, 16) Para tikucema Ciuta mu pempero mwakuyana na khumbo lake, iye wakutizgora. (1 Yohane 5:13-15) Tajumpamo kale yanyake mwa masuzgo ayo Satana wakucitiska. Kweni mazgu ghakuti “tindiŵenge naye mu suzgo,” ghakutipangiska kuti tivware zikhore cifukwa ca viyezgo ivyo vizenge ndipo ghakutisimikizgira kuti Ciuta watithaskenge para caru ici cizamuparanyika.
21. Ni mwauli umo Ŵakristu ŵakuphakazgika ŵacindikikira?
21 Nanga Satana wahaŵe, kweni mu nyengo yakwenelera ya Yehova, Ŵakristu wose ŵakuphakazgika awo ŵali pakati pithu ŵazamucindikika kucanya—pamanyuma pakuti ŵakhala “mazuŵa ghanandi” pano pasi. Ndiposo, cifukwa ca ciponosko capadera ca Ciuta, Ŵakristu ŵakuphakazgika ŵali kwambapo kale kucindikika. Pakuti iwo Mbakaboni ŵa Yehova, mwee, nazo ni ncindi izo ŵali nazo kurongozga gulu Lake pano pasi mu mazuŵa agha gha umaliro! (Yesaya 43:10-12) Ciponosko cikuru ca Yehova pa ŵantu ŵake cizamucitika mukati mwa nkondo ya Haramagedoni para wazamurongora wenelero wake wa kuwusa cilengiwa cose na kutuŵiska zina lake lituŵa.—Salmo 83:18; Ezekiel 38:23; Civumbuzi 16:14, 16.
22. Mbanjani ŵazamuwona ‘ciponosko ca Yehova’?
22 Kwali ndise Ŵakristu ŵakuphakazgika panji ŵanyawo awo ŵajipatulira, tose tikulindirira Ciuta kuti watiponoske. Mukati mwa “zuŵa likuru na lakofya la Yehova,” awo ŵakuteŵetera Ciuta mwakugomezgeka ndiwo ŵazamupona. (Joel 2:30-32) Ŵa “mzinda ukuru” awo ŵazamupona na kunjira mu caru cipya ca Ciuta na kukhalirira mwakugomezgeka mukati mwa ciyezgo caumaliro, ‘ŵazamukhorwa na umoyo wa mazuŵa ghanandi’—enya, umoyo wambura kumara. Iye wazamuwuskaso ŵantu ŵanandi mu mararo. (Civumbuzi 7:9; 20:7-15) Yehova wazamukondwa nkanira ‘kutirongora ciponosko’ kwizira mwa Yesu Kristu. (Salmo 3:8) Pakuŵa na cilindizga ici mu maghanoghano ghithu, tiyeni tilaŵiske kwa Ciuta kuti watovwire kupenda mazuŵa ghithu kucindikira iye. Kwizira mu milimo na mazgu ghithu, tiyeni tirongore kuti Yehova ni malo ghithu ghakubisamamo.
[Mazgu ghamusi]
a Awo ŵakalemba Malemba gha Cikristu gha Cigiriki ŵakayowoyapo cara kuti Salmo 91 likulongosoraso za ucimi wa Mesiya. Kweni unenesko ngwakuti Yehova wakaŵa linga na malo ghakubisamamo gha Yesu Kristu, nga ni umo waliri kwa ŵarondezgi ŵakuphakazgika ŵa Yesu na ŵanyawo awo ŵajipatulira kwa Ciuta mu “nyengo ya umaliro” iyi.—Daniel 12:4.
Kasi Mungazgora Wuli?
• Kasi ‘malo ghakubisamamo gha Wapacanyapose’ ni vici?
• Ncifukwa wuli ise tikopa cara?
• Ni mwauli umo ‘soka litiwirenge cara’?
• Ncifukwa wuli tingayowoya kuti Yehova nciponosko cithu?
[Mafumbo]
[Cithuzithuzi pa peji 15]
Kasi mukumanya umo unenesko wa Yehova wuliri ciskango cithu cikuru?
[Cithuzithuzi pa peji 16]
Yehova wakovwira ŵateŵeti ŵake kucita mulimo wawo nangauli ŵantu ŵangaŵatomokera na kuŵajoŵelera
[Credit Line on page 16]
Njoka: Yakujambulika na A.N. Jagannatha Rao, Tustee, Madras Snake Park Trust